2015-11-19 17:30:53
Μια πολύ σημαντική ανακάλυψη ήρθε στο φως στην Πιερία, από ομάδα επιστημόνων του ΑΠΘ, που βρήκαν... και ήδη μελετούν απολιθωμένες χελώνες 2,5 εκατομμυρίων ετών από την παραλία του Μακρύγιαλου.
Η πρώτη ανακάλυψη έγινε από δεκαετίας από την ομάδα του Καθηγητή Γεωργίου Κουφού, του αν. καθηγητή Δ. Κωστόπουλου του ΑΠΘ και γάλλων παλαιοντολόγων. Πρόσφατα, έπειτα από πληροφορίες που έδωσε ο κ. Ιορδάνης Ποιμενίδης στην Τσουκαλά Ευαγγελία, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, για την πιθανή ύπαρξη απολιθωμένης χελώνας στην παραλία του Μακρύγιαλου, συντονίστηκε αποστολή για την μετακίνησή της, λόγω του προχωρημένου βαθμού διάβρωσης και καταστροφής της.
Την Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2015 ομάδα από το ΑΠΘ από τους: Μπαχαρίδη Νίκο, εξωτερικός επιστημονικός συνεργάτης, Βασιλειάδης Νίκος, μεταπτυχιακό φοιτητή και η Κυριακίδου Άννα, προπτυχιακή φοιτήτρια μετέβηκαν στο Μακρύγιαλο με σκοπό την επιβεβαίωση της ύπαρξης απολιθωμένης χελώνας και την μετακίνηση της από την παραλία. Πολύτιμη υπήρξε η βοήθεια των κ. Ιορδάνη Ποιμενίδη, της κ. Μαρίας Αβραμίδου, Προέδρου του Μακρυγιάλου και του κ. Κώστα Κουτούπα, Προέδρου Συλλόγου Μυδοκαλλιεργητών Μακρυγιάλου, καθώς οργάνωσαν την όλη αποστολή με εξαιρετική επιτυχία.
Μεγάλο τμήμα της χελώνας ήταν καλυμμένο από άμμο. Αφού πρώτα ξεθάφτηκε αυτό το τμήμα, η χελώνα δέθηκε με ιμάντες και ο Κώστας Κουτούπας παραχώρησε το καΐκι του για να την τραβήξει από την ακτή και να την μεταφέρει μέχρι το λιμάνι των Αλυκών. Από τον Δήμο Κολινδρούκατέφτασαν ένα JCB κι ένα φορτηγό τα οποία την μετέφεραν στο Δημαρχείο του Μακρύγιαλου όπου και τοποθετήθηκε.
Σημασία του ευρήματος
Αναφέρουν οι επιστήμονες:
«Η παρουσία απολιθωμένων χελωνών στην ευρύτερη περιοχή του Θερμαϊκού κόλπου είναι γνωστή από τις απαρχές του προηγούμενου αιώνα. Πρόσφατα, νέα δείγματα από την Επανωμή, Νέα Μηχανιώνα και Νέα Καλλικράτεια οδήγησαν στην καλύτερη γνώση της μορφολογίας αυτών των εξαφανισμένων χελωνών: πρόκειται για χερσαίες ηπειρωτικές χελώνες, οι οποίες ξεπερνούσαν το 1 μέτρο σε μήκος, τα άκρα των οποίων ήταν καλυμμένα από οστεόδερμα για προστασία. Πιθανότατα τα ζώα αυτά έσκαβαν λαγούμια στο έδαφος όπως οι σημερινές γιγαντιαίες χελώνες της Β. και Κ. Αφρικής. »Όλα τα διαθέσιμα στρωματογραφικά δεδομένα μας επιτρέπουν να προσδιορίσουμε τη γεωλογική ηλικία των δειγμάτων στα 2.5 – 5 εκατομμύρια χρόνια πριν, μια εποχή που οι γεωλόγοι ονομάζουν Πλειόκαινο. Οι χελώνες αυτές ανήκουν στο είδος Titanochelon bacharidisi και είναι αντιπρόσωποι ενός κλάδου με μεγάλη εξάπλωση στην Ευρώπη τα τελευταία 20 εκατομμύρια χρόνια περίπου. Το υλικό της Ελλάδας είναι ανάμεσα στα καλύτερα διατηρημένα και πληρέστερα στην Ευρώπη. Το νέο δείγμα
»Το νέο δείγμα προέρχεται από τον Μακρύγιαλο, στη δυτική πλευρά του σημερινού Θερμαϊκού κόλπου και μας δίνει νέα στοιχεία για τη γεωγραφική εξάπλωση των ζώων αυτών. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα φαίνεται ότι οι χελώνες αυτές είχαν μεγάλη εξάπλωση στην περιοχή που σήμερα καλύπτεται από το Θερμαϊκό, από τη Θεσσαλονίκη μέχρι την πεδίαδα της Κατερίνης. Όπως φαίνεται στις φωτογραφίες, διακρίνεται καθαρά το περίγραμμα του χελωνίου και ορισμένα οστά. Πιθανότατα τα 2/3 του ζώου διατηρούνται μέσα στο ίζημα, κάνοντας το δείγμα αυτό ένα από τα πληρέστερα του ελληνικού χώρου. Τα επόμενα βήματα
»Καθώς το δείγμα ήταν σε πολύχρονη επαφή με το νερό θα πρέπει να αφεθεί να στεγνώσει για το απαραίτητο διάστημα, πριν προχωρήσουμε στη συντήρησή του. Το δεύτερο βήμα αφορά την προετοιμασία για τη συντήρηση. Στο βήμα αυτό με 1-2 σύντομες επισκέψεις θα προστατέψουμε τα τμήματα που έχουν ήδη αποκαλυφθεί με ειδικό συντηρητικό, θα παρθούν δείγματα για ανάλυση, και θα εκτιμηθεί ο τρόπος και ο χρόνος καθαρισμού του δείγματος. Με βάση τα αποτελέσματα του δεύτερου βήματος θα οργανωθεί ο καθαρισμός και η τελική συντήρηση του δείγματος, η οποία θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί το διάστημα Απρίλιος – Μάιος 2015. Ανάλογα με την πληρότητα του δείγματος θα αποφασιστούν τα επόμενα βήματα ανάδειξης του, τα οποία κατά ελάχιστο θα περιλαμβάνουν τα εξής:
Τουριστική Ανάδειξη: Μπορούμε να βοηθήσουμε στην ανάδειξη του δείγματος για ένα συγκεκριμένο διάστημα στην περιοχή του Μακρύγιαλου, σε δημόσιο χώρο με φύλαξη. Μπορούμε να προσφέρουμε πληροφορίες που θα χρησιμοποιηθούν για προβολή σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης.
Επιστημονική Ανάδειξη: Δεσμευόμαστε για την επιστημονική ανάδειξη του δείγματος μέσα από μια λεπτομερή μελέτη και δημοσίευση σε διεθνές επιστημονικό περιοδικό. Σημειώνουμε ότι το δείγμα θα αποκτήσει αριθμό αρχείου του Μουσείου Παλαιοντολογίας του Τμ. Γεωλογίας του ΑΠΘ, το οποίο θα θέσει υπό την αιγίδα του το συγκεκριμένο δείγμα». Tromaktiko
Η πρώτη ανακάλυψη έγινε από δεκαετίας από την ομάδα του Καθηγητή Γεωργίου Κουφού, του αν. καθηγητή Δ. Κωστόπουλου του ΑΠΘ και γάλλων παλαιοντολόγων. Πρόσφατα, έπειτα από πληροφορίες που έδωσε ο κ. Ιορδάνης Ποιμενίδης στην Τσουκαλά Ευαγγελία, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Τμήματος Γεωλογίας του ΑΠΘ, για την πιθανή ύπαρξη απολιθωμένης χελώνας στην παραλία του Μακρύγιαλου, συντονίστηκε αποστολή για την μετακίνησή της, λόγω του προχωρημένου βαθμού διάβρωσης και καταστροφής της.
Την Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2015 ομάδα από το ΑΠΘ από τους: Μπαχαρίδη Νίκο, εξωτερικός επιστημονικός συνεργάτης, Βασιλειάδης Νίκος, μεταπτυχιακό φοιτητή και η Κυριακίδου Άννα, προπτυχιακή φοιτήτρια μετέβηκαν στο Μακρύγιαλο με σκοπό την επιβεβαίωση της ύπαρξης απολιθωμένης χελώνας και την μετακίνηση της από την παραλία. Πολύτιμη υπήρξε η βοήθεια των κ. Ιορδάνη Ποιμενίδη, της κ. Μαρίας Αβραμίδου, Προέδρου του Μακρυγιάλου και του κ. Κώστα Κουτούπα, Προέδρου Συλλόγου Μυδοκαλλιεργητών Μακρυγιάλου, καθώς οργάνωσαν την όλη αποστολή με εξαιρετική επιτυχία.
Μεγάλο τμήμα της χελώνας ήταν καλυμμένο από άμμο. Αφού πρώτα ξεθάφτηκε αυτό το τμήμα, η χελώνα δέθηκε με ιμάντες και ο Κώστας Κουτούπας παραχώρησε το καΐκι του για να την τραβήξει από την ακτή και να την μεταφέρει μέχρι το λιμάνι των Αλυκών. Από τον Δήμο Κολινδρούκατέφτασαν ένα JCB κι ένα φορτηγό τα οποία την μετέφεραν στο Δημαρχείο του Μακρύγιαλου όπου και τοποθετήθηκε.
Σημασία του ευρήματος
Αναφέρουν οι επιστήμονες:
«Η παρουσία απολιθωμένων χελωνών στην ευρύτερη περιοχή του Θερμαϊκού κόλπου είναι γνωστή από τις απαρχές του προηγούμενου αιώνα. Πρόσφατα, νέα δείγματα από την Επανωμή, Νέα Μηχανιώνα και Νέα Καλλικράτεια οδήγησαν στην καλύτερη γνώση της μορφολογίας αυτών των εξαφανισμένων χελωνών: πρόκειται για χερσαίες ηπειρωτικές χελώνες, οι οποίες ξεπερνούσαν το 1 μέτρο σε μήκος, τα άκρα των οποίων ήταν καλυμμένα από οστεόδερμα για προστασία. Πιθανότατα τα ζώα αυτά έσκαβαν λαγούμια στο έδαφος όπως οι σημερινές γιγαντιαίες χελώνες της Β. και Κ. Αφρικής. »Όλα τα διαθέσιμα στρωματογραφικά δεδομένα μας επιτρέπουν να προσδιορίσουμε τη γεωλογική ηλικία των δειγμάτων στα 2.5 – 5 εκατομμύρια χρόνια πριν, μια εποχή που οι γεωλόγοι ονομάζουν Πλειόκαινο. Οι χελώνες αυτές ανήκουν στο είδος Titanochelon bacharidisi και είναι αντιπρόσωποι ενός κλάδου με μεγάλη εξάπλωση στην Ευρώπη τα τελευταία 20 εκατομμύρια χρόνια περίπου. Το υλικό της Ελλάδας είναι ανάμεσα στα καλύτερα διατηρημένα και πληρέστερα στην Ευρώπη. Το νέο δείγμα
»Το νέο δείγμα προέρχεται από τον Μακρύγιαλο, στη δυτική πλευρά του σημερινού Θερμαϊκού κόλπου και μας δίνει νέα στοιχεία για τη γεωγραφική εξάπλωση των ζώων αυτών. Με τα μέχρι τώρα δεδομένα φαίνεται ότι οι χελώνες αυτές είχαν μεγάλη εξάπλωση στην περιοχή που σήμερα καλύπτεται από το Θερμαϊκό, από τη Θεσσαλονίκη μέχρι την πεδίαδα της Κατερίνης. Όπως φαίνεται στις φωτογραφίες, διακρίνεται καθαρά το περίγραμμα του χελωνίου και ορισμένα οστά. Πιθανότατα τα 2/3 του ζώου διατηρούνται μέσα στο ίζημα, κάνοντας το δείγμα αυτό ένα από τα πληρέστερα του ελληνικού χώρου. Τα επόμενα βήματα
»Καθώς το δείγμα ήταν σε πολύχρονη επαφή με το νερό θα πρέπει να αφεθεί να στεγνώσει για το απαραίτητο διάστημα, πριν προχωρήσουμε στη συντήρησή του. Το δεύτερο βήμα αφορά την προετοιμασία για τη συντήρηση. Στο βήμα αυτό με 1-2 σύντομες επισκέψεις θα προστατέψουμε τα τμήματα που έχουν ήδη αποκαλυφθεί με ειδικό συντηρητικό, θα παρθούν δείγματα για ανάλυση, και θα εκτιμηθεί ο τρόπος και ο χρόνος καθαρισμού του δείγματος. Με βάση τα αποτελέσματα του δεύτερου βήματος θα οργανωθεί ο καθαρισμός και η τελική συντήρηση του δείγματος, η οποία θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί το διάστημα Απρίλιος – Μάιος 2015. Ανάλογα με την πληρότητα του δείγματος θα αποφασιστούν τα επόμενα βήματα ανάδειξης του, τα οποία κατά ελάχιστο θα περιλαμβάνουν τα εξής:
Τουριστική Ανάδειξη: Μπορούμε να βοηθήσουμε στην ανάδειξη του δείγματος για ένα συγκεκριμένο διάστημα στην περιοχή του Μακρύγιαλου, σε δημόσιο χώρο με φύλαξη. Μπορούμε να προσφέρουμε πληροφορίες που θα χρησιμοποιηθούν για προβολή σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης.
Επιστημονική Ανάδειξη: Δεσμευόμαστε για την επιστημονική ανάδειξη του δείγματος μέσα από μια λεπτομερή μελέτη και δημοσίευση σε διεθνές επιστημονικό περιοδικό. Σημειώνουμε ότι το δείγμα θα αποκτήσει αριθμό αρχείου του Μουσείου Παλαιοντολογίας του Τμ. Γεωλογίας του ΑΠΘ, το οποίο θα θέσει υπό την αιγίδα του το συγκεκριμένο δείγμα». Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
«ΔΕΝ ΘΑ ΓΙΝΟΥΜΕ ΤΟ... ΡΕΚΟΡ ΤΟΥ ΣΙΛΒΑ!»
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
