2014-03-07 21:57:32
Όταν ήμουν παιδί, περί τα μέσα της δεκαετίας του 1960, ένα γεγονός που είχε γίνει μερικά χρόνια νωρίτερα, εξακολουθούσε να κυριαρχεί έντονα στο χωριό μας και να επηρεάζει την πνευματική και τη θρησκευτική ζωή του.
Τρεις νέοι είχαν εγκαταλείψει τα εγκόσμια και είχαν αναχωρήσει από το χωριό για το Άγιον Όρος, όπου προσήλθαν στην ιερά Μονή Ξηροποτάμου για να δοκιμασθούν και να γίνουν «εν καιρώ τω δέοντι» μοναχοί.
Αυτό το γεγονός έγινε αφορμή να δημιουργηθεί στο χωριό μας μία έντονα πνευματική-«αγιορείτικη» ατμόσφαιρα και οι διηγήσεις για τη ζωή στον Άθωνα, για τους μοναχούς, τους ασκητές, τους ησυχαστές, τους ερημίτες και τους οσιομάρτυρες ήταν καθημερινές καιδημιουργούσαν συγκίνηση και κατάνυξη στην ψυχή μας.
Εμείς τα παιδιά ακούγαμε αυτές τις αθωνικές αφηγήσεις «με ανοικτό στόμα» και τερπόταν η καρδιά μας, ενώ η φαντασία μας φτερούγιζε στους απορρώγους βράχους, στις πλαγιές, στα διάσελα και στα δάση του Άθωνα, όπου «συναντούσαμε» αιωνόβιους εξαϋλωμένους ασκητές, με κάτασπρα μακρυά γένια που έφταναν έως τα γόνατα των ποδιών τους, ημίγυμνους (για σληρότερη σωματική και πνευματική άσκηση) άγιους ασκητές που ζούσαν στη βαθυτέρα έρημο και δεν εμφανιζόταν παρά μόνο στον ιερέα που τουςκοινωνούσε των Αχράντων Μυστηρίων, νηπτικούς μοναχούς που το πρόσωπό τους ακτινοβολούσε ένα ιλαρό θεϊκό φως, νεαρά καλογέρια που πριν γνωρίσουν με τις ατελείωτες ώρες αγρυπνίας και προσευχής, με την ταπείνωση και την απόλυτη υπακοή.
Τότε άρχισαν και τα πρώτα νοσταλγικά «φτερουγίσματα» και της δικής μου καρδιάς προς το Άγιον Όρος[1]
. Άκουγα ότι εκεί ο Θεός λατρεύεται πραγματικά και ο άνθρωπος πλησιάζει πολύ κοντά στον Θεό, γίνεται Θεός κατά Χάριν, όπως έκπληκτος άκουσα ναλέγει ο μακαριστός Ιερομόναχος Ιουστίνος από την Αγία Μονή Βιάννου, ο οποίος υπηρέτησε ως Εφημέριος για κάποιο χρονικό διάστημα στο χωριό μου[2].
Πέρασαν βέβαια πολλά χρόνια από τότε για να κατανοήσω τι ακριβώς εννοούσε ο Γέροντας Ιουστίνος, τον οποίο, αν και ήμουν παιδί, ιδιαίτερα αγαπούσα και ευλαβούμουν, γιατί η όλη παρουσία του και η αγάπη του προκαλούσαν ιερό σεβασμό και δέος.
Άκουγα επίσης να λένε ότι αυτοί οι τρεις χωριανοί μας νέοι είχαν Γέροντά τους τον Ιερο μόναχο Ευσέβιο, που καταγόταν από το χωριό Χριστός Ιεράπετρας, ο οποίος τους οδήγησε στο Άγιον Όρος και στο οποίο υποτάχθηκαν, δηλαδή έκαναν απόλυτη υπακοή.
Όλες αυτές τις λέξεις, Γέροντας, υποτακτικός, υπακοή, δόκιμος, δοκιμασία κ.ά. τις άκουγα για πρώτη φορά και δεν γνώρισα τη σημασία τους και το ακριβές περιεχόμενό τους. Μάλιστα, όταν ρώτησα να μάθω, μου είπαν ότι αυτοί οι τρεις νέοι άφησαν τους γονείς τους, τους συγγενείς τους, τους φίλους τους, τους συγχωριανούς τους, ακολούθησαν τον Γέροντά τους, δηλαδή τον πνευματικό τους Πατέρα, στο Άγιον Όρος, όπου για κάποιο μικρό ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα θα τους δοκίμαζε στην υπακοή και στην άσκηση, κιαν έκρινε ότι μπορούσαν να ανταποκριθούν επιτυχώς, θα έδινε τη συγκατάθεσή του να καρούν μοναχοί, να ενδυθούν το αγγελικό σχήμα και να αφοσιωθούν απόλυτα και ολοκληρωτικά στον Θεό.
Ευσέβιος προηγούμενος Ξηροποταμινός (1904-1983)
με τον μοναχό Κύριλλο και τον ιερομόναχο Γαβριήλ
http://athosprosopography.blogspot.gr
Για τον Γέροντα Ευσέβιο τον Ξηροποταμηνό μιλούσαν με σεβασμό και θαυμασμό. Έλεγαν οτι ασκούνταν ήδη σαράντα και πλέον χρόνια στο Άγιον Όρος, ότι είχε βοηθήσει πολύ τη Μονή Ξηροποτάμου, τόσο στην ανακαίνισή της, μετά από μια καταστροφική πυρκαγιά, όσο και στην επάνδρωσή της από νέους μοναχούς. Έλεγαν ότι ο Γέροντας αυτός είχε πολλά πνευματικά παιδιά, τα οποία προέτρεπε και βοηθούσε να σπουδάσουν, να γίνουν πιστοί και ευσεβείς επιστήμονες και να φανούν χρήσιμοι στην κοινωνία.
Πέρασαν από τότε πολλά χρόνια και όταν τον Ιούλιο του 1985 βρέθηκα για πρώτη φορά ως ταπεινός προσκυνητής στην Ιερά Μονή Ξηροποτάμου, ζήτησα να συναντήσω τον Γέροντα Ευσέβιο, να τον γνωρίσω «διά ζώσης» και να πάρω την ευχή του. Δυστυχώς όμως, όπως με πληροφόρησε ο ευγενέστατος αρχοντάρης, αν θυμάμαι καλά ήταν ο π. Χρυσόστομος, ο Γέροντας Ευσέβιος είχε κοιμηθεί τον ύπνο των δικαίων πριν από ένα χρόνο. Η χαρμολύπη κυρίευσε την ψυχή μου.’Ενιωθα μεγάλη χαρά, γιατί βρισκόμουν στηΜονή Ξηροποτάμου, Σ΄ ένα μοναστήρι για το οποίο τόσα είχα ακούσει κατά την παιδική μου ηλικία, σ’ έναν τόπο μετάνοιας, πνευματικής ασκήσεως, προσευχής και αληθινής λατρείας του Θεού, που είχε μάλιστα τη μεγάλη ευλογία να φιλοξενεί το μεγαλύτερο τμήμααπό τον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Αισθανόμουν όμως και λύπη, γιατί δεν πρόλαβα να γνωρίσω στην παρούσα ζωή το Γέροντα Ευσέβιο, αλλά και γιατί δεν βρίσκονταν πια εδώ οι τρεις συγχωριανοί μου, που περί το 1960 είχαν ενταχθεί ως δόκιμοι στην Ξηροποταμηνή Αδελφότητα υπό την υπακοήκαι πνευματική καθοδήγηση του Γέροντος Ευσεβίου.
Ο ένας εξ αυτών εκάρη μοναχός με το όνομα Βασίλειος. Αργότερα βγήκε στον κόσμο, έγινε Ιεροδιάκονος και Ιερομόναχος από τον μακαριστό Μητροπολίτη Πέτρας Δημήτριο Μπουρλάκη (†1990), προσήλθε στην Ιερά Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου-Αγία Μονή Βιάννου, της οποίας είναι επί πολλά έτη Καθηγούμενος[3]. Οι άλλοι δύο δεν έγιναν μοναχοί και επέστρεψαν στο χωριό. Ο ένας έγινε αργότερα έγγαμος ιερέας και σήμερα είναι εφημέριος στην Ενορία Καστρίου Χόνδρου Βιάννου. Ο άλλος δημιούργησε οικογένεια χωρίς να γίνει κληρικός.
Ποιός ήταν όμως ο Γέροντας Ευσέβιος ο Ξηροποταμηνός, αυτός ο ευλογημένος άνθρωπος των παιδικών μου αναμνήσεων, ο οποίος υπηρέτησε με επίγνωση τον Θεό, απέκτησε δεκάδες πνευματικά τέκνα και τα βοήθησε να πορευθούν ασφαλώς το δύσκολο δρόμο της ζωής και «εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν»[4];
Ο κατά κόσμον Εμμανουήλ Γ. Δασκαλάκης γεννήθηκε το έτος 1904 στο χωριό Χριστός Ιεράπετρας (τότε Βιάννου) από ευσεβείς και φιλόθεους γονείς, οι οποίοι ονομάζονταν Γεώρ γιος και Δέσποινα.Ήταν το ένα από τα έξι παιδιά της οικογένειας. Τα άλλα πέντε ήταν ο Μιχαήλ, η Μαρία, η Χαριτωμένη, η Ευαγγελία και η Παρασκευή[5].
Στο Δημοτικό Σχολείο του Χριστού έμαθε τα πρώτα γράμματα και εν συνεχεία «μετήρχετο το επάγγελμα του υποδηματοποιού-γεωργού»[6] για να συνεισφέρει και αυτός στα πενιχρά οικονομικά της αγροτικής οικογένειάς του, η οποία μάλιστα ήταν και πολύτεκνη (δύο γονείς και έξι παιδιά), σε μια πολύ δύσκολη εποχή που η ανέχεια κυριαρχούσε στην ύπαιθρο της πατρίδας μας.
Για το λόγο αυτό οι χωρικοί ασχολούνταν συνήθως με τη γεωργία και την οικόσιτη κτηνο τροφία, όμως πολλοί εξ αυτών ασκούσαν και κάποιο άλλο «πάρεργο; επάγγελμα (υποδηματοποιός, κουρέας, πεταλωτής κ.ά.) για να ενισχύσουν το πενιχρό οικογενειακό βαλάντιον.
Έτσι περνούσαν οι ημέρες του νεαρού Εμμανουήλ στο χωριό, όταν σε ηλικία 18 ετών, το έτος 1922, ο Κύριος «έκρουσε τη θύραν» της καρδιάς του και τον έκανε να πάρει καθοριστικές αποφάσεις για την πορεία της ζωής του.
Αποφάσισε λοιπόν να εγκαταλείψει τους γονείς, τα αδέλφια του, τους άλλους συγγενείς, τους φίλους του και τους συγχωριανούς του και να πορευθεί στο Άγιον Όρος, στην πανίερη κιβωτό της Ορθοδοξίας, στο μεθόριον του κόσμου και των ουρανίων, στοπνευματικό εργαστήριο που κατεργάζεται και σφυρηλατεί ψυχές και τις στέλνει στο αιώνιο φως του Ουρανού.
Προσήλθε εκουσίως και χωρίς «δεύτερες σκέψεις» στις 23 Απριλίου 1922 στην Ιερά Μονή Ξηροποτάμου, που εκείνα τα χρόνια, παρά το γεγονός ότι ήταν ιδιόρρυθμη, ήκμαζε πνευματικά και ασκούνταν εκεί μεγάλα πνευματικά αναστήματα μεταξύ των οποίων ήτανκαι οι Κρήτες Ιερομόναχοι Ευδόκιμος και Βασίλειος[7]. Προσήλθε για να δοκιμασθεί και να γίνει, αν το επέτρεπε ο Θεός, «εν καιρώ τω δέοντι» μοναχός.
Υποτάχθηκε στον Ιερομόναχο Βασίλειο Βλασσάκη[8], άνδρα εγνωσμένης αρετής και ασκητικής βιοτής, που είχε προσέλθει στην Ιερά Μονή από το 1893 και είχε ήδη διανύσει επιτυχώς τριάντα ολόκληρα χρόνια αυστηρής ασκητικής ζωής. Σ’ αυτόν τον έμπειρο πνευματικό οδηγό υποτάχθηκε χωρίς όρους και όρια ο νεαρός Εμμανουήλ και στήριξε τις ελπίδες του να γίνει γνήσιος και αληθινός μοναχός.
Μετά από τη σχετική δοκιμασία εκάρη μοναχός στις 11 Σεπτεμβρίου 1922. Χειροτονήθηκε Διάκονος στις 23 Φεβρουαρίου 1925 και Ιερομόναχος στις 10 Μαρτίου 1930. Προήχθη Προϊστάμενος της Μονής στις 7 Ίανουαρίου 1936[9]. Υπήρξε ένας από τους πλέον δυναμικούς Ιερομονάχους της Ξηροποταμηνής Αδελφότητας και υπηρέτησε τη Μονή της μετάνοιάς του από διάφορες καίριες θέσεις και σε όλα τα διακονήματα «διελθών κανονικώς όλα τα αξιώματα»[10]. Υπηρέτησε και ως Πρόεδρος της Μοναστηριακής Συνάξεως, ουσιαστικά δηλαδή ως Καθηγούμενος, όπως γίνεται στα ιδιόρρυθμα μοναστήρια.
Πολύ σημαντική και γόνιμη ήταν η υπηρεσία και παρουσία του Γέροντα Ευσεβίου στη θέση του Επιστάτη της Μονής Ξηροποτάμου στην Ιερά Κοινότητα από την οποία υπηρέτησε επιτυχώς, τόσο τη Μονή της μετάνοιάς του, όσο και το Άγιον Όρος γενικότερα.
Το έτος 1952 κάηκε η βορειοανατολική πτέρυγα της Μονής και, όπως αναφέρεται σε αξιόλογο βιβλίο της αγιορείτικης βιβλιογραφίας, «ξανακτίσθηκε με προσπάθειες και εράνους των μοναχών με επικεφαλής τον δυναμικό Προηγούμενο της Μονής Ευσέβιο Δασκαλάκη, ο οποίος πρόσφερε σπουδαίες υπηρεσίες στη Μονή και στο Όρος επί πενήντα ολόκληρα χρόνια, ως Προϊστάμενος και Επίτροπος στη Μονή του και ως Επιστάτης στην Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους»[11].
Πραγματικά, κατά τη χρονική περίοδο που ήταν Πρόεδρος της Μοναστηριακής Συνάξεως, τέθηκε επικεφαλής του δύσκολου αγώνα και της άοκνης προσπάθειας να αποκατασταθεί και να ανακαινισθεί το τμήμα «του εκ του πυρός αναλωθέντος κτηρίου τ η ςΜονής» Ξηροποτάμου, που τελικώς επιτεύχθηκε εξαιτίας της επιμονής και της δυναμικής παρουσίας του Γέροντος Ευσεβίου.
Ο Γέροντας απέκτησε δεκάδες πνευματικά τέκνα στον κόσμο, τα οποία νουθετούσε και τα ενίσχυε στην προς τον Χριστό δύσκολη πορεία τους και γενικότερα στη ζωή τους.
Όπως αναφέρει ο Θεοχάρης Μ. Προβατάκης, τ. Διευθυντής στο Υπουργείο Πολιτισμού «τη πνευματική υποδείξει και τη ηθική και οικονομική ενισχύσει του Γέροντος Ευσεβίου εσπούδασαν 20 θεολόγοι, 5 φιλόλογοι, 4 νομικοί, αρκετοί δάσκαλοι και πλείονες όσοι κληρικοί μεταξύ των οποίων και ένας Αρχιερεύς, ο μακαριστός Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Ευδόκιμος»[12].
Οι περισσότεροι εξ αυτών κατείχαν και κάποιοι κατέχουν έως σήμερα καίριες κρατικές και επιστημονικές θέσεις. Άλλοι δίδαξαν ή διδάσκουν σε Πανεπιστήμια, άλλοι είναι ανώτεροι υπάλληλοι Υπουργείων (Διευθυντές Υπουργείων Πολιτισμού, Εθνικής Παιδείας καιΘρησκευμάτων κ.ά.), άλλοι διηύθυναν Εκκλησιαστικές Σχολές και ιδρύματα, άλλοι είναι Καθηγητές και Διευθυντές Γυμνασίων και Λυκείων, άλλοι είναι διδάσκαλοι και ol περισσότεροι είναι ιερείς, Λειτουργοί του Θεού, και τελούν την Αναίμακτη Θυσία του Κυρίου μας ενώπιον του Ιερού και Αγίου Θυσιαστηρίου, τόσο εντός Ελλάδας, όσο και στο εξωτερικό στον Ελληνισμό της διασποράς.
Ο Γέροντας Ευσέβιος οδήγησε πολλούς «νέους στο μοναχικό ιδεώδες και αρκετοί από τους υποτακτικούς του σπούδασαν την ιερή επιστήμη της θεολογίας και προσφέρουν αθόρυβα τις υπηρεσίες τους στο σύγχρονο Ορθόδοξο μοναχισμό ως απλοί υποτακτικοί, ως Ιερομόναχοι, αλλά και ως Καθηγούμενοι»[13]. Πίστευε ότι το Άγιον Όρος πρέπει να βρίσκεται σε κοινωνία και άμεση επικοινωνία με τον κόσμο για να παιδαγωγεί εις Χριστόν και τους «εν τω κόσμω» αγωνιζομένους ορθοδόξους χριστιανούς. Γνώριζε ο ευλογημένος τους λόγους του Κυρίου ότι «ο θερίζων μισθόν λαμβανει και συνάγει καρπόν εις την αιώνιον ζωήν»[14]. Δηλαδή, εκείνος που ελκύει ψυχές στη σωτηρία παίρνει μισθό και αποθηκεύει καρπό για την αιώνια ζωή.
Για το λόγο αυτό, με την άδεια και την ευλογία της Ιεράς Κοινότητος, «ηγήθη το 1963 ειδικής αποστολής προς μεταφοράν ανά την Ελλάδα του μεγαλυτέρου Τεμαχίου Τιμίου Ξύ λου που φυλάσσεται εν τη Ιερά Μονή Ξηροποτάμου προς πανελλήνιον προσκύνημα»[15].
Σ’ αυτή τη βαθύτατη πεποίθηση, που είχε ο Γέροντας περί της στενής σχέσεως του Αγίου Όρους με τον κόσμο, εντάσσεται και η συνεχής και άοκνη προσπάθειά του να αποκτήσει πνευματικά τέκνα στον κόσμο και να τα βοηθήσει να προοδεύσουν στη βιοτή τουςκαι κυρίως στην εν Χριστώ Ιησού ζωή.
Ο Γέροντας Ευσέβιος μελετούσε πολύ, και έδειχνε μεγάλο ενδιαφέρον για καθετί, για οποιαδήποτε ενέργεια βοηθούσε στην πρόοδο, ιδιαίτερα στην πνευματική πρόοδο και στην αναζήτηση της αλήθειας.
Στο περιοδικό «Πρωτάτον» ανιχνεύσαμε μία επιστολή την οποία απέστειλε τον Ιανουάριο του 1983 στον εκδότη του περιοδικού Γέροντα Καρεώτη στον οποίο εκφράζει την ικανο ποίησή του για την επανέκδοση του περιοδικού και ζητά την εγγραφή του ωςσυνδρομητού σ΄ αυτήν την προσπάθεια.
Αυτό το απλό γεγονός καταδεικνύει ότι ο Ιερομόναχος Ευσέβος Ξηροποταμηνός, παρά τη μεγάλη ηλικία του, δεν έπαυε να ενδιαφέρεται και να αγωνίζεται για την διά βίου άσκηση, μά θηση, βελτίωση και πνευματική τελείωσή του, παρά το γεγονός ότι ήταν ασκητής εξήντα και πλέον έτη.
Δεν έπαυε επίσης να ενισχύει κάθε θεοφιλή προσπάθεια, για να γίνει περαιτέρω γνωστή η πνευματική ζωή της μοναστικής αθωνικής πολιτείας, με τελικό σκοπό την πνευματική καλ λιέργεια των χριστιανών που ζούσαν μεταξύ άλλων και τα εξής:
«Με πολλήν αγάπην και χαράν έλαβον το Αγιορειτικόν Δελτίον υφ υμών εκδιδόμενον, το οποίον επισταμένως διεξήλθον και έχω επ’ αυτού θερμά συγχαρητήρια προς υμάς. Εάν και εφ όσον θα εκδίδηται τούτο υφ υμών εν συνεχεία, παρακαλώ να με έγγραψητε ωςσυνδρομητήν κατά την τάξιν την οποίαν θα ακολουθήσητε…»[16].
Πρέπει να αναφερθεί ότι ο Γέροντας Ευσέβιος πέρασε στη ζωή του και πειρασμούς και δοκιμασίες. Όμως αυτό συμβαίνει με όλους εκείνους τους φλογερούς χριστιανούς και μάλιστα τους μοναχούς, που αγωνίζονται με πνευματικό ηρωισμό και αυταπάρνηση καιγίνονται στόχος του αρχέκακου «αντικειμένου» στην πορεία του ανθρώπου, στην όντως δύσκολη και επίπονη πορεία του προς τον Χριστό, προς την Άνω Ιερουσαλήμ, προς τη Βασιλεία των Ουρανών.
Είναι γνωστό εξάλλου το πατερικόν ότι «είναι αδύνατον χωρίς να δοκιμασθούμε από τα κύματα και τον ενάντιο άνεμο των πειρασμών, να φθάσουμε στην αντίπερα Όχθη»[17] κι ακόμη αυτό που λέγει ο Αββάς Ισαάκ ο Σύρος απευθυνόμενος στον κάθε χριστιανόκαι ιδιαίτερα σ΄ αυτόν που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του πνευματικού αγώνα: «Γνώριζε ότι χωρίς πειρασμούς βρίσκεσαι μακριά από τον δρόμο του Θεού και δεν περπατάς στα ίχνη των αγίων»[18].
Σ’ αυτές τις δύσκολες στιγμές των δοκιμασιών, των πειρασμών και των θλίψεων, που, αν τις υπομείνει κανείς με ταπείνωση, με υπομονή, με καρτερία και με πίστη, αποδεικνύεται αποτελεσματικό παιδαγωγικό μέσον στην εν Χριστώ Ιησού ζωή, ο Γέροντας Ευσέβιος είχε πάντα την ελπίδα του στον Θεό και επαναλάμβανε τους λόγους του ψαλμωδού:
«Μή αποστρέψης το πρόσωπόν σου απ’ εμού· εν η αν ημέρα θλίβωμαι, κλίνον προς με το ους σου· εν η αν ημέρα επικαλέσωμαί σε ταχύ επάκουσόν μου»[19].
Δηλαδή, μή στρέψεις αλλού το πρόσωπόν Σου, Κύριε, ώστε να μή με βλέπεις. Κατά την ημέρα της θλίψεώς μου πλησίασε προς εμέ το αυτί Σου, και άκουσέ με με κατανόηση και ευμένεια. Όσες φορές Σε επικαλεσθώ, γρήγορα και χωρίς αναβολή ή αργοπορία επάκουσόν με.
Ο Γέροντας Ευσέβιος ο Ξηροποταμηνός αξιώθηκε από τον Θεό, λίγα χρόνια πριν κοιμηθεί, να δεί τη Μονή της μετάνοιάς του να υιοθετεί και να ακολουθεί την κοινοβιακή ζωή, να γίνεται ένα άριστο κοινόβιο από την Αδελφότητα του Γέροντα Εφραίμ του Φιλοθεΐτου (του Πρεσβυτέρου), ο οποίος απέστειλε το 1980 στη Μονή Ξηροποτάμου ευάριθμη ομάδα Φιλοθεϊτών Πατέρων με επικεφαλής τον εκλεκτό υποτακτικό του Ιερομόναχο Εφραίμ, ο οποίος κατεστάθη πρώτος Ηγούμενος της κοινοβιακής πλέον Μονής Ξηροποτάμου στις 9 Μαρτίου 1981, δημιουργώντας ένα λαμπρό κοινόβιο.
Μετά την πρόωρη κοίμησή του στις 21 Νοεμβρίου 1984, ημέρα εορτής των Εισοδίων της Θεοτόκου, Καθηγούμενος εξελέγη ο Ιερομόναχος Ιωσήφ, ο οποίος συνεχίζει έως σήμερα την τριαντάχρονη κοινοβιακή πορεία της κατά την οποία η Ιερά Μονή Ξηροποτάμου ανθεί και θάλλει πνευματικά.
Ο Γέροντας Ευσέβιος ο Ξηροποταμηνός κοιμήθηκε τον ύπνο των δικαίων στις 18 Ιουλίου 1985 πλήρης ημερών και «εν μετανοία» στην Αθήνα, όπου βρισκόταν εκείνες τις ημέρες.Η σωρός του μεταφέρθη στη Μονή της Μετάνοιάς του, όπου και ετάφη.
Όλη η ζωή του και ιδαιτέρως η διακονία του στον Αμπελώνα του Κυρίου μαρτυρεί άνδρα που η ψυχή του εφλέγετο από την αγάπη του προς τον Θεό και προς τον πλησίον.
Ας έχομε την ευχή του και την ευλογία του.
Αντώνιος Εμμ. Στιβακτάκης Εκπαιδευτικός-Συγγραφέας
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
1. Στιβακτάκης Αντ.,Οδοιπορικό στον Άθωνα, Αθήνα, 1987, σ. 5-6.
2. α) Στιβακτάκης Αντ., «Εκκλησιαστική Ιστορία της Βιάννου», Νέα Χριστιανική Κρήτη, 2004, 23, σ. 173-212.
β) Στιβακτάκης Αντ., Ο Χόνδρος Βιάννου στα μονοπάτια της Ιστορίας, Ηράκλειο, 2008, σ.171-173.
γ) Στιβακτάκης Αντ., «Γενική επισκόπηση της Εκκλησιαστικής Ιστορίας της Βιάννου», Επιστημονική Επετηρίδα Ιεράς Μητροπόλεως Πέτρας και Χερρονήσου, τόμος Β’, 2011.
3. α) Στιβακτάκης Αντ., Κρήτες Αγιορείτες Μοναχοί, Ιεράπετρα, 2007, σ. 84.
β) Στιβακτάκης Αντ., «Παρουσία Βιαννιτών Μοναχών στο Άγιον Όρος», Βιαννίτικες Ρίζες, 2008, 2, σ. 155-156.
4. Ευχή α’ Μεγάλου Βασιλείου στην ακολουθία της Θείας Μεταλήψεως.
5. α) Σημαντικές πληροφορίες για τον Γέροντα Ευσέβιο Ξηροποταμηνό μας έδωσε ο κατά σάρκα συγγενής του Θεοχάρης Μ. Προβατάκης, τ. Διευθυντής στοΥπουργείο Πολιτισμού.
β) Σύμφωνα με το Μοναχολόγιον της Ιεράς Μονής Ξηροποτάμου γεννήθηκε το έτος 1904, ενώ ο θεοχάρης Προβατάκης αναφέρει ως έτος γεννήσεώς του το 1900.
6. Πληροφορίες, Θεοχάρης Μ. Προβατάκης.
7. α) Ευδόκιμος Ξηροποταμηνός Προηγούμενος, Η εν Αγίω Όρει Ιερά Βασιλική, Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Ξηροποτάμου (α’ εκδ. 1926), Θεσσαλονίκη 1971.
β) Στιβακτάκης Αντ., «Ευδόκιμος Ξηροποταμηνός», Αγκυρα Ελπίδος, 2005, 25, α. 30-35.
γ) Στιβακτάκης Αντ., «Βασίλειος ο Ξηροποταμηνός», Αγκυρα Ελπίδος, 2002, 10, σ. 29-34.
8. α) Στιβακτάκης Αντ., Κρήτες Αγιορείτες Μοναχοί, Ιεράπετρα, 2007, σ. 79-81.
β) Στιβακτάκης Αντ., «Γέρων Βασίλειος ο Ξηροποταμηνός», Μαρτυρία 2004, 221, σ. 41-47.
9. Μοναχολόγιον Ιεράς Μονής Ξηροποτάμου.
10. Πληροφορίες, Θεοχάρης Μ. Προβατάκης.
11. Προβατάκης Θεοχ., Το Άγιον Όρος-Αθως, Αθήνα, 1986, σ.169.
12. Πληροφορίες, Θεοχάρης Μ. Προβατάκης.
13. Πληροφορίες, Θεοχάρης Μ. Προβατάκης. 14/Ιωάν. 4,36.
15. Πληροφορίες, Θεοχάρης Μ. Προβατάκης.
16. «Κείμενα και Μαρτυρίες», Πρωτάτον, 1983, 4, σ.77.
17. Ώριγένης.
18. Αββάς Ισαάκ ο Σύρος.
19. Ψαλμ. 101,3.
Πηγή: Διμηνιαία Έκδοση Ιεράς Μητροπόλεως Ιεραπυτνής και Σητείας, Περίοδος Β΄,τ.69, Ιούλιος-Αύγουστος 2012
http://www.diakonima.gr
Τρεις νέοι είχαν εγκαταλείψει τα εγκόσμια και είχαν αναχωρήσει από το χωριό για το Άγιον Όρος, όπου προσήλθαν στην ιερά Μονή Ξηροποτάμου για να δοκιμασθούν και να γίνουν «εν καιρώ τω δέοντι» μοναχοί.
Αυτό το γεγονός έγινε αφορμή να δημιουργηθεί στο χωριό μας μία έντονα πνευματική-«αγιορείτικη» ατμόσφαιρα και οι διηγήσεις για τη ζωή στον Άθωνα, για τους μοναχούς, τους ασκητές, τους ησυχαστές, τους ερημίτες και τους οσιομάρτυρες ήταν καθημερινές καιδημιουργούσαν συγκίνηση και κατάνυξη στην ψυχή μας.
Εμείς τα παιδιά ακούγαμε αυτές τις αθωνικές αφηγήσεις «με ανοικτό στόμα» και τερπόταν η καρδιά μας, ενώ η φαντασία μας φτερούγιζε στους απορρώγους βράχους, στις πλαγιές, στα διάσελα και στα δάση του Άθωνα, όπου «συναντούσαμε» αιωνόβιους εξαϋλωμένους ασκητές, με κάτασπρα μακρυά γένια που έφταναν έως τα γόνατα των ποδιών τους, ημίγυμνους (για σληρότερη σωματική και πνευματική άσκηση) άγιους ασκητές που ζούσαν στη βαθυτέρα έρημο και δεν εμφανιζόταν παρά μόνο στον ιερέα που τουςκοινωνούσε των Αχράντων Μυστηρίων, νηπτικούς μοναχούς που το πρόσωπό τους ακτινοβολούσε ένα ιλαρό θεϊκό φως, νεαρά καλογέρια που πριν γνωρίσουν με τις ατελείωτες ώρες αγρυπνίας και προσευχής, με την ταπείνωση και την απόλυτη υπακοή.
Τότε άρχισαν και τα πρώτα νοσταλγικά «φτερουγίσματα» και της δικής μου καρδιάς προς το Άγιον Όρος[1]
Πέρασαν βέβαια πολλά χρόνια από τότε για να κατανοήσω τι ακριβώς εννοούσε ο Γέροντας Ιουστίνος, τον οποίο, αν και ήμουν παιδί, ιδιαίτερα αγαπούσα και ευλαβούμουν, γιατί η όλη παρουσία του και η αγάπη του προκαλούσαν ιερό σεβασμό και δέος.
Άκουγα επίσης να λένε ότι αυτοί οι τρεις χωριανοί μας νέοι είχαν Γέροντά τους τον Ιερο μόναχο Ευσέβιο, που καταγόταν από το χωριό Χριστός Ιεράπετρας, ο οποίος τους οδήγησε στο Άγιον Όρος και στο οποίο υποτάχθηκαν, δηλαδή έκαναν απόλυτη υπακοή.
Όλες αυτές τις λέξεις, Γέροντας, υποτακτικός, υπακοή, δόκιμος, δοκιμασία κ.ά. τις άκουγα για πρώτη φορά και δεν γνώρισα τη σημασία τους και το ακριβές περιεχόμενό τους. Μάλιστα, όταν ρώτησα να μάθω, μου είπαν ότι αυτοί οι τρεις νέοι άφησαν τους γονείς τους, τους συγγενείς τους, τους φίλους τους, τους συγχωριανούς τους, ακολούθησαν τον Γέροντά τους, δηλαδή τον πνευματικό τους Πατέρα, στο Άγιον Όρος, όπου για κάποιο μικρό ή μεγαλύτερο χρονικό διάστημα θα τους δοκίμαζε στην υπακοή και στην άσκηση, κιαν έκρινε ότι μπορούσαν να ανταποκριθούν επιτυχώς, θα έδινε τη συγκατάθεσή του να καρούν μοναχοί, να ενδυθούν το αγγελικό σχήμα και να αφοσιωθούν απόλυτα και ολοκληρωτικά στον Θεό.
Ευσέβιος προηγούμενος Ξηροποταμινός (1904-1983)
με τον μοναχό Κύριλλο και τον ιερομόναχο Γαβριήλ
http://athosprosopography.blogspot.gr
Για τον Γέροντα Ευσέβιο τον Ξηροποταμηνό μιλούσαν με σεβασμό και θαυμασμό. Έλεγαν οτι ασκούνταν ήδη σαράντα και πλέον χρόνια στο Άγιον Όρος, ότι είχε βοηθήσει πολύ τη Μονή Ξηροποτάμου, τόσο στην ανακαίνισή της, μετά από μια καταστροφική πυρκαγιά, όσο και στην επάνδρωσή της από νέους μοναχούς. Έλεγαν ότι ο Γέροντας αυτός είχε πολλά πνευματικά παιδιά, τα οποία προέτρεπε και βοηθούσε να σπουδάσουν, να γίνουν πιστοί και ευσεβείς επιστήμονες και να φανούν χρήσιμοι στην κοινωνία.
Πέρασαν από τότε πολλά χρόνια και όταν τον Ιούλιο του 1985 βρέθηκα για πρώτη φορά ως ταπεινός προσκυνητής στην Ιερά Μονή Ξηροποτάμου, ζήτησα να συναντήσω τον Γέροντα Ευσέβιο, να τον γνωρίσω «διά ζώσης» και να πάρω την ευχή του. Δυστυχώς όμως, όπως με πληροφόρησε ο ευγενέστατος αρχοντάρης, αν θυμάμαι καλά ήταν ο π. Χρυσόστομος, ο Γέροντας Ευσέβιος είχε κοιμηθεί τον ύπνο των δικαίων πριν από ένα χρόνο. Η χαρμολύπη κυρίευσε την ψυχή μου.’Ενιωθα μεγάλη χαρά, γιατί βρισκόμουν στηΜονή Ξηροποτάμου, Σ΄ ένα μοναστήρι για το οποίο τόσα είχα ακούσει κατά την παιδική μου ηλικία, σ’ έναν τόπο μετάνοιας, πνευματικής ασκήσεως, προσευχής και αληθινής λατρείας του Θεού, που είχε μάλιστα τη μεγάλη ευλογία να φιλοξενεί το μεγαλύτερο τμήμααπό τον Τίμιο και Ζωοποιό Σταυρό του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Αισθανόμουν όμως και λύπη, γιατί δεν πρόλαβα να γνωρίσω στην παρούσα ζωή το Γέροντα Ευσέβιο, αλλά και γιατί δεν βρίσκονταν πια εδώ οι τρεις συγχωριανοί μου, που περί το 1960 είχαν ενταχθεί ως δόκιμοι στην Ξηροποταμηνή Αδελφότητα υπό την υπακοήκαι πνευματική καθοδήγηση του Γέροντος Ευσεβίου.
Ο ένας εξ αυτών εκάρη μοναχός με το όνομα Βασίλειος. Αργότερα βγήκε στον κόσμο, έγινε Ιεροδιάκονος και Ιερομόναχος από τον μακαριστό Μητροπολίτη Πέτρας Δημήτριο Μπουρλάκη (†1990), προσήλθε στην Ιερά Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου-Αγία Μονή Βιάννου, της οποίας είναι επί πολλά έτη Καθηγούμενος[3]. Οι άλλοι δύο δεν έγιναν μοναχοί και επέστρεψαν στο χωριό. Ο ένας έγινε αργότερα έγγαμος ιερέας και σήμερα είναι εφημέριος στην Ενορία Καστρίου Χόνδρου Βιάννου. Ο άλλος δημιούργησε οικογένεια χωρίς να γίνει κληρικός.
Ποιός ήταν όμως ο Γέροντας Ευσέβιος ο Ξηροποταμηνός, αυτός ο ευλογημένος άνθρωπος των παιδικών μου αναμνήσεων, ο οποίος υπηρέτησε με επίγνωση τον Θεό, απέκτησε δεκάδες πνευματικά τέκνα και τα βοήθησε να πορευθούν ασφαλώς το δύσκολο δρόμο της ζωής και «εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν»[4];
Ο κατά κόσμον Εμμανουήλ Γ. Δασκαλάκης γεννήθηκε το έτος 1904 στο χωριό Χριστός Ιεράπετρας (τότε Βιάννου) από ευσεβείς και φιλόθεους γονείς, οι οποίοι ονομάζονταν Γεώρ γιος και Δέσποινα.Ήταν το ένα από τα έξι παιδιά της οικογένειας. Τα άλλα πέντε ήταν ο Μιχαήλ, η Μαρία, η Χαριτωμένη, η Ευαγγελία και η Παρασκευή[5].
Στο Δημοτικό Σχολείο του Χριστού έμαθε τα πρώτα γράμματα και εν συνεχεία «μετήρχετο το επάγγελμα του υποδηματοποιού-γεωργού»[6] για να συνεισφέρει και αυτός στα πενιχρά οικονομικά της αγροτικής οικογένειάς του, η οποία μάλιστα ήταν και πολύτεκνη (δύο γονείς και έξι παιδιά), σε μια πολύ δύσκολη εποχή που η ανέχεια κυριαρχούσε στην ύπαιθρο της πατρίδας μας.
Για το λόγο αυτό οι χωρικοί ασχολούνταν συνήθως με τη γεωργία και την οικόσιτη κτηνο τροφία, όμως πολλοί εξ αυτών ασκούσαν και κάποιο άλλο «πάρεργο; επάγγελμα (υποδηματοποιός, κουρέας, πεταλωτής κ.ά.) για να ενισχύσουν το πενιχρό οικογενειακό βαλάντιον.
Έτσι περνούσαν οι ημέρες του νεαρού Εμμανουήλ στο χωριό, όταν σε ηλικία 18 ετών, το έτος 1922, ο Κύριος «έκρουσε τη θύραν» της καρδιάς του και τον έκανε να πάρει καθοριστικές αποφάσεις για την πορεία της ζωής του.
Αποφάσισε λοιπόν να εγκαταλείψει τους γονείς, τα αδέλφια του, τους άλλους συγγενείς, τους φίλους του και τους συγχωριανούς του και να πορευθεί στο Άγιον Όρος, στην πανίερη κιβωτό της Ορθοδοξίας, στο μεθόριον του κόσμου και των ουρανίων, στοπνευματικό εργαστήριο που κατεργάζεται και σφυρηλατεί ψυχές και τις στέλνει στο αιώνιο φως του Ουρανού.
Προσήλθε εκουσίως και χωρίς «δεύτερες σκέψεις» στις 23 Απριλίου 1922 στην Ιερά Μονή Ξηροποτάμου, που εκείνα τα χρόνια, παρά το γεγονός ότι ήταν ιδιόρρυθμη, ήκμαζε πνευματικά και ασκούνταν εκεί μεγάλα πνευματικά αναστήματα μεταξύ των οποίων ήτανκαι οι Κρήτες Ιερομόναχοι Ευδόκιμος και Βασίλειος[7]. Προσήλθε για να δοκιμασθεί και να γίνει, αν το επέτρεπε ο Θεός, «εν καιρώ τω δέοντι» μοναχός.
Υποτάχθηκε στον Ιερομόναχο Βασίλειο Βλασσάκη[8], άνδρα εγνωσμένης αρετής και ασκητικής βιοτής, που είχε προσέλθει στην Ιερά Μονή από το 1893 και είχε ήδη διανύσει επιτυχώς τριάντα ολόκληρα χρόνια αυστηρής ασκητικής ζωής. Σ’ αυτόν τον έμπειρο πνευματικό οδηγό υποτάχθηκε χωρίς όρους και όρια ο νεαρός Εμμανουήλ και στήριξε τις ελπίδες του να γίνει γνήσιος και αληθινός μοναχός.
Μετά από τη σχετική δοκιμασία εκάρη μοναχός στις 11 Σεπτεμβρίου 1922. Χειροτονήθηκε Διάκονος στις 23 Φεβρουαρίου 1925 και Ιερομόναχος στις 10 Μαρτίου 1930. Προήχθη Προϊστάμενος της Μονής στις 7 Ίανουαρίου 1936[9]. Υπήρξε ένας από τους πλέον δυναμικούς Ιερομονάχους της Ξηροποταμηνής Αδελφότητας και υπηρέτησε τη Μονή της μετάνοιάς του από διάφορες καίριες θέσεις και σε όλα τα διακονήματα «διελθών κανονικώς όλα τα αξιώματα»[10]. Υπηρέτησε και ως Πρόεδρος της Μοναστηριακής Συνάξεως, ουσιαστικά δηλαδή ως Καθηγούμενος, όπως γίνεται στα ιδιόρρυθμα μοναστήρια.
Πολύ σημαντική και γόνιμη ήταν η υπηρεσία και παρουσία του Γέροντα Ευσεβίου στη θέση του Επιστάτη της Μονής Ξηροποτάμου στην Ιερά Κοινότητα από την οποία υπηρέτησε επιτυχώς, τόσο τη Μονή της μετάνοιάς του, όσο και το Άγιον Όρος γενικότερα.
Το έτος 1952 κάηκε η βορειοανατολική πτέρυγα της Μονής και, όπως αναφέρεται σε αξιόλογο βιβλίο της αγιορείτικης βιβλιογραφίας, «ξανακτίσθηκε με προσπάθειες και εράνους των μοναχών με επικεφαλής τον δυναμικό Προηγούμενο της Μονής Ευσέβιο Δασκαλάκη, ο οποίος πρόσφερε σπουδαίες υπηρεσίες στη Μονή και στο Όρος επί πενήντα ολόκληρα χρόνια, ως Προϊστάμενος και Επίτροπος στη Μονή του και ως Επιστάτης στην Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους»[11].
Πραγματικά, κατά τη χρονική περίοδο που ήταν Πρόεδρος της Μοναστηριακής Συνάξεως, τέθηκε επικεφαλής του δύσκολου αγώνα και της άοκνης προσπάθειας να αποκατασταθεί και να ανακαινισθεί το τμήμα «του εκ του πυρός αναλωθέντος κτηρίου τ η ςΜονής» Ξηροποτάμου, που τελικώς επιτεύχθηκε εξαιτίας της επιμονής και της δυναμικής παρουσίας του Γέροντος Ευσεβίου.
Ο Γέροντας απέκτησε δεκάδες πνευματικά τέκνα στον κόσμο, τα οποία νουθετούσε και τα ενίσχυε στην προς τον Χριστό δύσκολη πορεία τους και γενικότερα στη ζωή τους.
Όπως αναφέρει ο Θεοχάρης Μ. Προβατάκης, τ. Διευθυντής στο Υπουργείο Πολιτισμού «τη πνευματική υποδείξει και τη ηθική και οικονομική ενισχύσει του Γέροντος Ευσεβίου εσπούδασαν 20 θεολόγοι, 5 φιλόλογοι, 4 νομικοί, αρκετοί δάσκαλοι και πλείονες όσοι κληρικοί μεταξύ των οποίων και ένας Αρχιερεύς, ο μακαριστός Μητροπολίτης Ελευθερουπόλεως Ευδόκιμος»[12].
Οι περισσότεροι εξ αυτών κατείχαν και κάποιοι κατέχουν έως σήμερα καίριες κρατικές και επιστημονικές θέσεις. Άλλοι δίδαξαν ή διδάσκουν σε Πανεπιστήμια, άλλοι είναι ανώτεροι υπάλληλοι Υπουργείων (Διευθυντές Υπουργείων Πολιτισμού, Εθνικής Παιδείας καιΘρησκευμάτων κ.ά.), άλλοι διηύθυναν Εκκλησιαστικές Σχολές και ιδρύματα, άλλοι είναι Καθηγητές και Διευθυντές Γυμνασίων και Λυκείων, άλλοι είναι διδάσκαλοι και ol περισσότεροι είναι ιερείς, Λειτουργοί του Θεού, και τελούν την Αναίμακτη Θυσία του Κυρίου μας ενώπιον του Ιερού και Αγίου Θυσιαστηρίου, τόσο εντός Ελλάδας, όσο και στο εξωτερικό στον Ελληνισμό της διασποράς.
Ο Γέροντας Ευσέβιος οδήγησε πολλούς «νέους στο μοναχικό ιδεώδες και αρκετοί από τους υποτακτικούς του σπούδασαν την ιερή επιστήμη της θεολογίας και προσφέρουν αθόρυβα τις υπηρεσίες τους στο σύγχρονο Ορθόδοξο μοναχισμό ως απλοί υποτακτικοί, ως Ιερομόναχοι, αλλά και ως Καθηγούμενοι»[13]. Πίστευε ότι το Άγιον Όρος πρέπει να βρίσκεται σε κοινωνία και άμεση επικοινωνία με τον κόσμο για να παιδαγωγεί εις Χριστόν και τους «εν τω κόσμω» αγωνιζομένους ορθοδόξους χριστιανούς. Γνώριζε ο ευλογημένος τους λόγους του Κυρίου ότι «ο θερίζων μισθόν λαμβανει και συνάγει καρπόν εις την αιώνιον ζωήν»[14]. Δηλαδή, εκείνος που ελκύει ψυχές στη σωτηρία παίρνει μισθό και αποθηκεύει καρπό για την αιώνια ζωή.
Για το λόγο αυτό, με την άδεια και την ευλογία της Ιεράς Κοινότητος, «ηγήθη το 1963 ειδικής αποστολής προς μεταφοράν ανά την Ελλάδα του μεγαλυτέρου Τεμαχίου Τιμίου Ξύ λου που φυλάσσεται εν τη Ιερά Μονή Ξηροποτάμου προς πανελλήνιον προσκύνημα»[15].
Σ’ αυτή τη βαθύτατη πεποίθηση, που είχε ο Γέροντας περί της στενής σχέσεως του Αγίου Όρους με τον κόσμο, εντάσσεται και η συνεχής και άοκνη προσπάθειά του να αποκτήσει πνευματικά τέκνα στον κόσμο και να τα βοηθήσει να προοδεύσουν στη βιοτή τουςκαι κυρίως στην εν Χριστώ Ιησού ζωή.
Ο Γέροντας Ευσέβιος μελετούσε πολύ, και έδειχνε μεγάλο ενδιαφέρον για καθετί, για οποιαδήποτε ενέργεια βοηθούσε στην πρόοδο, ιδιαίτερα στην πνευματική πρόοδο και στην αναζήτηση της αλήθειας.
Στο περιοδικό «Πρωτάτον» ανιχνεύσαμε μία επιστολή την οποία απέστειλε τον Ιανουάριο του 1983 στον εκδότη του περιοδικού Γέροντα Καρεώτη στον οποίο εκφράζει την ικανο ποίησή του για την επανέκδοση του περιοδικού και ζητά την εγγραφή του ωςσυνδρομητού σ΄ αυτήν την προσπάθεια.
Αυτό το απλό γεγονός καταδεικνύει ότι ο Ιερομόναχος Ευσέβος Ξηροποταμηνός, παρά τη μεγάλη ηλικία του, δεν έπαυε να ενδιαφέρεται και να αγωνίζεται για την διά βίου άσκηση, μά θηση, βελτίωση και πνευματική τελείωσή του, παρά το γεγονός ότι ήταν ασκητής εξήντα και πλέον έτη.
Δεν έπαυε επίσης να ενισχύει κάθε θεοφιλή προσπάθεια, για να γίνει περαιτέρω γνωστή η πνευματική ζωή της μοναστικής αθωνικής πολιτείας, με τελικό σκοπό την πνευματική καλ λιέργεια των χριστιανών που ζούσαν μεταξύ άλλων και τα εξής:
«Με πολλήν αγάπην και χαράν έλαβον το Αγιορειτικόν Δελτίον υφ υμών εκδιδόμενον, το οποίον επισταμένως διεξήλθον και έχω επ’ αυτού θερμά συγχαρητήρια προς υμάς. Εάν και εφ όσον θα εκδίδηται τούτο υφ υμών εν συνεχεία, παρακαλώ να με έγγραψητε ωςσυνδρομητήν κατά την τάξιν την οποίαν θα ακολουθήσητε…»[16].
Πρέπει να αναφερθεί ότι ο Γέροντας Ευσέβιος πέρασε στη ζωή του και πειρασμούς και δοκιμασίες. Όμως αυτό συμβαίνει με όλους εκείνους τους φλογερούς χριστιανούς και μάλιστα τους μοναχούς, που αγωνίζονται με πνευματικό ηρωισμό και αυταπάρνηση καιγίνονται στόχος του αρχέκακου «αντικειμένου» στην πορεία του ανθρώπου, στην όντως δύσκολη και επίπονη πορεία του προς τον Χριστό, προς την Άνω Ιερουσαλήμ, προς τη Βασιλεία των Ουρανών.
Είναι γνωστό εξάλλου το πατερικόν ότι «είναι αδύνατον χωρίς να δοκιμασθούμε από τα κύματα και τον ενάντιο άνεμο των πειρασμών, να φθάσουμε στην αντίπερα Όχθη»[17] κι ακόμη αυτό που λέγει ο Αββάς Ισαάκ ο Σύρος απευθυνόμενος στον κάθε χριστιανόκαι ιδιαίτερα σ΄ αυτόν που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του πνευματικού αγώνα: «Γνώριζε ότι χωρίς πειρασμούς βρίσκεσαι μακριά από τον δρόμο του Θεού και δεν περπατάς στα ίχνη των αγίων»[18].
Σ’ αυτές τις δύσκολες στιγμές των δοκιμασιών, των πειρασμών και των θλίψεων, που, αν τις υπομείνει κανείς με ταπείνωση, με υπομονή, με καρτερία και με πίστη, αποδεικνύεται αποτελεσματικό παιδαγωγικό μέσον στην εν Χριστώ Ιησού ζωή, ο Γέροντας Ευσέβιος είχε πάντα την ελπίδα του στον Θεό και επαναλάμβανε τους λόγους του ψαλμωδού:
«Μή αποστρέψης το πρόσωπόν σου απ’ εμού· εν η αν ημέρα θλίβωμαι, κλίνον προς με το ους σου· εν η αν ημέρα επικαλέσωμαί σε ταχύ επάκουσόν μου»[19].
Δηλαδή, μή στρέψεις αλλού το πρόσωπόν Σου, Κύριε, ώστε να μή με βλέπεις. Κατά την ημέρα της θλίψεώς μου πλησίασε προς εμέ το αυτί Σου, και άκουσέ με με κατανόηση και ευμένεια. Όσες φορές Σε επικαλεσθώ, γρήγορα και χωρίς αναβολή ή αργοπορία επάκουσόν με.
Ο Γέροντας Ευσέβιος ο Ξηροποταμηνός αξιώθηκε από τον Θεό, λίγα χρόνια πριν κοιμηθεί, να δεί τη Μονή της μετάνοιάς του να υιοθετεί και να ακολουθεί την κοινοβιακή ζωή, να γίνεται ένα άριστο κοινόβιο από την Αδελφότητα του Γέροντα Εφραίμ του Φιλοθεΐτου (του Πρεσβυτέρου), ο οποίος απέστειλε το 1980 στη Μονή Ξηροποτάμου ευάριθμη ομάδα Φιλοθεϊτών Πατέρων με επικεφαλής τον εκλεκτό υποτακτικό του Ιερομόναχο Εφραίμ, ο οποίος κατεστάθη πρώτος Ηγούμενος της κοινοβιακής πλέον Μονής Ξηροποτάμου στις 9 Μαρτίου 1981, δημιουργώντας ένα λαμπρό κοινόβιο.
Μετά την πρόωρη κοίμησή του στις 21 Νοεμβρίου 1984, ημέρα εορτής των Εισοδίων της Θεοτόκου, Καθηγούμενος εξελέγη ο Ιερομόναχος Ιωσήφ, ο οποίος συνεχίζει έως σήμερα την τριαντάχρονη κοινοβιακή πορεία της κατά την οποία η Ιερά Μονή Ξηροποτάμου ανθεί και θάλλει πνευματικά.
Ο Γέροντας Ευσέβιος ο Ξηροποταμηνός κοιμήθηκε τον ύπνο των δικαίων στις 18 Ιουλίου 1985 πλήρης ημερών και «εν μετανοία» στην Αθήνα, όπου βρισκόταν εκείνες τις ημέρες.Η σωρός του μεταφέρθη στη Μονή της Μετάνοιάς του, όπου και ετάφη.
Όλη η ζωή του και ιδαιτέρως η διακονία του στον Αμπελώνα του Κυρίου μαρτυρεί άνδρα που η ψυχή του εφλέγετο από την αγάπη του προς τον Θεό και προς τον πλησίον.
Ας έχομε την ευχή του και την ευλογία του.
Αντώνιος Εμμ. Στιβακτάκης Εκπαιδευτικός-Συγγραφέας
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
1. Στιβακτάκης Αντ.,Οδοιπορικό στον Άθωνα, Αθήνα, 1987, σ. 5-6.
2. α) Στιβακτάκης Αντ., «Εκκλησιαστική Ιστορία της Βιάννου», Νέα Χριστιανική Κρήτη, 2004, 23, σ. 173-212.
β) Στιβακτάκης Αντ., Ο Χόνδρος Βιάννου στα μονοπάτια της Ιστορίας, Ηράκλειο, 2008, σ.171-173.
γ) Στιβακτάκης Αντ., «Γενική επισκόπηση της Εκκλησιαστικής Ιστορίας της Βιάννου», Επιστημονική Επετηρίδα Ιεράς Μητροπόλεως Πέτρας και Χερρονήσου, τόμος Β’, 2011.
3. α) Στιβακτάκης Αντ., Κρήτες Αγιορείτες Μοναχοί, Ιεράπετρα, 2007, σ. 84.
β) Στιβακτάκης Αντ., «Παρουσία Βιαννιτών Μοναχών στο Άγιον Όρος», Βιαννίτικες Ρίζες, 2008, 2, σ. 155-156.
4. Ευχή α’ Μεγάλου Βασιλείου στην ακολουθία της Θείας Μεταλήψεως.
5. α) Σημαντικές πληροφορίες για τον Γέροντα Ευσέβιο Ξηροποταμηνό μας έδωσε ο κατά σάρκα συγγενής του Θεοχάρης Μ. Προβατάκης, τ. Διευθυντής στοΥπουργείο Πολιτισμού.
β) Σύμφωνα με το Μοναχολόγιον της Ιεράς Μονής Ξηροποτάμου γεννήθηκε το έτος 1904, ενώ ο θεοχάρης Προβατάκης αναφέρει ως έτος γεννήσεώς του το 1900.
6. Πληροφορίες, Θεοχάρης Μ. Προβατάκης.
7. α) Ευδόκιμος Ξηροποταμηνός Προηγούμενος, Η εν Αγίω Όρει Ιερά Βασιλική, Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Ξηροποτάμου (α’ εκδ. 1926), Θεσσαλονίκη 1971.
β) Στιβακτάκης Αντ., «Ευδόκιμος Ξηροποταμηνός», Αγκυρα Ελπίδος, 2005, 25, α. 30-35.
γ) Στιβακτάκης Αντ., «Βασίλειος ο Ξηροποταμηνός», Αγκυρα Ελπίδος, 2002, 10, σ. 29-34.
8. α) Στιβακτάκης Αντ., Κρήτες Αγιορείτες Μοναχοί, Ιεράπετρα, 2007, σ. 79-81.
β) Στιβακτάκης Αντ., «Γέρων Βασίλειος ο Ξηροποταμηνός», Μαρτυρία 2004, 221, σ. 41-47.
9. Μοναχολόγιον Ιεράς Μονής Ξηροποτάμου.
10. Πληροφορίες, Θεοχάρης Μ. Προβατάκης.
11. Προβατάκης Θεοχ., Το Άγιον Όρος-Αθως, Αθήνα, 1986, σ.169.
12. Πληροφορίες, Θεοχάρης Μ. Προβατάκης.
13. Πληροφορίες, Θεοχάρης Μ. Προβατάκης. 14/Ιωάν. 4,36.
15. Πληροφορίες, Θεοχάρης Μ. Προβατάκης.
16. «Κείμενα και Μαρτυρίες», Πρωτάτον, 1983, 4, σ.77.
17. Ώριγένης.
18. Αββάς Ισαάκ ο Σύρος.
19. Ψαλμ. 101,3.
Πηγή: Διμηνιαία Έκδοση Ιεράς Μητροπόλεως Ιεραπυτνής και Σητείας, Περίοδος Β΄,τ.69, Ιούλιος-Αύγουστος 2012
http://www.diakonima.gr
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΚΑΤΑΙΓΙΣΤΙΚΟΣ ΞΑΝΑ... ΝΗΡΕΑΣ Λ. - ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ 4-21
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
