2015-11-07 12:44:13
Τί σηματοδοτεί ο θρίαμβος του Τζίμι Μοράλες, ενός 46χρονου τηλε-σταρ κωμικού ηθοποιού, που μόλις εξελέγη πρόεδρος της Γουατεμάλας χωρίς καμμία πολιτική εμπειρία, με μόνο πρόγραμμα να βάλει τέλος στην διαφθορά; Τρεις ειδικοί μίλησαν στο ΒΗΜΑ για αυτή την κρίσιμη στιγμή στην ιστορία της φτωχής και βασανισμένης από τον εμφύλιο χώρας της Κεντρικής Αμερικής.
«Η πιο σημαντική πολιτική εξέλιξη δεν είναι η εκλογή του Μοράλες, αλλά το κίνημα της λαϊκής διαμαρτυρίας που έριξε την προηγούμενη κυβέρνηση. Πολλοί μιλάνε για μια «Ανοιξη της Γουατεμάλας» το 2015», λέει στο ΒΗΜΑ ο Μαξ Σάντα Κρουζ, διευθυντής της οργάνωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα PDH (Procuraduria de los Derechos Humanos), στην Πόλη της Γουατεμάλας.
«Με μια σκληρή ιστορία εμφυλίου πολέμου, στρατιωτικής δικτατορίας και, πιο πρόσφατα, της ναρκο- βίας των συμμοριών, η χώρα μας δεν είχε γνωρίσει σύγχρονο μαζικό κίνημα διαμαρτυρίας - μέχρι τώρα
. Αλλά μέσα σε μόλις πέντε μήνες, η ασφυκτική πίεση από τους πολίτες έσπασε το δίκτυο της διαφθοράς στα υψηλότερα επίπεδα της κυβέρνησης, προκαλώντας την πτώση του κόμματος που ήταν στην εξουσία (Patriota), και την έναρξη ενός λαϊκού κινήματος δυσαρέσκειας για την ασφυκτική διαφθορά του κράτους και της πολιτικής τάξης. Και όλα αυτά συνέβησαν εν μέσω εκλογικής διαδικασίας.
Φαίνεται λοιπόν, και αυτό είναι το πιο αισιόδοξο μήνυμα, ότι ο λαός της Γουατεμάλας έχει αρχίσει να κατανοεί, και να αγκαλιάζει την πολύτιμη άσκηση της φωνής και της δύναμης του πολίτη σε μια δημοκρατία», τονίζει ο Σάντα Κρουζ.
«Η φωνή του λαού στις διαδηλώσεις, μαζί με την θεσμική υποστήριξη της δικαστικής εξουσίας, και της Διεθνούς Επιτροπής του ΟΗΕ κατά της Ατιμωρησίας στη Γουατεμάλα (CICIG) πίεσαν επιτυχώς για την ανατροπή της πρώην κυβέρνησης. Ο πρώην πρόεδρος Οτο Πέρες Μολίνα, η πρώην αντιπρόεδρος Ροξάνα Μπαλντέτι και πολλοί άλλοι ανώτατοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, συνελήφθησαν και κατηγορούνται τώρα σαν συμμορία οργανωμένου οικονομικού εγκλήματος, κατά του κράτους.
Ολοι τους ήταν μέρος του διεστραμμένου συστήματος διαφθοράς της παραδοσιακής πολιτικής τάξης, που κυριάρχησε στη χώρα τα τελευταία 40 χρόνια. Το κόμμα που ήταν στην εξουσία, και το κόμμα της αντιπολίτευσης Libertad Democrática Renovadora (LIDER), έχαιραν μέχρι τώρα ατιμωρησίας για τις συνεχείς παραβιάσεις του κράτους δικαίου», καταλήγει ο συνομιλητής μας.
Το παλαιό σύστημα καραδοκεί
«Ο Μοράλες έκανε μια πολύ επιτυχημένη εκστρατεία ως αντι-πολιτικός», μας λέει ο Ερικ Ολσον, διευθυντής του Προγράμματος Λατινικής Αμερικής στο Woodrow Wilson Center, στην Ουάσιγκτον. «Δεν απολογήθηκε για την έλλειψη πολιτικής εμπειρίας. Αντίθετα, την χρησιμοποίησε προς όφελός του, σε μια στιγμή που ο κόσμος απέρριψε την παραδοσιακή πολιτική, τους πολιτικούς και τα πολιτικά κόμματα. Το κόμμα του είναι πολύ μικρό και κέρδισε πολύ λίγες έδρες στο Κογκρέσο. Η εκλογή του ήταν προσωπική νίκη, όταν ο λαός της Γουατεμάλας έμαθε με φρίκη ότι ο πρόεδρος και η αντιπρόεδρος έχουν εμπλακεί σε πολυδαίδαλο σκάνδαλο διαφθοράς με συνενόχους τελωνειακούς και εφόρους», τονίζει ο Ολσον.
«Ετσι, ο Μοράλες αντιπροσώπευσε μια ρήξη με το παρελθόν, μια «καθαρή αρχή». Παρ 'όλα αυτά, σήμερα υπάρχουν ερωτήματα σχετικά με το πώς θα κυβερνήσει και ποιές θα είναι οι πολιτικές του. Υπόσχεται να συνεχίσει την εκστρατεία κατά της διαφθοράς, αλλά πώς θα αντιμετωπίσει τις πολλές πιεστικές προκλήσεις για την οικονομία, την κοινωνία και την ασφάλεια στη Γουατεμάλα; Πώς θα πολεμήσει την φτώχεια και τον χρόνιο υποσιτισμό των παιδιών κάτω των 5 ετών στις αγροτικές περιοχές; Κάποιοι φοβούνται ότι θα στηριχθεί σε μεγάλο βαθμό στον στρατό και σε πρώην στρατιωτικούς γιατί το κόμμα του έχει τις ρίζες του στο στρατό. Αλλοι πιστεύουν ότι ο ιδιωτικός τομέας στη Γουατεμάλα θα καθοδηγήσει πολλά από αυτά που θα κάνει ο Μοράλες. Υπάρχουν οφέλη στην εκλογή κάποιου χωρίς την διαφθορά του παλαιού πολιτικού συστήματος, αλλά υπάρχουν και κίνδυνοι. Πώς θα καλυφθεί το κενό της απειρίας του Μοράλες; Από νέα και καινοτόμα στοιχεία ή από τα ίδια παλιά δίκτυα που κυριαρχούν στο παραδοσιακό πολιτικό σύστημα;» καταλήγει ο Ολσον.
Δυσοίωνη σχέση με τον στρατό
«Η εκλογή του Μοράλες σηματοδοτεί την απόρριψη του διεφθαρμένου πολιτικού κατεστημένου της Γουατεμάλας στον απόηχο του τελωνειακού σκανδάλου που ανέτρεψε την πρώην κυβέρνηση», τονίζει και ο δρ. Μπρους Μπάγκλεϊ, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο του Μαϊάμι. «Υποστηρίχθηκε όμως από τις ένοπλες δυνάμεις της Γουατεμάλας, που επίσης κατηγορούνται για μαζική διαφθορά και σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», τονίζει.
Πράγματι, η σχέση του Μοράλες με τον στρατό είναι δυσοίωνη. Στα χαρτιά το κόμμα του (Μέτωπο Εθνικής Σύγκλισης - FCN) είναι κεντροδεξιό. Αλλά στην πράξη, βρίθει από στρατιωτικούς εν αποστρατεία, από αυτούς που ευθύνονται για θηριωδίες στον άγριο εμφύλιο της Γουατεμάλας (1960-1996) με τους 200.000 νεκρούς.
«Η νίκη του στις κάλπες αποτελεί μια κραυγή για ριζική μεταρρύθμιση από την πλευρά του πολύπαθου λαού της Γουατεμάλας. Το αν ο Μοράλες θα είναι σε θέση να εφαρμόσει τις απελπιστικά αναγκαίες θεσμικές και κοινωνικο-οικονομικές μεταρρυθμίσεις παραμένει πολύ αμφίβολο. Είναι πολύ νωρίς για να πούμε ότι η εκλογή του είναι η έναρξη μιας νέας, πιο δημοκρατικής εποχής - πόσω μάλλον μια «Ανοιξη της Γουατεμάλας», καταλήγει ο Μπάγκλεϊ.
Πηγή Tromaktiko
«Η πιο σημαντική πολιτική εξέλιξη δεν είναι η εκλογή του Μοράλες, αλλά το κίνημα της λαϊκής διαμαρτυρίας που έριξε την προηγούμενη κυβέρνηση. Πολλοί μιλάνε για μια «Ανοιξη της Γουατεμάλας» το 2015», λέει στο ΒΗΜΑ ο Μαξ Σάντα Κρουζ, διευθυντής της οργάνωσης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα PDH (Procuraduria de los Derechos Humanos), στην Πόλη της Γουατεμάλας.
«Με μια σκληρή ιστορία εμφυλίου πολέμου, στρατιωτικής δικτατορίας και, πιο πρόσφατα, της ναρκο- βίας των συμμοριών, η χώρα μας δεν είχε γνωρίσει σύγχρονο μαζικό κίνημα διαμαρτυρίας - μέχρι τώρα
Φαίνεται λοιπόν, και αυτό είναι το πιο αισιόδοξο μήνυμα, ότι ο λαός της Γουατεμάλας έχει αρχίσει να κατανοεί, και να αγκαλιάζει την πολύτιμη άσκηση της φωνής και της δύναμης του πολίτη σε μια δημοκρατία», τονίζει ο Σάντα Κρουζ.
«Η φωνή του λαού στις διαδηλώσεις, μαζί με την θεσμική υποστήριξη της δικαστικής εξουσίας, και της Διεθνούς Επιτροπής του ΟΗΕ κατά της Ατιμωρησίας στη Γουατεμάλα (CICIG) πίεσαν επιτυχώς για την ανατροπή της πρώην κυβέρνησης. Ο πρώην πρόεδρος Οτο Πέρες Μολίνα, η πρώην αντιπρόεδρος Ροξάνα Μπαλντέτι και πολλοί άλλοι ανώτατοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, συνελήφθησαν και κατηγορούνται τώρα σαν συμμορία οργανωμένου οικονομικού εγκλήματος, κατά του κράτους.
Ολοι τους ήταν μέρος του διεστραμμένου συστήματος διαφθοράς της παραδοσιακής πολιτικής τάξης, που κυριάρχησε στη χώρα τα τελευταία 40 χρόνια. Το κόμμα που ήταν στην εξουσία, και το κόμμα της αντιπολίτευσης Libertad Democrática Renovadora (LIDER), έχαιραν μέχρι τώρα ατιμωρησίας για τις συνεχείς παραβιάσεις του κράτους δικαίου», καταλήγει ο συνομιλητής μας.
Το παλαιό σύστημα καραδοκεί
«Ο Μοράλες έκανε μια πολύ επιτυχημένη εκστρατεία ως αντι-πολιτικός», μας λέει ο Ερικ Ολσον, διευθυντής του Προγράμματος Λατινικής Αμερικής στο Woodrow Wilson Center, στην Ουάσιγκτον. «Δεν απολογήθηκε για την έλλειψη πολιτικής εμπειρίας. Αντίθετα, την χρησιμοποίησε προς όφελός του, σε μια στιγμή που ο κόσμος απέρριψε την παραδοσιακή πολιτική, τους πολιτικούς και τα πολιτικά κόμματα. Το κόμμα του είναι πολύ μικρό και κέρδισε πολύ λίγες έδρες στο Κογκρέσο. Η εκλογή του ήταν προσωπική νίκη, όταν ο λαός της Γουατεμάλας έμαθε με φρίκη ότι ο πρόεδρος και η αντιπρόεδρος έχουν εμπλακεί σε πολυδαίδαλο σκάνδαλο διαφθοράς με συνενόχους τελωνειακούς και εφόρους», τονίζει ο Ολσον.
«Ετσι, ο Μοράλες αντιπροσώπευσε μια ρήξη με το παρελθόν, μια «καθαρή αρχή». Παρ 'όλα αυτά, σήμερα υπάρχουν ερωτήματα σχετικά με το πώς θα κυβερνήσει και ποιές θα είναι οι πολιτικές του. Υπόσχεται να συνεχίσει την εκστρατεία κατά της διαφθοράς, αλλά πώς θα αντιμετωπίσει τις πολλές πιεστικές προκλήσεις για την οικονομία, την κοινωνία και την ασφάλεια στη Γουατεμάλα; Πώς θα πολεμήσει την φτώχεια και τον χρόνιο υποσιτισμό των παιδιών κάτω των 5 ετών στις αγροτικές περιοχές; Κάποιοι φοβούνται ότι θα στηριχθεί σε μεγάλο βαθμό στον στρατό και σε πρώην στρατιωτικούς γιατί το κόμμα του έχει τις ρίζες του στο στρατό. Αλλοι πιστεύουν ότι ο ιδιωτικός τομέας στη Γουατεμάλα θα καθοδηγήσει πολλά από αυτά που θα κάνει ο Μοράλες. Υπάρχουν οφέλη στην εκλογή κάποιου χωρίς την διαφθορά του παλαιού πολιτικού συστήματος, αλλά υπάρχουν και κίνδυνοι. Πώς θα καλυφθεί το κενό της απειρίας του Μοράλες; Από νέα και καινοτόμα στοιχεία ή από τα ίδια παλιά δίκτυα που κυριαρχούν στο παραδοσιακό πολιτικό σύστημα;» καταλήγει ο Ολσον.
Δυσοίωνη σχέση με τον στρατό
«Η εκλογή του Μοράλες σηματοδοτεί την απόρριψη του διεφθαρμένου πολιτικού κατεστημένου της Γουατεμάλας στον απόηχο του τελωνειακού σκανδάλου που ανέτρεψε την πρώην κυβέρνηση», τονίζει και ο δρ. Μπρους Μπάγκλεϊ, καθηγητής πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο του Μαϊάμι. «Υποστηρίχθηκε όμως από τις ένοπλες δυνάμεις της Γουατεμάλας, που επίσης κατηγορούνται για μαζική διαφθορά και σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων», τονίζει.
Πράγματι, η σχέση του Μοράλες με τον στρατό είναι δυσοίωνη. Στα χαρτιά το κόμμα του (Μέτωπο Εθνικής Σύγκλισης - FCN) είναι κεντροδεξιό. Αλλά στην πράξη, βρίθει από στρατιωτικούς εν αποστρατεία, από αυτούς που ευθύνονται για θηριωδίες στον άγριο εμφύλιο της Γουατεμάλας (1960-1996) με τους 200.000 νεκρούς.
«Η νίκη του στις κάλπες αποτελεί μια κραυγή για ριζική μεταρρύθμιση από την πλευρά του πολύπαθου λαού της Γουατεμάλας. Το αν ο Μοράλες θα είναι σε θέση να εφαρμόσει τις απελπιστικά αναγκαίες θεσμικές και κοινωνικο-οικονομικές μεταρρυθμίσεις παραμένει πολύ αμφίβολο. Είναι πολύ νωρίς για να πούμε ότι η εκλογή του είναι η έναρξη μιας νέας, πιο δημοκρατικής εποχής - πόσω μάλλον μια «Ανοιξη της Γουατεμάλας», καταλήγει ο Μπάγκλεϊ.
Πηγή Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Σύλληψη για λαθραίο καπνό στο Μεσολόγγι
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΣΤΟ ΡΕΝΤΗ Ο... ΚΟΚΚΑΛΗΣ!
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
