2014-04-10 10:16:05
Ηλικίες και πόλεμος. Στην ιδιαίτερα αισθαντική αγγειογραφία του 5ου π.Χ αιώνα, απεικονίζονται οι «ΕΠΤΑ επί ΘΗΒΑΣ». Οι επτά αρχηγοί της περίφημης εκστρατείας. «Ο μόνος που κατονομάζεται είναι ο Παρθενοπαίος. Κόβει τα μαλλιά του, ενθύμιο για την μάνα του στην πατρίδα, όπου δεν γύρισε κανείς ξανά» γράφει ο Ι. Κακριδής (Μυθολογία,τ. 4)
Σχεδόν παιδιά οι Επτά επί Θήβας. Ας το έχουμε υπόψη μας, όταν προσπαθούμε να εικάσουμε ηλικίες ηρώων, που συνήθως τους φανταζόμαστε άτρωτους …!
Το … ηθικο-αισθητικό μήνυμα του αισθαντικού αγγειογράφου είναι σαφές. Ο κάθε νεκρός ενός πολέμου, θυσιάζοντας-προσφέροντας την ύψιστη αξία της ζωής του, αποζητά ό,τι πιο απλό από τους επιγενόμενους: την αναγνώριση και την μνήμη.
Στο θέμα μας όμως.
Δύο πράγματα αποφεύγει να ονομάσει ο Όμηρος:
Τις Θάλασσες (δες μια πρώτη νύξη του σημαντικότατου αυτού θέματος
στο: «Ανώνυμες Θάλασσες του Ομήρου» και «μικρός Ατλαντικός»)
και την αριθμητική ηλικία των χαρακτήρων του.
Η περίφημη Ομηρική ακριβολογική λεπτολογία
εδώ δεν υπάρχει.
Το γιατί θα το δούμε κάποια στιγμή.
Τόσο για τις Θάλασσες, όσο και για τις ηλικίες.
Έτσι αξιοποιούμε ό,τι άλλο διαθέσιμο πλαισιωτικό ή παράπλευρο, όπως λ.χ είναι οι προσφωνήσεις
Γιατί λ.χ όταν ο Μενέλαος (δ) προσφωνεί την Ελένη «γύναι» ουσιαστικά είναι σαν να την αποκαλεί «φως μου, μάτια μου, άγγελέ μου, αγάπη μου» υπονοώντας νιότη ομορφιά και μάλιστα μετά τα…. Τρωικά. (αξιοπρόσεκτη η μετάφραση Ζήσιμου Σιδέρη «ναι…. φως μου»)
Ως προς τα πλαισιωτικά- παράπλευρα που μας δίνει ο Όμηρος:
Ως ασφαλές όριο-κριτήριο της ηλικίας, προς τα πάνω ή προς τα κάτω, έχουμε τις Ομηρικές εκφράσεις άττα, γήρας, επι γήραος ουδώ, γρηυς, ωμόν γήρας Εικάζουμε λοιπόν τις ηλικίες:
Η Ελένη, κυρία… ετών 39 (ήταν ήδη κάποια χρόνια παντρεμένη με τον Μενέλαο, όταν
«κλέφτηκαν» με τον Πάρη, εκμεταλλευόμενοι την απουσία του Μενέλαου (=είχε πάει
μόνος σε ένα μνημόσυνο ή κηδεία στην Κρήτη).
Πάνω από 40 χρόνων πρέπει να είναι ο Αγαμέμνονας. Γύρω στα 40 ο Μενέλαοςμικρότερος από τον αδελφό του Αγαμέμνονα.
Ο Εύμαιος... πρώην βασιλόπουλο, έχει μια περιπέτεια μικρός.
Απάγεται από την υπηρέτρια, εξαγοράζεται από τον Λαέρτη,
υπηρετεί τον πατέρα του Οδυσσέα και… περνάει στην δούλεψη του νέου βασιλιά, του Οδυσσέα, όταν γέρος πια αποσύρεται ο Λαέρτης.
Αναγκαστικά… εργένης, περιμένει την επιστροφή του Οδυσσέα για να… αποκατασταθεί.
Ο Τηλέμαχος τον αποκαλεί «άττα» γέρο μου, πατέρα μου. Πρέπει να είναι 50άρης .
Ανάλογη είναι και η κατάσταση της Ευρύκλειας. Ανέραστη και αυτή, αλλά σε μεγαλύτερη ηλικία. χαρακτηρίζεται «Γριά» (γρηυς) κατά κανόνα. Πρέπει να υπολογίζεται γύρω στα 70 τουλάχιστον.
Συγκριτικά βγαίνει και η ηλικία του Λαέρτη. Αγόρασε «πρωθήβην» κόρη πρωτόχνουδη δηλαδή, την Ευρύκλεια (11 με 12 χρόνων). Άρα ο Λαέρτης, με τα μινίμουμ των ηλικιών, πρέπει να είναι τουλάχιστον 80 χρόνων
(Πέραν των πολλών άλλων έμμεσων τεκμηρίων που μας δίνει ο Ποιητής, ας αναφέρουμε την μακάβρια επινόηση- αιτιολογία λ.χ της Πηνελόπης για το σάβανο του πεθερού της).
Ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος πρέπει να είναι γύρω στα 30, όταν σκοτώνονται και οι δύο πριν την άλωση της Τροίας, με μικρή διαφορά χρόνου.
Εδώ είναι κάπως συγκεχυμένα τα πράγματα με την προομηρική και Ομηρική αφήγηση. Ο γιος του Αχιλλέα, ο Νεοπτόλεμος , δεν μπορεί να είναι κάτω των 15-16 ετών, όταν ακολουθεί τον Οδυσσέα (λ,508-509) στην Τροία, για να συνεχίσει το «έργο» του πατέρα του Αχιλλέα, μετά τον θάνατό του.
Το μικρό σε ηλικία μοναχοπαίδι του Έκτορα και της Ανδρομάχης (ο τραγικός Αστυάνακτας), έμμεσα συμβάλλει στον προσδιορισμό της ηλικίας τους. Πάντως μόνο αν υποθέσουμε ότι ο Έκτορας παντρεύεται ή τεκνοποιεί σε… ασυνήθιστη ηλικία (λ.χ στα 25) μπαίνουν τα πράγματα σε κάποια σειρά.
Πρωταγωνιστεί από την αρχή της Ελληνικής απόβασης στην Τροία. Άρα θα πρέπει να ήταν τουλάχιστον 20χρονος. Όταν σκοτώνεται πρέπει να είναι κοντά στα 30 του.
Η Ανδρομάχη σαφώς νεότερη. Η υπευθυνότητα, η ωριμότητα της υπέροχης Ομηρικής ηρωίδας, και η συνείδηση των πραγμάτων… γύρω στα 25, όταν οδηγείται σκλάβα του Νεοπτόλεμου.
Η Αντίκλεια , η μητέρα του Οδυσσέα, πεθαίνει στην διάρκεια του νόστου από την θλίψη της. Δυναμικό άτομο, όπως έμμεσα υπονοεί ο Ποιητής. τουλάχιστον 65 χρόνων, αν η ηλικία του Οδυσσέα είναι κοντά στα 50. (Με τον Λαέρτη είχαν και μία κόρη, την Κτιμένη, που σχεδόν… αγνοείται από τον Όμηρο).
Σημείωση: Λαβαίνουμε υπόψη την ελάχιστη συνήθη ηλικία γάμου για την «επίσημη, με στεφάνι σύζυγο» (κουριδίη ή μνηστή άλοχος- άκοιτι), κοντά στα 15.
Η Πηνελόπη, όταν επιστρέφει ο Οδυσσέας, πρέπει να είναι περ. 35-37 χρόνων.
Ένα ενδιαφέρον ανάγλυφο του 5ου π.Χ αιώνα, που αποκαλύπτει και κάποιες ηλικιακές σχέσεις: Από ΔΕΞΙΑ προς τα αριστερά, όπως το βλέπουμε: Οδυσσέας- Πηνελόπη- Τηλέμαχος (;),Λαέρτης (;) και καθισμένος αριστερά ο Εύμαιος (;).
Οδυσσέας: Ο Όμηρος αναφέρει αρκετές δράσεις του κεντρικού του Χαρακτήρα, πριν από την συμμετοχή του στα Τρωικά. Ήταν μεταξύ των υποψηφίων άλλωστε «γαμπρών-μνηστήρων»της Ελένης. Λέγεται ότι ο μόνος που δεν συμμετείχε ως υποψήφιος, ήταν ο Αχιλλέας, επειδή ήταν μικρός…! Αν όμως ο Αχιλλέας φτάνει 15-18χρονος στην Τροία, ο Οδυσσέας θα ήταν τουλάχιστον κατά 10-12 χρόνια μεγαλύτερος τότε…! Εν πάση περιπτώσει συνδυάζοντας αυτά και άλλα πιο… εξειδικευμένα (λ.χ κάποιες «κουβεντούλες» της Πηνελόπης, κάποια «τραβήγματα» που του έκανε η Αθηνά και στους Φαίακες, αλλά και λίγο πριν την,μετά είκοσιν έτη, νυφική παστάδα ), ο Οδυσσέας, όταν επιστρέφει είναι κοντά στα 50 του. Παρόλ” αυτά ο Ποιητής δεν θα χρησιμοποιήσει την έκφραση λ.χ «επί γήραος ουδώ» ή «ωμόν γήρας» με την μία από τις δύο σημασίες του= αρχή γηρατειών (η άλλη και μάλλον ορθότερη είναι= πρόωρα, πριν την ώρα τους, γηρατειά).
Ναυσικά: το… τόπι, οι ντροπές, η αιδημοσύνη, κουβέντες του τύπου «…κοντά σε ηλικία γάμου…» ο… θαυμασμός του Οδυσσέα, παραπέμπουν σε μια υπέροχη εφηβική μορφή. Να την υπολογίζουμε κοντά στην ηλικία της… Σοφόκλειας Αντιγόνης : περίπου 15-16 χρόνων.
Θεωρείται ως «καθαρή» επινόηση του Ποιητή, για την οικονομία της ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ.
ο Τηλέμαχος σίγουρα 20χρονος.
Οι μνηστήρες ήταν 20 με 23 ετών ( πάντας ομήλικας= συνομήλικους, τους αποκαλεί ο Αγαμέμνονας ω 107). Στα 17 τους, το ελάχιστο, εμφανίζονται ως μνηστήρες της Πηνελόπης. Οι περισσότεροι συνομήλικοι του Τηλέμαχου, όπως λένε και οι ίδιοι.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ουσιαστικά είναι η γενιά της Ιθάκης που μεγάλωσε… ακυβέρνητη. Ας το πούμε έτσι.
Ήταν μωρά παιδιά όταν τα μεγαλύτερα αδέλφια τους ή οι γονείς τους έφυγαν για την Τροία.
Έτσι κλείνουμε με τους τραγικούς συντρόφους του Οδυσσέα. Ήταν, όταν «χάθηκαν», όχι μεγαλύτεροι των 30 χρόνων. (Χάνονται στην αρχή του νόστου, της επιστροφής).
Ο… Ελπήνορας λ.χ θα ήταν ίσως ακόμη και 26-27 χρόνων…!
Ο πόλεμος δεν «γνωρίζει» ηλικίες. Ο Άδραστος (αγγειογραφία) θα στείλει «παιδιά» στα Τείχη της Θήβας. Αλλά και στα μετέπειτα Ιστορικά χρόνια, θα επιστρατευτούν και θα σταλούν στα Μέτωπα παιδιά και έφηβοι.
Ακολουθεί το 2ο μέρος : Οι ηλικίες στον Όμηρο.
(μια εξήγηση, μαζί με το σχετικό λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί ο ιδιοφυής Ποιητής, με δεδομένο ότι δεν ονομάζει επίσης καμιά από τις… τόσες θάλασσες των αριστουργημάτων του)
chrisblog.gr
Σχεδόν παιδιά οι Επτά επί Θήβας. Ας το έχουμε υπόψη μας, όταν προσπαθούμε να εικάσουμε ηλικίες ηρώων, που συνήθως τους φανταζόμαστε άτρωτους …!
Το … ηθικο-αισθητικό μήνυμα του αισθαντικού αγγειογράφου είναι σαφές. Ο κάθε νεκρός ενός πολέμου, θυσιάζοντας-προσφέροντας την ύψιστη αξία της ζωής του, αποζητά ό,τι πιο απλό από τους επιγενόμενους: την αναγνώριση και την μνήμη.
Στο θέμα μας όμως.
Δύο πράγματα αποφεύγει να ονομάσει ο Όμηρος:
Τις Θάλασσες (δες μια πρώτη νύξη του σημαντικότατου αυτού θέματος
στο: «Ανώνυμες Θάλασσες του Ομήρου» και «μικρός Ατλαντικός»)
και την αριθμητική ηλικία των χαρακτήρων του.
Η περίφημη Ομηρική ακριβολογική λεπτολογία
εδώ δεν υπάρχει.
Το γιατί θα το δούμε κάποια στιγμή.
Τόσο για τις Θάλασσες, όσο και για τις ηλικίες.
Έτσι αξιοποιούμε ό,τι άλλο διαθέσιμο πλαισιωτικό ή παράπλευρο, όπως λ.χ είναι οι προσφωνήσεις
Γιατί λ.χ όταν ο Μενέλαος (δ) προσφωνεί την Ελένη «γύναι» ουσιαστικά είναι σαν να την αποκαλεί «φως μου, μάτια μου, άγγελέ μου, αγάπη μου» υπονοώντας νιότη ομορφιά και μάλιστα μετά τα…. Τρωικά. (αξιοπρόσεκτη η μετάφραση Ζήσιμου Σιδέρη «ναι…. φως μου»)
Ως προς τα πλαισιωτικά- παράπλευρα που μας δίνει ο Όμηρος:
Ως ασφαλές όριο-κριτήριο της ηλικίας, προς τα πάνω ή προς τα κάτω, έχουμε τις Ομηρικές εκφράσεις άττα, γήρας, επι γήραος ουδώ, γρηυς, ωμόν γήρας Εικάζουμε λοιπόν τις ηλικίες:
Η Ελένη, κυρία… ετών 39 (ήταν ήδη κάποια χρόνια παντρεμένη με τον Μενέλαο, όταν
«κλέφτηκαν» με τον Πάρη, εκμεταλλευόμενοι την απουσία του Μενέλαου (=είχε πάει
μόνος σε ένα μνημόσυνο ή κηδεία στην Κρήτη).
Πάνω από 40 χρόνων πρέπει να είναι ο Αγαμέμνονας. Γύρω στα 40 ο Μενέλαοςμικρότερος από τον αδελφό του Αγαμέμνονα.
Ο Εύμαιος... πρώην βασιλόπουλο, έχει μια περιπέτεια μικρός.
Απάγεται από την υπηρέτρια, εξαγοράζεται από τον Λαέρτη,
υπηρετεί τον πατέρα του Οδυσσέα και… περνάει στην δούλεψη του νέου βασιλιά, του Οδυσσέα, όταν γέρος πια αποσύρεται ο Λαέρτης.
Αναγκαστικά… εργένης, περιμένει την επιστροφή του Οδυσσέα για να… αποκατασταθεί.
Ο Τηλέμαχος τον αποκαλεί «άττα» γέρο μου, πατέρα μου. Πρέπει να είναι 50άρης .
Ανάλογη είναι και η κατάσταση της Ευρύκλειας. Ανέραστη και αυτή, αλλά σε μεγαλύτερη ηλικία. χαρακτηρίζεται «Γριά» (γρηυς) κατά κανόνα. Πρέπει να υπολογίζεται γύρω στα 70 τουλάχιστον.
Συγκριτικά βγαίνει και η ηλικία του Λαέρτη. Αγόρασε «πρωθήβην» κόρη πρωτόχνουδη δηλαδή, την Ευρύκλεια (11 με 12 χρόνων). Άρα ο Λαέρτης, με τα μινίμουμ των ηλικιών, πρέπει να είναι τουλάχιστον 80 χρόνων
(Πέραν των πολλών άλλων έμμεσων τεκμηρίων που μας δίνει ο Ποιητής, ας αναφέρουμε την μακάβρια επινόηση- αιτιολογία λ.χ της Πηνελόπης για το σάβανο του πεθερού της).
Ο Αχιλλέας και ο Πάτροκλος πρέπει να είναι γύρω στα 30, όταν σκοτώνονται και οι δύο πριν την άλωση της Τροίας, με μικρή διαφορά χρόνου.
Εδώ είναι κάπως συγκεχυμένα τα πράγματα με την προομηρική και Ομηρική αφήγηση. Ο γιος του Αχιλλέα, ο Νεοπτόλεμος , δεν μπορεί να είναι κάτω των 15-16 ετών, όταν ακολουθεί τον Οδυσσέα (λ,508-509) στην Τροία, για να συνεχίσει το «έργο» του πατέρα του Αχιλλέα, μετά τον θάνατό του.
Το μικρό σε ηλικία μοναχοπαίδι του Έκτορα και της Ανδρομάχης (ο τραγικός Αστυάνακτας), έμμεσα συμβάλλει στον προσδιορισμό της ηλικίας τους. Πάντως μόνο αν υποθέσουμε ότι ο Έκτορας παντρεύεται ή τεκνοποιεί σε… ασυνήθιστη ηλικία (λ.χ στα 25) μπαίνουν τα πράγματα σε κάποια σειρά.
Πρωταγωνιστεί από την αρχή της Ελληνικής απόβασης στην Τροία. Άρα θα πρέπει να ήταν τουλάχιστον 20χρονος. Όταν σκοτώνεται πρέπει να είναι κοντά στα 30 του.
Η Ανδρομάχη σαφώς νεότερη. Η υπευθυνότητα, η ωριμότητα της υπέροχης Ομηρικής ηρωίδας, και η συνείδηση των πραγμάτων… γύρω στα 25, όταν οδηγείται σκλάβα του Νεοπτόλεμου.
Η Αντίκλεια , η μητέρα του Οδυσσέα, πεθαίνει στην διάρκεια του νόστου από την θλίψη της. Δυναμικό άτομο, όπως έμμεσα υπονοεί ο Ποιητής. τουλάχιστον 65 χρόνων, αν η ηλικία του Οδυσσέα είναι κοντά στα 50. (Με τον Λαέρτη είχαν και μία κόρη, την Κτιμένη, που σχεδόν… αγνοείται από τον Όμηρο).
Σημείωση: Λαβαίνουμε υπόψη την ελάχιστη συνήθη ηλικία γάμου για την «επίσημη, με στεφάνι σύζυγο» (κουριδίη ή μνηστή άλοχος- άκοιτι), κοντά στα 15.
Η Πηνελόπη, όταν επιστρέφει ο Οδυσσέας, πρέπει να είναι περ. 35-37 χρόνων.
Ένα ενδιαφέρον ανάγλυφο του 5ου π.Χ αιώνα, που αποκαλύπτει και κάποιες ηλικιακές σχέσεις: Από ΔΕΞΙΑ προς τα αριστερά, όπως το βλέπουμε: Οδυσσέας- Πηνελόπη- Τηλέμαχος (;),Λαέρτης (;) και καθισμένος αριστερά ο Εύμαιος (;).
Οδυσσέας: Ο Όμηρος αναφέρει αρκετές δράσεις του κεντρικού του Χαρακτήρα, πριν από την συμμετοχή του στα Τρωικά. Ήταν μεταξύ των υποψηφίων άλλωστε «γαμπρών-μνηστήρων»της Ελένης. Λέγεται ότι ο μόνος που δεν συμμετείχε ως υποψήφιος, ήταν ο Αχιλλέας, επειδή ήταν μικρός…! Αν όμως ο Αχιλλέας φτάνει 15-18χρονος στην Τροία, ο Οδυσσέας θα ήταν τουλάχιστον κατά 10-12 χρόνια μεγαλύτερος τότε…! Εν πάση περιπτώσει συνδυάζοντας αυτά και άλλα πιο… εξειδικευμένα (λ.χ κάποιες «κουβεντούλες» της Πηνελόπης, κάποια «τραβήγματα» που του έκανε η Αθηνά και στους Φαίακες, αλλά και λίγο πριν την,μετά είκοσιν έτη, νυφική παστάδα ), ο Οδυσσέας, όταν επιστρέφει είναι κοντά στα 50 του. Παρόλ” αυτά ο Ποιητής δεν θα χρησιμοποιήσει την έκφραση λ.χ «επί γήραος ουδώ» ή «ωμόν γήρας» με την μία από τις δύο σημασίες του= αρχή γηρατειών (η άλλη και μάλλον ορθότερη είναι= πρόωρα, πριν την ώρα τους, γηρατειά).
Ναυσικά: το… τόπι, οι ντροπές, η αιδημοσύνη, κουβέντες του τύπου «…κοντά σε ηλικία γάμου…» ο… θαυμασμός του Οδυσσέα, παραπέμπουν σε μια υπέροχη εφηβική μορφή. Να την υπολογίζουμε κοντά στην ηλικία της… Σοφόκλειας Αντιγόνης : περίπου 15-16 χρόνων.
Θεωρείται ως «καθαρή» επινόηση του Ποιητή, για την οικονομία της ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ.
ο Τηλέμαχος σίγουρα 20χρονος.
Οι μνηστήρες ήταν 20 με 23 ετών ( πάντας ομήλικας= συνομήλικους, τους αποκαλεί ο Αγαμέμνονας ω 107). Στα 17 τους, το ελάχιστο, εμφανίζονται ως μνηστήρες της Πηνελόπης. Οι περισσότεροι συνομήλικοι του Τηλέμαχου, όπως λένε και οι ίδιοι.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι ουσιαστικά είναι η γενιά της Ιθάκης που μεγάλωσε… ακυβέρνητη. Ας το πούμε έτσι.
Ήταν μωρά παιδιά όταν τα μεγαλύτερα αδέλφια τους ή οι γονείς τους έφυγαν για την Τροία.
Έτσι κλείνουμε με τους τραγικούς συντρόφους του Οδυσσέα. Ήταν, όταν «χάθηκαν», όχι μεγαλύτεροι των 30 χρόνων. (Χάνονται στην αρχή του νόστου, της επιστροφής).
Ο… Ελπήνορας λ.χ θα ήταν ίσως ακόμη και 26-27 χρόνων…!
Ο πόλεμος δεν «γνωρίζει» ηλικίες. Ο Άδραστος (αγγειογραφία) θα στείλει «παιδιά» στα Τείχη της Θήβας. Αλλά και στα μετέπειτα Ιστορικά χρόνια, θα επιστρατευτούν και θα σταλούν στα Μέτωπα παιδιά και έφηβοι.
Ακολουθεί το 2ο μέρος : Οι ηλικίες στον Όμηρο.
(μια εξήγηση, μαζί με το σχετικό λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί ο ιδιοφυής Ποιητής, με δεδομένο ότι δεν ονομάζει επίσης καμιά από τις… τόσες θάλασσες των αριστουργημάτων του)
chrisblog.gr
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Η ΕΛΛΑΔΑ ΔΕΝ ΘΑ ΕΠΙΣΤΡΕΨΕΙ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ «ΕΝ ΜΙΑ ΝΥΚΤΙ»
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
![Ποιοι βγαίνουν σε πρόωρη σύνταξη [πίνακες με τα όρια ηλικία και τα ποσά]](https://www.newsnowgr.com/static/gfx/nn124x78.gif)
