2014-07-18 12:35:51
Η αγιορειτική φωτογραφία
Στη χερσόνησο του Άθω σώζεται κληρονομιά έντεκα αιώνων: μνημεία αρχιτεκτονικής, έργα ζωγραφικής, πλουσιότατες βιβλιοθήκες χειρογράφων και εντύπων, δεκάδες χιλιάδες εγγράφων, μοναδικά κειμήλια και έργα μικροτεχνίας. Στη λαμπρή αυτή παρακαταθήκη συγκαταλέγεται και το κεφάλαιο της φωτογραφικής τέχνης στο Άγιον Όρος.
Η εμφάνιση της φωτογραφίας στον Άθω τοποθετείται στις αρχές της δεκαετίας του 1850, με τις πρώτες φωτογραφήσεις που έκανε στο Άγιον Όρος η αποστολή του ρώσου Πέτρου Σεβαστιάνοφ. Ακολούθησε σημαντικός αριθμός ξένων φωτογραφικών αποστολών και περιηγητών φωτογράφων που επισκέφθηκαν τον Άθω, και σύντομα άρχισαν να λειτουργούν τα πρώτα φωτογραφικά εργαστήρια σε μονές και σκήτες. Περί το τέλος του 19ου αιώνα, όλο και περισσότεροι μοναχοί και λαϊκοί άρχισαν να ασχολούνται με τη φωτογραφία, δημιουργώντας πολυάριθμα φωτογραφικά εργαστήρια στον Άθω και κυρίως στις Καρυές.
Tα φωτογραφικά εργαστήρια του Aγίου Όρους κάλυπταν τις ανάγκες των αγιορειτών, των εργαζομένων και των πολλών επισκεπτών. Πορτραίτα, υποδοχές επισήμων, εκκλησιαστικές τελετές, καθιερωμένες ετήσιες φωτογραφίες των ιεροκοινοτικών, κτίρια, αντιγραφές βιβλίων, αντιγραφές βυζαντινών και τουρκικών εγγράφων, αντιγραφές κειμηλίων και εργοχείρων ζωγραφικής και ξυλογλυπτικής, είναι μερικές από τις κατηγορίες θεμάτων των φωτογράφων του Άθω. Σημαντική, επίσης, δραστηριότητα των εργαστηρίων αυτών ήταν η φωτογραφία ταυτότητας, απαραίτητη για την έκδοση διαμονητηρίου, διαβατηρίου και άλλων πιστοποιητικών, καθώς και η εκτύπωση μεγάλου αριθμού φωτογραφιών που απεικονίζουν μοναστήρια, σκήτες και θαυματουργές εικόνες.
Η Αγιορειτική Φωτοθήκη
Η Αγιορειτική Φωτοθήκη ιδρύθηκε το 1991 με σκοπό τη συλλογή, τη διάσωση, την αποκατάσταση, τη συντήρηση και τη δημοσιοποίηση φωτογραφικού υλικού που αφορά στο Άγιον Όρος. Από τότε η έρευνα για την αγιορειτική φωτογραφία, ιδιαίτερα των φωτογραφικών απεικονίσεων που χρονολογούνται από τα μέσα της δεκαετίας του 1850 ώς το 1963, προχώρησε με γρήγορα βήματα. Οι εκδόσεις λευκωμάτων και η παραγωγή εκθέσεων που έχουν πραγματοποιηθεί ώς σήμερα, έδωσαν τη δυνατότητα στο ευρύτερο κοινό να γνωρίσει την αγιορειτική φωτογραφία και παράλληλα δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της έρευνας και την τεκμηρίωση της φωτογραφικής συλλογής της Αγιορειτικής Φωτοθήκης.
Η συλλογή περιλαμβάνει, επίσης, σύγχρονες φωτογραφικές απεικονίσεις, έργα μοναχών και λαϊκών που συνεχίζουν να καταγράφουν τη φύση, τα κτίσματα, τον καθημερινό βίο και τα γεγονότα στο Άγιον Όρος. Η συστηματική συλλογή, ταξινόμηση και τεκμηρίωση αυτού του φωτογραφικού υλικού προσβλέπει στη συνέχεια της καταγραφής της ιστορίας της αγιορειτικής φωτογραφίας και στη διεύρυνση του φωτογραφικού αρχείου και της σημασίας του ως πηγής έρευνας για τις επόμενες γενιές.
Η συλλογή αποτελείται από γυάλινες φωτογραφικές πλάκες, πλαστικά έγχρωμα και ασπρόμαυρα αρνητικά, έγχρωμες διαφάνειες, παλαιές φωτογραφικές εκτυπώσεις και ψηφιακά φωτογραφικά αρχεία.
Η περιήγηση στην Αγιορειτική Φωτοθήκη
Το φωτογραφικό υλικό έχει ταξινομηθεί σε θεματικές ενότητες που αναδείχθηκαν από το περιεχόμενο των φωτογραφικών απεικονίσεων: φύση, κτίσματα, πορτραίτα, καθημερινός βίος και τέχνη.
Φύση. Περιλαμβάνει φυσικά τοπία του Αγίου Όρους, τη χλωρίδα και την πανίδα του Άθω.
Κτίσματα. Στην ενότητα αυτή περιλαμβάνονται φωτογραφικές απεικονίσεις των κτισμάτων των μονών, των σκητών και των κελλίων, ταξινομημένων με το όνομά τους, καθώς και κτισμάτων στις Καρυές, τη Δάφνη και σε άλλες περιοχές του Αγίου Όρους.
Πορτραίτα. Τα πορτραίτα κατέχουν ξεχωριστή θέση στη συλλογή, γιατί μέσω αυτών έχουν στοιχειοθετηθεί οι περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ιστορία της αγιορειτικής φωτογραφίας. Έχουν ταξινομηθεί σε πορτραίτα αγιορειτών και πορτραίτα λαϊκών, ατομικά και ομαδικά, και, ανάλογα με το περιβάλλον της φωτογράφησης, σε πορτραίτα σε φωτογραφείο και πορτραίτα σε φυσικό χώρο.
Καθημερινός βίος. Η ενότητα αυτή περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που έχουν ταξινομηθεί σε γεγονότα, επισκέψεις επισήμων, τελετές, αποστολές της Ιεράς Κοινότητος εκτός Άθω και στιγμιότυπα.
Τέχνη. Η ζωγραφική, η μνημειακή ζωγραφική, η χαρακτική, η γλυπτική, η μεταλλοτεχνία, η κεραμική και η κεντητική είναι οι βασικές θεματικές κατηγορίες αυτής της ενότητας.
Κωστής Αντωνιάδης
Δείτε το πλούσιο υλικό της Αγιορειτικής Φωτοθήκης: http://www.athosmemory.gr
Στη χερσόνησο του Άθω σώζεται κληρονομιά έντεκα αιώνων: μνημεία αρχιτεκτονικής, έργα ζωγραφικής, πλουσιότατες βιβλιοθήκες χειρογράφων και εντύπων, δεκάδες χιλιάδες εγγράφων, μοναδικά κειμήλια και έργα μικροτεχνίας. Στη λαμπρή αυτή παρακαταθήκη συγκαταλέγεται και το κεφάλαιο της φωτογραφικής τέχνης στο Άγιον Όρος.
Η εμφάνιση της φωτογραφίας στον Άθω τοποθετείται στις αρχές της δεκαετίας του 1850, με τις πρώτες φωτογραφήσεις που έκανε στο Άγιον Όρος η αποστολή του ρώσου Πέτρου Σεβαστιάνοφ. Ακολούθησε σημαντικός αριθμός ξένων φωτογραφικών αποστολών και περιηγητών φωτογράφων που επισκέφθηκαν τον Άθω, και σύντομα άρχισαν να λειτουργούν τα πρώτα φωτογραφικά εργαστήρια σε μονές και σκήτες. Περί το τέλος του 19ου αιώνα, όλο και περισσότεροι μοναχοί και λαϊκοί άρχισαν να ασχολούνται με τη φωτογραφία, δημιουργώντας πολυάριθμα φωτογραφικά εργαστήρια στον Άθω και κυρίως στις Καρυές.
Tα φωτογραφικά εργαστήρια του Aγίου Όρους κάλυπταν τις ανάγκες των αγιορειτών, των εργαζομένων και των πολλών επισκεπτών. Πορτραίτα, υποδοχές επισήμων, εκκλησιαστικές τελετές, καθιερωμένες ετήσιες φωτογραφίες των ιεροκοινοτικών, κτίρια, αντιγραφές βιβλίων, αντιγραφές βυζαντινών και τουρκικών εγγράφων, αντιγραφές κειμηλίων και εργοχείρων ζωγραφικής και ξυλογλυπτικής, είναι μερικές από τις κατηγορίες θεμάτων των φωτογράφων του Άθω. Σημαντική, επίσης, δραστηριότητα των εργαστηρίων αυτών ήταν η φωτογραφία ταυτότητας, απαραίτητη για την έκδοση διαμονητηρίου, διαβατηρίου και άλλων πιστοποιητικών, καθώς και η εκτύπωση μεγάλου αριθμού φωτογραφιών που απεικονίζουν μοναστήρια, σκήτες και θαυματουργές εικόνες.
Η Αγιορειτική Φωτοθήκη
Η Αγιορειτική Φωτοθήκη ιδρύθηκε το 1991 με σκοπό τη συλλογή, τη διάσωση, την αποκατάσταση, τη συντήρηση και τη δημοσιοποίηση φωτογραφικού υλικού που αφορά στο Άγιον Όρος. Από τότε η έρευνα για την αγιορειτική φωτογραφία, ιδιαίτερα των φωτογραφικών απεικονίσεων που χρονολογούνται από τα μέσα της δεκαετίας του 1850 ώς το 1963, προχώρησε με γρήγορα βήματα. Οι εκδόσεις λευκωμάτων και η παραγωγή εκθέσεων που έχουν πραγματοποιηθεί ώς σήμερα, έδωσαν τη δυνατότητα στο ευρύτερο κοινό να γνωρίσει την αγιορειτική φωτογραφία και παράλληλα δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη της έρευνας και την τεκμηρίωση της φωτογραφικής συλλογής της Αγιορειτικής Φωτοθήκης.
Η συλλογή περιλαμβάνει, επίσης, σύγχρονες φωτογραφικές απεικονίσεις, έργα μοναχών και λαϊκών που συνεχίζουν να καταγράφουν τη φύση, τα κτίσματα, τον καθημερινό βίο και τα γεγονότα στο Άγιον Όρος. Η συστηματική συλλογή, ταξινόμηση και τεκμηρίωση αυτού του φωτογραφικού υλικού προσβλέπει στη συνέχεια της καταγραφής της ιστορίας της αγιορειτικής φωτογραφίας και στη διεύρυνση του φωτογραφικού αρχείου και της σημασίας του ως πηγής έρευνας για τις επόμενες γενιές.
Η συλλογή αποτελείται από γυάλινες φωτογραφικές πλάκες, πλαστικά έγχρωμα και ασπρόμαυρα αρνητικά, έγχρωμες διαφάνειες, παλαιές φωτογραφικές εκτυπώσεις και ψηφιακά φωτογραφικά αρχεία.
Η περιήγηση στην Αγιορειτική Φωτοθήκη
Το φωτογραφικό υλικό έχει ταξινομηθεί σε θεματικές ενότητες που αναδείχθηκαν από το περιεχόμενο των φωτογραφικών απεικονίσεων: φύση, κτίσματα, πορτραίτα, καθημερινός βίος και τέχνη.
Φύση. Περιλαμβάνει φυσικά τοπία του Αγίου Όρους, τη χλωρίδα και την πανίδα του Άθω.
Κτίσματα. Στην ενότητα αυτή περιλαμβάνονται φωτογραφικές απεικονίσεις των κτισμάτων των μονών, των σκητών και των κελλίων, ταξινομημένων με το όνομά τους, καθώς και κτισμάτων στις Καρυές, τη Δάφνη και σε άλλες περιοχές του Αγίου Όρους.
Πορτραίτα. Τα πορτραίτα κατέχουν ξεχωριστή θέση στη συλλογή, γιατί μέσω αυτών έχουν στοιχειοθετηθεί οι περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την ιστορία της αγιορειτικής φωτογραφίας. Έχουν ταξινομηθεί σε πορτραίτα αγιορειτών και πορτραίτα λαϊκών, ατομικά και ομαδικά, και, ανάλογα με το περιβάλλον της φωτογράφησης, σε πορτραίτα σε φωτογραφείο και πορτραίτα σε φυσικό χώρο.
Καθημερινός βίος. Η ενότητα αυτή περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που έχουν ταξινομηθεί σε γεγονότα, επισκέψεις επισήμων, τελετές, αποστολές της Ιεράς Κοινότητος εκτός Άθω και στιγμιότυπα.
Τέχνη. Η ζωγραφική, η μνημειακή ζωγραφική, η χαρακτική, η γλυπτική, η μεταλλοτεχνία, η κεραμική και η κεντητική είναι οι βασικές θεματικές κατηγορίες αυτής της ενότητας.
Κωστής Αντωνιάδης
Δείτε το πλούσιο υλικό της Αγιορειτικής Φωτοθήκης: http://www.athosmemory.gr
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Πως αναγνωρίζουμε την καθαρή θάλασσα;
![Η απόδειξη από το παντοπωλείο που σαρώνει τις τελευταίες ώρες στο διαδίκτυο... [photo]](https://images.newsnowgreece.com/70/702229/i-apodeixi-apo-to-pantopoleio-pou-saronei-tis-teleftaies-ores-sto-diadiktyo-photo-1-124x78.jpg)
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
![Ελευθερη πτώση – Εικόνες απίστευτης ομορφιάς [photos]](https://images.newsnowgreece.com/70/702225/eleftheri-ptosi--eikones-apisteftis-omorfias-photos-1-124x78.jpg)
