2014-08-27 20:23:51
Δρ. Ευάγγελος Βενέτης*
Η επιδείνωση της ασφάλειας στο Ιράκ λόγω των Σουνιτών Ουαχαβιτών του Ισλαμικού Κράτους είναι μία απρόσμενη για την ταχύτητα εξάπλωσής του πραγματικότητα. Οι ακρότητες σε βάρος των Χριστιανών, των Γιεζιντί και των Σηιτών Μουσουλμάνων του Ιράκ είναι όμοιες με αυτές που λαμβάνουν χώρα στην γειτονική Συρία.
Το κενό εξουσίας στην περιοχή δεν επιτρέπει στις κυβερνήσεις των χωρών αυτών να προστατεύσουν τις μειονότητες ενώ η αδιάφορη Δύση ενδιαφέρεται μόνο …στα λόγια. Εν τω μεταξύ οι «Τζιχαντιστές» δρουν ανεξέλεγκτα. Με δεδομένο ότι ο όρος αυτός είναι ανύπαρκτος στην ιστορία του Ισλάμ, τίθεται το ερώτημα: Είναι σωστό να τους αποκαλούμε «τζιχαντιστές».
Καταρχήν δεν πρόκειται για «Τζιχαντιστές» αλλά για Σουνίτες Μουτζαχεντίν-μαχητές υπέρ πίστεως-Ουαχαβίτες Ισλαμιστές. Αυτοί είναι οι σωστοί όροι που χαρακτηρίζουν τους δρώντες Σουνίτες μαχητές στο Ιράκ. Ο όρος «Τζιχαντιστής» είναι λάθος. Και εξηγούμεθα:
Γλωσσολογικά πρόκειται για υπερατλαντικό και ευρωπαϊκό αγγλοσαξωνικό νεολογισμό των ΜΜΕ και μέρος των ερευνητών που δεν αντιπροσωπεύει επαρκώς το περιεχόμενο και τρόπο σκέψης των προσδιοριζόμενων Σουνιτών Ισλαμιστών. Ετυμολογικά προέρχεται από τον όρο «Τζιχάντ» [= κ.λ., «προσπάθεια (στο δρόμο του Θεού), ιερός πόλεμος»]. Ωστόσο ο όρος «Τζιχαντιστής» δεν συναντάται στο λεξιλόγιο καμίας δυτικής γλώσσας, ούτε καν της αραβικής.
Η ασάφεια όμως και παρεξήγηση του όρου «Τζιχαντιστής» έχει εννοιολογική διάσταση. Εάν δεχθούμε ότι χρησιμοποιείται ως όρος συνώνυμος των παραπάνω, τότε τίθεται το ερώτημα: εάν αυτοί που εκπροσωπούν το Ισλαμικό Κράτος στην Μεσοποταμία, τότε οι Ταλιμπάν στο
Αφγανιστάν και το Πακιστάν και οι Ισλαμιστές της Υεμένης και της Αφρικής ποιοί είναι; Ασφαλώς πρόκειται για τον ίδιο κλάδο του ριζοσπαστικού σουνιτικού Ισλάμ χωρίς καμία δογματική διαφορά. Επομένως προς τί η διαφοροποίηση της ονομασίας των Σουνιτών Ισλαμιστών στο Ιράκ-Συρία και τον υπόλοιπο κόσμο τους από τα ΜΜΕ;
Παράλληλα, με δεδομένο ότι το πολιτικό Ισλάμ και το Τζιχάντ υπάρχει ως έννοια στην πολιτική και ηθική πρακτική όχι μόνο των Σουνιτών αλλά και των Σηιτών Μουσουλμάνων, τότε λ.χ. δεν είναι «Τζιχαντιστική» η Χεζμπολλά του Λιβάνου; Γιατί, λοιπόν, χρησιμοποιείται ο όρος καταχρηστικά μόνο για το ριζοσπαστικό σουνιτικό Ισλάμ;
Κατά συνέπεια η εν λόγω επιλεκτική και αβάσιμη γλωσσολογικά χρήση του όρου «Τζιχαντιστής» από τα διεθνή και εγχώρια ΜΜΕ και μέρος της ερευνητικής κοινότητας συμβάλλει στην περεταίρω σύγχυση που έχει ο μέσος άνθρωπος στην Δύση για το Ισλάμ και για τις εξελίξεις στον ισλαμικό κόσμο. Έχοντας αυτά υπόψη, είναι σωστό να αποφεύγεται η χρήση του όρου «Τζιχαντιστής» για τους Ισλαμιστές και να χρησιμοποιούνται οι όροι «Μουτζάχεντ(ιν)», ή «μαχητής υπέρ πίστεως» καθώς και να ξεκαθαρίζεται εάν πρόκειται για σουνίτη ή σηίτη ισλαμιστή. Η εν λόγω λεξιλογική σαφήνεια μας βοηθάει να έχουμε πιο ξεκάθαρη αντίληψη περί των τεκταινομένων στο Ισλάμ.
* Ο Δρ. Ευάγγελος Βενέτης είναι Υπεύθυνος του Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής – ΕΛΙΑΜΕΠ και συγγραφέας του βιβλίου "Ο Ελληνισμός στο Σύγχρονο Ιράν (1837-2010)"
Kaθημερινή
InfoGnomon
Η επιδείνωση της ασφάλειας στο Ιράκ λόγω των Σουνιτών Ουαχαβιτών του Ισλαμικού Κράτους είναι μία απρόσμενη για την ταχύτητα εξάπλωσής του πραγματικότητα. Οι ακρότητες σε βάρος των Χριστιανών, των Γιεζιντί και των Σηιτών Μουσουλμάνων του Ιράκ είναι όμοιες με αυτές που λαμβάνουν χώρα στην γειτονική Συρία.
Το κενό εξουσίας στην περιοχή δεν επιτρέπει στις κυβερνήσεις των χωρών αυτών να προστατεύσουν τις μειονότητες ενώ η αδιάφορη Δύση ενδιαφέρεται μόνο …στα λόγια. Εν τω μεταξύ οι «Τζιχαντιστές» δρουν ανεξέλεγκτα. Με δεδομένο ότι ο όρος αυτός είναι ανύπαρκτος στην ιστορία του Ισλάμ, τίθεται το ερώτημα: Είναι σωστό να τους αποκαλούμε «τζιχαντιστές».
Καταρχήν δεν πρόκειται για «Τζιχαντιστές» αλλά για Σουνίτες Μουτζαχεντίν-μαχητές υπέρ πίστεως-Ουαχαβίτες Ισλαμιστές. Αυτοί είναι οι σωστοί όροι που χαρακτηρίζουν τους δρώντες Σουνίτες μαχητές στο Ιράκ. Ο όρος «Τζιχαντιστής» είναι λάθος. Και εξηγούμεθα:
Γλωσσολογικά πρόκειται για υπερατλαντικό και ευρωπαϊκό αγγλοσαξωνικό νεολογισμό των ΜΜΕ και μέρος των ερευνητών που δεν αντιπροσωπεύει επαρκώς το περιεχόμενο και τρόπο σκέψης των προσδιοριζόμενων Σουνιτών Ισλαμιστών. Ετυμολογικά προέρχεται από τον όρο «Τζιχάντ» [= κ.λ., «προσπάθεια (στο δρόμο του Θεού), ιερός πόλεμος»]. Ωστόσο ο όρος «Τζιχαντιστής» δεν συναντάται στο λεξιλόγιο καμίας δυτικής γλώσσας, ούτε καν της αραβικής.
Η ασάφεια όμως και παρεξήγηση του όρου «Τζιχαντιστής» έχει εννοιολογική διάσταση. Εάν δεχθούμε ότι χρησιμοποιείται ως όρος συνώνυμος των παραπάνω, τότε τίθεται το ερώτημα: εάν αυτοί που εκπροσωπούν το Ισλαμικό Κράτος στην Μεσοποταμία, τότε οι Ταλιμπάν στο
Αφγανιστάν και το Πακιστάν και οι Ισλαμιστές της Υεμένης και της Αφρικής ποιοί είναι; Ασφαλώς πρόκειται για τον ίδιο κλάδο του ριζοσπαστικού σουνιτικού Ισλάμ χωρίς καμία δογματική διαφορά. Επομένως προς τί η διαφοροποίηση της ονομασίας των Σουνιτών Ισλαμιστών στο Ιράκ-Συρία και τον υπόλοιπο κόσμο τους από τα ΜΜΕ;
Παράλληλα, με δεδομένο ότι το πολιτικό Ισλάμ και το Τζιχάντ υπάρχει ως έννοια στην πολιτική και ηθική πρακτική όχι μόνο των Σουνιτών αλλά και των Σηιτών Μουσουλμάνων, τότε λ.χ. δεν είναι «Τζιχαντιστική» η Χεζμπολλά του Λιβάνου; Γιατί, λοιπόν, χρησιμοποιείται ο όρος καταχρηστικά μόνο για το ριζοσπαστικό σουνιτικό Ισλάμ;
Κατά συνέπεια η εν λόγω επιλεκτική και αβάσιμη γλωσσολογικά χρήση του όρου «Τζιχαντιστής» από τα διεθνή και εγχώρια ΜΜΕ και μέρος της ερευνητικής κοινότητας συμβάλλει στην περεταίρω σύγχυση που έχει ο μέσος άνθρωπος στην Δύση για το Ισλάμ και για τις εξελίξεις στον ισλαμικό κόσμο. Έχοντας αυτά υπόψη, είναι σωστό να αποφεύγεται η χρήση του όρου «Τζιχαντιστής» για τους Ισλαμιστές και να χρησιμοποιούνται οι όροι «Μουτζάχεντ(ιν)», ή «μαχητής υπέρ πίστεως» καθώς και να ξεκαθαρίζεται εάν πρόκειται για σουνίτη ή σηίτη ισλαμιστή. Η εν λόγω λεξιλογική σαφήνεια μας βοηθάει να έχουμε πιο ξεκάθαρη αντίληψη περί των τεκταινομένων στο Ισλάμ.
* Ο Δρ. Ευάγγελος Βενέτης είναι Υπεύθυνος του Ερευνητικού Προγράμματος Μέσης Ανατολής – ΕΛΙΑΜΕΠ και συγγραφέας του βιβλίου "Ο Ελληνισμός στο Σύγχρονο Ιράν (1837-2010)"
Kaθημερινή
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΤΟ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΤΟΥ ΠΟΥΛΙΔΟ ΚΑΙ ΟΙ... ΑΠΟΡΙΕΣ! (PHOTOS)
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
