2012-05-01 10:18:30
Στη χώρα μας, ο πρώτος εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς έγινε το 1893, στην Αθήνα, με πρωτοβουλία του Κεντρικού Σοσιαλιστικού Συλλόγου του Σταύρου Καλλέργη, ωστόσο επειδή η 1η Μαΐου ήταν Σάββατο και εργάσιμη επελέγη η Κυριακή 2 Μαΐου, για να έχει η γιορτή μαζικό χαρακτήρα.
Στις 5 το απόγευμα της Κυριακής συγκεντρώθηκαν στο Στάδιο πάνω από 2.000 σοσιαλιστές και εργαζόμενοι, ωστόσο η «Εφημερίς» τους υπολόγισε μόνο σε 200 και σημείωνε σε άρθρο της: «Οι πλείστοι εξ αυτών ήσαν εργάται, ευπρεπώς κατά το πλείστον ενδεδυμένοι, με ερυθράς κονκάρδας επί της κομβιοδόχης, και πολύ ήσυχοι άνθρωποι. Αυτοί είναι οι πρώτοι σοσιαλισταί εν Ελλάδι, και συνήλθον χθες εις το πρώτον αυτών εν Αθήναις συλλαλητήριον».
Ωστόσο και στην Ελλάδα πέρασαν «ματωμένες» Πρωτομαγιές. Η πρώτη ήταν αυτή του 1924 στη συγκέντρωση που διοργάνωσε το Εργατικό Κέντρο Αθήνας στην πλατεία Κοτζιά και πραγματοποιήθηκε παρά την απαγόρευση της κυβέρνησης Παπαναστασίου.
Από τα επεισόδια που σημειώθηκαν μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας έχασε τη ζωή του ο εργάτης Σωτήρης Παρασκευαΐδης ενώ δεκάδες άλλοι τραυματίστηκαν.
Το Μάη του 1936 ήταν η σειρά της Θεσσαλονίκης με καπνεργάτες να βρίσκονται από καιρό σε απεργιακές κινητοποιήσεις, οι οποίες όμως πνίγηκαν στο αίμα. Μάλιστα σε μία από αυτές τις έπεσε νεκρός ο αυτοκινητιστής Τάσος Τούσης, μετά από βάναυση επίθεση που δέχθηκε.
Μάλιστα η εικόνα της μητέρας που σπαράζει πάνω από το άψυχο κορμί του συγκλονίζει και εμπνέει στον ποιητή Γιάννη Ρίτσο τον Επιτάφιο, που τον γράφει μέσα σε μία νύχτα και δημοσιεύεται την επόμενη μέρα στο Ριζοσπάστη της εποχής.
Όμως η ημερομηνία σταθμός όμως για την Πρωτομαγιά στη χώρα μας είναι η 1η Μαΐου του 1944, όταν στο σκοπευτήριο της Καισαριανής από τα γερμανικά πολυβόλα έπεσαν νεκροί 200 αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης.
Το χρονολόγιο της Πρωτομαγιάς στην Ελλάδα
1893Πρώτος μαζικός εορτασμός της εργατικής Πρωτομαγιάς στην Αθήνα. Οι συγκεντρωμένοι υπέγραψαν ψήφισμα διαμαρτυρίας για τις συνθήκες ζωής της εργατικής τάξης.
1926Την επομένη της Πρωτομαγιάς ιδρύεται στην Αθήνα η Συνομοσπονδία Δημοσίων Υπαλλήλων Ελλάδος, η σημερινή ΑΔΕΔΥ.
1929
Απαγόρευση των πρωτομαγιάτικων εκδηλώσεων από την κυβέρνηση Βενιζέλου. Συλλήψεις και αστυνομικές επιχειρήσεις σε εργατικές λέσχες και σωματεία.
1934
Τις εκδηλώσεις της Πρωτομαγιάς ακολουθεί απεργιακή κινητοποίηση λιμενεργατών και μυλεργατών στην Καλαμάτα. Οκτώ διαδηλωτές δολοφονούνται από στρατιωτικά τμήματα που ανέλαβαν να επιβάλουν την τάξη.
1936
Γενική απεργία στη Θεσσαλονίκη. Αιματηρή καταστολή της εργατικής διαμαρτυρίας. Η Αστυνομία χρησιμοποίησε πραγματικά πυρά για να διαλύσει τους συγκεντρωμένους στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου. Τελικός απολογισμός 12 νεκροί απεργοί (στη φωτογραφία η κηδεία του πρώτου νεκρού, Τάσου Τούση)
1944
Τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής εκτελούν στο σκοπευτήριο της Καισαριανής 200 κομμουνιστές κρατουμένους από τις φυλακές Χαϊδαρίου.
1946
Μεγάλο συλλαλητήριο στο Παναθηναϊκό Στάδιο υπό την ηγεμονία του ΕΡΓΑΣ, διάδοχης οργάνωσης του Εργατικού ΕΑΜ. Είχε προηγηθεί το 8ο συνέδριο της ΓΣΕΕ στο οποίο ο ΕΡΓΑΣ είχε αναδειχθεί πρώτη δύναμη.
1976
Δυναμικές συγκεντρώσεις στο έδαφος του μεταπολιτευτικού κλίματος και της άνθησης των εργοστασιακών σωματείων. Η ημέρα της Πρωτομαγιάς σημαδεύεται από τον θάνατο του Αλέκου Παναγούλη σε τροχαίο. Την παραμονή τραυματίζεται θανάσιμα ο μαθητής Σιδέρης Ισιδωρόπουλος κατά τη διάρκεια αφισοκόλλησης. 1986
Ογκώδης συγκέντρωση για την ανατροπή του Προγράμματος Σταθερότητας. Οι εκδηλώσεις της Πρωτομαγιάς επιβεβαιώνουν τη ρήξη στο εσωτερικό του συνδικαλιστικού κινήματος και την αντιπαράθεση γύρω από τη «νόμιμη» διοίκηση της ΓΣΕΕ. (πηγή χρονολογίου: madata.gr)
Στις 5 το απόγευμα της Κυριακής συγκεντρώθηκαν στο Στάδιο πάνω από 2.000 σοσιαλιστές και εργαζόμενοι, ωστόσο η «Εφημερίς» τους υπολόγισε μόνο σε 200 και σημείωνε σε άρθρο της: «Οι πλείστοι εξ αυτών ήσαν εργάται, ευπρεπώς κατά το πλείστον ενδεδυμένοι, με ερυθράς κονκάρδας επί της κομβιοδόχης, και πολύ ήσυχοι άνθρωποι. Αυτοί είναι οι πρώτοι σοσιαλισταί εν Ελλάδι, και συνήλθον χθες εις το πρώτον αυτών εν Αθήναις συλλαλητήριον».
Ωστόσο και στην Ελλάδα πέρασαν «ματωμένες» Πρωτομαγιές. Η πρώτη ήταν αυτή του 1924 στη συγκέντρωση που διοργάνωσε το Εργατικό Κέντρο Αθήνας στην πλατεία Κοτζιά και πραγματοποιήθηκε παρά την απαγόρευση της κυβέρνησης Παπαναστασίου.
Από τα επεισόδια που σημειώθηκαν μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας έχασε τη ζωή του ο εργάτης Σωτήρης Παρασκευαΐδης ενώ δεκάδες άλλοι τραυματίστηκαν.
Το Μάη του 1936 ήταν η σειρά της Θεσσαλονίκης με καπνεργάτες να βρίσκονται από καιρό σε απεργιακές κινητοποιήσεις, οι οποίες όμως πνίγηκαν στο αίμα. Μάλιστα σε μία από αυτές τις έπεσε νεκρός ο αυτοκινητιστής Τάσος Τούσης, μετά από βάναυση επίθεση που δέχθηκε.
Μάλιστα η εικόνα της μητέρας που σπαράζει πάνω από το άψυχο κορμί του συγκλονίζει και εμπνέει στον ποιητή Γιάννη Ρίτσο τον Επιτάφιο, που τον γράφει μέσα σε μία νύχτα και δημοσιεύεται την επόμενη μέρα στο Ριζοσπάστη της εποχής.
Όμως η ημερομηνία σταθμός όμως για την Πρωτομαγιά στη χώρα μας είναι η 1η Μαΐου του 1944, όταν στο σκοπευτήριο της Καισαριανής από τα γερμανικά πολυβόλα έπεσαν νεκροί 200 αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης.
Το χρονολόγιο της Πρωτομαγιάς στην Ελλάδα
1893Πρώτος μαζικός εορτασμός της εργατικής Πρωτομαγιάς στην Αθήνα. Οι συγκεντρωμένοι υπέγραψαν ψήφισμα διαμαρτυρίας για τις συνθήκες ζωής της εργατικής τάξης.
1926Την επομένη της Πρωτομαγιάς ιδρύεται στην Αθήνα η Συνομοσπονδία Δημοσίων Υπαλλήλων Ελλάδος, η σημερινή ΑΔΕΔΥ.
1929
Απαγόρευση των πρωτομαγιάτικων εκδηλώσεων από την κυβέρνηση Βενιζέλου. Συλλήψεις και αστυνομικές επιχειρήσεις σε εργατικές λέσχες και σωματεία.
1934
Τις εκδηλώσεις της Πρωτομαγιάς ακολουθεί απεργιακή κινητοποίηση λιμενεργατών και μυλεργατών στην Καλαμάτα. Οκτώ διαδηλωτές δολοφονούνται από στρατιωτικά τμήματα που ανέλαβαν να επιβάλουν την τάξη.
1936
Γενική απεργία στη Θεσσαλονίκη. Αιματηρή καταστολή της εργατικής διαμαρτυρίας. Η Αστυνομία χρησιμοποίησε πραγματικά πυρά για να διαλύσει τους συγκεντρωμένους στη συμβολή των οδών Εγνατίας και Βενιζέλου. Τελικός απολογισμός 12 νεκροί απεργοί (στη φωτογραφία η κηδεία του πρώτου νεκρού, Τάσου Τούση)
1944
Τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής εκτελούν στο σκοπευτήριο της Καισαριανής 200 κομμουνιστές κρατουμένους από τις φυλακές Χαϊδαρίου.
1946
Μεγάλο συλλαλητήριο στο Παναθηναϊκό Στάδιο υπό την ηγεμονία του ΕΡΓΑΣ, διάδοχης οργάνωσης του Εργατικού ΕΑΜ. Είχε προηγηθεί το 8ο συνέδριο της ΓΣΕΕ στο οποίο ο ΕΡΓΑΣ είχε αναδειχθεί πρώτη δύναμη.
1976
Δυναμικές συγκεντρώσεις στο έδαφος του μεταπολιτευτικού κλίματος και της άνθησης των εργοστασιακών σωματείων. Η ημέρα της Πρωτομαγιάς σημαδεύεται από τον θάνατο του Αλέκου Παναγούλη σε τροχαίο. Την παραμονή τραυματίζεται θανάσιμα ο μαθητής Σιδέρης Ισιδωρόπουλος κατά τη διάρκεια αφισοκόλλησης. 1986
Ογκώδης συγκέντρωση για την ανατροπή του Προγράμματος Σταθερότητας. Οι εκδηλώσεις της Πρωτομαγιάς επιβεβαιώνουν τη ρήξη στο εσωτερικό του συνδικαλιστικού κινήματος και την αντιπαράθεση γύρω από τη «νόμιμη» διοίκηση της ΓΣΕΕ. (πηγή χρονολογίου: madata.gr)
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Όταν τα σκουπίδια γίνονται χρυσός
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
