2014-08-13 12:22:07
Ἡ Βισαλτία ἀποτελεῖ τή μεγαλύτερη καί πλουσιώτερη ἐπαρχία τοῦ Νομοῦ Σερρῶν.Ἔχει ἔκταση 761 τ.χ. Ποιός δέν γνωρίζει τή Nιγρίτα μέ τή Γερακίνα της. Βρίσκεται στό δυτικό μέρος τοῦ νομοῦ καί τά βουνά Κερδύλλιο καί Βερτίσκος ἀποτελοῦν τό σύνορο μέ τό ν. Θεσσαλονίκης, ἐνῶ τό βορειοανατολικό της σύνορο εἶναι ὁ Στρυμόνας.Τό βορειοδυτικό εἶναι ἡ ἐπαρχία Σιντικῆς καί τό νότιο ἡ μικρή παραθαλάσσια λωρίδα(μοναδική γιά τό νομό) πού ἀρχίζει ἀπό τίς ἐκβολές τοῦ Στρυμόνα καί φθάνει μέχρι τό Ματσίκι, λίγο πιό ἀνατολικά ἀπό τήν Ἀσπροβάλτα.
Ὅπως καί οἱ ἄλλες τρεῖς ἐπαρχίες τοῦ νομοῦ, Σίρρις, Φυλλίς καί Σιντική διατηρεῖ τήν ἀρχαία της ὀνομασία. Τῆς Βισαλτίας ἡ ὀνομασία χάνεται στά βάθη τῶν προελληνικῶν μύθων. Πῆρε τό ὄνομά της ἀπό τόν μυθικό γιό τοῦ ‘Hλίου καί τῆς Γῆς, τό Βισάλτη. Κατ᾽ ἄλλην ἐκδοχή ὁ Βισάλτης ἔλαβε τό ὄνομά του ἀπό τόν ποταμό Βισάλτη. Εἶναι γνωστό ὅτι ὅχι μόνον ἡ περιοχή πέρα τοῦ Στρυμόνος καί στά νεώτερα χρόνια πέραν τοῦ Νέστου, ἀλλά ὅλος ὁ βόρειος ἑλληνικός χῶρος ὀνομάζονταν Θράκη, κατοικούμενη ἀπό Θρακοέλληνες ἀπό τήν προϊστορική ἐποχή. Πρόκειται γιά αὐτόχθονες. Σήμερα ἀμφισβητοῦνται σοβαρά οἱ θεωρίες περί Καθόδου τῶν Ἑλλήνων.
Ἔφθανε δέ αὑτή ἡ Θράκη μέχρι τόν Πηνειό.
‘H συγκλονιστική ἐπέκταση τῶν Μακεδόνων ἄλλαξε ἄρδην τόν ἀρχαῖο χάρτη. Ὅλα αὐτά ὅμως τά γεγονότα δέν ἄλλαξαν τή γῆ καί τούς ἀνθρώπους της. ‘H Βισαλτία παρέμεινε μέχρι σήμερα ἡ μεγάλη περιοχή ἀριστερά γιά τόν ἀνερχόμενο τό Στρυμόνα καί κατά μῆκος τῶν βουνῶν Κερδύλλια, Βερτίσκος καί Κρούσια (δυτικά).
Ὁ χάρτης δείχνει κατά προσέγγιση τήν ἀρχαία Βισαλτία· δυστυχῶς παραλείπει τήν ‘Hράκλεια τή Σιντική. Ἄρχιζε ἀπό τις ἐκβολές τοῦ Ρηχίου ποταμοῦ (τό ποταμάκι τῆς Ρεντίνας), πού ἑνώνει τή Βόλβη μέ τό Στρυμονικό κολπο, ἄν καί τά ὅρια αὐτά ἀμφισβητοῦνται ἀπό μερικούς, καί ἔφθανε μέχρι τήν ‘Hράκλεια τή Σιντική. Ἄν πιστέψουμε τόν ‘Hρόδοτο πού ἀναφέρει ὅτι ἡ Βισαλτία ἦταν σχεδόν ἑνωμένη μέ τήν Κρηστωνία, μέ ἕναν βασιλιά, τότε τά ὅρια τῆς Β. φθάνουν στίς πηγές τοῦ ποταμοῦ Ἐχέδωρου (Γαλλικός)
Πρωτεύουσα τῆς Βισαλτίας ἦταν ἡ ἀρχαία Βισαλτία γιά τήν ὁποία δέν ξέρουμε τίποτα, Οὔτε κἄν ποῦ ἦταν κτισμένη. Ὑποθέσεις κάνουν οἱ ἀρχαιολόγοι, οἱ περισσότεροι ἀπό τούς ὁποίους τήν τοποθετοῦν κοντά-δίπλα στά σημερινά Θερμά. Ἀπό κεῖ περνοῦσε καί ὁ ποταμός Βισάλτης ἐξ οὗ Βισαλτία. Γιά τόν ποταμό αὐτό καί πάλι ἐρίζουν οἱ ἀρχαιολόγοι. Μερικοί θέλουν ὡς Βισάλτη τόν Καστρόλακκα ἤ Κρουσοβίτη τῶν Κερδυλλίων. Τοῦτο δέν στέκεται. Τελικά οἱ πιό πολλοί ταυτίζουν τό Βισάλτη μέ τό Μεγάλο ρέμα ἤ Γκουλιάμα ριάκα, πού διέρχεται ἀπό τα Θερμά.
‘H Βισαλτία ἦταν καί εἶναι πλούσια σέ γεωργική παραγωγή, μέ ὅλα σχεδόν τά γεωργικά προϊόντα καί σέ μεγάλη ποσότητα, ὅπως πλούσιο ἦταν καί τό ὑπέδαφός της μέ ποικιλία πολύτιμων μεταλλευμάτων: χρυσοῦ,ἀργύρου, χρωμίτη,ἀντιμόνιου, λευκόλιθου κ.ἄ. Μπορεῖ κανείς μέ βεβαιότητα νά ἰσχυρισθεῖ ὅτι ἀπό τίς χερσαῖες-ὄχι παράλιες- περιοχές τῆς Θράκης, ἡ Βισαλτία εἶχε ἕνα ἐκπληκτικό ἐμπόριο μέ ὅλες τίς ἐμπορικές θαλασσινές πόλεις-κράτη τῆς Ἑλλάδος, λόγ ω τοῦ γεγονότος ὅτι ὁ Στρυμών ἦτο πλωτός καί τά πλοῖα-τα μικρά διά μέσου αὐτοῦ καί τῆς λίμνης ἔφθαναν, φόρτωναν-ξεφόρτωναν τά ἐμπορεύματά τους σχεδόν στόν Ἀχιανό!
Οἱ πόλεις της ὑπό καθεστώς βασιλείας μέχρι τήν ἐποχή τῶν Μακεδόνων, μετά αὐτοδιοικοῦνταν. Ὁ βασιλιάς Ἀλέξανδρος Α᾽ ἦταν εὐφυής πολιτικός. Γνωστές εἶναι οἱ ἑξῆς μέ τήν πιθανώτερη ταυτοποίησή τους, ὅπως προτείνει ὁ καθηγητής Δ.Σαμσάρης.
1. ΑΡΓΙΛΟΣ, δίπλα στά σημερινά Κερδύλλια
2. ΚΕΡΔΥΛΛΙΟΝ, ἡ γνωστή τοποθεσία Γκραντίσκος
3. ΒΡΕΑ, πιθανῶς τά σημερινά Βρασνά
4. ΟΣΣΑ,- ἄν καί βρίσκονταν στήν Κρηστωνία- κοντά στό Σοχό
5. ΚΑΛΛΙΤΕΡΑΙ, μεταξύ Σοχοῦ-Νιγρίτας
6. ΒΙΣΑΛΤΙΑ, ὅπως εἴπαμε, κοντά στά σημερινά Θερμά
7. ΟΡΕΣΚΕΙΑ, πιθανῶς τό σημερικό ὁμώνυμο χωριό
8. ΤΙΝΤΟΣ, τό σημερινό Σιτοχώρι (Τζίντζος..)
9. ΒΕΔΥΝΔΙΑ, ἄγνωστο ποῦ, ἴσως κοντά στό Στρυμόνα
10. ΤΡΑΓΙΛΟΣ, 1,5 χιλ. περίπου δυτικά τοῦ Ἀηδονοχωρίου, θέση Μπουκλίτσες.
11. ΒΕΡΓΗ, Τελευταῖα τήν τοποθετοῦν βασίμως κοντά στό Νέο Σκοπό.
12. ΕΥΠΟΡΙΑ, δίπλα στό Καλόκαστρο (;)
13. ΑΡΩΛΟΣ, κοντά στή Νικόκλεια (ὑπό συζήτηση) ἤ Ἀμφίπολη(;)
14. ΑΓΝΩΝΕΙΑ, κτῖσμα τοῦ Ἄγνωνος, ἱδρυτοῦ τῆς Ἀμφίπολης, κοντά της.
15. ΗΙΩΝ, περίφημο λιμάνι στή σημερινή Τούζλα
16. ΧΩΡΙΟΝ ΤΟΥ ΕΥΝΟΥΧΟΥ, (κι ἀργότερα Μουνούχι) ἡ Μαυροθάλασσα.
Τελειώνοντας τή σύντομη αὐτή περιδιάβαση στήν ἀρχαία Βισαλτία δέν μπορῶ νά παραλείψω τό συγκλονιστικό γεγονός πού ἀναφέρει ὁ ‘Hρόδοτος, γιά κάποιο βασιλιά τῆς Βισαλτίας πού βασίλευε κατά τούς χρόνους τῶν Περσικῶν πολέμων: Βόσσης, ὀνόματι, Ἕλληνας μέχρι μυελοῦ τῶν ὀστῶν, ἀρνήθηκε νά ὑποταγεῖ στό Μεγάλο Βασιλιά Ξέρξη, ὅταν αὐτός ἐξεστράτευσε τό 480π.Χ. ἐναντίον τῆς Ἑλλάδος, καί ἔφυγε στή Ροδόπη.
Ἀπαγόρευσε ὅμως κατηγορηματικά καί στά παιδιά του νά συστρατευθοῦν μέ τόν Ξέρξη: «μή στρατεύεσθαι ἐπί τήν Ἑλλάδα». Ἐκεῖνα ὅμως «ἀλογήσαντες (οἱ παῖδες) ἐστρατεύοντο ἅμα τῶ Πέρση». Ὁ πατέρας τους τά τιμώρησε σκληρά καί παραδειγματικά: «ἐξώρυξεν αὐτῶν ὁ πατήρ τούς ὀφθαλμούς», καί προσθέτει ὁ ‘Hρόδοτος μέ νόημα: «Καί οὖτοι μέν τοῦτον τόν μισθόν ἔλαβον».
Γενναῖοι, σκληροτράχηλοι καί πατριῶτες πάντα οἱ Βισάλτες.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΚΥΡΜΕΛΗΣ " Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΚΕΡΔΥΛΛΙΩΝ"
ΠΗΓΗ: ΜΑΡΤΥΡΙΚΩΝ ΚΕΡΔΥΛΛΙΩΝ ΣΕΡΡΩΝ)
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΙΣΑΛΤΙΑΣ,ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΟΝ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟ ΙΣΤΟΤΟΠΟ:"ΒΙΣΑΛΤΙΑΣ ΤΟΠΟΣ"
www.visaltis.net
Ὅπως καί οἱ ἄλλες τρεῖς ἐπαρχίες τοῦ νομοῦ, Σίρρις, Φυλλίς καί Σιντική διατηρεῖ τήν ἀρχαία της ὀνομασία. Τῆς Βισαλτίας ἡ ὀνομασία χάνεται στά βάθη τῶν προελληνικῶν μύθων. Πῆρε τό ὄνομά της ἀπό τόν μυθικό γιό τοῦ ‘Hλίου καί τῆς Γῆς, τό Βισάλτη. Κατ᾽ ἄλλην ἐκδοχή ὁ Βισάλτης ἔλαβε τό ὄνομά του ἀπό τόν ποταμό Βισάλτη. Εἶναι γνωστό ὅτι ὅχι μόνον ἡ περιοχή πέρα τοῦ Στρυμόνος καί στά νεώτερα χρόνια πέραν τοῦ Νέστου, ἀλλά ὅλος ὁ βόρειος ἑλληνικός χῶρος ὀνομάζονταν Θράκη, κατοικούμενη ἀπό Θρακοέλληνες ἀπό τήν προϊστορική ἐποχή. Πρόκειται γιά αὐτόχθονες. Σήμερα ἀμφισβητοῦνται σοβαρά οἱ θεωρίες περί Καθόδου τῶν Ἑλλήνων.
Ἔφθανε δέ αὑτή ἡ Θράκη μέχρι τόν Πηνειό.
‘H συγκλονιστική ἐπέκταση τῶν Μακεδόνων ἄλλαξε ἄρδην τόν ἀρχαῖο χάρτη. Ὅλα αὐτά ὅμως τά γεγονότα δέν ἄλλαξαν τή γῆ καί τούς ἀνθρώπους της. ‘H Βισαλτία παρέμεινε μέχρι σήμερα ἡ μεγάλη περιοχή ἀριστερά γιά τόν ἀνερχόμενο τό Στρυμόνα καί κατά μῆκος τῶν βουνῶν Κερδύλλια, Βερτίσκος καί Κρούσια (δυτικά).
Ὁ χάρτης δείχνει κατά προσέγγιση τήν ἀρχαία Βισαλτία· δυστυχῶς παραλείπει τήν ‘Hράκλεια τή Σιντική. Ἄρχιζε ἀπό τις ἐκβολές τοῦ Ρηχίου ποταμοῦ (τό ποταμάκι τῆς Ρεντίνας), πού ἑνώνει τή Βόλβη μέ τό Στρυμονικό κολπο, ἄν καί τά ὅρια αὐτά ἀμφισβητοῦνται ἀπό μερικούς, καί ἔφθανε μέχρι τήν ‘Hράκλεια τή Σιντική. Ἄν πιστέψουμε τόν ‘Hρόδοτο πού ἀναφέρει ὅτι ἡ Βισαλτία ἦταν σχεδόν ἑνωμένη μέ τήν Κρηστωνία, μέ ἕναν βασιλιά, τότε τά ὅρια τῆς Β. φθάνουν στίς πηγές τοῦ ποταμοῦ Ἐχέδωρου (Γαλλικός)
Πρωτεύουσα τῆς Βισαλτίας ἦταν ἡ ἀρχαία Βισαλτία γιά τήν ὁποία δέν ξέρουμε τίποτα, Οὔτε κἄν ποῦ ἦταν κτισμένη. Ὑποθέσεις κάνουν οἱ ἀρχαιολόγοι, οἱ περισσότεροι ἀπό τούς ὁποίους τήν τοποθετοῦν κοντά-δίπλα στά σημερινά Θερμά. Ἀπό κεῖ περνοῦσε καί ὁ ποταμός Βισάλτης ἐξ οὗ Βισαλτία. Γιά τόν ποταμό αὐτό καί πάλι ἐρίζουν οἱ ἀρχαιολόγοι. Μερικοί θέλουν ὡς Βισάλτη τόν Καστρόλακκα ἤ Κρουσοβίτη τῶν Κερδυλλίων. Τοῦτο δέν στέκεται. Τελικά οἱ πιό πολλοί ταυτίζουν τό Βισάλτη μέ τό Μεγάλο ρέμα ἤ Γκουλιάμα ριάκα, πού διέρχεται ἀπό τα Θερμά.
‘H Βισαλτία ἦταν καί εἶναι πλούσια σέ γεωργική παραγωγή, μέ ὅλα σχεδόν τά γεωργικά προϊόντα καί σέ μεγάλη ποσότητα, ὅπως πλούσιο ἦταν καί τό ὑπέδαφός της μέ ποικιλία πολύτιμων μεταλλευμάτων: χρυσοῦ,ἀργύρου, χρωμίτη,ἀντιμόνιου, λευκόλιθου κ.ἄ. Μπορεῖ κανείς μέ βεβαιότητα νά ἰσχυρισθεῖ ὅτι ἀπό τίς χερσαῖες-ὄχι παράλιες- περιοχές τῆς Θράκης, ἡ Βισαλτία εἶχε ἕνα ἐκπληκτικό ἐμπόριο μέ ὅλες τίς ἐμπορικές θαλασσινές πόλεις-κράτη τῆς Ἑλλάδος, λόγ ω τοῦ γεγονότος ὅτι ὁ Στρυμών ἦτο πλωτός καί τά πλοῖα-τα μικρά διά μέσου αὐτοῦ καί τῆς λίμνης ἔφθαναν, φόρτωναν-ξεφόρτωναν τά ἐμπορεύματά τους σχεδόν στόν Ἀχιανό!
Οἱ πόλεις της ὑπό καθεστώς βασιλείας μέχρι τήν ἐποχή τῶν Μακεδόνων, μετά αὐτοδιοικοῦνταν. Ὁ βασιλιάς Ἀλέξανδρος Α᾽ ἦταν εὐφυής πολιτικός. Γνωστές εἶναι οἱ ἑξῆς μέ τήν πιθανώτερη ταυτοποίησή τους, ὅπως προτείνει ὁ καθηγητής Δ.Σαμσάρης.
1. ΑΡΓΙΛΟΣ, δίπλα στά σημερινά Κερδύλλια
2. ΚΕΡΔΥΛΛΙΟΝ, ἡ γνωστή τοποθεσία Γκραντίσκος
3. ΒΡΕΑ, πιθανῶς τά σημερινά Βρασνά
4. ΟΣΣΑ,- ἄν καί βρίσκονταν στήν Κρηστωνία- κοντά στό Σοχό
5. ΚΑΛΛΙΤΕΡΑΙ, μεταξύ Σοχοῦ-Νιγρίτας
6. ΒΙΣΑΛΤΙΑ, ὅπως εἴπαμε, κοντά στά σημερινά Θερμά
7. ΟΡΕΣΚΕΙΑ, πιθανῶς τό σημερικό ὁμώνυμο χωριό
8. ΤΙΝΤΟΣ, τό σημερινό Σιτοχώρι (Τζίντζος..)
9. ΒΕΔΥΝΔΙΑ, ἄγνωστο ποῦ, ἴσως κοντά στό Στρυμόνα
10. ΤΡΑΓΙΛΟΣ, 1,5 χιλ. περίπου δυτικά τοῦ Ἀηδονοχωρίου, θέση Μπουκλίτσες.
11. ΒΕΡΓΗ, Τελευταῖα τήν τοποθετοῦν βασίμως κοντά στό Νέο Σκοπό.
12. ΕΥΠΟΡΙΑ, δίπλα στό Καλόκαστρο (;)
13. ΑΡΩΛΟΣ, κοντά στή Νικόκλεια (ὑπό συζήτηση) ἤ Ἀμφίπολη(;)
14. ΑΓΝΩΝΕΙΑ, κτῖσμα τοῦ Ἄγνωνος, ἱδρυτοῦ τῆς Ἀμφίπολης, κοντά της.
15. ΗΙΩΝ, περίφημο λιμάνι στή σημερινή Τούζλα
16. ΧΩΡΙΟΝ ΤΟΥ ΕΥΝΟΥΧΟΥ, (κι ἀργότερα Μουνούχι) ἡ Μαυροθάλασσα.
Τελειώνοντας τή σύντομη αὐτή περιδιάβαση στήν ἀρχαία Βισαλτία δέν μπορῶ νά παραλείψω τό συγκλονιστικό γεγονός πού ἀναφέρει ὁ ‘Hρόδοτος, γιά κάποιο βασιλιά τῆς Βισαλτίας πού βασίλευε κατά τούς χρόνους τῶν Περσικῶν πολέμων: Βόσσης, ὀνόματι, Ἕλληνας μέχρι μυελοῦ τῶν ὀστῶν, ἀρνήθηκε νά ὑποταγεῖ στό Μεγάλο Βασιλιά Ξέρξη, ὅταν αὐτός ἐξεστράτευσε τό 480π.Χ. ἐναντίον τῆς Ἑλλάδος, καί ἔφυγε στή Ροδόπη.
Ἀπαγόρευσε ὅμως κατηγορηματικά καί στά παιδιά του νά συστρατευθοῦν μέ τόν Ξέρξη: «μή στρατεύεσθαι ἐπί τήν Ἑλλάδα». Ἐκεῖνα ὅμως «ἀλογήσαντες (οἱ παῖδες) ἐστρατεύοντο ἅμα τῶ Πέρση». Ὁ πατέρας τους τά τιμώρησε σκληρά καί παραδειγματικά: «ἐξώρυξεν αὐτῶν ὁ πατήρ τούς ὀφθαλμούς», καί προσθέτει ὁ ‘Hρόδοτος μέ νόημα: «Καί οὖτοι μέν τοῦτον τόν μισθόν ἔλαβον».
Γενναῖοι, σκληροτράχηλοι καί πατριῶτες πάντα οἱ Βισάλτες.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ Κ. ΚΥΡΜΕΛΗΣ " Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΚΕΡΔΥΛΛΙΩΝ"
ΠΗΓΗ: ΜΑΡΤΥΡΙΚΩΝ ΚΕΡΔΥΛΛΙΩΝ ΣΕΡΡΩΝ)
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΘΕΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΒΙΣΑΛΤΙΑΣ,ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ ΤΟΝ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΟ ΙΣΤΟΤΟΠΟ:"ΒΙΣΑΛΤΙΑΣ ΤΟΠΟΣ"
www.visaltis.net
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Στην Κριμαία ο Πούτιν Τετάρτη και Πέμπτη
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
