2015-10-22 11:21:26
Το νέο Μνημόνιο ζητεί να περικοπεί ακόμη μισή μονάδα του ΑΕΠ από την ετήσια συνταξιοδοτική δαπάνη (περίπου 900.000 ευρώ), λέει ο υπ. Εργασίας, εξηγώντας ότι ήδη η υποχρεωτική «προσαρμογή» που ζητούν οι δανειστές έχει επιτευχθεί.
Πάντως, αναφέρει ο Γιώργος Κατρούγκαλος, οι όποιες περικοπές δεν θα είναι οριζόντιες, σε καμιά περίπτωση, και είναι πιθανόν να αποφευχθούν με ισοδύναμες εξοικονομήσεις και εισπράξεις εισφορών.
Όπως σημειώνει ο ίδιος, σε συνέντευξή του στην «Εφημερίδα των Συντακτών», το πόρισμα της επιτροπής «σοφών» δεν αποτελεί θέση της κυβέρνησης αλλά και δεν έχει σχέση με το νεοφιλελεύθερο μοντέλο της Χιλής.
Διαβάστε αποσπάσματα της συνέντευξης:
• Τα μέτρα που εισηγείται το πόρισμα «των σοφών» οδηγούν σε μείωση όλες τις κατηγορίες συντάξεων, ανεξάρτητα από το πόσο «δίκαια» θα κατανεμηθούν αυτές οι μειώσεις. Το ίδιο ισχύει αντιστρόφως και για τις αυξήσεις στις εισφορές. Εχετε σκεφτεί κάτι εναλλακτικό για να αποφευχθεί αυτή η εξέλιξη; Σας επιτρέπουν κάτι τέτοιο οι δεσμεύσεις του τρίτου Μνημονίου για μειώσεις της δαπάνης του προϋπολογισμού για συντάξεις και πρόνοια; Πόσο είναι ακριβώς το ποσό που κατά το Μνημόνιο πρέπει η χώρα να κόψει από το ασφαλιστικό;
Να ξεκαθαρίσω από την αρχή ότι το πόρισμα της Επιτροπής Μεταρρύθμισης δεν αποτελεί την κυβερνητική πρόταση για το ασφαλιστικό, αλλά το τεχνοκρατικό έναυσμα του αναγκαίου δημόσιου διαλόγου. Σε κάθε περίπτωση, προσοχή στην παραπληροφόρηση: το πόρισμα δεν περιλαμβάνει προτάσεις για μειώσεις. Εισηγείται τον εξορθολογισμό του ασφαλιστικού συστήματος με την ομοιογενοποίηση των πολλαπλών κανόνων απονομής συντάξεων που ισχύουν σήμερα.
Αυτό είναι προφανώς μέτρο που ενισχύει την ισότητα μεταξύ των ασφαλισμένων και τον αναδιανεμητικό χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης, εφόσον η ρήτρα αναπλήρωσης είναι μεγαλύτερη για τους χαμηλούς μισθούς. Αντιθέτως, στο Μνημόνιο υφίσταται δέσμευση για μείωση της συνολικής κρατικής δαπάνης για το συνταξιοδοτικό σύστημα κατά 1% του ΑΕΠ για το έτος 2016.
Το μεγαλύτερο μέρος της προσαρμογής αυτής έχει επιτευχθεί με την εισφορά υπέρ του συστήματος υγείας και την αναπροσαρμογή των ορίων ηλικίας, που ήδη ψηφίστηκαν. Η λιγότερη από μισή ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ που απομένει μπορεί να καλυφθεί είτε με μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης είτε με την εύρεση συμπληρωματικών πόρων για την ασφάλιση, εκτός του κρατικού προϋπολογισμού.
Πάντως, πρόθεση της κυβέρνησης είναι να μην προχωρήσει σε ακόμη μία (την ενδέκατη!) οριζόντια μείωση συντάξεων, αλλά να εξοικονομήσει πόρους και δαπάνες από τη νέα αρχιτεκτονική του συστήματος.
• Το πόρισμα μάς λέει εν ολίγοις ότι το βασικό πρόβλημα βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος προέκυψε από την πελατειακή χρήση του κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο. Δεν λέει κουβέντα για τη λεηλασία των πόρων του μέσω των σκανδάλων του Χρηματιστηρίου το 2000, των «δομημένων ομολόγων», της εισφοροδιαφυγής και πολύ περισσότερο του PSI. Συμφωνείτε με αυτή την επιλεκτική «μνήμη» των «σοφών»; Κι αν όχι, τι θα προβλέψετε για να ανακτηθούν οι λεηλατημένοι πόροι της κοινωνικής ασφάλισης;
Συμφωνώ μαζί σας ότι η κακοδιαχείριση και η καταλήστευση των αποθεματικών του συστήματος αποτελούν εξίσου σημαντικές αιτίες για την κατάρρευσή του με την εξαρχής πελατειακή σχεδίαση και τον ανορθολογικό τρόπο οργάνωσής του. Και οι δύο αυτές προπατορικές αμαρτίες, και τα δύο αυτά πολιτικά εγκλήματα αποτελούν ευθύνη του παλαιοκομματισμού ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.
Εξετάζουμε κάθε δυνατό τρόπο ανάκτησης των λεηλατημένων πόρων, με ιδιαίτερη έμφαση στην καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής. Συζητάμε ιδιαίτερα θετικά τις προτάσεις για απόδοση των εισφορών «στην πηγή», π.χ. με υπολογισμό επί του τζίρου των επιχειρήσεων και με απευθείας απόδοσή τους, στην περίπτωση των μισθωτών, από τις τράπεζες μέσω των οποίων πληρώνονται οι μισθοί.
Εντείνουμε παράλληλα τους σχετικούς ελέγχους, πράγμα που αρχίζει να αποδίδει καρπούς. Ηδη, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία τής «Εργάνη», η αδήλωτη εργασία περιορίστηκε στο χαμηλότερο καταγραμμένο ποσοστό της, 11,7%.
• Το ασφαλιστικό σύστημα όπως ίσχυε, περιείχε πολλές αδικίες και ανισότητες, όπως υψηλές συντάξεις για κλάδους που οι εργαζόμενοι είχαν καταβάλει χαμηλές εισφορές αλλά το Ταμείο χρηματοδοτούνταν από εισφορές «υπέρ τρίτων» (τα λεγόμενα ευγενή Ταμεία, κυρίως ελευθεροεπαγγελματιών και ΔΕΚΟ) συντάξεις (έστω και χαμηλές) για κατηγορίες εργαζ9μενων που δεν είχαν καταβάλει καθόλου ή ελάχιστές εισφορές (προτιμώντας να εισπράττουν την αμοιβή τους «μαύρη») και από την άλλη πλευρά, χαμηλές συντάξεις για εργαζόμενους που είχαν καταβάλει υψηλές εισφορές (κυρίως στο ΙΚΑ). Διορθώνονται τέτοιες αδικίες με τις μεταρρυθμίσεις που προωθείτε;
Ακριβώς αυτό είναι το νόημα της πρότασης να ισχύσουν στο εξής ενιαίοι κανόνες για την καταβολή εισφορών και τον υπολογισμό των παροχών: να πάψουν μερικοί συνταξιούχοι να είναι «πιο ίσοι» από τους άλλους. Tromaktiko
Πάντως, αναφέρει ο Γιώργος Κατρούγκαλος, οι όποιες περικοπές δεν θα είναι οριζόντιες, σε καμιά περίπτωση, και είναι πιθανόν να αποφευχθούν με ισοδύναμες εξοικονομήσεις και εισπράξεις εισφορών.
Όπως σημειώνει ο ίδιος, σε συνέντευξή του στην «Εφημερίδα των Συντακτών», το πόρισμα της επιτροπής «σοφών» δεν αποτελεί θέση της κυβέρνησης αλλά και δεν έχει σχέση με το νεοφιλελεύθερο μοντέλο της Χιλής.
Διαβάστε αποσπάσματα της συνέντευξης:
• Τα μέτρα που εισηγείται το πόρισμα «των σοφών» οδηγούν σε μείωση όλες τις κατηγορίες συντάξεων, ανεξάρτητα από το πόσο «δίκαια» θα κατανεμηθούν αυτές οι μειώσεις. Το ίδιο ισχύει αντιστρόφως και για τις αυξήσεις στις εισφορές. Εχετε σκεφτεί κάτι εναλλακτικό για να αποφευχθεί αυτή η εξέλιξη; Σας επιτρέπουν κάτι τέτοιο οι δεσμεύσεις του τρίτου Μνημονίου για μειώσεις της δαπάνης του προϋπολογισμού για συντάξεις και πρόνοια; Πόσο είναι ακριβώς το ποσό που κατά το Μνημόνιο πρέπει η χώρα να κόψει από το ασφαλιστικό;
Να ξεκαθαρίσω από την αρχή ότι το πόρισμα της Επιτροπής Μεταρρύθμισης δεν αποτελεί την κυβερνητική πρόταση για το ασφαλιστικό, αλλά το τεχνοκρατικό έναυσμα του αναγκαίου δημόσιου διαλόγου. Σε κάθε περίπτωση, προσοχή στην παραπληροφόρηση: το πόρισμα δεν περιλαμβάνει προτάσεις για μειώσεις. Εισηγείται τον εξορθολογισμό του ασφαλιστικού συστήματος με την ομοιογενοποίηση των πολλαπλών κανόνων απονομής συντάξεων που ισχύουν σήμερα.
Αυτό είναι προφανώς μέτρο που ενισχύει την ισότητα μεταξύ των ασφαλισμένων και τον αναδιανεμητικό χαρακτήρα της κοινωνικής ασφάλισης, εφόσον η ρήτρα αναπλήρωσης είναι μεγαλύτερη για τους χαμηλούς μισθούς. Αντιθέτως, στο Μνημόνιο υφίσταται δέσμευση για μείωση της συνολικής κρατικής δαπάνης για το συνταξιοδοτικό σύστημα κατά 1% του ΑΕΠ για το έτος 2016.
Το μεγαλύτερο μέρος της προσαρμογής αυτής έχει επιτευχθεί με την εισφορά υπέρ του συστήματος υγείας και την αναπροσαρμογή των ορίων ηλικίας, που ήδη ψηφίστηκαν. Η λιγότερη από μισή ποσοστιαία μονάδα του ΑΕΠ που απομένει μπορεί να καλυφθεί είτε με μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης είτε με την εύρεση συμπληρωματικών πόρων για την ασφάλιση, εκτός του κρατικού προϋπολογισμού.
Πάντως, πρόθεση της κυβέρνησης είναι να μην προχωρήσει σε ακόμη μία (την ενδέκατη!) οριζόντια μείωση συντάξεων, αλλά να εξοικονομήσει πόρους και δαπάνες από τη νέα αρχιτεκτονική του συστήματος.
• Το πόρισμα μάς λέει εν ολίγοις ότι το βασικό πρόβλημα βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος προέκυψε από την πελατειακή χρήση του κατά τη μεταπολιτευτική περίοδο. Δεν λέει κουβέντα για τη λεηλασία των πόρων του μέσω των σκανδάλων του Χρηματιστηρίου το 2000, των «δομημένων ομολόγων», της εισφοροδιαφυγής και πολύ περισσότερο του PSI. Συμφωνείτε με αυτή την επιλεκτική «μνήμη» των «σοφών»; Κι αν όχι, τι θα προβλέψετε για να ανακτηθούν οι λεηλατημένοι πόροι της κοινωνικής ασφάλισης;
Συμφωνώ μαζί σας ότι η κακοδιαχείριση και η καταλήστευση των αποθεματικών του συστήματος αποτελούν εξίσου σημαντικές αιτίες για την κατάρρευσή του με την εξαρχής πελατειακή σχεδίαση και τον ανορθολογικό τρόπο οργάνωσής του. Και οι δύο αυτές προπατορικές αμαρτίες, και τα δύο αυτά πολιτικά εγκλήματα αποτελούν ευθύνη του παλαιοκομματισμού ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ.
Εξετάζουμε κάθε δυνατό τρόπο ανάκτησης των λεηλατημένων πόρων, με ιδιαίτερη έμφαση στην καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής. Συζητάμε ιδιαίτερα θετικά τις προτάσεις για απόδοση των εισφορών «στην πηγή», π.χ. με υπολογισμό επί του τζίρου των επιχειρήσεων και με απευθείας απόδοσή τους, στην περίπτωση των μισθωτών, από τις τράπεζες μέσω των οποίων πληρώνονται οι μισθοί.
Εντείνουμε παράλληλα τους σχετικούς ελέγχους, πράγμα που αρχίζει να αποδίδει καρπούς. Ηδη, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία τής «Εργάνη», η αδήλωτη εργασία περιορίστηκε στο χαμηλότερο καταγραμμένο ποσοστό της, 11,7%.
• Το ασφαλιστικό σύστημα όπως ίσχυε, περιείχε πολλές αδικίες και ανισότητες, όπως υψηλές συντάξεις για κλάδους που οι εργαζόμενοι είχαν καταβάλει χαμηλές εισφορές αλλά το Ταμείο χρηματοδοτούνταν από εισφορές «υπέρ τρίτων» (τα λεγόμενα ευγενή Ταμεία, κυρίως ελευθεροεπαγγελματιών και ΔΕΚΟ) συντάξεις (έστω και χαμηλές) για κατηγορίες εργαζ9μενων που δεν είχαν καταβάλει καθόλου ή ελάχιστές εισφορές (προτιμώντας να εισπράττουν την αμοιβή τους «μαύρη») και από την άλλη πλευρά, χαμηλές συντάξεις για εργαζόμενους που είχαν καταβάλει υψηλές εισφορές (κυρίως στο ΙΚΑ). Διορθώνονται τέτοιες αδικίες με τις μεταρρυθμίσεις που προωθείτε;
Ακριβώς αυτό είναι το νόημα της πρότασης να ισχύσουν στο εξής ενιαίοι κανόνες για την καταβολή εισφορών και τον υπολογισμό των παροχών: να πάψουν μερικοί συνταξιούχοι να είναι «πιο ίσοι» από τους άλλους. Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Eπίσκεψη Ολάντ στην Αθήνα: Οι επιχειρηματίες που τον συνοδεύουν
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
