2014-04-16 08:00:17
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Στη χώρα μας το 2013 εισήχθησαν περίπου 6.000 τόνοι γαρίδες υδατοκαλλιέργειας, σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO). Στην πλειονότητά τους εισάγονται κατεψυγμένες, βαφτίζονται ελεύθερης αλιείας και πωλούνται ως νωπές, με πιθανό κίνδυνο ο καταναλωτής να τις καταψύξει ξανά και να αλλοιωθεί το προϊόν.
Αυτό το φαινόμενο διαπίστωσαν πολλάκις ο σαρανταπεντάχρονος Τάσος Κατσάρκας, με τη σύζυγο του, Πετιούλα, και την εταιρεία Νέαρχος Ο.Ε., όταν ερευνούσαν την αγορά για να δουν αν έχει μέλλον η επιχειρηματική τους ιδέα. Ποιο ήταν το όραμά τους; Να φτιάξουν μια μονάδα χερσαίας υδατοκαλλιέργειας στη Θεσσαλονίκη, που θα λειτουργεί ανεξάρτητα από το φυσικό περιβάλλον και θα τροφοδοτεί το καταναλωτικό κοινό με πραγματικά φρέσκες γαρίδες σε οικονομική τιμή όλο το χρόνο. Το ερχόµενο καλοκαίρι θα μπουν τα θεμέλια και τον Αύγουστο του 2016 η εταιρεία «Ελληνικές Γαρίδες Χερσαίας Εκτροφής Α.Ε.» θα διαθέσει την παρθενική σοδειά γαρίδων «καρίς».
Πώς θα λειτουργεί
Περίπου 3.000.000 προνύµφες γαρίδων «Litopenaeus vannamei», της πιο δοκιµασµένης ποικιλίας στην εκτροφή, πιστοποιηµένες και απαλλαγµένες από ασθένειες, θα ταξιδέψουν αεροπορικώς από τη Φλόριντα των ΗΠΑ σε πλαστικές σακούλες µε νερό, εµπλουτισµένες µε οξυγόνο. Θα τις ακολουθήσουν και επιλεγµένοι γεννήτορες (250 - 400 δολάρια έκαστος), ώστε σταδιακά ο ιχθυογεννητικός σταθµός της µονάδας να αναπαράγει τις δικές του γαρίδες και να πουλάει προνύµφες σε άλλες εγκαταστάσεις. Το νερό, συνολικού όγκου 3.000 κυβικών, θα αντληθεί απευθείας από την ΕΥΑΘ Α.Ε., θα µετατραπεί σε θαλασσινό µε την προσθήκη των κατάλληλων στοιχείων και τέλος θα ζεσταθεί µε ηλιακή ενέργεια, για να φτάσει στην απαραίτητη θερµοκρασία των 30 βαθµών Κελσίου.
Ο κύκλος ανάπτυξης της γαρίδας ουσιαστικά θα περιλαµβάνει τέσσερα ξεχωριστά στάδια. Είκοσι ηµέρες µετά την άφιξή τους, αφού εγκλιµατιστούν στις καινούργιες συνθήκες, θα περάσουν σε µια µεγαλύτερη δεξαµενή, όπου θα παραµείνουν µέχρι να φτάσουν να ζυγίζουν ένα γραµµάριο. Από εκεί, µε τον ίδιο τρόπο, θα διοχετευτούν διαδοχικά στις δεξαµενές προπάχυνσης και πάχυνσης, φτάνοντας τελικά στο επιθυµητό εµπορικό βάρος των 25 γραµµαρίων έπειτα από 3 µήνες. Σε όλη αυτή την πορεία οι γαρίδες θα ταΐζονται από ροµπότ µε έξι διαφορετικά είδη τροφής. «Σε ένα τέτοιο, κλειστό κύκλωµα εκτροφής επιβάλλεται να προσέχεις κάθε λεπτοµέρεια. Για παράδειγµα, η πρωτεΐνη των τροφών µας θα προέρχεται από ελεγµένες αειφόρους πηγές, όπως το καλαµπόκι, και όχι από την επεξεργασία των απορριπτόµενων αλιευµάτων», περιγράφει ο Τ. Κατσάρκας.
Ενα από τα πιο καινοτόµα στοιχεία της µονάδας αφορά στον καθαρισµό των δεξαµενών από τα απεκκρίµατα των γαρίδων µε τη µέθοδο biofloc, που αντιγράφει πιστά τη λειτουργία του φυσικού περιβάλλοντος. Οι υδρόβιοι οργανισµοί εκκρίνουν αµµωνία και αποβάλλουν ακαθαρσίες, που, αν συσσωρευτούν σε µεγάλες ποσότητες, αποκτούν τοξικό χαρακτήρα. «Χρησιµοποιώντας µικροοργανισµούς του φυσικού υδάτινου οικοσυστήµατος, θα διασπάµε το σωµατιδιακό υλικό και θα το µετατρέπουµε σε κολλώδεις ουσίες, µε τις οποίες ούτως ή άλλως τρέφονται οι γαρίδες», αναλύει ο Κωνσταντίνος Κουκάρας, δόκτωρ Βιολογίας και επιστηµονικός διευθυντής της Νέαρχος Ο.Ε., και συµπληρώνει: «Ετσι δεν θα παράγουµε απόβλητα επιζήµια για το περιβάλλον».
Σαν μουσείο
Ο έλεγχος των δεξαµενών θα πραγµατοποιείται σε εικοσιτετράωρη βάση από υποβρύχιους αισθητήρες, οι οποίοι θα καταγράφουν ηλεκτρονικά τις συνθήκες του νερού. Οι έτοιµες για κατανάλωση γαρίδες θα οδηγούνται σε µια δεξαµενή µε πιο αλµυρό νερό και θα µένουν εκεί για µία ηµέρα δίχως τροφή, ώστε να καθαρίσει το έντερό τους. Για να µη στρεσάρονται και επηρεάζεται αρνητικά η γεύση τους, θα αλιεύονται µε ειδικές αντλίες και όχι µε απόχες, όπως συνήθως συµβαίνει, και θα πακετάρονται ζωντανές σε συσκευασίες φτιαγµένες από ανακυκλώσιµο υλικό. Μάλιστα, η διαδικασία θα είναι «ανοιχτή» για το κοινό. «Οποιαδήποτε στιγμή, όποιος θέλει θα μπορεί να παρακολουθήσει από κοντά την εκτροφή», λέει ο Τάσος Κατσάρκας.
«Η µονάδα µας θα είναι µονίµως ανοιχτή για το κοινό και θα λειτουργεί µε τη φιλοσοφία ενός µουσείου, στο οποίο οι επισκέπτες θα µπορούν να παρακολουθούν και να µαθαίνουν για όλα τα στάδια ανάπτυξης της γαρίδας». Ιδωµεν.
Περιοδικό "Κ"
InfoGnomon
Στη χώρα μας το 2013 εισήχθησαν περίπου 6.000 τόνοι γαρίδες υδατοκαλλιέργειας, σύμφωνα με τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO). Στην πλειονότητά τους εισάγονται κατεψυγμένες, βαφτίζονται ελεύθερης αλιείας και πωλούνται ως νωπές, με πιθανό κίνδυνο ο καταναλωτής να τις καταψύξει ξανά και να αλλοιωθεί το προϊόν.
Αυτό το φαινόμενο διαπίστωσαν πολλάκις ο σαρανταπεντάχρονος Τάσος Κατσάρκας, με τη σύζυγο του, Πετιούλα, και την εταιρεία Νέαρχος Ο.Ε., όταν ερευνούσαν την αγορά για να δουν αν έχει μέλλον η επιχειρηματική τους ιδέα. Ποιο ήταν το όραμά τους; Να φτιάξουν μια μονάδα χερσαίας υδατοκαλλιέργειας στη Θεσσαλονίκη, που θα λειτουργεί ανεξάρτητα από το φυσικό περιβάλλον και θα τροφοδοτεί το καταναλωτικό κοινό με πραγματικά φρέσκες γαρίδες σε οικονομική τιμή όλο το χρόνο. Το ερχόµενο καλοκαίρι θα μπουν τα θεμέλια και τον Αύγουστο του 2016 η εταιρεία «Ελληνικές Γαρίδες Χερσαίας Εκτροφής Α.Ε.» θα διαθέσει την παρθενική σοδειά γαρίδων «καρίς».
Πώς θα λειτουργεί
Περίπου 3.000.000 προνύµφες γαρίδων «Litopenaeus vannamei», της πιο δοκιµασµένης ποικιλίας στην εκτροφή, πιστοποιηµένες και απαλλαγµένες από ασθένειες, θα ταξιδέψουν αεροπορικώς από τη Φλόριντα των ΗΠΑ σε πλαστικές σακούλες µε νερό, εµπλουτισµένες µε οξυγόνο. Θα τις ακολουθήσουν και επιλεγµένοι γεννήτορες (250 - 400 δολάρια έκαστος), ώστε σταδιακά ο ιχθυογεννητικός σταθµός της µονάδας να αναπαράγει τις δικές του γαρίδες και να πουλάει προνύµφες σε άλλες εγκαταστάσεις. Το νερό, συνολικού όγκου 3.000 κυβικών, θα αντληθεί απευθείας από την ΕΥΑΘ Α.Ε., θα µετατραπεί σε θαλασσινό µε την προσθήκη των κατάλληλων στοιχείων και τέλος θα ζεσταθεί µε ηλιακή ενέργεια, για να φτάσει στην απαραίτητη θερµοκρασία των 30 βαθµών Κελσίου.
Ο κύκλος ανάπτυξης της γαρίδας ουσιαστικά θα περιλαµβάνει τέσσερα ξεχωριστά στάδια. Είκοσι ηµέρες µετά την άφιξή τους, αφού εγκλιµατιστούν στις καινούργιες συνθήκες, θα περάσουν σε µια µεγαλύτερη δεξαµενή, όπου θα παραµείνουν µέχρι να φτάσουν να ζυγίζουν ένα γραµµάριο. Από εκεί, µε τον ίδιο τρόπο, θα διοχετευτούν διαδοχικά στις δεξαµενές προπάχυνσης και πάχυνσης, φτάνοντας τελικά στο επιθυµητό εµπορικό βάρος των 25 γραµµαρίων έπειτα από 3 µήνες. Σε όλη αυτή την πορεία οι γαρίδες θα ταΐζονται από ροµπότ µε έξι διαφορετικά είδη τροφής. «Σε ένα τέτοιο, κλειστό κύκλωµα εκτροφής επιβάλλεται να προσέχεις κάθε λεπτοµέρεια. Για παράδειγµα, η πρωτεΐνη των τροφών µας θα προέρχεται από ελεγµένες αειφόρους πηγές, όπως το καλαµπόκι, και όχι από την επεξεργασία των απορριπτόµενων αλιευµάτων», περιγράφει ο Τ. Κατσάρκας.
Ενα από τα πιο καινοτόµα στοιχεία της µονάδας αφορά στον καθαρισµό των δεξαµενών από τα απεκκρίµατα των γαρίδων µε τη µέθοδο biofloc, που αντιγράφει πιστά τη λειτουργία του φυσικού περιβάλλοντος. Οι υδρόβιοι οργανισµοί εκκρίνουν αµµωνία και αποβάλλουν ακαθαρσίες, που, αν συσσωρευτούν σε µεγάλες ποσότητες, αποκτούν τοξικό χαρακτήρα. «Χρησιµοποιώντας µικροοργανισµούς του φυσικού υδάτινου οικοσυστήµατος, θα διασπάµε το σωµατιδιακό υλικό και θα το µετατρέπουµε σε κολλώδεις ουσίες, µε τις οποίες ούτως ή άλλως τρέφονται οι γαρίδες», αναλύει ο Κωνσταντίνος Κουκάρας, δόκτωρ Βιολογίας και επιστηµονικός διευθυντής της Νέαρχος Ο.Ε., και συµπληρώνει: «Ετσι δεν θα παράγουµε απόβλητα επιζήµια για το περιβάλλον».
Σαν μουσείο
Ο έλεγχος των δεξαµενών θα πραγµατοποιείται σε εικοσιτετράωρη βάση από υποβρύχιους αισθητήρες, οι οποίοι θα καταγράφουν ηλεκτρονικά τις συνθήκες του νερού. Οι έτοιµες για κατανάλωση γαρίδες θα οδηγούνται σε µια δεξαµενή µε πιο αλµυρό νερό και θα µένουν εκεί για µία ηµέρα δίχως τροφή, ώστε να καθαρίσει το έντερό τους. Για να µη στρεσάρονται και επηρεάζεται αρνητικά η γεύση τους, θα αλιεύονται µε ειδικές αντλίες και όχι µε απόχες, όπως συνήθως συµβαίνει, και θα πακετάρονται ζωντανές σε συσκευασίες φτιαγµένες από ανακυκλώσιµο υλικό. Μάλιστα, η διαδικασία θα είναι «ανοιχτή» για το κοινό. «Οποιαδήποτε στιγμή, όποιος θέλει θα μπορεί να παρακολουθήσει από κοντά την εκτροφή», λέει ο Τάσος Κατσάρκας.
«Η µονάδα µας θα είναι µονίµως ανοιχτή για το κοινό και θα λειτουργεί µε τη φιλοσοφία ενός µουσείου, στο οποίο οι επισκέπτες θα µπορούν να παρακολουθούν και να µαθαίνουν για όλα τα στάδια ανάπτυξης της γαρίδας». Ιδωµεν.
Περιοδικό "Κ"
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Μεγάλη Εβδομάδα στη βυζαντινή Αθήνα
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
