2014-04-09 04:41:05
Φωτογραφία για «Εν Πόντω 1890-1920» στο Μουσείο Μπενάκη
«Εκείνο το ''άντε καλή πατρίδα'' κάθε που ο παππούς Αντώνης έστριβε το τσιγάρο του, ίσως κι ο ιδρώτας ενός αργόσυρτου ποντιακού χορού και άλλες πολλές παιδικές αναμνήσεις φαίνεται ότι επηρεάζουν τον άνθρωπο όσο ωριμάζει με τα χρόνια».

Τα λόγια του συλλέκτη Στέργιου Π. Θεοδωρίδη έχουν μια χροιά νοσταλγίας, όπως και η έκθεση «Εν Πόντω 1890-1920» που εγκαινιάζεται σήμερα, στο Μουσείο Μπενάκη της Κουμπάρη, με καρτ ποστάλ, πανοράματα πόλεων, ολόσωμες φωτογραφίες Ποντίων της εποχής, έγγραφα, ιατρικές συνταγές κι άλλα τεκμήρια της μοναδικής στο είδος συλλογής Θεοδωρίδη.

Ο συλλέκτης έλκει την καταγωγή του από το Καρς. Ο ίδιος αισθάνεται «ιδιαίτερη χαρά να μοιραστεί μέσω της συλλογής του, τη σημασία όλου αυτού του μωσαϊκού πολιτισμών, μακριά από τον καταναγκασμό των σχολικών εγχειριδίων».

«Συμβολή στη μνήμη, επιστολικά δελτάρια», είναι ο υπότιτλος της έκθεσης, αναδεικνύοντας τις προθέσεις του συλλέκτη που δεν είναι άλλες από την υπογράμμιση της πολιτιστικής και καθημερινής ζωής των Ελλήνων του Πόντου, από το 1880 έως και το 1920, χρόνια ακμής και αρμονικής συνύπαρξης με τις άλλες εθνότητες και θρησκείες (Εβραίους, Αρμένιους, μουσουλμάνους) και ταυτόχρονα χρόνια κατάληξης ενός κοσμοπολιτισμού που έχει προηγηθεί από τα αρχαία και τα βυζαντινά χρόνια.


Όπως επίσης, αναλύει και την επιμονή των Ελλήνων του Πόντου να βελτιώσουν τη ζωή τους και να διατηρήσουν τη γλώσσα και τα έθιμά τους, σε έναν τόπο που πολύ συχνά μετατράπηκε σε πεδίο μαχών, ανάμεσα σε μεγάλες αυτοκρατορίες του πρόσφατου παρελθόντος, την Οθωμανική και τη Ρωσική.

Τα επιστολικά δελτάρια της συλλογής όλα με τυπώματα, κατά τα ήθη της εποχής, στη γαλλική γλώσσα, φέρουν χειρόγραφες ευχές στην ελληνική καθαρεύουσα. Απεικονίζουν σε φωτογραφίες λιθόγραφες ή επιχρωματισμένες, το ελληνικό σχολείο, τις κινηματογραφικές αίθουσες, τα γλέντια με τις λύρες, τον πολεμικό ποντιακό πυρρίχιο χορό που συνδέεται με την αρχαιότητα, τις ορθόδοξες εκκλησίες, τα λιμάνια, φωτογραφικό πανόραμα των σημαντικότερων αλλά και των περιφερειακών πόλεων, κτισμένες στις ακτές, στα υψίπεδα των βουνών, στις εμπορικές οδούς και στις ορεινές διαβάσεις. Η έκθεση θυμίζει εικαστική λεπτεπίλεπτη μικρογραφία και συνθέτει το πολιτιστικό σύνολο αυτού που έμεινε να αποκαλείται Πόντος.

«Η αρετή του Στέργιου Θεοδωρίδη να μην εμπορευθεί τη συλλογή του, αλλά να την εκθέτει, να τη μοιράζεται με το κοινό, δημιουργεί ηθική αξία» όπως είπε ο ιστορικός του Μουσείου Μπενάκη, Τάσος Σακελαρόπουλος.

Την έκθεση επιμελήθηκε ο ίδιος ο συλλέκτης, σε συνεργασία με τη Γεωργία Ισμιρίδου, από το Φωτογραφικό Αρχείο του Μουσείου Μπενάκη. Χωρίζεται σε οκτώ ενότητες. Στις πρώτες τέσσερις παρουσιάζονται απόψεις των σημαντικότερων πόλεων της περιοχής: Τραπεζούντα, Σαμψούντα, Κερασούντα και μικρότερων περιφερειακών: Ερζερούμ, Αμάσεια, Σινώπη, Κοτύωρα, Ινέπολη κ.ά.

Οι άλλες τέσσερις ενότητες εστιάζουν στη θρησκευτική ζωή, στον πολιτισμό, την παιδεία και την καθημερινή ζωή, ολοκληρώνοντας την περιήγηση, εκεί όπου συμπαγείς ελληνικοί πληθυσμοί ήκμασαν για αιώνες.

Η συλλογή του Στεργιου Θεοδωρίδη αριθμεί 600 επιστολικά δελτάρια και άλλα τεκμήρια (εδώ εκτίθενται 200 από αυτά). Φοροτεχνικός ο ίδιος στο επάγγελμα, ξεκίνησε να συλλέγει στα μέσα της δεκαετίας του '90, όταν ένας φιλοτελιστής του επέδειξε μια καρτ ποστάλ την οποία αγόρασε έναντι 13.000 δρχ. την εποχή εκείνη. Μετά, «κόλησε το μικρόβιο» και μπήκε στην επίπονη διαδικασία της συλλογής, από δημοπρασίες στην Ελλάδα, την Κωνσταντινούπολη, από ιδιώτες στην Τουρκία.

Η έκθεση «Εν Πόντω Συμβολή στη μνήμη, επιστολικά δελτάρια 1890-1920» θα διαρκέσει έως τις 25/5. Στη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιηθεί εκδήλωση (24 /4), με τίτλο «Ο πολιτισμός του Πόντου» με την επιστημονική στήριξη της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών.

Ομιλητές είναι οι Έλσα Μπαλφούσια - Γαλανίδου: «Οι έλληνες του Πόντου και η λαογραφία», Κωστής Δρυγιαννάκης: «Όψεις της ποντιακής μουσικής στη δισκογραφία», Vahit Tursun (Βαχίτ Τουρσούν): «Τα ρωμέικα της Ανατολής πεθαίνουν», Νίκος Ζουρνατζίδης: «Χοροί του Πόντου. Οσμώσεις-αλληλεπιδράσεις». Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ