2015-06-16 13:14:14
Σενάρια καταστροφής κάνει η γερμανική εφημερίδα Süddeutsche Zeitung, η οποία σε ρεπορτάζ που φιλοξενεί στην ιστοσελίδα της αναφέρεται σε δύο κινήσεις που θα ακολουθήσουν, αν στο Eurogroup της προσεχούς Πέμπτης 18 Ιουνίου δεν βρεθεί λύση για την Ελλάδα.
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει η Süddeutsche Zeitung, εφόσον καταλήξει ατελέσφορο το Eurogroup, θα γίνει Σύνοδος Κορυφής την Παρασκευή και εκεί θα ζητηθεί από την Ελλάδα να προβεί σε έλεγχο στην κίνηση κεφαλαίων (capital control)
Όπως αναφέρει η Süddeutsche Zeitung, είναι δύσκολο να υπάρξει λύση για την Ελλάδα στη νέα συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης.
Με βάση το ίδιο ρεπορτάζ, αν η ελληνική κυβέρνηση δεν προχωρήσει στην ψήφιση νόμου για capital control, τότε θα απομονωθεί από το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Η εναλλακτική λύση
Ένα διαφορετικό σενάριο παρουσιάζουν πάντως ορισμένοι κύκλοι από το Βερολίνο. Σύμφωνα με αυτό, το οποίο μετέδωσε το Mega, σε Σύνοδο Κορυφής θα αποφασιστεί παράταση του προγράμματος μέχρι τον Μάρτιο και νέο πρόγραμμα έως το 2018 ύψους 35 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, η κυβέρνηση της Γερμανίας εκτιμά ότι δύσκολα θα υπάρξει λύση στο Eurogroup χωρίς προηγούμενη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο.
Διαψεύδει η ελληνική κυβέρνηση
Πάντως, λίγη ώρα αφότου η Süddeutsche Zeitung μετέδωσε τις πληροφορίες περί επιβολής capital controls, το Reuters ανέφερε πως αξιωματούχος της ελληνικής κυβέρνησης διέψευσε τα εν λόγω σενάρια, τονίζοντας πως δεν πρόκειται να υπάρξει έλεγχος στην κίνηση κεφαλαίων το Σαββατοκύριακο.
«Τα σενάρια περί επιβολής capital controls δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα», φέρεται να δήλωσε ανώτατη κυβερνητική πηγή.
Βερολίνο: Ούτε επιβεβαιώνουμε, ούτε διαψεύδουμε
Την ίδια ώρα, πάντως, ερωτηθείς σχετικά με το δημοσίευμα της SZ ο εκπρόσωπος του Βερολίνου είπε απλά πως δεν μπορεί να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει το δημοσίευμα.
«Η κυβέρνηση ούτε επιβεβαιώνει, ούτε διαψεύδει το δημοσίευμα της εφημερίδας Sueddeutsche Zeitung», είπε χαρακτηριστικά.
Τι θα σημαίνει ο έλεγχος κεφαλαίων στις τράπεζες
Την εκτίμηση ότι, αν οι ελληνικές αρχές αναγκαστούν να εφαρμόσουν περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων στις τράπεζες, οι διεθνείς πιστωτές θα μας έχουν προηγουμένως δείξει την πόρτα της εξόδου από την ευρωζώνη, διατυπώνουν κορυφαίες τραπεζικές πηγές.
Αν και θεωρούν ότι η κυβέρνηση «παίζει» με τη φωτιά, αυξάνοντας τον κίνδυνο ενός ατυχήματος όσο δεν καταλήγει σε μια συμφωνία με τους θεσμούς, εκτιμούν πως η στάση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) ως σήμερα δείχνει πως θα περιμένει ως την τελευταία στιγμή για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων.
Οπως εξηγούν οι ίδιοι κύκλοι, την απόφαση για επιβολή capital controls τη λαμβάνει το υπουργείο Οικονομικών μετά από εισήγηση της Τράπεζας της Ελλάδος, εφόσον εκτιμηθεί ότι υπάρχει άμεσος κίνδυνος κατάρρευσης του συστήματος χωρίς τη λήψη αυτών των μέτρων.
Ωστόσο για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο θα πρέπει προηγουμένως η ΕΚΤ να έχει «κόψει» σε τέτοιον βαθμό τη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών από τους μηχανισμούς του Ευρωσυστήματος ώστε να απειλούνται με χρεοκοπία από τις εκροές καταθέσεων.
«Αν φτάσουμε στο σημείο να τεθούν περιορισμοί στις αναλήψεις μετρητών, το ευρώ που είναι κατατεθειμένο στην Ελλάδα δεν θα έχει την ίδια αξία με μια κατάθεση σε οποιοδήποτε πιστωτικό ίδρυμα στην υπόλοιπη ευρωζώνη» υπογραμμίζει τραπεζικό στέλεχος.
Σε μια τέτοια περίπτωση, προσθέτει ο ίδιος, η οικονομία θα οδηγηθεί σε βαθιά ύφεση, που δεν αποκλείεται να φτάσει μέσα σε έναν χρόνο ακόμη και το 10%.
Δεν είναι μόνο η εμπιστοσύνη που θα πληγεί καίρια, επηρεάζοντας την οικονομική δραστηριότητα, αλλά και το γεγονός ότι θα ανακύψουν πρακτικά προβλήματα για χιλιάδες επιχειρήσεις που εισάγουν τα εμπορεύματά τους.
«Οταν σε μια αγορά που στηρίζεται στις εισαγωγές όπως η ελληνική επιβάλλεις γραφειοκρατικές διαδικασίες για μια απλή πληρωμή των προμηθευτών στο εξωτερικό, το αποτέλεσμα είναι τραγικό. Δεν είναι μόνο θέμα μείωσης της ζήτησης αλλά και δυνατότητας να υπάρξει προσφορά προϊόντων» τονίζουν αναλυτές.
Οι ίδιοι σημειώνουν ότι τα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας δεν επιτρέπουν εύκολους πειραματισμούς στο συγκεκριμένο πεδίο, όπως συνέβη πριν από δύο χρόνια με την Κύπρο.
Και προσθέτουν πως δεν θα πρέπει να λησμονείται το γεγονός ότι η Ελλάδα εμφάνισε έξι συνεχή χρόνια ύφεσης από το 2008 ως το 2013. Μια νέα σημαντική κάμψη του ΑΕΠ θα δημιουργήσει ένα οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον που δεν θα ευνοεί την επαναφορά σε καθεστώς ευρώ.
Η στρόφιγγα του ELA
«Οι δανειστές γνωρίζουν ότι οι επιπτώσεις των capital controls είναι σημαντικές και ότι το κόστος μιας τέτοιας επιλογής, εφόσον θέλουν να διατηρήσουν την ευρωζώνη αδιαίρετη, θα κληθούν να το πληρώσουν οι ίδιοι, μια και η Ελλάδα είναι αποκλεισμένη από τις αγορές» τονίζουν τραπεζικές πηγές.
Ως εκ τούτου θεωρούν ότι, αν ωθήσουν τα πράγματα προς αυτή την κατεύθυνση, δεν θα πρόκειται για ένα μέσο πίεσης προς την ελληνική πλευρά αλλά για μια κίνηση ρήξης. Για αυτό και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δεν έχει ρισκάρει ακόμη μια τέτοια εξέλιξη.
Μέχρι στιγμής παρέχει την αναγκαία για τη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος ρευστότητα μέσω του ELA, χωρίς να μεταβάλλει το καθεστώς απομείωσης των ενεχύρων που φέρουν την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
Παρά τις έντονες πιέσεις που δέχεται από τους πιο αυστηρούς απέναντι στην Ελλάδα, με προεξάρχοντα τον γερμανό κεντρικό τραπεζίτη, ο διοικητής της Μάριο Ντράγκι δεν έχει τολμήσει να μεταβάλει το ανώτατο πλαφόν δανεισμού από το Ευρωσύστημα.
Αναλυτές εκτιμούν ότι αυτό θα συμβεί μόλις λάβει σήμα από τους πολιτικούς ότι δεν υπάρχει περίπτωση να τα βρουν με την ελληνική κυβέρνηση.
Μόλις πριν από λίγους μήνες, η πιθανότητα επιβολής ελέγχου στην κίνηση κεφαλαίων στην Ελλάδα έμοιαζε κάτι πολύ μακρινό. Όμως, με την έλλειψη ρευστότητας για την κάλυψη των αναγκών και τη νευρικότητα των καταθετών, η συζήτηση για την επιβολή τέτοιου έκτακτου μέτρου διαδίδεται ταχύτατα, ενώ οι αναλυτές προειδοποιούν την Αθήνα ότι μπορεί σύντομα να αναγκαστεί να το επιβάλλει, αναφέρουν σε άρθρο τους οι Financial Times.
«Απέχουμε μόλις τέσσερις έως έξι εβδομάδες από την ενδεχόμενη επιβολή ελέγχου στην κίνηση κεφαλαίων» δήλωσε στους FT ο γερμανός οικονομολόγος Ντάνιελ Γκρος, διευθυντής του Κέντρου Ευρωπαϊκών Πολιτικών Μελετών.
Όμως, η επιβολή ελέγχου στην κίνηση κεφαλαίων δεν είναι απλή υπόθεση, από τη στιγμή που οι ευρωπαϊκές συνθήκες εκθειάζουν την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων -μαζί με την εργασία, τα αγαθά και τις υπηρεσίες- ως έναν από τους τέσσερις πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η απόφαση για την επιβολή τέτοιου μέτρου είναι καθαρά ελληνική, της κυβέρνησης, κι όχι των πιστωτών, που σημαίνει ότι, αν λαμβανόταν, θα την έφερνε αντιμέτωπη με τη λαϊκή δυσαρέσκεια.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα των FT, το πιο κοντινό στην Ελλάδα παράδειγμα επιβολής ελέγχου στην κίνηση κεφαλαίων είναι το κυπριακό, απόφαση που ελήφθη στις αρχές του 2013.
«Η βασική πρόκληση, δηλαδή ο περιορισμός στην εκροή καταθέσεων, φαίνεται αρκετά παρόμοια και στις δύο περιπτώσεις» ανέφερε ο Φρανσουά Καμπώ, οικονομολόγος της Barclays. «Είναι πιθανό, ως εκ τούτου, ότι οι περιορισμοί στην Ελλάδα θα μοιάζουν με εκείνους στην Κύπρο».
Υπό την πίεση των Βρυξελλών, η Λευκωσία συμφώνησε σε μέτρα για την αναμόρφωση του τραπεζικού της συστήματος και στο bail in σε αντάλλαγμα για το δάνειο των 10 δισ. ευρώ.
Το τίμημα ήταν βαρύ για τους απλούς πολίτες: οι κυπριακές τράπεζες ήταν κλειστές για σχεδόν δύο εβδομάδες. Όταν ξανάνοιξαν, υπήρξαν σκληροί περιορισμοί στις εγχώριες και εξωτερικές πληρωμές, συμπεριλαμβανομένου και του ορίου στις αναλήψεις μετρητών ύψους 300 ευρώ την ημέρα, του ορίου των 5.000 ευρώ για πληρωμές με πιστωτική κάρτα στο εξωτερικό και την απαίτηση άδειας από την κεντρική τράπεζα για κάθε μεταφορά άνω των 5.000 ευρώ.
Το κυπριακό παράδειγμα εξήρε πριν από λίγο καιρό και ο Γερούν Ντάισελμπλουμ.
Όμως, δεν είναι όλοι πεπεισμένοι ότι η «κυπριακή λύση» μπορεί να εφαρμοστεί με τα ίδια αποτελέσματα στην Ελλάδα. Γιατί στην Κύπρο, ο έλεγχος κεφαλαίων ήταν μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος διάσωσης, που συμφωνήθηκε με τους πιστωτές για τη διάσωση των τραπεζών και την επανεκκίνηση της οικονομίας. Στην Ελλάδα τέτοια συμφωνία μέχρι τώρα δεν υπάρχει.
Ορισμένοι άλλοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι καταλληλότερο παράδειγμα για την ελληνική περίπτωση είναι η εμπειρία της Αργεντινής του 2001.
Η αργεντίνικη κρίση ξεκίνησε στα τέλη του 2001, όταν οι καταθέτες άρχισαν να αποσύρουν τα χρήματά τους από τις τράπεζες και να τα μετατρέπουν σε δολάρια, φοβούμενοι ότι θα διακοπτόταν η διασύνδεση του νομίσματος με το δολάριο.
Για να σταματήσουν το bank run, οι Αρχές του Μπουένος Άιρες επέβαλαν αρχικά περιορισμένα μέτρα, που περιλάμβαναν περιορισμό αναλήψεων από λογαριασμούς σε δολάρια.
Σύντομα φάνηκε πως τα μέτρα αυτά δεν ήταν αρκετά και η κυβέρνηση προχώρησε ακόμη παραπέρα: στο «πάγωμα» μακροπρόθεσμων καταθέσεων και στην υποχρεωτική μετατροπή τους σε ομόλογα σε πέσος.
Ακόμα και τότε, η αργεντίνικη κυβέρνηση δεν ήταν σε θέση να αποτρέψει μια απότομη υποτίμηση του νομίσματος.
Μια άλλη ανησυχία για την ελληνική κυβέρνηση είναι και η ικανότητα να επιβάλει σωστά και να παρακολουθήσει τα capital controls, αναφέρουν οι FT.
«Για να δουλέψουν τα capital controls, πρέπει να δημιουργηθεί ένα αυστηρό σύστημα παρακολούθησης και εφαρμογής» δήλωσε ο Φρέντρικ Μαρ Μπάλντουρσον από το Πανεπιστήμιο του Ρέικιαβικ. «Αν υπάρχει διαφθορά, οι έλεγχοι απλά δεν λειτουργούν» συμπλήρωσε ο ίδιος.
Ακόμη κι αν όλα πάνε καλά, δεν υπάρχει εγγύηση ότι τα capital controls θα αρθούν σύντομα.
«Είναι πιο εύκολο να τους επιβάλεις παρά να τους άρεις» είπε ο Μπάλντουρσον στους FT.
«Η κυβέρνηση πρέπει να πείσει τους καταθέτες ότι μπορούν να φέρουν πίσω τα χρήματά τους στις τράπεζες, όπως και ότι δεν θα επιβληθεί ξανά έλεγχος. Αλλά η αξιοπιστία μπορεί να χαθεί πολύ γρήγορα και να πάρει πολύ χρόνο για να ανακτηθεί» κατέληξε.
Πηγή: in.gr
Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει η Süddeutsche Zeitung, εφόσον καταλήξει ατελέσφορο το Eurogroup, θα γίνει Σύνοδος Κορυφής την Παρασκευή και εκεί θα ζητηθεί από την Ελλάδα να προβεί σε έλεγχο στην κίνηση κεφαλαίων (capital control)
Όπως αναφέρει η Süddeutsche Zeitung, είναι δύσκολο να υπάρξει λύση για την Ελλάδα στη νέα συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης.
Με βάση το ίδιο ρεπορτάζ, αν η ελληνική κυβέρνηση δεν προχωρήσει στην ψήφιση νόμου για capital control, τότε θα απομονωθεί από το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Η εναλλακτική λύση
Ένα διαφορετικό σενάριο παρουσιάζουν πάντως ορισμένοι κύκλοι από το Βερολίνο. Σύμφωνα με αυτό, το οποίο μετέδωσε το Mega, σε Σύνοδο Κορυφής θα αποφασιστεί παράταση του προγράμματος μέχρι τον Μάρτιο και νέο πρόγραμμα έως το 2018 ύψους 35 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με αυτό το σενάριο, η κυβέρνηση της Γερμανίας εκτιμά ότι δύσκολα θα υπάρξει λύση στο Eurogroup χωρίς προηγούμενη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο.
Διαψεύδει η ελληνική κυβέρνηση
Πάντως, λίγη ώρα αφότου η Süddeutsche Zeitung μετέδωσε τις πληροφορίες περί επιβολής capital controls, το Reuters ανέφερε πως αξιωματούχος της ελληνικής κυβέρνησης διέψευσε τα εν λόγω σενάρια, τονίζοντας πως δεν πρόκειται να υπάρξει έλεγχος στην κίνηση κεφαλαίων το Σαββατοκύριακο.
«Τα σενάρια περί επιβολής capital controls δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα», φέρεται να δήλωσε ανώτατη κυβερνητική πηγή.
Βερολίνο: Ούτε επιβεβαιώνουμε, ούτε διαψεύδουμε
Την ίδια ώρα, πάντως, ερωτηθείς σχετικά με το δημοσίευμα της SZ ο εκπρόσωπος του Βερολίνου είπε απλά πως δεν μπορεί να επιβεβαιώσει ή να διαψεύσει το δημοσίευμα.
«Η κυβέρνηση ούτε επιβεβαιώνει, ούτε διαψεύδει το δημοσίευμα της εφημερίδας Sueddeutsche Zeitung», είπε χαρακτηριστικά.
Τι θα σημαίνει ο έλεγχος κεφαλαίων στις τράπεζες
Την εκτίμηση ότι, αν οι ελληνικές αρχές αναγκαστούν να εφαρμόσουν περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων στις τράπεζες, οι διεθνείς πιστωτές θα μας έχουν προηγουμένως δείξει την πόρτα της εξόδου από την ευρωζώνη, διατυπώνουν κορυφαίες τραπεζικές πηγές.
Αν και θεωρούν ότι η κυβέρνηση «παίζει» με τη φωτιά, αυξάνοντας τον κίνδυνο ενός ατυχήματος όσο δεν καταλήγει σε μια συμφωνία με τους θεσμούς, εκτιμούν πως η στάση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) ως σήμερα δείχνει πως θα περιμένει ως την τελευταία στιγμή για την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων.
Οπως εξηγούν οι ίδιοι κύκλοι, την απόφαση για επιβολή capital controls τη λαμβάνει το υπουργείο Οικονομικών μετά από εισήγηση της Τράπεζας της Ελλάδος, εφόσον εκτιμηθεί ότι υπάρχει άμεσος κίνδυνος κατάρρευσης του συστήματος χωρίς τη λήψη αυτών των μέτρων.
Ωστόσο για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο θα πρέπει προηγουμένως η ΕΚΤ να έχει «κόψει» σε τέτοιον βαθμό τη χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών από τους μηχανισμούς του Ευρωσυστήματος ώστε να απειλούνται με χρεοκοπία από τις εκροές καταθέσεων.
«Αν φτάσουμε στο σημείο να τεθούν περιορισμοί στις αναλήψεις μετρητών, το ευρώ που είναι κατατεθειμένο στην Ελλάδα δεν θα έχει την ίδια αξία με μια κατάθεση σε οποιοδήποτε πιστωτικό ίδρυμα στην υπόλοιπη ευρωζώνη» υπογραμμίζει τραπεζικό στέλεχος.
Σε μια τέτοια περίπτωση, προσθέτει ο ίδιος, η οικονομία θα οδηγηθεί σε βαθιά ύφεση, που δεν αποκλείεται να φτάσει μέσα σε έναν χρόνο ακόμη και το 10%.
Δεν είναι μόνο η εμπιστοσύνη που θα πληγεί καίρια, επηρεάζοντας την οικονομική δραστηριότητα, αλλά και το γεγονός ότι θα ανακύψουν πρακτικά προβλήματα για χιλιάδες επιχειρήσεις που εισάγουν τα εμπορεύματά τους.
«Οταν σε μια αγορά που στηρίζεται στις εισαγωγές όπως η ελληνική επιβάλλεις γραφειοκρατικές διαδικασίες για μια απλή πληρωμή των προμηθευτών στο εξωτερικό, το αποτέλεσμα είναι τραγικό. Δεν είναι μόνο θέμα μείωσης της ζήτησης αλλά και δυνατότητας να υπάρξει προσφορά προϊόντων» τονίζουν αναλυτές.
Οι ίδιοι σημειώνουν ότι τα μεγέθη της ελληνικής οικονομίας δεν επιτρέπουν εύκολους πειραματισμούς στο συγκεκριμένο πεδίο, όπως συνέβη πριν από δύο χρόνια με την Κύπρο.
Και προσθέτουν πως δεν θα πρέπει να λησμονείται το γεγονός ότι η Ελλάδα εμφάνισε έξι συνεχή χρόνια ύφεσης από το 2008 ως το 2013. Μια νέα σημαντική κάμψη του ΑΕΠ θα δημιουργήσει ένα οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον που δεν θα ευνοεί την επαναφορά σε καθεστώς ευρώ.
Η στρόφιγγα του ELA
«Οι δανειστές γνωρίζουν ότι οι επιπτώσεις των capital controls είναι σημαντικές και ότι το κόστος μιας τέτοιας επιλογής, εφόσον θέλουν να διατηρήσουν την ευρωζώνη αδιαίρετη, θα κληθούν να το πληρώσουν οι ίδιοι, μια και η Ελλάδα είναι αποκλεισμένη από τις αγορές» τονίζουν τραπεζικές πηγές.
Ως εκ τούτου θεωρούν ότι, αν ωθήσουν τα πράγματα προς αυτή την κατεύθυνση, δεν θα πρόκειται για ένα μέσο πίεσης προς την ελληνική πλευρά αλλά για μια κίνηση ρήξης. Για αυτό και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) δεν έχει ρισκάρει ακόμη μια τέτοια εξέλιξη.
Μέχρι στιγμής παρέχει την αναγκαία για τη λειτουργία του τραπεζικού συστήματος ρευστότητα μέσω του ELA, χωρίς να μεταβάλλει το καθεστώς απομείωσης των ενεχύρων που φέρουν την εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου.
Παρά τις έντονες πιέσεις που δέχεται από τους πιο αυστηρούς απέναντι στην Ελλάδα, με προεξάρχοντα τον γερμανό κεντρικό τραπεζίτη, ο διοικητής της Μάριο Ντράγκι δεν έχει τολμήσει να μεταβάλει το ανώτατο πλαφόν δανεισμού από το Ευρωσύστημα.
Αναλυτές εκτιμούν ότι αυτό θα συμβεί μόλις λάβει σήμα από τους πολιτικούς ότι δεν υπάρχει περίπτωση να τα βρουν με την ελληνική κυβέρνηση.
Μόλις πριν από λίγους μήνες, η πιθανότητα επιβολής ελέγχου στην κίνηση κεφαλαίων στην Ελλάδα έμοιαζε κάτι πολύ μακρινό. Όμως, με την έλλειψη ρευστότητας για την κάλυψη των αναγκών και τη νευρικότητα των καταθετών, η συζήτηση για την επιβολή τέτοιου έκτακτου μέτρου διαδίδεται ταχύτατα, ενώ οι αναλυτές προειδοποιούν την Αθήνα ότι μπορεί σύντομα να αναγκαστεί να το επιβάλλει, αναφέρουν σε άρθρο τους οι Financial Times.
«Απέχουμε μόλις τέσσερις έως έξι εβδομάδες από την ενδεχόμενη επιβολή ελέγχου στην κίνηση κεφαλαίων» δήλωσε στους FT ο γερμανός οικονομολόγος Ντάνιελ Γκρος, διευθυντής του Κέντρου Ευρωπαϊκών Πολιτικών Μελετών.
Όμως, η επιβολή ελέγχου στην κίνηση κεφαλαίων δεν είναι απλή υπόθεση, από τη στιγμή που οι ευρωπαϊκές συνθήκες εκθειάζουν την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων -μαζί με την εργασία, τα αγαθά και τις υπηρεσίες- ως έναν από τους τέσσερις πυλώνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η απόφαση για την επιβολή τέτοιου μέτρου είναι καθαρά ελληνική, της κυβέρνησης, κι όχι των πιστωτών, που σημαίνει ότι, αν λαμβανόταν, θα την έφερνε αντιμέτωπη με τη λαϊκή δυσαρέσκεια.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα των FT, το πιο κοντινό στην Ελλάδα παράδειγμα επιβολής ελέγχου στην κίνηση κεφαλαίων είναι το κυπριακό, απόφαση που ελήφθη στις αρχές του 2013.
«Η βασική πρόκληση, δηλαδή ο περιορισμός στην εκροή καταθέσεων, φαίνεται αρκετά παρόμοια και στις δύο περιπτώσεις» ανέφερε ο Φρανσουά Καμπώ, οικονομολόγος της Barclays. «Είναι πιθανό, ως εκ τούτου, ότι οι περιορισμοί στην Ελλάδα θα μοιάζουν με εκείνους στην Κύπρο».
Υπό την πίεση των Βρυξελλών, η Λευκωσία συμφώνησε σε μέτρα για την αναμόρφωση του τραπεζικού της συστήματος και στο bail in σε αντάλλαγμα για το δάνειο των 10 δισ. ευρώ.
Το τίμημα ήταν βαρύ για τους απλούς πολίτες: οι κυπριακές τράπεζες ήταν κλειστές για σχεδόν δύο εβδομάδες. Όταν ξανάνοιξαν, υπήρξαν σκληροί περιορισμοί στις εγχώριες και εξωτερικές πληρωμές, συμπεριλαμβανομένου και του ορίου στις αναλήψεις μετρητών ύψους 300 ευρώ την ημέρα, του ορίου των 5.000 ευρώ για πληρωμές με πιστωτική κάρτα στο εξωτερικό και την απαίτηση άδειας από την κεντρική τράπεζα για κάθε μεταφορά άνω των 5.000 ευρώ.
Το κυπριακό παράδειγμα εξήρε πριν από λίγο καιρό και ο Γερούν Ντάισελμπλουμ.
Όμως, δεν είναι όλοι πεπεισμένοι ότι η «κυπριακή λύση» μπορεί να εφαρμοστεί με τα ίδια αποτελέσματα στην Ελλάδα. Γιατί στην Κύπρο, ο έλεγχος κεφαλαίων ήταν μέρος ενός ευρύτερου προγράμματος διάσωσης, που συμφωνήθηκε με τους πιστωτές για τη διάσωση των τραπεζών και την επανεκκίνηση της οικονομίας. Στην Ελλάδα τέτοια συμφωνία μέχρι τώρα δεν υπάρχει.
Ορισμένοι άλλοι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι καταλληλότερο παράδειγμα για την ελληνική περίπτωση είναι η εμπειρία της Αργεντινής του 2001.
Η αργεντίνικη κρίση ξεκίνησε στα τέλη του 2001, όταν οι καταθέτες άρχισαν να αποσύρουν τα χρήματά τους από τις τράπεζες και να τα μετατρέπουν σε δολάρια, φοβούμενοι ότι θα διακοπτόταν η διασύνδεση του νομίσματος με το δολάριο.
Για να σταματήσουν το bank run, οι Αρχές του Μπουένος Άιρες επέβαλαν αρχικά περιορισμένα μέτρα, που περιλάμβαναν περιορισμό αναλήψεων από λογαριασμούς σε δολάρια.
Σύντομα φάνηκε πως τα μέτρα αυτά δεν ήταν αρκετά και η κυβέρνηση προχώρησε ακόμη παραπέρα: στο «πάγωμα» μακροπρόθεσμων καταθέσεων και στην υποχρεωτική μετατροπή τους σε ομόλογα σε πέσος.
Ακόμα και τότε, η αργεντίνικη κυβέρνηση δεν ήταν σε θέση να αποτρέψει μια απότομη υποτίμηση του νομίσματος.
Μια άλλη ανησυχία για την ελληνική κυβέρνηση είναι και η ικανότητα να επιβάλει σωστά και να παρακολουθήσει τα capital controls, αναφέρουν οι FT.
«Για να δουλέψουν τα capital controls, πρέπει να δημιουργηθεί ένα αυστηρό σύστημα παρακολούθησης και εφαρμογής» δήλωσε ο Φρέντρικ Μαρ Μπάλντουρσον από το Πανεπιστήμιο του Ρέικιαβικ. «Αν υπάρχει διαφθορά, οι έλεγχοι απλά δεν λειτουργούν» συμπλήρωσε ο ίδιος.
Ακόμη κι αν όλα πάνε καλά, δεν υπάρχει εγγύηση ότι τα capital controls θα αρθούν σύντομα.
«Είναι πιο εύκολο να τους επιβάλεις παρά να τους άρεις» είπε ο Μπάλντουρσον στους FT.
«Η κυβέρνηση πρέπει να πείσει τους καταθέτες ότι μπορούν να φέρουν πίσω τα χρήματά τους στις τράπεζες, όπως και ότι δεν θα επιβληθεί ξανά έλεγχος. Αλλά η αξιοπιστία μπορεί να χαθεί πολύ γρήγορα και να πάρει πολύ χρόνο για να ανακτηθεί» κατέληξε.
Πηγή: in.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΑΝΑΝΚΟΙΝΩΣΕ... ΓΚΟΥΖΝΤΑ Ο ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ!
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ντ. Μπακογιάννη: «Είμαστε με το ένα πόδι στον γκρεμό»
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
