2014-11-05 10:49:51
Στον λαμπρό βίο των Ελλήνων που έζησαν για αιώνες στις αλησμόνητες πατρίδες, πριν ξεριζωθούν βιαίως και πάρουν το δρόμο της προσφυγιάς, στα πεπραγμένα τους εδώ και στο ρόλο του pontos-news.gr στην προσπάθεια ανασύνθεσης της μνήμης και «γυρισμού» αναφέρθηκε στην ομιλία του ο Σάββας Καλεντερίδης. Απέδωσε επίσης φόρο τιμής σε όλους όσοι έγραψαν ιστορία εργαζόμενοι σκληρά για τη συγκέντρωση του υλικού που θα κρατήσει ζωντανή αυτή τη μνήμη.
Ολόκληρη η ομιλία του:
Η Μικρασιατική Καταστροφή και η Ανταλλαγή των πληθυσμών ήταν για τον Ελληνισμό μακράν η μεγαλύτερη καταστροφή στην τρισχιλιόχρονη ιστορία του. Κι αυτό γιατί ξηλώθηκε βίαια αυτή η πανέμορφη και πλουμιστή εικόνα που κεντήθηκε από τους Έλληνες περίτεχνα στη Λεκάνη του Ευξείνου Πόντου και στα εδάφη της Ανατολής, σε μια περίοδο τουλάχιστον τριών χιλιάδων χρόνων. Αναφέρομαι στις αποικίες, τους εμπορικούς σταθμούς, τα λιμάνια, τις πόλεις, τα χωριά και τους οικισμούς που έχτισαν οι Έλληνες στις πιο πάνω περιοχές. Αυτή ήταν μια εικόνα ανάπτυξης, πολιτισμού και συνεννόησης, των Ελλήνων με τοπικές φυλές και λαούς, η οποία αντικαταστάθηκε από έναν άλλον πολιτισμό, αυτόν της βίας και της επιβολής.
Η Μικρασιατική Καταστροφή άνοιξε ένα μεγάλο τραύμα, που άφησε μια βαθιά ουλή στο σώμα του Ελληνισμού. Με την Ανταλλαγή των πληθυσμών όσοι επιβίωσαν από τις εξορίες, τις σφαγές και τους εξανδραποδισμούς, άλλοι κατέφυγαν στον Καύκασο και άλλοι στην Ελλάδα, ως πρόσφυγες.
Δεν θα αναφερθώ στα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι πρόγονοί μας κατά την εγκατάστασή τους στην Ελλάδα. Προβλήματα εγκατάστασης που έγιναν ακόμα πιο δύσκολα εξαιτίας απαράδεκτων συμπεριφορών από το κατεστημένο και σε ορισμένες περιπτώσεις από τις ντόπιες κοινωνίες.
Θα αναφερθώ όμως στην προσφορά και τη συμβολή του προσφυγικού Ελληνισμού, του Ελληνισμού της Αν. Θράκης, της Κωνσταντινούπολης, του Πόντου, της Καππαδοκίας και ολόκληρης της Μικράς Ασίας στην οικονομική και κυρίως την πνευματική ανόρθωση της καθημαγμένης από τον Εθνικό Διχασμό και από τους συνεχείς πολέμους Ελλάδας.
Οι Έλληνες που ήλθαν από την Πόλη, τον Πόντο και τη Μικρά Ασία, εκτός από τις πλούσιες παραδόσεις και τον πολιτισμό τους, έφεραν στην Ελλάδα και μια άλλη αστική και επιχειρηματική νοοτροπία, με μεγάλους ορίζοντες, με την οποία μπόλιασαν την ελλαδίτικη. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που μέσα σε λίγα χρόνια αναδείχτηκαν μεγάλες επιχειρηματικές προσωπικότητες, όπως ο Μποδοσάκης, ο Ωνάσης, ο Παπαδόπουλος, ο Οφλούδης και πόσοι άλλοι, συμβάλλοντας μάλιστα στην ανάπτυξη της βαριάς βιομηχανίας στην Ελλάδα – και αναφέρομαι κυρίως στον Πρόδρομο Μποδοσάκη-Αθανασιάδη.
Όμως αυτό στο οποίο αξίζει να σταθούμε, και σχετίζεται κυρίως με την αποψινή μας εκδήλωση, είναι η συμβολή και συνεισφορά του προσφυγικού Ελληνισμού στα γράμματα, τις τέχνες, τον αθλητισμό, την πολιτιστική παράδοση και τον πολιτισμό της Ελλάδας.
Οι Έλληνες της Ανατολής ανέπτυξαν έναν λαμπρό πολιτισμό, έχτισαν και λειτουργούσαν αξιόλογα πνευματικά ιδρύματα, θέατρα, φιλολογικές λέσχες, εφημερίδες, περιοδικά. Ένας πλούτος που μεταλαμπαδεύτηκε στην Ελλάδα από τα πρώτα χρόνια της προσφυγιάς. Οι πνευματικοί ταγοί του προσφυγικού Ελληνισμού, μόλις έφθασαν στην Ελλάδα, προτού καν χτίσουν τις παράγκες τους, έχτισαν πρώτα-πρώτα εκκλησίες και σχολειά. Κι αμέσως μετά συλλόγους και ιδρύματα, για να θησαυρίσουν και να διατηρήσουν την παράδοση και τον πολιτισμό τους.
Η Επιτροπή Ποντιακών Μελετών, που λειτουργεί επί 87 ολόκληρα χρόνια αδιαλείπτως και συνεχίζει μέχρι σήμερα το πολύτιμο έργο της, υπό την ηγεσία του κ. Χρήστου Γαλανίδη, ήταν από τις πρώτες που ιδρύθηκαν, από μεγάλες προσωπικότητες του Ποντιακού Ελληνισμού όπως ο Χρύσανθος Φιλιππίδης, μητροπολίτης Τραπεζούντας και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, ο αρχιμανδρίτης Άνθιμος Παπαδόπουλος, ο Δημοσθένης Οικονομίδης, ο Χρήστος Καλαντίδης, ο Λεωνίδας Ιασονίδης, ο Χρυσόστομος Μυρίδης, ο Θεμιστοκλής Παστιάδης, ο Σταύρος Νικολαΐδης, ο Κωνσταντίνος Κανσήζ, ο Λάμπρος Λαμπριανίδης, ο Λάζαρος Θεοδωρίδης, ο Αβραάμ Πολυχρονιάδης.
Το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών της Μέλπως Μερλιέ, που λειτουργεί από τη δεκαετία του 1930, πήρε συνεντεύξεις από χιλιάδες πρόσφυγες, συλλέγοντας πολύτιμα στοιχεία για τους οικισμούς, τα χωριά και τις πολιτείες όλων των περιοχών της Ανατολής και κάνοντας ταυτοχρόνως μουσικές καταγραφές, δημιουργώντας έναν ανεξάντλητο θησαυρό που θα μείνει για πάντα οδηγός και άσβεστος φάρος μνήμης για τους απογόνους των προσφύγων αλλά και για τους λάτρεις της καθ’ ημάς Ανατολής.
Ο δικός μας Χρήστος Σαμουηλίδης είναι ένας από εκείνους που εργάστηκαν φιλότιμα στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών και συνέγραψε πολύτιμα συγγράμματα για τις αλησμόνητες πατρίδες.
Η Ένωση Σμυρναίων με τα Μικρασιατικά Χρονικά συνέβαλε τα μέγιστα στη διάσωση του ανεξάντλητου πολιτισμικού πλούτου της Σμύρνης και της Ιωνίας.
Το ίδιο και η Εστία Νέας Σμύρνης, που από το 1930, έτος ιδρύσεώς της, συμβάλλει στη διατήρηση της προσφυγικής μνήμης, ενώ στην ανέγερση τού περικαλλούς κτιρίου της συνέβαλε ο αείμνηστος Αριστοτέλης Ωνάσης.
Η Εταιρία Θρακικών Μελετών, που συμβάλλει κι αυτή επί 85 χρόνια με τις μελέτες και τις εκδόσεις της στη συλλογή πολύτιμων στοιχείων και στη διατήρηση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και παράδοσης.
Αντίστοιχο είναι το έργο του Κέντρου Καππαδοκικών Μελετών, όπως και μιας σειράς πολιτιστικών συλλόγων που ιδρύθηκαν από την πρώτη χρονιά της εγκατάστασης των προσφύγων στην Ελλάδα. Ανάμεσα σ’ αυτούς η Ένωση Ποντίων Πειραιώς, που ιδρύθηκε το 1923 από συνένωση τριών σωματείων που είχαν ιδρυθεί ήδη από το 1919, η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης, ο Σύλλογος «Αργοναύται Κομνηνοί» της Καλλιθέας, η Ένωση Ποντίων Σουρμένων, η Εύξεινος Λέσχη Καβάλας, Σερρών, Καστοριάς, Κοζάνης, Αλμωπίας και πόσοι άλλοι.
Πρέπει να κάνουμε ξεχωριστή μνεία στο έργο των Ομοσπονδιών που ίδρυσαν τα πολιτιστικά σωματεία, καθώς και στους φωτοδότες πνευματικούς ταγούς του προσφυγικού Ελληνισμού, που πέρα από το ερευνητικό, μελετητικό και συγγραφικό τους έργο, φρόντισαν να εκδώσουν περιοδικά και εφημερίδες τα οποία αποτέλεσαν την παρηγορία των προσφύγων επί δεκαετίες.
Όταν έπαιρναν στα χέρια τους οι πρόσφυγες πρώτης γενιάς την Ποντιακή Εστία, τα Μικρασιατικά Χρονικά, τα Θρακικά, τη Μικρασιατική Ηχώ, την Ποντιακή Ηχώ και πόσες άλλες εφημερίδες και περιοδικά που εκδόθηκαν στην Ελλάδα, προσπαθούσαν να απαλύνουν τον πόνο του αποχωρισμού από την πατρίδα και έκαναν πιο ελαφρά την οδύνη της αρωθυμίας.
Ταυτοχρόνως, όλες αυτές οι εκδόσεις λειτουργούσαν και ως γέφυρα για τους πρόσφυγες δεύτερης και τρίτης γενιάς, οι οποίοι μέσα από τις σελίδες των εφημερίδων και των περιοδικών γνώριζαν την «πατρίδα» που άκουγαν κάθε τόσο να αναφέρουν οι γονείς τους, κατανοώντας έτσι καλύτερα τα αδιάκοπα μοιρολόγια και τα καυτά δάκρια που έχυναν οι μανάδες και οι γιαγιάδες, αναπολώντας τα μέρη που έχασαν... Έι κιτί πατρίδα!
Μ’ αυτά και μ’ αυτά φθάσαμε στον 20ό αιώνα και ήδη ανάμεσά μας υπάρχουν πρόσφυγες τέταρτης και πέμπτης γενιάς, που συνεχίζουν να μιλούν για μια πατρίδα που δεν γνώρισαν, συνεχίζουν να κουβαλούν και να αναπαράγουν έναν πολιτισμό που έρχεται από πολύ μακριά.
Όμως τα προσφυγικά περιοδικά και εφημερίδες, ως σημείο των καιρών, έχουν αρχίσει να φθίνουν, ενώ αναπτύσσεται ένας άλλος τρόπος επικοινωνίας και συνεννόησης των ανθρώπων. Ένας τρόπος που μας επιτρέπει να αναδείξουμε, να καταγράψουμε και να ταξινομήσουμε όλες τις πτυχές της ιστορίας, του πολιτισμού και της παράδοσης του προσφυγικού Ελληνισμού. Ένας τρόπος που μας δίνει τη δυνατότητα ως εκ θαύματος να βιώσουμε, να αναβιώσουμε και να ανασυνθέσουμε αυτά που καταπάτησε και σκόρπισε στο διάβα της η ιστορία.
Όταν οι πρόγονοί μας εγκατέλειπαν τα σπίτια τους πήραν μαζί τους και τα κλειδιά, γιατί πάντα πίστευαν ότι θα επιστρέψουν, πίστευαν στο γυρισμό. Τα κλειδιά αυτά τα είχαν κρεμασμένα δίπλα στο εικονοστάσι, στις καλύβες και τα σπίτια που έχτισαν στην Ελλάδα.
Όταν οι Πόντιοι της Δραπετσώνας, αμέσως μετά την Κατοχή και τον Εμφύλιο, μάζευαν λεφτά για να χτίσουν τη στέγη τους, ένα κτίριο που ακόμα και σήμερα προκαλεί το θαυμασμό, είχαν τυπώσει ένα φυλλάδιο με το οποίο καλούσαν τα μέλη του συλλόγου να συνεισφέρουν στην ανέγερση του κτιρίου για να στεγάσουν τις μνήμες, την παράδοση και τον πολιτισμό, και για να κρατήσουν ζωντανό τον πόθο του γυρισμού στην Πατρίδα!
Αυτός ο τρόπος που προανέφερα είναι το διαδίκτυο, και σε ό,τι μας αφορά είναι το pontos-news, το οποίο, στην ουσία, μέσα από εφαρμογές ανασυνθέτει με υπευθυνότητα, ευαισθησία και αγάπη την εικόνα που ξηλώθηκε με τη Γενοκτονία, τη Μικρασιατική Καταστροφή και την Ανταλλαγή των πληθυσμών, και κατά κάποιον τρόπο κάνει πράξη το «γυρισμό» στις μνήμες των αλησμόνητων πατρίδων.
Γι’ αυτό σας καλώ να ξεκρεμάσουμε τα κλειδιά που άφησαν κρεμασμένα οι πρόγονοί μας και να συμμετέχουμε όλοι μας σ’ αυτό το γλυκόπικρο ταξίδι της ανασύνθεσης, της επιστροφής, του γυρισμού, που ξεκινάει με το pontos-news.
Τέλος, κλείνοντας θα ήθελα να θυμηθούμε δυο στίχους.
Ο ένας είναι του Αιμίλιου Σαββίδη από το τραγούδι «Δική μου είναι η Ελλάς», που μελοποίησε ο Σώσος Ιωαννίδης και τραγούδησε η Χαρούλα Αλεξίου, προφανώς και οι τρεις παιδιά της Ανατολής.
Δική μου είναι η Ελλάς | που στην κατάντια της γελάς
της λείπει το ένα της ποδάρι | που της το παίξανε στο ζάρι.
Το ποδάρι που λείπει από την Ελλάδα είναι η Αν. Θράκη, η Κωνσταντινούπολη, ο Πόντος, η Καππαδοκία και η Μικρά Ασία.
Αυτό καλούμαστε να ξαναχτίσουμε, όλοι μαζί.
Ο άλλος στίχος είναι από ένα τραγούδι του Αντώνη Βαρδή που έγραψε ο Βασίλης Γιαννόπουλος. Είναι ένας στίχος που ανεξαρτήτως για ποιον γράφτηκε, εγώ τον αφιερώνω σε ολόκληρη την καθ’ ημάς Ανατολή:
Κι' αν ρωτήσεις πώς περνάω | θα σου πω δυο ψέματα.
Ένα πως δεν σ' αγαπάω | κι ένα πως σε ξέχασα.
Σας ευχαριστώ
InfoGnomon
Ολόκληρη η ομιλία του:
Η Μικρασιατική Καταστροφή και η Ανταλλαγή των πληθυσμών ήταν για τον Ελληνισμό μακράν η μεγαλύτερη καταστροφή στην τρισχιλιόχρονη ιστορία του. Κι αυτό γιατί ξηλώθηκε βίαια αυτή η πανέμορφη και πλουμιστή εικόνα που κεντήθηκε από τους Έλληνες περίτεχνα στη Λεκάνη του Ευξείνου Πόντου και στα εδάφη της Ανατολής, σε μια περίοδο τουλάχιστον τριών χιλιάδων χρόνων. Αναφέρομαι στις αποικίες, τους εμπορικούς σταθμούς, τα λιμάνια, τις πόλεις, τα χωριά και τους οικισμούς που έχτισαν οι Έλληνες στις πιο πάνω περιοχές. Αυτή ήταν μια εικόνα ανάπτυξης, πολιτισμού και συνεννόησης, των Ελλήνων με τοπικές φυλές και λαούς, η οποία αντικαταστάθηκε από έναν άλλον πολιτισμό, αυτόν της βίας και της επιβολής.
Η Μικρασιατική Καταστροφή άνοιξε ένα μεγάλο τραύμα, που άφησε μια βαθιά ουλή στο σώμα του Ελληνισμού. Με την Ανταλλαγή των πληθυσμών όσοι επιβίωσαν από τις εξορίες, τις σφαγές και τους εξανδραποδισμούς, άλλοι κατέφυγαν στον Καύκασο και άλλοι στην Ελλάδα, ως πρόσφυγες.
Δεν θα αναφερθώ στα προβλήματα που αντιμετώπισαν οι πρόγονοί μας κατά την εγκατάστασή τους στην Ελλάδα. Προβλήματα εγκατάστασης που έγιναν ακόμα πιο δύσκολα εξαιτίας απαράδεκτων συμπεριφορών από το κατεστημένο και σε ορισμένες περιπτώσεις από τις ντόπιες κοινωνίες.
Θα αναφερθώ όμως στην προσφορά και τη συμβολή του προσφυγικού Ελληνισμού, του Ελληνισμού της Αν. Θράκης, της Κωνσταντινούπολης, του Πόντου, της Καππαδοκίας και ολόκληρης της Μικράς Ασίας στην οικονομική και κυρίως την πνευματική ανόρθωση της καθημαγμένης από τον Εθνικό Διχασμό και από τους συνεχείς πολέμους Ελλάδας.
Οι Έλληνες που ήλθαν από την Πόλη, τον Πόντο και τη Μικρά Ασία, εκτός από τις πλούσιες παραδόσεις και τον πολιτισμό τους, έφεραν στην Ελλάδα και μια άλλη αστική και επιχειρηματική νοοτροπία, με μεγάλους ορίζοντες, με την οποία μπόλιασαν την ελλαδίτικη. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που μέσα σε λίγα χρόνια αναδείχτηκαν μεγάλες επιχειρηματικές προσωπικότητες, όπως ο Μποδοσάκης, ο Ωνάσης, ο Παπαδόπουλος, ο Οφλούδης και πόσοι άλλοι, συμβάλλοντας μάλιστα στην ανάπτυξη της βαριάς βιομηχανίας στην Ελλάδα – και αναφέρομαι κυρίως στον Πρόδρομο Μποδοσάκη-Αθανασιάδη.
Όμως αυτό στο οποίο αξίζει να σταθούμε, και σχετίζεται κυρίως με την αποψινή μας εκδήλωση, είναι η συμβολή και συνεισφορά του προσφυγικού Ελληνισμού στα γράμματα, τις τέχνες, τον αθλητισμό, την πολιτιστική παράδοση και τον πολιτισμό της Ελλάδας.
Οι Έλληνες της Ανατολής ανέπτυξαν έναν λαμπρό πολιτισμό, έχτισαν και λειτουργούσαν αξιόλογα πνευματικά ιδρύματα, θέατρα, φιλολογικές λέσχες, εφημερίδες, περιοδικά. Ένας πλούτος που μεταλαμπαδεύτηκε στην Ελλάδα από τα πρώτα χρόνια της προσφυγιάς. Οι πνευματικοί ταγοί του προσφυγικού Ελληνισμού, μόλις έφθασαν στην Ελλάδα, προτού καν χτίσουν τις παράγκες τους, έχτισαν πρώτα-πρώτα εκκλησίες και σχολειά. Κι αμέσως μετά συλλόγους και ιδρύματα, για να θησαυρίσουν και να διατηρήσουν την παράδοση και τον πολιτισμό τους.
Η Επιτροπή Ποντιακών Μελετών, που λειτουργεί επί 87 ολόκληρα χρόνια αδιαλείπτως και συνεχίζει μέχρι σήμερα το πολύτιμο έργο της, υπό την ηγεσία του κ. Χρήστου Γαλανίδη, ήταν από τις πρώτες που ιδρύθηκαν, από μεγάλες προσωπικότητες του Ποντιακού Ελληνισμού όπως ο Χρύσανθος Φιλιππίδης, μητροπολίτης Τραπεζούντας και μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, ο αρχιμανδρίτης Άνθιμος Παπαδόπουλος, ο Δημοσθένης Οικονομίδης, ο Χρήστος Καλαντίδης, ο Λεωνίδας Ιασονίδης, ο Χρυσόστομος Μυρίδης, ο Θεμιστοκλής Παστιάδης, ο Σταύρος Νικολαΐδης, ο Κωνσταντίνος Κανσήζ, ο Λάμπρος Λαμπριανίδης, ο Λάζαρος Θεοδωρίδης, ο Αβραάμ Πολυχρονιάδης.
Το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών της Μέλπως Μερλιέ, που λειτουργεί από τη δεκαετία του 1930, πήρε συνεντεύξεις από χιλιάδες πρόσφυγες, συλλέγοντας πολύτιμα στοιχεία για τους οικισμούς, τα χωριά και τις πολιτείες όλων των περιοχών της Ανατολής και κάνοντας ταυτοχρόνως μουσικές καταγραφές, δημιουργώντας έναν ανεξάντλητο θησαυρό που θα μείνει για πάντα οδηγός και άσβεστος φάρος μνήμης για τους απογόνους των προσφύγων αλλά και για τους λάτρεις της καθ’ ημάς Ανατολής.
Ο δικός μας Χρήστος Σαμουηλίδης είναι ένας από εκείνους που εργάστηκαν φιλότιμα στο Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών και συνέγραψε πολύτιμα συγγράμματα για τις αλησμόνητες πατρίδες.
Η Ένωση Σμυρναίων με τα Μικρασιατικά Χρονικά συνέβαλε τα μέγιστα στη διάσωση του ανεξάντλητου πολιτισμικού πλούτου της Σμύρνης και της Ιωνίας.
Το ίδιο και η Εστία Νέας Σμύρνης, που από το 1930, έτος ιδρύσεώς της, συμβάλλει στη διατήρηση της προσφυγικής μνήμης, ενώ στην ανέγερση τού περικαλλούς κτιρίου της συνέβαλε ο αείμνηστος Αριστοτέλης Ωνάσης.
Η Εταιρία Θρακικών Μελετών, που συμβάλλει κι αυτή επί 85 χρόνια με τις μελέτες και τις εκδόσεις της στη συλλογή πολύτιμων στοιχείων και στη διατήρηση της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και παράδοσης.
Αντίστοιχο είναι το έργο του Κέντρου Καππαδοκικών Μελετών, όπως και μιας σειράς πολιτιστικών συλλόγων που ιδρύθηκαν από την πρώτη χρονιά της εγκατάστασης των προσφύγων στην Ελλάδα. Ανάμεσα σ’ αυτούς η Ένωση Ποντίων Πειραιώς, που ιδρύθηκε το 1923 από συνένωση τριών σωματείων που είχαν ιδρυθεί ήδη από το 1919, η Εύξεινος Λέσχη Θεσσαλονίκης, ο Σύλλογος «Αργοναύται Κομνηνοί» της Καλλιθέας, η Ένωση Ποντίων Σουρμένων, η Εύξεινος Λέσχη Καβάλας, Σερρών, Καστοριάς, Κοζάνης, Αλμωπίας και πόσοι άλλοι.
Πρέπει να κάνουμε ξεχωριστή μνεία στο έργο των Ομοσπονδιών που ίδρυσαν τα πολιτιστικά σωματεία, καθώς και στους φωτοδότες πνευματικούς ταγούς του προσφυγικού Ελληνισμού, που πέρα από το ερευνητικό, μελετητικό και συγγραφικό τους έργο, φρόντισαν να εκδώσουν περιοδικά και εφημερίδες τα οποία αποτέλεσαν την παρηγορία των προσφύγων επί δεκαετίες.
Όταν έπαιρναν στα χέρια τους οι πρόσφυγες πρώτης γενιάς την Ποντιακή Εστία, τα Μικρασιατικά Χρονικά, τα Θρακικά, τη Μικρασιατική Ηχώ, την Ποντιακή Ηχώ και πόσες άλλες εφημερίδες και περιοδικά που εκδόθηκαν στην Ελλάδα, προσπαθούσαν να απαλύνουν τον πόνο του αποχωρισμού από την πατρίδα και έκαναν πιο ελαφρά την οδύνη της αρωθυμίας.
Ταυτοχρόνως, όλες αυτές οι εκδόσεις λειτουργούσαν και ως γέφυρα για τους πρόσφυγες δεύτερης και τρίτης γενιάς, οι οποίοι μέσα από τις σελίδες των εφημερίδων και των περιοδικών γνώριζαν την «πατρίδα» που άκουγαν κάθε τόσο να αναφέρουν οι γονείς τους, κατανοώντας έτσι καλύτερα τα αδιάκοπα μοιρολόγια και τα καυτά δάκρια που έχυναν οι μανάδες και οι γιαγιάδες, αναπολώντας τα μέρη που έχασαν... Έι κιτί πατρίδα!
Μ’ αυτά και μ’ αυτά φθάσαμε στον 20ό αιώνα και ήδη ανάμεσά μας υπάρχουν πρόσφυγες τέταρτης και πέμπτης γενιάς, που συνεχίζουν να μιλούν για μια πατρίδα που δεν γνώρισαν, συνεχίζουν να κουβαλούν και να αναπαράγουν έναν πολιτισμό που έρχεται από πολύ μακριά.
Όμως τα προσφυγικά περιοδικά και εφημερίδες, ως σημείο των καιρών, έχουν αρχίσει να φθίνουν, ενώ αναπτύσσεται ένας άλλος τρόπος επικοινωνίας και συνεννόησης των ανθρώπων. Ένας τρόπος που μας επιτρέπει να αναδείξουμε, να καταγράψουμε και να ταξινομήσουμε όλες τις πτυχές της ιστορίας, του πολιτισμού και της παράδοσης του προσφυγικού Ελληνισμού. Ένας τρόπος που μας δίνει τη δυνατότητα ως εκ θαύματος να βιώσουμε, να αναβιώσουμε και να ανασυνθέσουμε αυτά που καταπάτησε και σκόρπισε στο διάβα της η ιστορία.
Όταν οι πρόγονοί μας εγκατέλειπαν τα σπίτια τους πήραν μαζί τους και τα κλειδιά, γιατί πάντα πίστευαν ότι θα επιστρέψουν, πίστευαν στο γυρισμό. Τα κλειδιά αυτά τα είχαν κρεμασμένα δίπλα στο εικονοστάσι, στις καλύβες και τα σπίτια που έχτισαν στην Ελλάδα.
Όταν οι Πόντιοι της Δραπετσώνας, αμέσως μετά την Κατοχή και τον Εμφύλιο, μάζευαν λεφτά για να χτίσουν τη στέγη τους, ένα κτίριο που ακόμα και σήμερα προκαλεί το θαυμασμό, είχαν τυπώσει ένα φυλλάδιο με το οποίο καλούσαν τα μέλη του συλλόγου να συνεισφέρουν στην ανέγερση του κτιρίου για να στεγάσουν τις μνήμες, την παράδοση και τον πολιτισμό, και για να κρατήσουν ζωντανό τον πόθο του γυρισμού στην Πατρίδα!
Αυτός ο τρόπος που προανέφερα είναι το διαδίκτυο, και σε ό,τι μας αφορά είναι το pontos-news, το οποίο, στην ουσία, μέσα από εφαρμογές ανασυνθέτει με υπευθυνότητα, ευαισθησία και αγάπη την εικόνα που ξηλώθηκε με τη Γενοκτονία, τη Μικρασιατική Καταστροφή και την Ανταλλαγή των πληθυσμών, και κατά κάποιον τρόπο κάνει πράξη το «γυρισμό» στις μνήμες των αλησμόνητων πατρίδων.
Γι’ αυτό σας καλώ να ξεκρεμάσουμε τα κλειδιά που άφησαν κρεμασμένα οι πρόγονοί μας και να συμμετέχουμε όλοι μας σ’ αυτό το γλυκόπικρο ταξίδι της ανασύνθεσης, της επιστροφής, του γυρισμού, που ξεκινάει με το pontos-news.
Τέλος, κλείνοντας θα ήθελα να θυμηθούμε δυο στίχους.
Ο ένας είναι του Αιμίλιου Σαββίδη από το τραγούδι «Δική μου είναι η Ελλάς», που μελοποίησε ο Σώσος Ιωαννίδης και τραγούδησε η Χαρούλα Αλεξίου, προφανώς και οι τρεις παιδιά της Ανατολής.
Δική μου είναι η Ελλάς | που στην κατάντια της γελάς
της λείπει το ένα της ποδάρι | που της το παίξανε στο ζάρι.
Το ποδάρι που λείπει από την Ελλάδα είναι η Αν. Θράκη, η Κωνσταντινούπολη, ο Πόντος, η Καππαδοκία και η Μικρά Ασία.
Αυτό καλούμαστε να ξαναχτίσουμε, όλοι μαζί.
Ο άλλος στίχος είναι από ένα τραγούδι του Αντώνη Βαρδή που έγραψε ο Βασίλης Γιαννόπουλος. Είναι ένας στίχος που ανεξαρτήτως για ποιον γράφτηκε, εγώ τον αφιερώνω σε ολόκληρη την καθ’ ημάς Ανατολή:
Κι' αν ρωτήσεις πώς περνάω | θα σου πω δυο ψέματα.
Ένα πως δεν σ' αγαπάω | κι ένα πως σε ξέχασα.
Σας ευχαριστώ
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Στο αυτόφωρο 8 οδηγοί ταξί από την Αιτωλοακαρνανία
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
![ΦΡΙΚΗ στη Θεσσαλία: Σκότωσε την γυναίκα του γιατί... δούλευε σε μπουζούκια! [photos]](https://images.newsnowgreece.com/74/748237/friki-sti-thessalia-skotose-tin-gynaika-tou-giati-douleve-se-mpouzoukia-photos-1-124x78.jpg)
