2012-04-20 12:44:00
Αφού υποστήκαμε το οδυνηρό σκάσιμο της φούσκας που χρόνια θρέφαμε, ας διδαχτούμε, ας χτίσουμε σε γερά θεμέλια το αύριο της οικονομίας και της κοινωνίας μας.Παρέμβαση της Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Άννας Διαμαντοπούλου, στο συνέδριο με θέμα: «Ανάπτυξη στην Ελλάδα: Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις και Επιχειρηματικότητα στο πλαίσιο της Στρατηγικής ΄΄Ευρώπη 2020΄΄»
«Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πρωθυπουργό κ. Λουκά Παπαδήμο για την πρόσκληση που μου απηύθυνε να συμμετάσχω στη σημερινή ημερίδα για το θέμα που αποτελεί το κεντρικό διακύβευμα για πολιτικούς και τεχνοκράτες, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και την αγωνία για την κοινωνία στο σύνολό της που είναι η ΑΝΑΠΤΥΞΗ.
Κύριε Επίτροπε σας ευχαριστούμε για την παρουσία σας στην εκδήλωση αυτή. Θέσατε το γενικό πλαίσιο των πρωτοβουλιών και δράσεων που προωθούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την υλοποίηση της στρατηγικής για την Ευρώπη του 2020.
Είχα την τύχη, με την ιδιότητά μου ως Επιτρόπου την περίοδο 1999-2004, να συνεισφέρω στη διαμόρφωση της στρατηγικής της Λισσαβόνας για την Ευρώπη του μέλλοντος. Παρά τις προσπάθειες που έγιναν, ο φιλόδοξος στόχος, να γίνει η Ευρώπη η πιο ανταγωνιστική οικονομία στον κόσμο ως το 2010, δεν επιτεύχθηκε. Η οικονομική κρίση ανέδειξε τις αδυναμίες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Χωρίς να μηδενίσουμε τα κεκτημένα πρέπει να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας, όλες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σε συνεργασία με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, για να δώσουμε νέα κατεύθυνση στην Ευρωπαϊκή πολιτική.
Κυρίες και κύριοι,
Συζητούμε σήμερα για την ανάπτυξη. Όμως και αυτή η έννοια, όπως τόσες άλλες που χρησιμοποιούνται ως πανάκεια στο δημόσιο λόγο, έχει φορτιστεί με τόσα νοήματα που είναι σαν να μην έχει πια κανένα.
Ζήσαμε κάμποσα χρόνια στην Ελλάδα, με υψηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης του ΑΕΠ, ψηλότερους απ’ το μέσο ευρωπαϊκό όρο, που ονομάζαμε ανάπτυξη. Ρυθμούς που στηρίχτηκαν σε αυξανόμενο δανεισμό, δημόσιο και ιδιωτικό και σταθερές εισροές ευρωπαϊκών πόρων. Παράλληλα, παλιοί παραγωγικοί κλάδοι μετανάστευαν αλλού χωρίς να παίρνει τη θέση τους ισόποση παραγωγή σε νέους κλάδους. Το εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας χειροτέρευε, και επιβάρυνε την οικονομία με υπερβολικό δανεισμό του κράτους, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Η κάθε ισχυρή ομάδα διεκδικούσε ένα ολοένα μεγαλύτερο μερίδιο της πίττας, ενώ ελάχιστοι ασχολούνταν και ακόμη λιγότεροι σχεδίαζαν το πώς θα μεγαλώσει η πίττα.
Πίσω από τον αυξανόμενο μέγεθος του ΑΕΠ την απλή ποσοτική μεγέθυνση του δηλαδή, που αποκαλούσαμε ανάπτυξη, περίμεναν τα προβλήματα που κρύβαμε στην άμμο. Το χάος το αντικρίσαμε όταν ήρθε η οικονομική κρίση και τα δανεικά σταμάτησαν.
Σήμερα, μέσα στη σκληρή πραγματικότητα που ζούμε οι Έλληνες, ακούμε πολλούς – μέσα και έξω από τη χώρα - να κηρύσσουν το κήρυγμα της ανάπτυξης. Είναι ένα ιδιαίτερο είδος προφητών, θα μπορούσαμε να τους ονομάσουμε «αναπτυξιολόγους».
Τι πιο λαοφιλές, από το να υπόσχεσαι να επιστρέψουμε στο άνετο πρόσφατο παρελθόν που χάθηκε, τότε που ζούσαμε καλά χωρίς έγνοια για το αύριο.
Το αύριο αυτό όμως ήρθε και αποτελεί το δύσκολο σήμερα και για πάρα πολλούς συμπολίτες μας ένα πολύ δυσβάστακτο σήμερα.
Η μεγέθυνση μπορεί να επιτευχθεί αν βρούμε κάποιον να μας δανείζει φτηνά. Δεν υπάρχει όμως κανείς. Κι αν υπήρχε όμως, η γιορτή θα διαρκούσε όσο θα μας δάνειζε. Μετά θα βρισκόμασταν πάλι αντιμέτωποι με τα προβλήματα.
Όσοι λοιπόν «αναπτυξιολόγοι» προτείνουν μια γενικευμένη άκριτη αύξηση της ζήτησης, αυτό που αλλιώς λέμε «ρίξε λεφτά στην αγορά» μας σπρώχνουν σε μια επανάληψη του πρόσφατου πειράματος που μόλις απέτυχε.
Ακούγονται ευχάριστοι αλλά προτείνουν να στήσουμε μια νέα φούσκα που σύντομα θα σκάσει ξανά. Ή ακόμη χειρότερα να φυσάμε στο στόμιο της παλιάς σκασμένης φούσκας μήπως και ξαναφουσκώσει.
Έτσι και αλλιώς χρήματα για να ρίξει άκριτα κανείς στην αγορά δεν υπάρχουν.
Αφού υποστήκαμε το οδυνηρό σκάσιμο της φούσκας που χρόνια θρέφαμε, ας διδαχτούμε, ας χτίσουμε σε γερά θεμέλια το αύριο της οικονομίας και της κοινωνίας μας.
Σε όλους τους αναπτυξιολόγους λοιπόν, αντιπολιτευόμενους, παραπολιτευόμενους ή και συμπολιτευόμενους, γηγενείς και ξένους, και σε όσους καλόπιστα γοητεύονται από αυτούς έχω να πω τα εξής:
1. Κανένας πολιτικός δεν απαρνιέται την ανάπτυξη. Είναι το ευνοϊκότερο κλίμα για την άσκηση κυβερνητικής πολιτικής.
2. Ανάπτυξη δεν είναι η απλή μεγέθυνση της οικονομίας, έχει ποιοτικά χαρακτηριστικά, πρέπει:
i. Να είναι διατηρήσιμη, δηλαδή να στηρίζεται σε μια βιώσιμη παραγωγική βάση.
ii. Να διασφαλίζει τις ανάγκες της κοινωνίας
iii. Να διασφαλίζει το σεβασμό του περιβάλλοντος
3. Ανάπτυξη δεν γίνεται με ευχές και κραυγές.
4. Η ανάπτυξη μπορεί να ξεκινήσει μόνο με καλό σχεδιασμό και επίμονη μακρόπνοη δράση.
5. Σήμερα δυο απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της οικονομίας μας δεν είναι εξασφαλισμένες:
i. Ορατή προοπτική δημοσιονομικής σταθερότητας
ii. Δυνατότητα των επιχειρήσεων να δανείζονται σε λογικό κόστος
Βλέπω σήμερα με αγωνία, βιώσιμες ελληνικές επιχειρήσεις ακόμη και μεγάλες, να αδυνατούν να δανειστούν, γιατί οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν ρευστότητα και οι ξένες δεν εμπιστεύονται την ελληνική οικονομία.
Πότε θα αποκτήσουν ρευστότητα οι ελληνικές τράπεζες;
Με την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης τους, σταδιακά ως το Σεπτέμβριο.
Πότε θα βελτιωθεί η εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία;
Σταδιακά. Ήδη βαθμολογηθήκαμε με C από την Fitch,μόλις θα πάρουμε αντίστοιχο βαθμό της πιστοληπτικής μας ικανότητας από άλλον ένα οίκο θα απελευθερωθεί ξανά ο δανεισμός από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Όμως δεν πρέπει να γελιόμαστε, τόσο στα μάτια των αγορών όσο και των θεσμικών δανειστών μας, ένα πραγματικό βήμα αξίζει όσο χίλια νομοσχέδια και άλλες τόσες πολιτικές εξαγγελίες.
Και το πραγματικό βήμα που θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία είναι η δημοσιονομική προσαρμογή, η δημιουργία διατηρήσιμου πρωτογενούς πλεονάσματος δηλαδή η απόδειξη πως θα πάψει να αυξάνεται το χρέος μας.
«Μα όλα αυτά προκαλούν ύφεση» θα αντιτείνει και ο νηφαλιότερος «αναπτυξιολόγος» και άρα είναι αντίθετα στην ανάπτυξη.
Πράγματι προκαλούν ύφεση, αλλά είναι ο συντομότερος δρόμος προς την ανάπτυξη που διαθέτουμε σήμερα.
Η ελληνική εμπειρία είναι μια από τις όψεις της τρέχουσας κρίσης. Στην υπόλοιπη Ευρώπη και άλλες οικονομίες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ανεργίας, δημοσιονομικά, χρηματοδοτικά ακόμη και η μέχρι πρότινος κραταιά Γαλλία έχασε το τριπλό «Αλφα» της πιστοληπτικής της ικανότητας, ενώ οι αγορές ανέβασαν ξανά το τελευταίο διάστημα το κόστος δανεισμού για τη χώρα αυτή
Γίνεται ολοένα και πιο κατανοητό πως, όσο και αν είναι απαραίτητη η δημοσιονομική πειθαρχία, μια γενικευμένη πολιτική λιτότητας σε όλη την Ευρώπη από μόνη της δεν θα οδηγήσει την ευρωπαϊκή οικονομία στην ανάκαμψη. Ούτε θα είναι αποδεκτή από τις κοινωνίες για πολύ. Η δημοσιονομική προσαρμογή αν και απαραίτητη μπορεί να επιτευχθεί και με λιγότερο βίαιους ρυθμούς.
Έστω και προεκλογικά. ακόμη και ο Σαρκοζί ζητάει να συμβάλλει η ΕΚΤ στην ανάπτυξη, πράγμα που θα σήμαινε χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής και ουσιαστικά έκδοση χρήματος και ίσως κάποιο υψηλότερο πληθωρισμό.
Η Ευρώπη χρειάζεται να αλλάξει την οικονομική πολιτική της. Μετά τη στρατηγική της Λισσαβόνας και τη δημιουργία του ευρώ θεωρούσε πως θα πλέει στα ήρεμα νερά μιας διαρκούς ανάπτυξης, αφήνοντας την αγορά να οδηγήσει μόνη της τα πράγματα. Τότε επαναλαμβανόταν σε όλους τους τόνους το σύνθημα «Να κάνουμε την ευρωπαϊκή οικονομία ως το 2010 την πιο ανταγωνιστική οικονομία στον κόσμο, βασισμένη στη γνώση, με πλήρη απασχόληση, οικονομική και κοινωνική συνοχή και σεβασμό στο περιβάλλον.»
Αυτές οι διακηρύξεις διαψεύστηκαν παταγωδώς, και η απλή επανάληψή των ίδιων διακηρύξεων για το 2020, κάθε άλλο παρά εγγυάται την πραγματοποίηση τους.
Επί πλέον, οι διαφορές παραγωγικότητας μεταξύ κρατών μελλών δεν εξαλείφθηκαν, επιδεινώθηκαν και απειλούν την οικονομική συνοχή της Ένωσης, τη λειτουργία των αγορών της καθώς αυξάνονται οι πιέσεις για προστατευτισμό και εν τέλει απειλούν το ίδιο το ευρώ. Μια νέα οικονομική πολιτική για την Ευρώπη οφείλει να λύσει και αυτό το ζήτημα.
Δεν θα πάμε μακριά μετακινώντας χρήματα από μια γραμμή προϋπολογισμού σε μια άλλη εμφανίζοντας τα ως νέα χρήματα, ως νέα Ευρωπαϊκή Συμβολή. Επί πλέον η προσδοκία πως η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα αποτρέψει την κρίση χρέους στην Ισπανία και Ιταλία και θα διασφαλίσει το μέλλον της Ένωσης, δεν αντέχει σε κριτική.
Υπάρχουν συγκεκριμένες αδυναμίες που διακρίνουν αυτήν ή την άλλη οικονομία και χρειάζονται συγκεκριμένη αντιμετώπιση, και δεν είναι λίγες οι ευρωπαϊκές χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.
Ωστόσο η σημερινή κρίση απέδειξε πως υπάρχουν συστημικά προβλήματα του ευρωπαϊκού οικοδομήματος που απαιτούν συνολική αντιμετώπιση.
Το ζήτημα της ανταγωνιστικότητας μπορεί να αναδείχτηκε ως ανισότητα μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών, όμως αυτό που έχει στρατηγική σημασία, είναι η συνολική ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης σε σχέση με τους διεθνείς ανταγωνιστές της σε Ασία και Αμερική.
Στο εσωτερικό της Ενωσης οι διαφορές ανταγωνιστικότητας, μεταφράστηκαν σε διαφορές εξωτερικού χρέους και ως συνέπεια διαφορές στο κόστος δανεισμού. Μια νομισματική Ένωση που δεν διασφαλίζει μεταφορές πλεονασμάτων στο εσωτερικό της, όπως κάνουν οι ΗΠΑ, μεταφορές που εξομαλύνουν και σταδιακά μειώνουν τις διαφορές ανταγωνιστικότητας, κινδυνεύει να εκραγεί.
Η προσήλωση στο χαμηλό πληθωρισμό, εξηγήσιμη από τραυματικές ιστορικές εμπειρίες κάποιων κρατών μελών, δεν επιτρέπει στην Ευρώπη να χρησιμοποιεί την έκδοση χρήματος, ένα όπλο που αξιοποιούν προς όφελός τους οι ανταγωνιστές της.
Ανάμεσα στην αντιπληθωριστική ορθοδοξία και τα ανεξέλεγκτα ελλείμματα, υπάρχει μέσος δρόμος.
Οι εμπνευστές της ΕΟΚ την οραματίστηκαν ως μια απέραντη αγορά με ένα δικαστήριο που θα διευθετούσε τις διενέξεις των συναλλασσόμενων. Η ιστορική εμπειρία απέδειξε πως αυτά δεν αρκούν.
Σταδιακά η Ευρώπη που οι σχολιαστές χαρακτηρίζουν εσφαλμένα ως ένα αποκλειστικά φιλελεύθερο κατασκεύασμα, παρενέβη στην ελεύθερη λειτουργία των αγορών, με την νομοθεσία της και με πόρους που κατεύθυνε με κεντρικό σχεδιασμό προς τα κράτη μέλη για την επίτευξη συγκεκριμένων οικονομικών στόχων.
Σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ένα μόνο δρόμο μπροστά της αν θέλει να επιβιώσει.
Οφείλει να ολοκληρώσει την πολιτική και οικονομική της ενοποίηση. Ήδη μέσα στην κρίση με την παροχή δανείων προς την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία αλλά και με τη σιωπηρή έκδοση χρήματος από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα οι ισχυρότερες οικονομίες ανέλαβαν να εγγυηθούν τελικά το χρέος των ασθενέστερων.
Αυτό που σήμερα γίνεται κυρίως με διακρατικές συμφωνίες, πρέπει να θεσμοθετηθεί από την Ένωση. Τούτο προϋποθέτει μια ενοποίηση της οικονομικής πολιτικής, ένα πραγματικό Ευρωπαϊκό Υπουργείο Οικονομικών που θα εξασφαλίζει μια υγιή αναπτυξιακή οικονομική πολιτική και θα διασφαλίζει τις ισχυρότερες οικονομικά χώρες για τις εγγυήσεις που θα παρέχουν για το χρέος των ασθενέστερων. Στην πράξη αυτό σημαίνει είτε να εκδοθούν Ευρωομόλογα ή και να επιτραπεί στην Ευρωπαϊκή Κεντρική τράπεζα να παρεμβαίνει εκδίδοντας χρήμα όχι μόνο για την εξομάλυνση της νομισματικής κυκλοφορίας όπως ήδη κάνει, αλλά και για τη διευκόλυνση της ανάπτυξης.
Η πολιτική ενοποίηση πρέπει να συμβαδίσει με την ενίσχυση των εκτελεστικών και των εκλεγμένων οργάνων της Ένωσης, λειτουργίες που σήμερα έχουν υποκατασταθεί από διακρατικές πρωτοβουλίες ολίγων κρατών μελών.
Πως προνοούμε για την νέα ανάπτυξη της χώρας;
Τώρα είναι αναγκαίο, περισσότερο από ποτέ, να αλλάξουμε νοοτροπία, να αλλάξουμε προσανατολισμό προς ένα διαφορετικό παραγωγικό μοντέλο με στόχο την ανασυγκρότηση της βιομηχανικής και παραγωγικής μας βάσης με σύγχρονους όρους.
Χρειάζεται να δώσουμε νέο νόημα και περιεχόμενο στη έννοια της επιχειρηματικότητας και του επιχειρηματία:
Η έλλειψη δημόσιων πόρων ως αποτέλεσμα της κρίσης επιτρέπει εκ των πραγμάτων μια διπλή χειραφέτηση:
Το κράτος πρέπει να πάψει να αντιμετωπίζει πατερναλιστικά την ιδιωτική οικονομία. Να εξαλείψει τα θεσμικά και κανονιστικά εμπόδια στην επιχειρηματικότητα και τον ανταγωνισμό, να παρεμβαίνει επιτελικά όπου η αγορά αδυνατεί να οδηγήσει από μόνη της στους επιθυμητούς οικονομικούς και κοινωνικούς στόχους. Να εξασφαλίζει ένα σταθερό φορολογικό περιβάλλον με τη χαμηλότερη δυνατή επιβάρυνση της οικονομίας.
Οι επιχειρήσεις να δρουν αναλαμβάνοντας κινδύνους χωρίς να περιμένουν την σιγουριά της κρατικής ζήτησης και το κρατικό χρήμα.
Με έμφαση στις εξαγωγές και στην καινοτομία που συναντά τις ανάγκες της αγοράς.
Επιχειρηματικότητα απαγκιστρωμένη από τις επιδοτήσεις και τολμηρή ως προς την αξιοποίηση σύγχρονων εργαλείων χρηματοδότησης – το ρίσκο είναι συνώνυμο της επιχειρηματικότητας και η δημιουργία ενός πλαισίου που δεν τιμωρεί την αποτυχία αλλά δίνει δεύτερη ευκαιρία στον άτυχο επιχειρηματία είναι κρίσιμος παράγοντας σε αυτήν την κατεύθυνση.
Σε θέση να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες της πράσινης οικονομίας.
Που επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό και τις δεξιότητες: το «ισχυρό χαρτί» της Ελλάδας – και της Ευρώπης,
Δυναμικό που έχει δυνατότητες να διακριθεί, και ήδη διακρίνεται, σε νέες καινοτόμες υπηρεσίες όπως της σύγχρονης πληροφορικής, οι οποίες έχουν υψηλή προστιθέμενη αξία και χαμηλές απαιτήσεις σε κεφάλαια.
Που αναδεικνύει και μεγιστοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας – πρωτογενής παραγωγή, τρόφιμα, τουρισμός - πολιτισμός, ενέργεια, νέες τεχνολογίες, περιβάλλον, μεταξύ άλλων – για να χτίσει τη νέα παραγωγική βάση
Για να μπουν ωστόσο και πάλι τα θεμέλια της εμπιστοσύνης και να μετατρέψουμε το φαύλο κύκλο, στον οποίον έχει μπει η οικονομία, σε ενάρετο, υπάρχουν προϋποθέσεις:
1. Ρευστότητα
2. Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος
3. Εξωστρέφεια
4. Καινοτομία
Στους τομείς αυτούς έχουν γίνει σημαντικά βήματα τα τελευταία δυο χρόνια, βήματα που δεν είχαν πάντα την ανάλογη δημοσιότητα.
1. Η αποκατάσταση της ρευστότητας στην αγορά
Η δυσμενής πιστοληπτική θέση της χώρας, η έλλειψη ρευστότητας των Τραπεζών σε συνδυασμό με τη δυσμενέστερη θέση των επιχειρήσεων, έδειξαν πως τα κεφάλαια που έχουμε διαθέσει στο Τραπεζικό σύστημα συναντούσαν χαμηλή απορρόφηση. Για τούτο επεκτείναμε τη δυνατότητα δανεισμού και για κεφάλαια κίνησης και παράλληλα αναζητήσαμε και νέες πηγές δανεισμού.
Στις 21 Μαρτίου υπογράψαμε με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων μια σημαντική συμφωνία χρηματοδότησης για τη δημιουργία ενός ειδικού ταμείου εγγυήσεων που θα παρέχει στήριξη σε δάνεια προς τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Με κεφάλαιο 500 εκατ. ευρώ, που προέρχονται από κονδύλια των διαρθρωτικών ταμείων για την Ελλάδα, το ταμείο θα παρέχει εγγυήσεις για δάνεια της ΕΤΕπ προς ΜΜΕ μέχρι συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ και θα χρηματοδοτεί και κεφάλαιο κίνησης.
• Διαμόρφωση τριών προγραμμάτων χαμηλότοκων συγχρηματοδοτούμενων δανείων για ΜμΕ μέσω του προγράμματος Jeremie και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤεΠ), τα οποία επωφελούνται και από μεγάλη διάρκεια αποπληρωμής και περίοδο χάρητος.
• Επέκταση της επιλεξιμότητας των δανείων του Jeremie και για κεφάλαιο κίνησης, με ευνοϊκότερους όρους αποπληρωμής, για το μεγαλύτερο δυνατό εύρος επιχειρήσεων.
• Από την ερχόμενη Δευτέρα 23 Απριλίου οι εξαγωγείς μπορούν να ασφαλίζουν στον Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων και να χρηματοδοτούνται με κεφάλαια κίνησης για τις εξαγωγές τους μέχρι ύψους 500.000 ευρώ αντί των 200.000 ευρώ που ίσχυε ως σήμερα. Ο δανεισμός έχει τετράμηνη διάρκεια και χαμηλό επιτόκιο.
• Ενίσχυση Ιδιωτικών Επενδύσεων για την Οικονομική Ανάπτυξη, την Επιχειρηματικότητα και την Περιφερειακή Συνοχή (Νέος Αναπτυξιακός Νόμος – Ν.3908/2011)
2. Η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και η διασφάλιση συνθηκών φιλικών προς το επιχειρείν
Η απλοποίηση του κανονιστικού περιβάλλοντος, η μείωση της γραφειοκρατίας, είναι βασικά προαπαιτούμενα σε αυτήν την κατεύθυνση.
Νομοθετικές ρυθμίσεις και διοικητικές αλλαγές έχουν ήδη δρομολογήσει αυτήν την κατεύθυνση. Χρειάζεται να γίνουν περισσότερα και γοργά.
Ο Νόμος για τη βελτίωση του Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος που ψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα είναι μία σημαντική τομή που δίνει ώθηση στην επιχειρηματικότητα.
• Εισαγωγή μιας νέας ευέλικτης εταιρικής μορφής - της ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας- που έχει χαμηλό ιδρυτικό και διαχειριστικό κόστος, μπορεί να ξεκινήσει με κεφάλαιο (1) ένα ευρώ , ενώ ως κεφάλαιο της μπορεί εισφέρεται εργασία, εγγυήσεις.
• Απλοποίηση διαδικασιών σύστασης προσωπικών και κεφαλαιουχικών εταιριών: Για πρώτη φορά εισάγεται η έννοια του Σημείου Εξυπηρέτησης Μιας Στάσης (One-Stop-Shop) για την ίδρυση εταιρειών. Πλέον, η διαδικασία απαιτεί μόνο ένα βήμα για την ίδρυση μιας επιχείρησης, το οποίο μπορεί να ολοκληρωθεί σε περιορισμένο αριθμό ημερών (αντί για τουλάχιστον 13 βήματα και 38 ημέρες το 2008).
• Επιτάχυνση και Διαφάνεια Υλοποίησης Στρατηγικών Επενδύσεων (Νόμος Fast Track – Ν.3894/2010)
• Άρση του καμποτάζ στις θαλάσσιες κρουαζιέρες (Ν. 3872/2010), Πλοία με σημαία τρίτων χωρών μπορούν να περιπλέουν στα ελληνικά νερά με αφετηρία ελληνικά λιμάνια.
• Επιτάχυνση της αδειοδοτικής διαδικασίας για επενδύσεις μεγάλης σημασίας: η Invest in Greece αναλαμβάνει τον ρόλο της προώθησης της αδειοδοτικής διαδικασίας για επενδύσεις άνω των 2 εκατ. Ευρώ, ως one stop shop αποκόπτοντας την επαφή του επενδυτή με τη δημόσια διοίκηση.
Ακόμη:
• Με την ενεργοποίηση του Γενικού Εμπορικού Μητρώου, λειτουργεί με επιτυχία η υπηρεσία μιας στάσης για την ίδρυση των επιχειρήσεων με αποτέλεσμα τη μείωση του αριθμού των διαδικασιών και του κόστους για τον επιχειρηματία.
• Εκσυγχρονίστηκε η προ-πτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών και τον περιορισμό της αβεβαιότητας.
• Με το νόμο για την απλοποίηση της αδειοδότησης των τεχνικών επαγγελμάτων, των μεταποιητικών επιχειρήσεων και των επιχειρηματικών πάρκων, μειώνονται οι σχετικές διαδικασίες και ενισχύεται η διαφάνεια
• Έχει δρομολογηθεί η ανάλυση και άλλων διοικητικών επιβαρύνσεων που αντιμετωπίζει το επιχειρείν και η λειτουργία του ανταγωνισμού, σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ.
3. Εξωστρέφεια
• Πετύχαμε και ξεπεράσαμε τους στόχους εξαγωγών για το 2011 (10,4% του ΑΕΠ).
• Ψηφίστηκε ο νόμος για το Εξωτερικό Εμπόριο (Κεφάλαιο 6 του Νόμου για τη Βελτίωση του Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος), με βάση τον οποίο:
- Όποιος είναι έμπορος (ΓΕΜΗ, Μητρώο Εξαγωγών) μπορεί και να εξάγει,
Καταργείται η υποχρέωση ο εξαγωγέας να εγγράφεται σε ειδικό μητρώο στα Επιμελητήρια με επιπλέον κόστος (αρκεί η εγγραφή στο ΓΕΜΗ)
- Θεσμοθετείται το Single Window που απλοποιεί και κάνει ηλεκτρονικές τις προ-τελωνειακές διαδικασίες των εξαγωγών.
- Το Μητρώο Εξαγωγέων μετατρέπεται σε Μητρώο Εξαγωγών, για να δοθεί έμφαση στο τι εξάγουμε μαζί με το ποιος εξάγει, και η ενημέρωση των στοιχείων γίνεται αυτόματα.
- Τοποθετείται το cluster των εξαγωγικών συνδέσμων (ΠΣΕ-ΣΕΒΕ-ΣΕΚ) σε επιτροπή για το Βραβείο Εξαγωγέα, ώστε να αναδειχθούν καλά παραδείγματα εταιριών με εξαγωγική δραστηριότητα.
• Συγκρότηση Εθνικού Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας και Ανάπτυξης (ΕΣΑΑ) με επιτροπή εμπειρογνωμόνων για την Εξωστρέφεια. Συμμετέχουν αναγνωρισμένα στελέχη του ιδιωτικού τομέα.
• Επιτυχία του Προγράμματος «Εξωστρέφεια» του ΕΣΠΑ που υποστηρίζει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των ΜμΕ, ενώ έχει ετοιμαστεί σχετικός Β’ κύκλος.
• Το Πρόγραμμα «Εξωστρέφεια» από τον Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (ΟΑΕΠ) με ανώτατο ποσό χρηματοδότησης από τις 200.000. στις 500.000 ευρώ
Άμεσα επόμενα βήματα:
• Προκήρυξη για το ηλεκτρονικό Single Window με παράλληλη δραστική απλοποίηση προ-τελωνειακών διαδικασιών εξαγωγής με χρονοδιάγραμμα έως το τέλος του 2012.
• Υπηρεσία ενημέρωσης «πώς να εξάγω» από τον ΟΠΕ (ειδικό site και helpdesk).
• Προκήρυξη Β’ κύκλου Πρόγραμματος «Εξωστρέφεια» του ΕΣΠΑ που υποστηρίζει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των ΜμΕ.
• Καθιέρωση διυπουργικού συντονισμού για την εξωστρέφεια.
• Ανάδειξη σήματος ελληνικού προϊόντος.
• Αντιμετώπιση αντικινήτρων (επιστροφή εξαγωγικού ΦΠΑ, αρμοδιότητα ΥπΟικ).
4. Καινοτομία
• Με βάση την κατεύθυνση του Υπουργείου Ανάπτυξης για νέες καινοτόμες μορφές χρηματοδότησης, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων βρίσκεται στις τελικές διαπραγματεύσεις με διαχειριστές κεφαλαίων επιχειρηματικού ρίσκου (venture capital) και σύντομα αναμένεται και η ενεργοποίηση των κεφαλαίων αυτών που θα επενδύσουν στο μετοχικό κεφάλαιο νέων και δυναμικών εταιριών στον χώρο των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ/ICT) με συνολικά ποσά της τάξης των 80 εκ Ευρώ.
• Προκυρήχθηκε το πρόγραμμα «Νέα Καινοτομική Επιχειρηματικότητα» με δημόσια δαπάνη 30 εκ. Ευρώ, το οποίο προωθεί σε επιχειρηματική αξιοποίηση νέες καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες, στην οποία συμμετείχαν περίπου 1100 επιχειρήσεις που προέρχονται από τους τομείς πληροφορικής, ενέργειας, υλικών, βιοτεχνολογίας κλπ.
• Δημιουργήθηκε η ψηφιακή πλατφόρμα «Startup Greece», με στόχο τη διάχυση της πληροφόρησης διαδικασιών, νομοθεσίας και πηγών χρηματοδότησης για την ίδρυση νέων καινοτόμων επιχειρήσεων. Το Startup Greece συνιστά ένα διαδραστικό εργαλείο με το οποίο δημιουργήθηκε μια κοινότητα 3.000 νέων καινοτόμων επιχερηματιών με σκοπό τη δημιουργία «κινήματος» επιχειρηματικότητας στη χώρα. Στόχος πρέπει είναι η διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου οικοσυστήματος καινοτομίας το οποίο θα ξεκινάει από τη γνώση, την ανάπτυξή της και να καταλήγει στην επιχειρηματική αξιοποίηση.
Ζούμε τις επώδυνες επιπτώσεις της κρίσης, μπορούμε με τη δράση μας και στηριζόμενοι κυρίως στις δικές μας δυνάμεις, να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία.
Το πιο δημιουργικό κομμάτι της κοινωνίας, αυτό συνήθως αποκαλείται «σιωπηρή μειοψηφία» - σας διαβεβαιώνω ότι δεν είναι σιωπηρή αλλά απλώς προσηλωμένη στο πράττειν παρά στο λέγειν – είναι έτοιμο να αποτελέσει την πρωτοπορία σε αυτήν την τιτάνια αναπτυξιακή προσπάθεια.
Το δείχνουν οι 1.170 επιχειρήσεις που υπέβαλαν επενδυτικά σχέδια στο πλαίσιο του Προγράμματος «Νέα Καινοτομική Επιχειρηματικότητα».
Το δείχνουν επίσης τα περισσότερα από 3.000 ενεργά μέλη της κοινότητας της ψηφιακής πλατφόρμας Start – up – Greece.
Στο χέρι όλων μας είναι να τους προσφέρουμε τις προϋποθέσεις, το περιβάλλον και τα εργαλεία για να αναπτυχθούν.
Ευχαριστώ»
I-Reporter
«Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Πρωθυπουργό κ. Λουκά Παπαδήμο για την πρόσκληση που μου απηύθυνε να συμμετάσχω στη σημερινή ημερίδα για το θέμα που αποτελεί το κεντρικό διακύβευμα για πολιτικούς και τεχνοκράτες, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο και την αγωνία για την κοινωνία στο σύνολό της που είναι η ΑΝΑΠΤΥΞΗ.
Κύριε Επίτροπε σας ευχαριστούμε για την παρουσία σας στην εκδήλωση αυτή. Θέσατε το γενικό πλαίσιο των πρωτοβουλιών και δράσεων που προωθούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την υλοποίηση της στρατηγικής για την Ευρώπη του 2020.
Είχα την τύχη, με την ιδιότητά μου ως Επιτρόπου την περίοδο 1999-2004, να συνεισφέρω στη διαμόρφωση της στρατηγικής της Λισσαβόνας για την Ευρώπη του μέλλοντος. Παρά τις προσπάθειες που έγιναν, ο φιλόδοξος στόχος, να γίνει η Ευρώπη η πιο ανταγωνιστική οικονομία στον κόσμο ως το 2010, δεν επιτεύχθηκε. Η οικονομική κρίση ανέδειξε τις αδυναμίες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Χωρίς να μηδενίσουμε τα κεκτημένα πρέπει να κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας, όλες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις σε συνεργασία με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, για να δώσουμε νέα κατεύθυνση στην Ευρωπαϊκή πολιτική.
Κυρίες και κύριοι,
Συζητούμε σήμερα για την ανάπτυξη. Όμως και αυτή η έννοια, όπως τόσες άλλες που χρησιμοποιούνται ως πανάκεια στο δημόσιο λόγο, έχει φορτιστεί με τόσα νοήματα που είναι σαν να μην έχει πια κανένα.
Ζήσαμε κάμποσα χρόνια στην Ελλάδα, με υψηλούς ρυθμούς μεγέθυνσης του ΑΕΠ, ψηλότερους απ’ το μέσο ευρωπαϊκό όρο, που ονομάζαμε ανάπτυξη. Ρυθμούς που στηρίχτηκαν σε αυξανόμενο δανεισμό, δημόσιο και ιδιωτικό και σταθερές εισροές ευρωπαϊκών πόρων. Παράλληλα, παλιοί παραγωγικοί κλάδοι μετανάστευαν αλλού χωρίς να παίρνει τη θέση τους ισόποση παραγωγή σε νέους κλάδους. Το εξωτερικό ισοζύγιο της χώρας χειροτέρευε, και επιβάρυνε την οικονομία με υπερβολικό δανεισμό του κράτους, των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών. Η κάθε ισχυρή ομάδα διεκδικούσε ένα ολοένα μεγαλύτερο μερίδιο της πίττας, ενώ ελάχιστοι ασχολούνταν και ακόμη λιγότεροι σχεδίαζαν το πώς θα μεγαλώσει η πίττα.
Πίσω από τον αυξανόμενο μέγεθος του ΑΕΠ την απλή ποσοτική μεγέθυνση του δηλαδή, που αποκαλούσαμε ανάπτυξη, περίμεναν τα προβλήματα που κρύβαμε στην άμμο. Το χάος το αντικρίσαμε όταν ήρθε η οικονομική κρίση και τα δανεικά σταμάτησαν.
Σήμερα, μέσα στη σκληρή πραγματικότητα που ζούμε οι Έλληνες, ακούμε πολλούς – μέσα και έξω από τη χώρα - να κηρύσσουν το κήρυγμα της ανάπτυξης. Είναι ένα ιδιαίτερο είδος προφητών, θα μπορούσαμε να τους ονομάσουμε «αναπτυξιολόγους».
Τι πιο λαοφιλές, από το να υπόσχεσαι να επιστρέψουμε στο άνετο πρόσφατο παρελθόν που χάθηκε, τότε που ζούσαμε καλά χωρίς έγνοια για το αύριο.
Το αύριο αυτό όμως ήρθε και αποτελεί το δύσκολο σήμερα και για πάρα πολλούς συμπολίτες μας ένα πολύ δυσβάστακτο σήμερα.
Η μεγέθυνση μπορεί να επιτευχθεί αν βρούμε κάποιον να μας δανείζει φτηνά. Δεν υπάρχει όμως κανείς. Κι αν υπήρχε όμως, η γιορτή θα διαρκούσε όσο θα μας δάνειζε. Μετά θα βρισκόμασταν πάλι αντιμέτωποι με τα προβλήματα.
Όσοι λοιπόν «αναπτυξιολόγοι» προτείνουν μια γενικευμένη άκριτη αύξηση της ζήτησης, αυτό που αλλιώς λέμε «ρίξε λεφτά στην αγορά» μας σπρώχνουν σε μια επανάληψη του πρόσφατου πειράματος που μόλις απέτυχε.
Ακούγονται ευχάριστοι αλλά προτείνουν να στήσουμε μια νέα φούσκα που σύντομα θα σκάσει ξανά. Ή ακόμη χειρότερα να φυσάμε στο στόμιο της παλιάς σκασμένης φούσκας μήπως και ξαναφουσκώσει.
Έτσι και αλλιώς χρήματα για να ρίξει άκριτα κανείς στην αγορά δεν υπάρχουν.
Αφού υποστήκαμε το οδυνηρό σκάσιμο της φούσκας που χρόνια θρέφαμε, ας διδαχτούμε, ας χτίσουμε σε γερά θεμέλια το αύριο της οικονομίας και της κοινωνίας μας.
Σε όλους τους αναπτυξιολόγους λοιπόν, αντιπολιτευόμενους, παραπολιτευόμενους ή και συμπολιτευόμενους, γηγενείς και ξένους, και σε όσους καλόπιστα γοητεύονται από αυτούς έχω να πω τα εξής:
1. Κανένας πολιτικός δεν απαρνιέται την ανάπτυξη. Είναι το ευνοϊκότερο κλίμα για την άσκηση κυβερνητικής πολιτικής.
2. Ανάπτυξη δεν είναι η απλή μεγέθυνση της οικονομίας, έχει ποιοτικά χαρακτηριστικά, πρέπει:
i. Να είναι διατηρήσιμη, δηλαδή να στηρίζεται σε μια βιώσιμη παραγωγική βάση.
ii. Να διασφαλίζει τις ανάγκες της κοινωνίας
iii. Να διασφαλίζει το σεβασμό του περιβάλλοντος
3. Ανάπτυξη δεν γίνεται με ευχές και κραυγές.
4. Η ανάπτυξη μπορεί να ξεκινήσει μόνο με καλό σχεδιασμό και επίμονη μακρόπνοη δράση.
5. Σήμερα δυο απαραίτητες προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της οικονομίας μας δεν είναι εξασφαλισμένες:
i. Ορατή προοπτική δημοσιονομικής σταθερότητας
ii. Δυνατότητα των επιχειρήσεων να δανείζονται σε λογικό κόστος
Βλέπω σήμερα με αγωνία, βιώσιμες ελληνικές επιχειρήσεις ακόμη και μεγάλες, να αδυνατούν να δανειστούν, γιατί οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν ρευστότητα και οι ξένες δεν εμπιστεύονται την ελληνική οικονομία.
Πότε θα αποκτήσουν ρευστότητα οι ελληνικές τράπεζες;
Με την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης τους, σταδιακά ως το Σεπτέμβριο.
Πότε θα βελτιωθεί η εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία;
Σταδιακά. Ήδη βαθμολογηθήκαμε με C από την Fitch,μόλις θα πάρουμε αντίστοιχο βαθμό της πιστοληπτικής μας ικανότητας από άλλον ένα οίκο θα απελευθερωθεί ξανά ο δανεισμός από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προς το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Όμως δεν πρέπει να γελιόμαστε, τόσο στα μάτια των αγορών όσο και των θεσμικών δανειστών μας, ένα πραγματικό βήμα αξίζει όσο χίλια νομοσχέδια και άλλες τόσες πολιτικές εξαγγελίες.
Και το πραγματικό βήμα που θα αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη στην ελληνική οικονομία είναι η δημοσιονομική προσαρμογή, η δημιουργία διατηρήσιμου πρωτογενούς πλεονάσματος δηλαδή η απόδειξη πως θα πάψει να αυξάνεται το χρέος μας.
«Μα όλα αυτά προκαλούν ύφεση» θα αντιτείνει και ο νηφαλιότερος «αναπτυξιολόγος» και άρα είναι αντίθετα στην ανάπτυξη.
Πράγματι προκαλούν ύφεση, αλλά είναι ο συντομότερος δρόμος προς την ανάπτυξη που διαθέτουμε σήμερα.
Η ελληνική εμπειρία είναι μια από τις όψεις της τρέχουσας κρίσης. Στην υπόλοιπη Ευρώπη και άλλες οικονομίες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα ανεργίας, δημοσιονομικά, χρηματοδοτικά ακόμη και η μέχρι πρότινος κραταιά Γαλλία έχασε το τριπλό «Αλφα» της πιστοληπτικής της ικανότητας, ενώ οι αγορές ανέβασαν ξανά το τελευταίο διάστημα το κόστος δανεισμού για τη χώρα αυτή
Γίνεται ολοένα και πιο κατανοητό πως, όσο και αν είναι απαραίτητη η δημοσιονομική πειθαρχία, μια γενικευμένη πολιτική λιτότητας σε όλη την Ευρώπη από μόνη της δεν θα οδηγήσει την ευρωπαϊκή οικονομία στην ανάκαμψη. Ούτε θα είναι αποδεκτή από τις κοινωνίες για πολύ. Η δημοσιονομική προσαρμογή αν και απαραίτητη μπορεί να επιτευχθεί και με λιγότερο βίαιους ρυθμούς.
Έστω και προεκλογικά. ακόμη και ο Σαρκοζί ζητάει να συμβάλλει η ΕΚΤ στην ανάπτυξη, πράγμα που θα σήμαινε χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής και ουσιαστικά έκδοση χρήματος και ίσως κάποιο υψηλότερο πληθωρισμό.
Η Ευρώπη χρειάζεται να αλλάξει την οικονομική πολιτική της. Μετά τη στρατηγική της Λισσαβόνας και τη δημιουργία του ευρώ θεωρούσε πως θα πλέει στα ήρεμα νερά μιας διαρκούς ανάπτυξης, αφήνοντας την αγορά να οδηγήσει μόνη της τα πράγματα. Τότε επαναλαμβανόταν σε όλους τους τόνους το σύνθημα «Να κάνουμε την ευρωπαϊκή οικονομία ως το 2010 την πιο ανταγωνιστική οικονομία στον κόσμο, βασισμένη στη γνώση, με πλήρη απασχόληση, οικονομική και κοινωνική συνοχή και σεβασμό στο περιβάλλον.»
Αυτές οι διακηρύξεις διαψεύστηκαν παταγωδώς, και η απλή επανάληψή των ίδιων διακηρύξεων για το 2020, κάθε άλλο παρά εγγυάται την πραγματοποίηση τους.
Επί πλέον, οι διαφορές παραγωγικότητας μεταξύ κρατών μελλών δεν εξαλείφθηκαν, επιδεινώθηκαν και απειλούν την οικονομική συνοχή της Ένωσης, τη λειτουργία των αγορών της καθώς αυξάνονται οι πιέσεις για προστατευτισμό και εν τέλει απειλούν το ίδιο το ευρώ. Μια νέα οικονομική πολιτική για την Ευρώπη οφείλει να λύσει και αυτό το ζήτημα.
Δεν θα πάμε μακριά μετακινώντας χρήματα από μια γραμμή προϋπολογισμού σε μια άλλη εμφανίζοντας τα ως νέα χρήματα, ως νέα Ευρωπαϊκή Συμβολή. Επί πλέον η προσδοκία πως η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα αποτρέψει την κρίση χρέους στην Ισπανία και Ιταλία και θα διασφαλίσει το μέλλον της Ένωσης, δεν αντέχει σε κριτική.
Υπάρχουν συγκεκριμένες αδυναμίες που διακρίνουν αυτήν ή την άλλη οικονομία και χρειάζονται συγκεκριμένη αντιμετώπιση, και δεν είναι λίγες οι ευρωπαϊκές χώρες που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.
Ωστόσο η σημερινή κρίση απέδειξε πως υπάρχουν συστημικά προβλήματα του ευρωπαϊκού οικοδομήματος που απαιτούν συνολική αντιμετώπιση.
Το ζήτημα της ανταγωνιστικότητας μπορεί να αναδείχτηκε ως ανισότητα μεταξύ ευρωπαϊκών χωρών, όμως αυτό που έχει στρατηγική σημασία, είναι η συνολική ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης σε σχέση με τους διεθνείς ανταγωνιστές της σε Ασία και Αμερική.
Στο εσωτερικό της Ενωσης οι διαφορές ανταγωνιστικότητας, μεταφράστηκαν σε διαφορές εξωτερικού χρέους και ως συνέπεια διαφορές στο κόστος δανεισμού. Μια νομισματική Ένωση που δεν διασφαλίζει μεταφορές πλεονασμάτων στο εσωτερικό της, όπως κάνουν οι ΗΠΑ, μεταφορές που εξομαλύνουν και σταδιακά μειώνουν τις διαφορές ανταγωνιστικότητας, κινδυνεύει να εκραγεί.
Η προσήλωση στο χαμηλό πληθωρισμό, εξηγήσιμη από τραυματικές ιστορικές εμπειρίες κάποιων κρατών μελών, δεν επιτρέπει στην Ευρώπη να χρησιμοποιεί την έκδοση χρήματος, ένα όπλο που αξιοποιούν προς όφελός τους οι ανταγωνιστές της.
Ανάμεσα στην αντιπληθωριστική ορθοδοξία και τα ανεξέλεγκτα ελλείμματα, υπάρχει μέσος δρόμος.
Οι εμπνευστές της ΕΟΚ την οραματίστηκαν ως μια απέραντη αγορά με ένα δικαστήριο που θα διευθετούσε τις διενέξεις των συναλλασσόμενων. Η ιστορική εμπειρία απέδειξε πως αυτά δεν αρκούν.
Σταδιακά η Ευρώπη που οι σχολιαστές χαρακτηρίζουν εσφαλμένα ως ένα αποκλειστικά φιλελεύθερο κατασκεύασμα, παρενέβη στην ελεύθερη λειτουργία των αγορών, με την νομοθεσία της και με πόρους που κατεύθυνε με κεντρικό σχεδιασμό προς τα κράτη μέλη για την επίτευξη συγκεκριμένων οικονομικών στόχων.
Σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ένα μόνο δρόμο μπροστά της αν θέλει να επιβιώσει.
Οφείλει να ολοκληρώσει την πολιτική και οικονομική της ενοποίηση. Ήδη μέσα στην κρίση με την παροχή δανείων προς την Ελλάδα, την Πορτογαλία και την Ιρλανδία αλλά και με τη σιωπηρή έκδοση χρήματος από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα οι ισχυρότερες οικονομίες ανέλαβαν να εγγυηθούν τελικά το χρέος των ασθενέστερων.
Αυτό που σήμερα γίνεται κυρίως με διακρατικές συμφωνίες, πρέπει να θεσμοθετηθεί από την Ένωση. Τούτο προϋποθέτει μια ενοποίηση της οικονομικής πολιτικής, ένα πραγματικό Ευρωπαϊκό Υπουργείο Οικονομικών που θα εξασφαλίζει μια υγιή αναπτυξιακή οικονομική πολιτική και θα διασφαλίζει τις ισχυρότερες οικονομικά χώρες για τις εγγυήσεις που θα παρέχουν για το χρέος των ασθενέστερων. Στην πράξη αυτό σημαίνει είτε να εκδοθούν Ευρωομόλογα ή και να επιτραπεί στην Ευρωπαϊκή Κεντρική τράπεζα να παρεμβαίνει εκδίδοντας χρήμα όχι μόνο για την εξομάλυνση της νομισματικής κυκλοφορίας όπως ήδη κάνει, αλλά και για τη διευκόλυνση της ανάπτυξης.
Η πολιτική ενοποίηση πρέπει να συμβαδίσει με την ενίσχυση των εκτελεστικών και των εκλεγμένων οργάνων της Ένωσης, λειτουργίες που σήμερα έχουν υποκατασταθεί από διακρατικές πρωτοβουλίες ολίγων κρατών μελών.
Πως προνοούμε για την νέα ανάπτυξη της χώρας;
Τώρα είναι αναγκαίο, περισσότερο από ποτέ, να αλλάξουμε νοοτροπία, να αλλάξουμε προσανατολισμό προς ένα διαφορετικό παραγωγικό μοντέλο με στόχο την ανασυγκρότηση της βιομηχανικής και παραγωγικής μας βάσης με σύγχρονους όρους.
Χρειάζεται να δώσουμε νέο νόημα και περιεχόμενο στη έννοια της επιχειρηματικότητας και του επιχειρηματία:
Η έλλειψη δημόσιων πόρων ως αποτέλεσμα της κρίσης επιτρέπει εκ των πραγμάτων μια διπλή χειραφέτηση:
Το κράτος πρέπει να πάψει να αντιμετωπίζει πατερναλιστικά την ιδιωτική οικονομία. Να εξαλείψει τα θεσμικά και κανονιστικά εμπόδια στην επιχειρηματικότητα και τον ανταγωνισμό, να παρεμβαίνει επιτελικά όπου η αγορά αδυνατεί να οδηγήσει από μόνη της στους επιθυμητούς οικονομικούς και κοινωνικούς στόχους. Να εξασφαλίζει ένα σταθερό φορολογικό περιβάλλον με τη χαμηλότερη δυνατή επιβάρυνση της οικονομίας.
Οι επιχειρήσεις να δρουν αναλαμβάνοντας κινδύνους χωρίς να περιμένουν την σιγουριά της κρατικής ζήτησης και το κρατικό χρήμα.
Με έμφαση στις εξαγωγές και στην καινοτομία που συναντά τις ανάγκες της αγοράς.
Επιχειρηματικότητα απαγκιστρωμένη από τις επιδοτήσεις και τολμηρή ως προς την αξιοποίηση σύγχρονων εργαλείων χρηματοδότησης – το ρίσκο είναι συνώνυμο της επιχειρηματικότητας και η δημιουργία ενός πλαισίου που δεν τιμωρεί την αποτυχία αλλά δίνει δεύτερη ευκαιρία στον άτυχο επιχειρηματία είναι κρίσιμος παράγοντας σε αυτήν την κατεύθυνση.
Σε θέση να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες της πράσινης οικονομίας.
Που επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό και τις δεξιότητες: το «ισχυρό χαρτί» της Ελλάδας – και της Ευρώπης,
Δυναμικό που έχει δυνατότητες να διακριθεί, και ήδη διακρίνεται, σε νέες καινοτόμες υπηρεσίες όπως της σύγχρονης πληροφορικής, οι οποίες έχουν υψηλή προστιθέμενη αξία και χαμηλές απαιτήσεις σε κεφάλαια.
Που αναδεικνύει και μεγιστοποιεί τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας – πρωτογενής παραγωγή, τρόφιμα, τουρισμός - πολιτισμός, ενέργεια, νέες τεχνολογίες, περιβάλλον, μεταξύ άλλων – για να χτίσει τη νέα παραγωγική βάση
Για να μπουν ωστόσο και πάλι τα θεμέλια της εμπιστοσύνης και να μετατρέψουμε το φαύλο κύκλο, στον οποίον έχει μπει η οικονομία, σε ενάρετο, υπάρχουν προϋποθέσεις:
1. Ρευστότητα
2. Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος
3. Εξωστρέφεια
4. Καινοτομία
Στους τομείς αυτούς έχουν γίνει σημαντικά βήματα τα τελευταία δυο χρόνια, βήματα που δεν είχαν πάντα την ανάλογη δημοσιότητα.
1. Η αποκατάσταση της ρευστότητας στην αγορά
Η δυσμενής πιστοληπτική θέση της χώρας, η έλλειψη ρευστότητας των Τραπεζών σε συνδυασμό με τη δυσμενέστερη θέση των επιχειρήσεων, έδειξαν πως τα κεφάλαια που έχουμε διαθέσει στο Τραπεζικό σύστημα συναντούσαν χαμηλή απορρόφηση. Για τούτο επεκτείναμε τη δυνατότητα δανεισμού και για κεφάλαια κίνησης και παράλληλα αναζητήσαμε και νέες πηγές δανεισμού.
Στις 21 Μαρτίου υπογράψαμε με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων μια σημαντική συμφωνία χρηματοδότησης για τη δημιουργία ενός ειδικού ταμείου εγγυήσεων που θα παρέχει στήριξη σε δάνεια προς τις ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Με κεφάλαιο 500 εκατ. ευρώ, που προέρχονται από κονδύλια των διαρθρωτικών ταμείων για την Ελλάδα, το ταμείο θα παρέχει εγγυήσεις για δάνεια της ΕΤΕπ προς ΜΜΕ μέχρι συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ και θα χρηματοδοτεί και κεφάλαιο κίνησης.
• Διαμόρφωση τριών προγραμμάτων χαμηλότοκων συγχρηματοδοτούμενων δανείων για ΜμΕ μέσω του προγράμματος Jeremie και του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επενδύσεων (ΕΤεΠ), τα οποία επωφελούνται και από μεγάλη διάρκεια αποπληρωμής και περίοδο χάρητος.
• Επέκταση της επιλεξιμότητας των δανείων του Jeremie και για κεφάλαιο κίνησης, με ευνοϊκότερους όρους αποπληρωμής, για το μεγαλύτερο δυνατό εύρος επιχειρήσεων.
• Από την ερχόμενη Δευτέρα 23 Απριλίου οι εξαγωγείς μπορούν να ασφαλίζουν στον Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων και να χρηματοδοτούνται με κεφάλαια κίνησης για τις εξαγωγές τους μέχρι ύψους 500.000 ευρώ αντί των 200.000 ευρώ που ίσχυε ως σήμερα. Ο δανεισμός έχει τετράμηνη διάρκεια και χαμηλό επιτόκιο.
• Ενίσχυση Ιδιωτικών Επενδύσεων για την Οικονομική Ανάπτυξη, την Επιχειρηματικότητα και την Περιφερειακή Συνοχή (Νέος Αναπτυξιακός Νόμος – Ν.3908/2011)
2. Η βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και η διασφάλιση συνθηκών φιλικών προς το επιχειρείν
Η απλοποίηση του κανονιστικού περιβάλλοντος, η μείωση της γραφειοκρατίας, είναι βασικά προαπαιτούμενα σε αυτήν την κατεύθυνση.
Νομοθετικές ρυθμίσεις και διοικητικές αλλαγές έχουν ήδη δρομολογήσει αυτήν την κατεύθυνση. Χρειάζεται να γίνουν περισσότερα και γοργά.
Ο Νόμος για τη βελτίωση του Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος που ψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα είναι μία σημαντική τομή που δίνει ώθηση στην επιχειρηματικότητα.
• Εισαγωγή μιας νέας ευέλικτης εταιρικής μορφής - της ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας- που έχει χαμηλό ιδρυτικό και διαχειριστικό κόστος, μπορεί να ξεκινήσει με κεφάλαιο (1) ένα ευρώ , ενώ ως κεφάλαιο της μπορεί εισφέρεται εργασία, εγγυήσεις.
• Απλοποίηση διαδικασιών σύστασης προσωπικών και κεφαλαιουχικών εταιριών: Για πρώτη φορά εισάγεται η έννοια του Σημείου Εξυπηρέτησης Μιας Στάσης (One-Stop-Shop) για την ίδρυση εταιρειών. Πλέον, η διαδικασία απαιτεί μόνο ένα βήμα για την ίδρυση μιας επιχείρησης, το οποίο μπορεί να ολοκληρωθεί σε περιορισμένο αριθμό ημερών (αντί για τουλάχιστον 13 βήματα και 38 ημέρες το 2008).
• Επιτάχυνση και Διαφάνεια Υλοποίησης Στρατηγικών Επενδύσεων (Νόμος Fast Track – Ν.3894/2010)
• Άρση του καμποτάζ στις θαλάσσιες κρουαζιέρες (Ν. 3872/2010), Πλοία με σημαία τρίτων χωρών μπορούν να περιπλέουν στα ελληνικά νερά με αφετηρία ελληνικά λιμάνια.
• Επιτάχυνση της αδειοδοτικής διαδικασίας για επενδύσεις μεγάλης σημασίας: η Invest in Greece αναλαμβάνει τον ρόλο της προώθησης της αδειοδοτικής διαδικασίας για επενδύσεις άνω των 2 εκατ. Ευρώ, ως one stop shop αποκόπτοντας την επαφή του επενδυτή με τη δημόσια διοίκηση.
Ακόμη:
• Με την ενεργοποίηση του Γενικού Εμπορικού Μητρώου, λειτουργεί με επιτυχία η υπηρεσία μιας στάσης για την ίδρυση των επιχειρήσεων με αποτέλεσμα τη μείωση του αριθμού των διαδικασιών και του κόστους για τον επιχειρηματία.
• Εκσυγχρονίστηκε η προ-πτωχευτική διαδικασία εξυγίανσης με στόχο την επιτάχυνση των διαδικασιών και τον περιορισμό της αβεβαιότητας.
• Με το νόμο για την απλοποίηση της αδειοδότησης των τεχνικών επαγγελμάτων, των μεταποιητικών επιχειρήσεων και των επιχειρηματικών πάρκων, μειώνονται οι σχετικές διαδικασίες και ενισχύεται η διαφάνεια
• Έχει δρομολογηθεί η ανάλυση και άλλων διοικητικών επιβαρύνσεων που αντιμετωπίζει το επιχειρείν και η λειτουργία του ανταγωνισμού, σε συνεργασία με τον ΟΟΣΑ.
3. Εξωστρέφεια
• Πετύχαμε και ξεπεράσαμε τους στόχους εξαγωγών για το 2011 (10,4% του ΑΕΠ).
• Ψηφίστηκε ο νόμος για το Εξωτερικό Εμπόριο (Κεφάλαιο 6 του Νόμου για τη Βελτίωση του Επιχειρηματικού Περιβάλλοντος), με βάση τον οποίο:
- Όποιος είναι έμπορος (ΓΕΜΗ, Μητρώο Εξαγωγών) μπορεί και να εξάγει,
Καταργείται η υποχρέωση ο εξαγωγέας να εγγράφεται σε ειδικό μητρώο στα Επιμελητήρια με επιπλέον κόστος (αρκεί η εγγραφή στο ΓΕΜΗ)
- Θεσμοθετείται το Single Window που απλοποιεί και κάνει ηλεκτρονικές τις προ-τελωνειακές διαδικασίες των εξαγωγών.
- Το Μητρώο Εξαγωγέων μετατρέπεται σε Μητρώο Εξαγωγών, για να δοθεί έμφαση στο τι εξάγουμε μαζί με το ποιος εξάγει, και η ενημέρωση των στοιχείων γίνεται αυτόματα.
- Τοποθετείται το cluster των εξαγωγικών συνδέσμων (ΠΣΕ-ΣΕΒΕ-ΣΕΚ) σε επιτροπή για το Βραβείο Εξαγωγέα, ώστε να αναδειχθούν καλά παραδείγματα εταιριών με εξαγωγική δραστηριότητα.
• Συγκρότηση Εθνικού Συμβουλίου Ανταγωνιστικότητας και Ανάπτυξης (ΕΣΑΑ) με επιτροπή εμπειρογνωμόνων για την Εξωστρέφεια. Συμμετέχουν αναγνωρισμένα στελέχη του ιδιωτικού τομέα.
• Επιτυχία του Προγράμματος «Εξωστρέφεια» του ΕΣΠΑ που υποστηρίζει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των ΜμΕ, ενώ έχει ετοιμαστεί σχετικός Β’ κύκλος.
• Το Πρόγραμμα «Εξωστρέφεια» από τον Οργανισμό Ασφάλισης Εξαγωγικών Πιστώσεων (ΟΑΕΠ) με ανώτατο ποσό χρηματοδότησης από τις 200.000. στις 500.000 ευρώ
Άμεσα επόμενα βήματα:
• Προκήρυξη για το ηλεκτρονικό Single Window με παράλληλη δραστική απλοποίηση προ-τελωνειακών διαδικασιών εξαγωγής με χρονοδιάγραμμα έως το τέλος του 2012.
• Υπηρεσία ενημέρωσης «πώς να εξάγω» από τον ΟΠΕ (ειδικό site και helpdesk).
• Προκήρυξη Β’ κύκλου Πρόγραμματος «Εξωστρέφεια» του ΕΣΠΑ που υποστηρίζει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα των ΜμΕ.
• Καθιέρωση διυπουργικού συντονισμού για την εξωστρέφεια.
• Ανάδειξη σήματος ελληνικού προϊόντος.
• Αντιμετώπιση αντικινήτρων (επιστροφή εξαγωγικού ΦΠΑ, αρμοδιότητα ΥπΟικ).
4. Καινοτομία
• Με βάση την κατεύθυνση του Υπουργείου Ανάπτυξης για νέες καινοτόμες μορφές χρηματοδότησης, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων βρίσκεται στις τελικές διαπραγματεύσεις με διαχειριστές κεφαλαίων επιχειρηματικού ρίσκου (venture capital) και σύντομα αναμένεται και η ενεργοποίηση των κεφαλαίων αυτών που θα επενδύσουν στο μετοχικό κεφάλαιο νέων και δυναμικών εταιριών στον χώρο των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ/ICT) με συνολικά ποσά της τάξης των 80 εκ Ευρώ.
• Προκυρήχθηκε το πρόγραμμα «Νέα Καινοτομική Επιχειρηματικότητα» με δημόσια δαπάνη 30 εκ. Ευρώ, το οποίο προωθεί σε επιχειρηματική αξιοποίηση νέες καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες, στην οποία συμμετείχαν περίπου 1100 επιχειρήσεις που προέρχονται από τους τομείς πληροφορικής, ενέργειας, υλικών, βιοτεχνολογίας κλπ.
• Δημιουργήθηκε η ψηφιακή πλατφόρμα «Startup Greece», με στόχο τη διάχυση της πληροφόρησης διαδικασιών, νομοθεσίας και πηγών χρηματοδότησης για την ίδρυση νέων καινοτόμων επιχειρήσεων. Το Startup Greece συνιστά ένα διαδραστικό εργαλείο με το οποίο δημιουργήθηκε μια κοινότητα 3.000 νέων καινοτόμων επιχερηματιών με σκοπό τη δημιουργία «κινήματος» επιχειρηματικότητας στη χώρα. Στόχος πρέπει είναι η διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου οικοσυστήματος καινοτομίας το οποίο θα ξεκινάει από τη γνώση, την ανάπτυξή της και να καταλήγει στην επιχειρηματική αξιοποίηση.
Ζούμε τις επώδυνες επιπτώσεις της κρίσης, μπορούμε με τη δράση μας και στηριζόμενοι κυρίως στις δικές μας δυνάμεις, να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία.
Το πιο δημιουργικό κομμάτι της κοινωνίας, αυτό συνήθως αποκαλείται «σιωπηρή μειοψηφία» - σας διαβεβαιώνω ότι δεν είναι σιωπηρή αλλά απλώς προσηλωμένη στο πράττειν παρά στο λέγειν – είναι έτοιμο να αποτελέσει την πρωτοπορία σε αυτήν την τιτάνια αναπτυξιακή προσπάθεια.
Το δείχνουν οι 1.170 επιχειρήσεις που υπέβαλαν επενδυτικά σχέδια στο πλαίσιο του Προγράμματος «Νέα Καινοτομική Επιχειρηματικότητα».
Το δείχνουν επίσης τα περισσότερα από 3.000 ενεργά μέλη της κοινότητας της ψηφιακής πλατφόρμας Start – up – Greece.
Στο χέρι όλων μας είναι να τους προσφέρουμε τις προϋποθέσεις, το περιβάλλον και τα εργαλεία για να αναπτυχθούν.
Ευχαριστώ»
I-Reporter
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
"Ύμνοι" Σάββα για Ερνέστο
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
"Κόντρα" του κόμματος αποστράτων με τον Π.Καμμένο
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
