ΝΕΑ VIDEO NEA PHOTO NEA

 | 

Η ημέρα που "έφυγε" ο Αλέκος Παναγούλης

Το ημερολόγιο έγραφε 1η Μαΐου του 1976 όταν ο Αλέκος Παναγούλης, ο άνθρωπος που συνέδεσε το όνομά του με τον αγώνα ενάντια στη χούντα των συνταγματαρχών, έφευγε από τη ζωή σε τροχαίο δυστύχημα στην λεωφόρο Βουλιαγμένης.

Ο Παναγούλης βρέθηκε νεκρός μέσα στο Fiat Mirafiori, το οποίο του είχε κάνει δώρο η σύντροφός του, Οριάνα Φαλάτσι, οδηγώντας επί της λεωφόρου Βουλιαγμένης με προορισμό φιλικό σπίτι όπου θα γιόρταζε την πρωτομαγιά. Η άσφαλτος κατάφερε αυτό που δεν πέτυχαν οι βασανιστές των κελιών της Αίγινας και των στρατιωτικών φυλακών Μπογιατίου, να σπάσουν τον Παναγούλη.

Ο Αλέκος Παναγούλης υπήρξε ο εκφραστής της κορυφαίας αντιδικτατορικής ενέργειας ενώ ο ηρωισμός που επέδειξε κατά τα βασανιστήρια που υπέστη μετά την απόπειρα δολοφονίας του δικτάτορα Παπαδόπουλου αφύπνισε την ελληνική κοινωνία και έστρεψε το ενδιαφέρον της παγκόσμιας κοινής γνώμης στην κατάσταση στην Ελλάδα.

«Δεν επιδίωξα να σκοτώσω έναν άνθρωπο. Δεν είμαι ικανός να σκοτώσω έναν άνθρωπο. Επιδίωξα να σκοτώσω έναν τύραννο», έγραφε η Ιταλίδα δημοσιογράφος, Οριάνα Φαλάτσι, περιγράφοντας τις σκέψεις του συντρόφου της μετά την αποτυχημένη έκρηξη στο αμάξι του δικτάτορα Παπαδόπουλου στην Βάρκιζα.

Η σύγκρουση του Παναγούλη με τον κόσμο που εκπροσωπούσε ο Παπαδόπουλος, είχε ξεκινήσει από τα φοιτητικά του χρόνια, όταν ως μέλος της νεολαίας της Ένωσης Κέντρου είχε χτυπήσει τον γιό του μετέπειτα δικτάτορα κατά τη διάρκεια επεισοδίων στο Πολυτεχνείο.

Ο Αλέκος Παναγούλης, μέλος οικογένειας στρατιωτικών, λιποτάκτησε από τον στρατό αρνούμενος να υπηρετήσει το στράτευμα στο όνομα της χούντας, και διέφυγε στην Κύπρο όπου ίδρυσε την οργάνωση Εθνική Αντίσταση. Σε συνεργασία με τον Κύπριο πολιτικό, Πολύκαρπο Γιωρκάτζη, οργανώνει την απόπειρα δολοφονίας του Παπαδόπουλου και επιστρέφει στην Ελλάδα.

Μετά την αποτυχία του σχεδίου ο Παναγούλης συλλαμβάνεται και οι συνταγματάρχες τον καταδικάζουν δις εις θάνατον σε μια δίκη όπου καλύφθηκε από τα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά δίκτυα του κόσμου.

Η εκτέλεση της ποινής απετράπη μετά την διεθνή κατακραυγή ενώ για την αναστολή της εκτέλεσης παρενέβη προσωπικά ο τότε Γερμανός καγκελάριος, Βίλλυ Μπράντ, και ο Πάμπλο Πικάσο.

Ο Παναγούλης φυλακίζεται στην Αίγινα και στη συνέχεια στις στρατιωτικές φυλακές Μπογιατίου όπου του επιβάλλεται η ποινή του «εντοιχισμού», όπως έλεγε ο ίδιος στη συνέντευξη που έδωσε μετά την αποφυλάκισή του. Στο κελί-τάφο στο Μπογιάτι, ο Παναγούλης δημιουργεί μια σπουδαία ποιητική συλλογή την οποία έγραφε με το ίδιο του το αίμα στους τοίχους του κελιού.

Τον Αύγουστο του 1973 αποφυλακίζεται μετά την γενική αμνηστία που αναγκάστηκαν να δώσουν οι δικτάτορες και αυτοεξορίζεται στην Ιταλία. Όπως είπε στην κατάθεσή του ο αρχιβασανιστής του ΕΑΤ-ΕΣΑ, Μπάμπαλης, στη δίκη της Χούντας ο Παναγούλης ήταν ο μόνος που δεν «έσπασε» ούτε λεπτό από τα φρικτά βασανιστήρια.

Στη μεταπολίτευση ο Αλέκος Παναγούλης εκλέγεται βουλευτής στη Β΄ Αθηνών με την Ένωση Κέντρου-Νέες Δυνάμεις στις εκλογές της 17ης Νοεμβρίου 1974. Οι καταγγελίες για τον φάκελο του ΕΣΑ που είχε στην κατοχή του τον φέρνουν σε ρήξη με το πολιτικό σύστημα και μερικούς μήνες αργότερα ανεξαρτητοποιείται.

Ο επίλογος γράφεται στο υπόγειο κατάστημα της λεωφόρου Βουλιαγμένης για έναν ήρωα της δημοκρατίας, το όνομα του οποίου έχει δοθεί σε δρόμους σε αρκετές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Tromaktiko