2012-05-06 12:27:36
Ένα σενάριο μετάβασης στη δραχμή όπως είδε το φως της δημοσιότητας στο capital, θα μπορούσε να είναι το ακόλουθο:
1) Ένα Σαββατοκύριακο, όταν οι αγορές και οι τράπεζες είναι κλειστές (αν οι τελευταίες δεν έχουν ήδη χρεοκοπίσει από τις εξελίξεις που θα μας έχουν οδηγήσει σε μια τέτοια κατάσταση), θα ανακοινωθεί η αλλαγή νομίσματος και η νέα ισοτιμία. Προφανώς, η νέα ισοτιμία θα ενσωματώνει μεγάλη υποτίμηση.
2) Μαζί με την ανακοίνωση, θα εξαγγελθεί μια σειρά από συνοδευτικά μέτρα, μερικά των οποίων θα είναι:
- σκληρός έλεγχος συναλλάγματος (με απαγόρευση εμβασμάτων στο εξωτερικό και ετήσιο πλαφόν τουριστικού συναλλάγματος),
- ημερήσιο ή εβδομαδιαίο όριο αναλήψεων από τραπεζικές καταθέσεις,
- θέσπιση άδειας για εισαγωγές προϊόντων (που θα δίνονται ανάλογα με τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας),
- υποχρεωτική εκχώρηση συναλλάγματος από εξαγωγές 3) Όλες οι συναλλαγές (μισθοί, πληρωμές του δημοσίου κλπ) θα ορίζονται από την επομένη Δευτέρα σε δραχμές
. Αλλά, φυσικά, μέχρι να εκτυπωθούν τα νέα χαρτονομίσματα, δραχμές δεν θα υπάρχουν για μεγάλο χρονικό διάστημα, με αποτέλεσμα οι πληρωμές θα συνεχίσουν να γίνονται σε ευρώ. Βέβαια, με τη νέα (υποτιμημένη) ισοτιμία.Αφού περάσει το χάος των πρώτων ημερών ή εβδομάδων, θα διαμορφωθεί μια νέα κατάσταση στις συναλλαγές και την οικονομία γενικότερα, που θα μπορούσε να είναι κάπως έτσι:
4) Όλες οι πληρωμές θα γίνονται σε ευρώ ή σε άλλο σκληρό νόμισμα (πχ. δολάρια), ή σε οτιδήποτε θεωρείται ότι έχει αξία (πχ. χρυσές λίρες…), αλλά στο μέτρο των αποθεμάτων που υπάρχουν εκείνη τη στιγμή στα χέρια του κοινού. Αυτό μπορεί να διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα (πχ. ένα χρόνο). Να θυμηθούμε ότι στη Γερμανία το 1945-48, μέχρι οι σύμμαχοι να αποφασίσουν για την τύχη της χώρας, δεν υπήρχε νόμισμα και οι συναλλαγές γίνονταν με τα λιγοστά δολάρια ή ακόμα και με πακέτα αμερικάνικων τσιγάρων (!)
5) Επειδή το κράτος δεν θα έχει (ούτε θα μπορεί να δανειστεί) ευρώ, οι πληρωμές μισθών και συντάξεων θα παγώσουν για μήνες, κάτι που συνέβη σε ευρεία κλίμακα στην Ανατολική Ευρώπη τη δεκαετία του ‘90. Πιθανόν, ελλείψει μετρητών, οι πληρωμές “έναντι” των μισθών να γίνονται σε κουπόνια τροφίμων, εισιτήρια μέσων μαζικής συγκοινωνίας κλπ.
6) Οι εισαγωγές θα παγώσουν επίσης, λόγω έλλειψης συναλλάγματος, ενώ θα επιτρέπεται η εισαγωγή μόνο των βασικών ειδών (τρόφιμα, ενέργεια…). Θα πρέπει να θεσπιστεί "δελτίο" για την αγορά τροφίμων και βενζίνης και περιορισμοί στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος (λίγες ώρες την ημέρα).
7) Για την αντιμετώπιση των τραγικών κοινωνικών επιπτώσεων που θα προκύψουν, η όποια κυβέρνηση έχει την τύχη να διαχειριστεί αυτή την κατάσταση θα αναγκαστεί να πάρει έκτακτα μέτρα, όπως: η απαγόρευση των εξώσεων (ενοικιοστάσιο), η οργάνωση συσσιτίων, ο έλεγχος τιμών…
8) Φυσικά, οι περιορισμοί στις εισαγωγές και η ανυπαρξία μέσων πληρωμής θα προκαλέσουν μεγάλες ελλείψεις προϊόντων και δημιουργία μαύρης αγοράς, που το κράτος θα αδυνατεί να ελέγξει. Το άγχος και ο πανικός αυτών που θα ψάχνουν να βρουν πχ. ένα εισαγώμενο φάρμακο, ένα ανταλλακτικό, λίγα καύσιμα, θα προκαλέσουν ανάφλεξη των τιμών και ανεξέλεγκτο πληθωρισμό.
9) Μέσα σε λίγους μήνες, η οικονομία θα "απο-χρηματιστεί", δηλαδή ελλείψει ρευστού (ούτε ευρώ, ούτε δραχμές), οι συναλλαγές θα γίνονται όλο και περισσότερο με ανταλλαγή προϊόντων ή υπηρεσιών.Αποτέλεσμα: βίαιη πτώση του ΑΕΠ (30 με 50 %) και κατάρρευση του βιοτικού επιπέδου. Ιδιαίτερα θα υποφέρουν οι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού (πχ. άποροι, ηλικιωμένοι), που δεν θα έχουν και πολλά πράγματα να ανταλλάξουν.
10) Όταν, επιτέλους, θα γίνουν διαθέσιμα τα νέα χαρτονομίσματα (που η παραγωγή τους θα αργήσει πέραν του αναμενόμενου λόγω της αποδιοργάνωσης του κράτους), οι συναλλαγές θα αρχίσουν να ομαλοποιούνται, αλλά με πολύ αργό ρυθμό. Λόγω του πληθωρισμού, η εμπιστοσύνη προς το νέο νόμισμα θα είναι, αρχικά, πολύ χαμηλή.
Τα νέα χαρτονομίσματα θα χρησιμοποιούνται μόνο εκεί που είναι υποχρεωτικό, όπως για την πληρωμή μισθών και συντάξεων του δημοσίου.
Αντίθετα, οι συναλλαγές μεγάλης αξίας (πχ. ακίνητα) θα συνεχίσουν να γίνονται σε ευρώ, επιβεβαιώνοντας τονΝόμο του Gresham: "Badmoneydrivesoutgood". [Θυμάμαι παλαιούς φαρμακοποιούς να μου λένε ότι τη δεκαετία του ΄50 μια άδεια φαρμακείου κόστιζε (και πληρωνόταν) 3.000 χρυσές λίρες - όχι δραχμές]
Εξυπακούεται ότι, μέχρι να τυπωθούν τα νέα χαρτονομίσματα, η δυσπιστία στο νέο νόμισμα θα έχει δημιουργήσει φυγή προς τα εμπρός, δηλαδή πολύ υψηλό πληθωρισμό, με αποτέλεσμα συνεχείς υποτιμήσεις και εξευτελισμό του νομίσματος. Θα ακολουθήσουν άπειρες δικαστικές εμπλοκές για την επιλογή του νομίσματος στο οποίο θα είναι απαιτητό το εξωτερικό χρέος (αφού η μετατροπή των ομολόγων στα πλαίσια του PSI, είναι λογικό να υποθέσουμε, ότι δεν θα έχει ολοκληρωθεί).
Η κατάρρευση του επιπέδου ζωής, θα φέρει με τη σειρά της εκτεταμένη διαφθορά, μπροστά στην οποία η σημερινή κατάσταση θα θυμίζει … Ελβετία. Η εξαγορά μιας άδειας λειτουργίας επιχείρησης ή μιας δικαστικής απόφασης θα είναι ο μόνος τρόπος επιβίωσης των δημοσίων υπαλλήλων, με αποτέλεσμα η επιχειρηματική ζωή να μετατραπεί σε ζούγκλα.
Φυσικά, “κάποια στιγμή”, τα πράγματα θα εξομαλυνθούν, ίσως μάλιστα να δούμε και ωφέλη από τη μείωση του κόστους παραγωγής και την υποκατάσταση των εισαγωγών από την εγχώρια παραγωγή. Απλά, το “κάποια στιγμή” συνήθως χρειάζεται μια γενιά. Εν τω μεταξύ, θα μας έχει μείνει η “εθνική μας υπερηφάνεια” και θα έχουμε αποφύγει την ανάμιξη των “ξένων” στα εσωτερικά μας.
Εκτίναξη του δημοσίου χρέους στα 480 δισεκατομμύρια ευρώ
Οι άμεσες επιπτώσεις θα είναι πολύ σοβαρές για το τραπεζικό σύστημα. Η έξοδος από την Ευρωζώνη θα καταστήσει απαιτητά τα περίπου 120 δισ. ευρώ που χρωστούν οι τράπεζες στο ευρωσύστημα. Θα τα αναλάβει το δημόσιο χρέος, που θα εκτιναχτεί στα 480 δισ. ευρώ και η κυβέρνηση θα θέσει τις τράπεζες υπό κρατικό έλεγχο. Χαμένοι θα είναι οι μέτοχοι και οι σημερινοί ιδιοκτήτες, εκτός αν η «επανακρατικοποίηση» γίνει με προνομιούχες μετοχές και τους αφήσει τη διοίκηση. Κερδισμένο πάντως θα είναι το πολιτικό σύστημα, αφού η κρατική εξάρτηση θα ενισχύσει τις δυνατότητες χρηματοδοτικής παρέμβασης υπέρ «φίλιων» επιχειρηματιών και συνδικαλιστικών αιτημάτων.
Για να διατηρήσει την κοινωνική ηρεμία, η όποια «κυβέρνηση της δραχμής» θα τυπώσει χρήμα, για να πληρώσει μισθούς και συντάξεις. Αυτό πιθανότατα να οδηγήσει σε αλλεπάλληλες υποτιμήσεις, ενδεχομένως και σε υπερπληθωρισμό (κατά το τουρκικό παράδειγμα) εξανεμίζοντας τις καταθέσεις και συρρικνώνοντας την αγοραστική αξία μισθών και συντάξεων. Η πλειοψηφία θα φτωχύνει• ειδικά οι μικροκαταθέτες θα είναι οι μεγάλοι χαμένοι.
Η υποτίμηση του νομίσματος ενδεχομένως να βοηθήσει τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και τον τουρισμό. Ωστόσο, οι βασικές πρώτες ύλες, τα καύσιμα και πολλά τρόφιμα είναι εισαγόμενα. Σοβαροί οικονομολόγοι αμφισβητούν ότι η υποτίμηση θα βοηθήσει σοβαρά την οικονομία. Κερδισμένοι πάντως θα είναι οι δανειολήπτες, των οποίων οι υποχρεώσεις θα χάσουν αξία, ενώ λόγω οικονομικής αναταραχής και κρατικού ελέγχου μπορούν να προσδοκούν ευνοϊκές ρυθμίσεις δανείων και οφειλών.
Οι μεγάλοι κερδισμένοι της δραχμής θα είναι όσοι επιχειρηματίες έχουν φυγαδεύσει τις καταθέσεις τους στο εξωτερικό (η εκροή καταθέσεων έφτασε τα 80 δισ. τα τελευταία δύο χρόνια) και έχουν μεγάλες δανειακές υποχρεώσεις στο εσωτερικό. Οι υποχρεώσεις τους θα εξανεμιστούν, ενώ θα διαθέτουν ρευστότητα σε σκληρό νόμισμα ώστε να αγοράσουν φθηνά αξίες την επόμενη μέρα.
newscode.gr
1) Ένα Σαββατοκύριακο, όταν οι αγορές και οι τράπεζες είναι κλειστές (αν οι τελευταίες δεν έχουν ήδη χρεοκοπίσει από τις εξελίξεις που θα μας έχουν οδηγήσει σε μια τέτοια κατάσταση), θα ανακοινωθεί η αλλαγή νομίσματος και η νέα ισοτιμία. Προφανώς, η νέα ισοτιμία θα ενσωματώνει μεγάλη υποτίμηση.
2) Μαζί με την ανακοίνωση, θα εξαγγελθεί μια σειρά από συνοδευτικά μέτρα, μερικά των οποίων θα είναι:
- σκληρός έλεγχος συναλλάγματος (με απαγόρευση εμβασμάτων στο εξωτερικό και ετήσιο πλαφόν τουριστικού συναλλάγματος),
- ημερήσιο ή εβδομαδιαίο όριο αναλήψεων από τραπεζικές καταθέσεις,
- θέσπιση άδειας για εισαγωγές προϊόντων (που θα δίνονται ανάλογα με τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας),
- υποχρεωτική εκχώρηση συναλλάγματος από εξαγωγές 3) Όλες οι συναλλαγές (μισθοί, πληρωμές του δημοσίου κλπ) θα ορίζονται από την επομένη Δευτέρα σε δραχμές
4) Όλες οι πληρωμές θα γίνονται σε ευρώ ή σε άλλο σκληρό νόμισμα (πχ. δολάρια), ή σε οτιδήποτε θεωρείται ότι έχει αξία (πχ. χρυσές λίρες…), αλλά στο μέτρο των αποθεμάτων που υπάρχουν εκείνη τη στιγμή στα χέρια του κοινού. Αυτό μπορεί να διαρκέσει για μεγάλο χρονικό διάστημα (πχ. ένα χρόνο). Να θυμηθούμε ότι στη Γερμανία το 1945-48, μέχρι οι σύμμαχοι να αποφασίσουν για την τύχη της χώρας, δεν υπήρχε νόμισμα και οι συναλλαγές γίνονταν με τα λιγοστά δολάρια ή ακόμα και με πακέτα αμερικάνικων τσιγάρων (!)
5) Επειδή το κράτος δεν θα έχει (ούτε θα μπορεί να δανειστεί) ευρώ, οι πληρωμές μισθών και συντάξεων θα παγώσουν για μήνες, κάτι που συνέβη σε ευρεία κλίμακα στην Ανατολική Ευρώπη τη δεκαετία του ‘90. Πιθανόν, ελλείψει μετρητών, οι πληρωμές “έναντι” των μισθών να γίνονται σε κουπόνια τροφίμων, εισιτήρια μέσων μαζικής συγκοινωνίας κλπ.
6) Οι εισαγωγές θα παγώσουν επίσης, λόγω έλλειψης συναλλάγματος, ενώ θα επιτρέπεται η εισαγωγή μόνο των βασικών ειδών (τρόφιμα, ενέργεια…). Θα πρέπει να θεσπιστεί "δελτίο" για την αγορά τροφίμων και βενζίνης και περιορισμοί στην παροχή ηλεκτρικού ρεύματος (λίγες ώρες την ημέρα).
7) Για την αντιμετώπιση των τραγικών κοινωνικών επιπτώσεων που θα προκύψουν, η όποια κυβέρνηση έχει την τύχη να διαχειριστεί αυτή την κατάσταση θα αναγκαστεί να πάρει έκτακτα μέτρα, όπως: η απαγόρευση των εξώσεων (ενοικιοστάσιο), η οργάνωση συσσιτίων, ο έλεγχος τιμών…
8) Φυσικά, οι περιορισμοί στις εισαγωγές και η ανυπαρξία μέσων πληρωμής θα προκαλέσουν μεγάλες ελλείψεις προϊόντων και δημιουργία μαύρης αγοράς, που το κράτος θα αδυνατεί να ελέγξει. Το άγχος και ο πανικός αυτών που θα ψάχνουν να βρουν πχ. ένα εισαγώμενο φάρμακο, ένα ανταλλακτικό, λίγα καύσιμα, θα προκαλέσουν ανάφλεξη των τιμών και ανεξέλεγκτο πληθωρισμό.
9) Μέσα σε λίγους μήνες, η οικονομία θα "απο-χρηματιστεί", δηλαδή ελλείψει ρευστού (ούτε ευρώ, ούτε δραχμές), οι συναλλαγές θα γίνονται όλο και περισσότερο με ανταλλαγή προϊόντων ή υπηρεσιών.Αποτέλεσμα: βίαιη πτώση του ΑΕΠ (30 με 50 %) και κατάρρευση του βιοτικού επιπέδου. Ιδιαίτερα θα υποφέρουν οι ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού (πχ. άποροι, ηλικιωμένοι), που δεν θα έχουν και πολλά πράγματα να ανταλλάξουν.
10) Όταν, επιτέλους, θα γίνουν διαθέσιμα τα νέα χαρτονομίσματα (που η παραγωγή τους θα αργήσει πέραν του αναμενόμενου λόγω της αποδιοργάνωσης του κράτους), οι συναλλαγές θα αρχίσουν να ομαλοποιούνται, αλλά με πολύ αργό ρυθμό. Λόγω του πληθωρισμού, η εμπιστοσύνη προς το νέο νόμισμα θα είναι, αρχικά, πολύ χαμηλή.
Τα νέα χαρτονομίσματα θα χρησιμοποιούνται μόνο εκεί που είναι υποχρεωτικό, όπως για την πληρωμή μισθών και συντάξεων του δημοσίου.
Αντίθετα, οι συναλλαγές μεγάλης αξίας (πχ. ακίνητα) θα συνεχίσουν να γίνονται σε ευρώ, επιβεβαιώνοντας τονΝόμο του Gresham: "Badmoneydrivesoutgood". [Θυμάμαι παλαιούς φαρμακοποιούς να μου λένε ότι τη δεκαετία του ΄50 μια άδεια φαρμακείου κόστιζε (και πληρωνόταν) 3.000 χρυσές λίρες - όχι δραχμές]
Εξυπακούεται ότι, μέχρι να τυπωθούν τα νέα χαρτονομίσματα, η δυσπιστία στο νέο νόμισμα θα έχει δημιουργήσει φυγή προς τα εμπρός, δηλαδή πολύ υψηλό πληθωρισμό, με αποτέλεσμα συνεχείς υποτιμήσεις και εξευτελισμό του νομίσματος. Θα ακολουθήσουν άπειρες δικαστικές εμπλοκές για την επιλογή του νομίσματος στο οποίο θα είναι απαιτητό το εξωτερικό χρέος (αφού η μετατροπή των ομολόγων στα πλαίσια του PSI, είναι λογικό να υποθέσουμε, ότι δεν θα έχει ολοκληρωθεί).
Η κατάρρευση του επιπέδου ζωής, θα φέρει με τη σειρά της εκτεταμένη διαφθορά, μπροστά στην οποία η σημερινή κατάσταση θα θυμίζει … Ελβετία. Η εξαγορά μιας άδειας λειτουργίας επιχείρησης ή μιας δικαστικής απόφασης θα είναι ο μόνος τρόπος επιβίωσης των δημοσίων υπαλλήλων, με αποτέλεσμα η επιχειρηματική ζωή να μετατραπεί σε ζούγκλα.
Φυσικά, “κάποια στιγμή”, τα πράγματα θα εξομαλυνθούν, ίσως μάλιστα να δούμε και ωφέλη από τη μείωση του κόστους παραγωγής και την υποκατάσταση των εισαγωγών από την εγχώρια παραγωγή. Απλά, το “κάποια στιγμή” συνήθως χρειάζεται μια γενιά. Εν τω μεταξύ, θα μας έχει μείνει η “εθνική μας υπερηφάνεια” και θα έχουμε αποφύγει την ανάμιξη των “ξένων” στα εσωτερικά μας.
Εκτίναξη του δημοσίου χρέους στα 480 δισεκατομμύρια ευρώ
Οι άμεσες επιπτώσεις θα είναι πολύ σοβαρές για το τραπεζικό σύστημα. Η έξοδος από την Ευρωζώνη θα καταστήσει απαιτητά τα περίπου 120 δισ. ευρώ που χρωστούν οι τράπεζες στο ευρωσύστημα. Θα τα αναλάβει το δημόσιο χρέος, που θα εκτιναχτεί στα 480 δισ. ευρώ και η κυβέρνηση θα θέσει τις τράπεζες υπό κρατικό έλεγχο. Χαμένοι θα είναι οι μέτοχοι και οι σημερινοί ιδιοκτήτες, εκτός αν η «επανακρατικοποίηση» γίνει με προνομιούχες μετοχές και τους αφήσει τη διοίκηση. Κερδισμένο πάντως θα είναι το πολιτικό σύστημα, αφού η κρατική εξάρτηση θα ενισχύσει τις δυνατότητες χρηματοδοτικής παρέμβασης υπέρ «φίλιων» επιχειρηματιών και συνδικαλιστικών αιτημάτων.
Για να διατηρήσει την κοινωνική ηρεμία, η όποια «κυβέρνηση της δραχμής» θα τυπώσει χρήμα, για να πληρώσει μισθούς και συντάξεις. Αυτό πιθανότατα να οδηγήσει σε αλλεπάλληλες υποτιμήσεις, ενδεχομένως και σε υπερπληθωρισμό (κατά το τουρκικό παράδειγμα) εξανεμίζοντας τις καταθέσεις και συρρικνώνοντας την αγοραστική αξία μισθών και συντάξεων. Η πλειοψηφία θα φτωχύνει• ειδικά οι μικροκαταθέτες θα είναι οι μεγάλοι χαμένοι.
Η υποτίμηση του νομίσματος ενδεχομένως να βοηθήσει τις εξαγωγικές επιχειρήσεις και τον τουρισμό. Ωστόσο, οι βασικές πρώτες ύλες, τα καύσιμα και πολλά τρόφιμα είναι εισαγόμενα. Σοβαροί οικονομολόγοι αμφισβητούν ότι η υποτίμηση θα βοηθήσει σοβαρά την οικονομία. Κερδισμένοι πάντως θα είναι οι δανειολήπτες, των οποίων οι υποχρεώσεις θα χάσουν αξία, ενώ λόγω οικονομικής αναταραχής και κρατικού ελέγχου μπορούν να προσδοκούν ευνοϊκές ρυθμίσεις δανείων και οφειλών.
Οι μεγάλοι κερδισμένοι της δραχμής θα είναι όσοι επιχειρηματίες έχουν φυγαδεύσει τις καταθέσεις τους στο εξωτερικό (η εκροή καταθέσεων έφτασε τα 80 δισ. τα τελευταία δύο χρόνια) και έχουν μεγάλες δανειακές υποχρεώσεις στο εσωτερικό. Οι υποχρεώσεις τους θα εξανεμιστούν, ενώ θα διαθέτουν ρευστότητα σε σκληρό νόμισμα ώστε να αγοράσουν φθηνά αξίες την επόμενη μέρα.
newscode.gr
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΤΩΡΑ:ΙΩΑΝΝΙΝΑ: Ψήφισε ο Κάρολος Παπούλιας.
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Συμβουλή αναγνώστη προς Σαμαρά
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ