2015-12-10 11:12:35
Το eHealth Forum 2015, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, στις 3 και 4 Δεκεμβρίου και συνδιοργάνωσαν το HL7 Hellas & η Γεν. Γραμματεία Δημόσιας Υγείας, συγκέντρωσε τους ειδικούς και τους ενδιαφερόμενους για την ηλεκτρονική υγεία στην Ελλάδα. Αποτυπώθηκε η εικόνα του eHealth στη χώρα, κατατέθηκαν απόψεις και τέθηκαν τα ζητήματα προς επίλυση, όπως το θέμα της διαχείρισης των Big Data στην Υγεία.
Η συνεδρία αυτή, που διοργανώθηκε με τη συνεργασία του ΣΦΕΕ, ανέδειξε τη σημασία των μεγάλων δεδομένων και την ανάγκη να αξιοποιηθούν και στη χώρα μας. Ένα έργο που το κάνει πράξη είναι η Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία PARENT, η οποία αφορά την αξιοποίηση δεδομένων των μητρώων ασθενών.
Δυνατότητες αξιοποίησης των δεδομένων
Πρόσφατες μελέτες του ΕΟΠΥΥ – ΕΚΠΑ, τις οποίες παρουσίασε ο καθηγητής Πέτρος Σφηκάκης, που βασίστηκαν σε μεγάλα δεδομένα του οργανισμού, έδειξαν ότι τα στοιχεία που εξάγονται είναι πολύτιμα για τις εκβάσεις των ασθενών αλλά και για τις δαπάνες του συστήματος υγείας
. Ο ΕΟΠΥΥ από την πλευρά του, μέσω του συστήματός τουαναλύει σε πραγματικό χρόνο την εξέλιξη των βασικών μεγεθών για να λαμβάνει αποφάσεις στρατηγικού χαρακτήρα. Για τη φαρμακευτική βιομηχανία, σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, τα στοιχεία της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και των άλλων εφαρμογών έχουν ιδιαίτερη αξία και επίπτωση στη διαμόρφωση των τιμών των φαρμάκων, τη σύναψη συμφωνιών επιμερισμού του κινδύνου κλπ.
Στην εισαγωγή που έκανε ο Καθηγητής Γιάννης Κυριόπουλος, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, αναφέρθηκε στη σημασία που έχει η ανάλυση των μεγάλων δεδομένων στην υγεία. Τα big data είναι δεδομένα μεγέθους άνω του 1 exabyte (= 1.000 petabytes = 1.000.000 terabytes = 1018 bytes).
Ο πρώτος ομιλητής, ο κ. Χαράλαμπος Καρανίκας, Ερευνητής, Σύμβουλος Ηλεκτρονικής Υγείας, ΕΚΠΑ παρουσίασε την εκτενώς την Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία PARENT, που αφορά την αξιοποίηση δεδομένων των μητρώων ασθενών. Το έργο αυτό έχει θέσει τις βάσεις για διάλογο και συνεργασία μεταξύ της ευρωπαϊκής κοινότητας Αξιολόγησης Τεχνολογίας της Υγείας (HTA) ώστε να βελτιώσει τις παρούσες συνθήκες και τη βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας. Πιο συγκεκριμένα, μέσω του μητρώου PARENT μπορούν να διασυνδεθούν οι ανάγκες HTA με τους κατόχους των μητρώων, βελτιώνοντας την ποιότητα των δεδομένων και περιορίζοντας τα διαδικαστικά εμπόδια. Τα δεδομένα των μητρώων, εξάλλου, είναι σημαντικά για τη χάραξη πολιτικών που στηρίζονται σε τεκμήρια.
Η τεχνολογική εξέλιξη τα τελευταία χρόνια έχει οδηγήσει σε μια ραγδαία αύξηση του αριθμού των διαθέσιμων δεδομένων. Όπως ανέφερε ο κ. Πέτρος Σφηκάκης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, η Ιατρική ειδικότερα δημιουργεί διάφορες πηγές παραγωγής δεδομένων (Ιατρικός Φάκελος, βιομετρικά και απεικονιστικά δεδομένα, δεδομένα από βασική & κλινική έρευνα και επιδημιολογία, από διοικητικές υπηρεσίες υγείας και ασφαλιστικούς οργανισμούς, από υπηρεσίες δημόσιας υγείας αλλά και από μη συμβατικές πηγές δεδομένων όπως τα social media, apps κτλ.). Ο κλινικός ιατρός έχει πολλαπλά οφέλη από την αξιοποίηση των Big Data, καθώς χρησιμεύουν ως νέα εργαλεία υποβοήθησης στη λήψη αποφάσεων, στη βελτίωση μεθοδολογιών κλινικής έρευνας και της αποτελεσματικότητας των θεραπειών, αλλά και στην εξατομικευμένη ιατρική. Τέλος, υπάρχει μεγάλο όφελος στην εξοικονόμηση πόρων και ανθρώπινου δυναμικού και στην ανακατανομή τους για την αύξηση της παραγωγικότητας και τον εξορθολογισμό των δαπανών.
Επιπλέον, υπάρχουν διάφορα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν σε σχέση με τα μεγάλα δεδομένα, όπως το καθεστώς ιδιοκτησίας τους, η συγκατάθεση για τη χρήση τους, η διασφάλιση της ιδιωτικότητας, η ανοικτή πρόσβαση (open access), η διαφάνεια κατά την χρήση, κ.α.
Ο κ. Σφηκάκης παρουσίασε δύο παραδείγματα αξιοποίησης των μεγάλων δεδομένων από μελέτες που πραγματοποίησαν το ΕΚΠΑ σε συνεργασία με τον ΕΟΠΥΥ, με την ενθάρρυνση του Υπουργείου Υγείας. Η πρώτη μελέτη αφορούσε τον επιπολασμό του διαβήτη με βάση στοιχεία της ηλ. συνταγογράφησης, και η δεύτερη, τα δημογραφικά δεδομένα ασθενών με διάφορες παθήσεις υπό βιολογική θεραπεία στην Ελλάδα βάσει στοιχείων από τον ΕΟΠΥΥ. Από τις παραπάνω μελέτες φάνηκε ότι τα στοιχεία που εξάγονται είναι πολύτιμα για τις εκβάσεις των ασθενών αλλά και για τις δαπάνες του συστήματος υγείας.
Ο κ. Γιώργος Αγγούρης, Προϊστάμενος Διεύθυνσης Πληροφορικής ΕΟΠΥΥ, εξέθεσε τις μεθόδους ανάλυσης και αξιοποίησης των δεδομένων του ΕΟΠΥΥ. Αναφέρθηκε στις παραμέτρους που διασφαλίζουν την αξιοπιστία και τη δυνατότητα εκμετάλλευσης των δεδομένων για τον ΕΟΠΥΥ, που συνίστανται στον ορισμό και τήρηση των διαδικασιών, στη μοναδικότητα τήρησης της πληροφορίας, στην εξασφάλιση της ακεραιότητας και ασφάλειας των δεδομένων και τον χρονικό παράγοντα που ο οργανισμός εισήγαγε ως στοιχείο προστιθέμενης αξίας του κύκλου ζωής των δεδομένων.
Το σύστημα του ΕΟΠΥΥ επιτρέπει την ανάλυση σε πραγματικό χρόνο της εξέλιξη βασικών μεγεθών και να λαμβάνει αποφάσεις στρατηγικού χαρακτήρα. Εξάλλου, θα δημιουργήσει Profiles Ασφαλισμένων – Ιατρών – Παρόχων ώστε να επεξεργάζεται τα αναλυτικά στοιχεία των συναλλαγών των ασφαλισμένων / δικαιούχων υπηρεσιών στον ΕΟΠΥΥ. Τα αποτελέσματα της ανάλυσης θα αξιοποιηθούν από τις υπηρεσίες παροχών και εκκαθάρισης δαπανών του οργανισμού και θα ενσωματωθούν στο λογισμικό εφαρμογών που υποστηρίζει τις σχετικές διαδικασίες. Τέλος, όπως ανέφερε ο κ. Αγγούρης, θα δημιουργηθεί σύστημα διαχείρισης έκτακτων περιστατικών μέσω ευέλικτων (flexible & adaptive processes) διαδικασιών με χρήση τεχνολογίας BPM (Business Process Management).
Τα ηλεκτρονικά δεδομένα και η φαρμακευτική βιομηχανία
Την οπτική της φαρμακευτικής βιομηχανίας ως προς την ανταλλαγή ηλεκτρονικών δεδομένων υγείας παρουσίασαν ο κ. Richard Bergström, Γενικός Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Ενώσεων (EFPIA) και ο κ. Πασχάλης Αποστολίδης, Πρόεδρος ΣΦΕΕ.
Ο κύριος Bergström μίλησε για την ανταλλαγή ηλεκτρονικών στοιχείων και τη συνεργασία μεταξύ κρατικών φορέων και φαρμακευτικών επιχειρήσεων στην Ευρώπη, την οποία έκρινε απαραίτητη και ωφέλιμη. Η ανταλλαγή των ηλεκτρονικών στοιχείων είναι προς όφελος των εκβάσεων των ασθενών, αλλά και συμβάλλει στον έλεγχο των δαπανών και την εξοικονόμηση πόρων για το κράτος και τη βιομηχανία.
Η ηλ. συνταγογράφηση σήμερα αποτελεί τη μεγαλύτερη ηλεκτρονική εφαρμογή και κατ’ επέκταση βάση δεδομένων στην Ελλάδα, είπε ο κ. Πασχάλης Αποστολίδης. Για το μέλλον, ήδη ετοιμάζονται νέες εφαρμογές & υπηρεσίες όπως ο Ηλεκτρονικός Ιατρικός Φάκελος Πρωτοβάθμιας Υγείας, το Συνοπτικό Ιστορικό Ασθενή, η ενσωμάτωση νέων θεραπευτικών πρωτοκόλλων, ο έλεγχος χρόνου διάρκειας αγωγής & ποσότητας και το Ενιαίο Πληροφοριακό Σύστημα μονάδων ΕΣΥ. Έτσι υπάρχει η δυνατότητα η ηλ. συνταγογράφηση να κατέχει στο μέλλον δεδομένα φαρμακευτικής αγωγής, ιατρικών πράξεων – εξετάσεων, χρήσης αγαθών & υπηρεσιών υγείας, επιδημιολογικά στοιχεία κλπ. Για τη φαρμακευτική βιομηχανία, η δυνατότητα πρόσβασης στα στοιχεία αυτά έχει ιδιαίτερη σημασία.
Τα στοιχεία πραγματικής κλινικής πρακτικής μπορούν να συμβάλουν στην αναγνώριση και την προτεραιοποίησή των υγειονομικών αναγκών του πληθυσμού, στον υπολογισμό της επίπτωσης της νοσηρότητας και στο κόστος του συστήματος υγείας, στην αξιολόγηση & τη βελτίωση της κλινικής πρακτικής και στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας, στην αξιολόγηση της τεχνολογίας της υγείας και τέλος, στη συγκράτηση των δαπανών και στην αποδοτική χρήση των περιορισμένων πόρων.
Η χρήση των δεδομένων της ηλ. συνταγογράφησης και των άλλων εφαρμογών που σταδιακά διατίθενται στους επαγγελματίες υγείας, μπορεί να συνδεθεί με τη διαδικασία αποζημίωσης των φαρμακευτικών προϊόντων και να υποστηρίξει την εφαρμογή συμφωνιών επιμερισμού του κινδύνου. Σε τελική ανάλυση, μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις μέσα από την ανάπτυξη κλινικών και άλλων ερευνών από το διεθνή χώρο, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να δημιουργήσει και νέες θέσεις εργασίας, τόνισε ο κύριος Αποστολίδης.
medispin
Η συνεδρία αυτή, που διοργανώθηκε με τη συνεργασία του ΣΦΕΕ, ανέδειξε τη σημασία των μεγάλων δεδομένων και την ανάγκη να αξιοποιηθούν και στη χώρα μας. Ένα έργο που το κάνει πράξη είναι η Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία PARENT, η οποία αφορά την αξιοποίηση δεδομένων των μητρώων ασθενών.
Δυνατότητες αξιοποίησης των δεδομένων
Πρόσφατες μελέτες του ΕΟΠΥΥ – ΕΚΠΑ, τις οποίες παρουσίασε ο καθηγητής Πέτρος Σφηκάκης, που βασίστηκαν σε μεγάλα δεδομένα του οργανισμού, έδειξαν ότι τα στοιχεία που εξάγονται είναι πολύτιμα για τις εκβάσεις των ασθενών αλλά και για τις δαπάνες του συστήματος υγείας
Στην εισαγωγή που έκανε ο Καθηγητής Γιάννης Κυριόπουλος, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, αναφέρθηκε στη σημασία που έχει η ανάλυση των μεγάλων δεδομένων στην υγεία. Τα big data είναι δεδομένα μεγέθους άνω του 1 exabyte (= 1.000 petabytes = 1.000.000 terabytes = 1018 bytes).
Ο πρώτος ομιλητής, ο κ. Χαράλαμπος Καρανίκας, Ερευνητής, Σύμβουλος Ηλεκτρονικής Υγείας, ΕΚΠΑ παρουσίασε την εκτενώς την Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία PARENT, που αφορά την αξιοποίηση δεδομένων των μητρώων ασθενών. Το έργο αυτό έχει θέσει τις βάσεις για διάλογο και συνεργασία μεταξύ της ευρωπαϊκής κοινότητας Αξιολόγησης Τεχνολογίας της Υγείας (HTA) ώστε να βελτιώσει τις παρούσες συνθήκες και τη βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας. Πιο συγκεκριμένα, μέσω του μητρώου PARENT μπορούν να διασυνδεθούν οι ανάγκες HTA με τους κατόχους των μητρώων, βελτιώνοντας την ποιότητα των δεδομένων και περιορίζοντας τα διαδικαστικά εμπόδια. Τα δεδομένα των μητρώων, εξάλλου, είναι σημαντικά για τη χάραξη πολιτικών που στηρίζονται σε τεκμήρια.
Η τεχνολογική εξέλιξη τα τελευταία χρόνια έχει οδηγήσει σε μια ραγδαία αύξηση του αριθμού των διαθέσιμων δεδομένων. Όπως ανέφερε ο κ. Πέτρος Σφηκάκης, Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, η Ιατρική ειδικότερα δημιουργεί διάφορες πηγές παραγωγής δεδομένων (Ιατρικός Φάκελος, βιομετρικά και απεικονιστικά δεδομένα, δεδομένα από βασική & κλινική έρευνα και επιδημιολογία, από διοικητικές υπηρεσίες υγείας και ασφαλιστικούς οργανισμούς, από υπηρεσίες δημόσιας υγείας αλλά και από μη συμβατικές πηγές δεδομένων όπως τα social media, apps κτλ.). Ο κλινικός ιατρός έχει πολλαπλά οφέλη από την αξιοποίηση των Big Data, καθώς χρησιμεύουν ως νέα εργαλεία υποβοήθησης στη λήψη αποφάσεων, στη βελτίωση μεθοδολογιών κλινικής έρευνας και της αποτελεσματικότητας των θεραπειών, αλλά και στην εξατομικευμένη ιατρική. Τέλος, υπάρχει μεγάλο όφελος στην εξοικονόμηση πόρων και ανθρώπινου δυναμικού και στην ανακατανομή τους για την αύξηση της παραγωγικότητας και τον εξορθολογισμό των δαπανών.
Επιπλέον, υπάρχουν διάφορα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν σε σχέση με τα μεγάλα δεδομένα, όπως το καθεστώς ιδιοκτησίας τους, η συγκατάθεση για τη χρήση τους, η διασφάλιση της ιδιωτικότητας, η ανοικτή πρόσβαση (open access), η διαφάνεια κατά την χρήση, κ.α.
Ο κ. Σφηκάκης παρουσίασε δύο παραδείγματα αξιοποίησης των μεγάλων δεδομένων από μελέτες που πραγματοποίησαν το ΕΚΠΑ σε συνεργασία με τον ΕΟΠΥΥ, με την ενθάρρυνση του Υπουργείου Υγείας. Η πρώτη μελέτη αφορούσε τον επιπολασμό του διαβήτη με βάση στοιχεία της ηλ. συνταγογράφησης, και η δεύτερη, τα δημογραφικά δεδομένα ασθενών με διάφορες παθήσεις υπό βιολογική θεραπεία στην Ελλάδα βάσει στοιχείων από τον ΕΟΠΥΥ. Από τις παραπάνω μελέτες φάνηκε ότι τα στοιχεία που εξάγονται είναι πολύτιμα για τις εκβάσεις των ασθενών αλλά και για τις δαπάνες του συστήματος υγείας.
Ο κ. Γιώργος Αγγούρης, Προϊστάμενος Διεύθυνσης Πληροφορικής ΕΟΠΥΥ, εξέθεσε τις μεθόδους ανάλυσης και αξιοποίησης των δεδομένων του ΕΟΠΥΥ. Αναφέρθηκε στις παραμέτρους που διασφαλίζουν την αξιοπιστία και τη δυνατότητα εκμετάλλευσης των δεδομένων για τον ΕΟΠΥΥ, που συνίστανται στον ορισμό και τήρηση των διαδικασιών, στη μοναδικότητα τήρησης της πληροφορίας, στην εξασφάλιση της ακεραιότητας και ασφάλειας των δεδομένων και τον χρονικό παράγοντα που ο οργανισμός εισήγαγε ως στοιχείο προστιθέμενης αξίας του κύκλου ζωής των δεδομένων.
Το σύστημα του ΕΟΠΥΥ επιτρέπει την ανάλυση σε πραγματικό χρόνο της εξέλιξη βασικών μεγεθών και να λαμβάνει αποφάσεις στρατηγικού χαρακτήρα. Εξάλλου, θα δημιουργήσει Profiles Ασφαλισμένων – Ιατρών – Παρόχων ώστε να επεξεργάζεται τα αναλυτικά στοιχεία των συναλλαγών των ασφαλισμένων / δικαιούχων υπηρεσιών στον ΕΟΠΥΥ. Τα αποτελέσματα της ανάλυσης θα αξιοποιηθούν από τις υπηρεσίες παροχών και εκκαθάρισης δαπανών του οργανισμού και θα ενσωματωθούν στο λογισμικό εφαρμογών που υποστηρίζει τις σχετικές διαδικασίες. Τέλος, όπως ανέφερε ο κ. Αγγούρης, θα δημιουργηθεί σύστημα διαχείρισης έκτακτων περιστατικών μέσω ευέλικτων (flexible & adaptive processes) διαδικασιών με χρήση τεχνολογίας BPM (Business Process Management).
Τα ηλεκτρονικά δεδομένα και η φαρμακευτική βιομηχανία
Την οπτική της φαρμακευτικής βιομηχανίας ως προς την ανταλλαγή ηλεκτρονικών δεδομένων υγείας παρουσίασαν ο κ. Richard Bergström, Γενικός Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φαρμακευτικών Βιομηχανιών και Ενώσεων (EFPIA) και ο κ. Πασχάλης Αποστολίδης, Πρόεδρος ΣΦΕΕ.
Ο κύριος Bergström μίλησε για την ανταλλαγή ηλεκτρονικών στοιχείων και τη συνεργασία μεταξύ κρατικών φορέων και φαρμακευτικών επιχειρήσεων στην Ευρώπη, την οποία έκρινε απαραίτητη και ωφέλιμη. Η ανταλλαγή των ηλεκτρονικών στοιχείων είναι προς όφελος των εκβάσεων των ασθενών, αλλά και συμβάλλει στον έλεγχο των δαπανών και την εξοικονόμηση πόρων για το κράτος και τη βιομηχανία.
Η ηλ. συνταγογράφηση σήμερα αποτελεί τη μεγαλύτερη ηλεκτρονική εφαρμογή και κατ’ επέκταση βάση δεδομένων στην Ελλάδα, είπε ο κ. Πασχάλης Αποστολίδης. Για το μέλλον, ήδη ετοιμάζονται νέες εφαρμογές & υπηρεσίες όπως ο Ηλεκτρονικός Ιατρικός Φάκελος Πρωτοβάθμιας Υγείας, το Συνοπτικό Ιστορικό Ασθενή, η ενσωμάτωση νέων θεραπευτικών πρωτοκόλλων, ο έλεγχος χρόνου διάρκειας αγωγής & ποσότητας και το Ενιαίο Πληροφοριακό Σύστημα μονάδων ΕΣΥ. Έτσι υπάρχει η δυνατότητα η ηλ. συνταγογράφηση να κατέχει στο μέλλον δεδομένα φαρμακευτικής αγωγής, ιατρικών πράξεων – εξετάσεων, χρήσης αγαθών & υπηρεσιών υγείας, επιδημιολογικά στοιχεία κλπ. Για τη φαρμακευτική βιομηχανία, η δυνατότητα πρόσβασης στα στοιχεία αυτά έχει ιδιαίτερη σημασία.
Τα στοιχεία πραγματικής κλινικής πρακτικής μπορούν να συμβάλουν στην αναγνώριση και την προτεραιοποίησή των υγειονομικών αναγκών του πληθυσμού, στον υπολογισμό της επίπτωσης της νοσηρότητας και στο κόστος του συστήματος υγείας, στην αξιολόγηση & τη βελτίωση της κλινικής πρακτικής και στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της ποιότητας των υπηρεσιών υγείας, στην αξιολόγηση της τεχνολογίας της υγείας και τέλος, στη συγκράτηση των δαπανών και στην αποδοτική χρήση των περιορισμένων πόρων.
Η χρήση των δεδομένων της ηλ. συνταγογράφησης και των άλλων εφαρμογών που σταδιακά διατίθενται στους επαγγελματίες υγείας, μπορεί να συνδεθεί με τη διαδικασία αποζημίωσης των φαρμακευτικών προϊόντων και να υποστηρίξει την εφαρμογή συμφωνιών επιμερισμού του κινδύνου. Σε τελική ανάλυση, μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις μέσα από την ανάπτυξη κλινικών και άλλων ερευνών από το διεθνή χώρο, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να δημιουργήσει και νέες θέσεις εργασίας, τόνισε ο κύριος Αποστολίδης.
medispin
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ανάβει σήμερα το χριστουγεννιάτικο δέντρο στην Καλαμαριά
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
