ΝΕΑ VIDEO NEA PHOTO NEA

 | 

Πολιτικές πρόληψης στην Υγεία: Μια υπόθεση πολιτικής και κουλτούρας

http://www.matrix24.gr/

Οι συμπεριφορές των πολιτών σχετικά με τις "επιλογές" για το τρόπο ζωής και οι προτεραιότητες (και ως εκ τούτου οι επιδόσεις) του υγειονομικού τομέα στη χώρα μας, στη διαχείριση των προγραμμάτων πρόληψης της νοσηρότητας και προσυμπτωματικού ελέγχου για τα μείζονα και τα πλέον προλήψιμα νοσήματα είναι χαμηλή ή μη διαχειρίσιμη και κυρίως άνιση, σε σύγκριση και σύμφωνα με τις διεθνείς στατιστικές ενδείξεις.

Για παράδειγμα, ο έλεγχος της αρτηριακής υπέρτασης, του σακχάρου και της χοληστερόλης υπερβαίνει σε όλες τις περιπτώσεις το 85% των ενηλίκων πολιτών, επίδοση η οποία θεωρείται ικανοποιητική και ενδεχομένως υψηλή (σε σχετική σύγκριση με τα δεδομένα άλλων χωρών) αλλά δεν ολοκληρώνονται σε αντίστοιχα προληπτικά προγράμματα.

Αντιθέτως, άλλες κρίσιμες δοκιμασίες οι οποίες συνδέονται με ορισμένα νεοπλάσματα (μαστού, τραχήλου της μήτρας και παχέος εντέρου) όπως η μαστογραφία (48.9%),το test-Pap (66.0%), και η εξέταση Mayer για την αιμοσφαιρίνη των κοπράνων (7.9%) έχουν μη ικανοποιητικές ή εξαιρετικά χαμηλές συχνότητες.

Η κατάσταση αυτή, ενοχοποιείται -ουχί αδίκως- για την υψηλή θέση της (δυνητικά) αποφεύξιμης θνησιμότητας από αυτές τις αιτίες στον ελληνικό πληθυσμό.

Τα μεγέθη αυτά κατανέμονται άνισα και "ταξικά" στον πληθυσμό και σχετίζονται με το εισόδημα και το επίπεδο εκπαίδευσης (προφανώς σε βάρος των κοινωνικών τάξεων οι οποίες ευρίσκονται στη βάση της κοινωνικής κλιμάκωσης).

Όμως, η ενδιαφέρουσα παράμετρος του ζητήματος αυτού είναι ο ευκαιριακός χαρακτήρας των προληπτικών μέτρων, από τη πλευρά των ασθενών και η (σχεδόν) πλήρης απουσία κλινικής αξιόλογησης και απαρτίωσης των ευρημάτων από τους επαγγελματίες υγείας και ιδίως από τους γιατρούς της πρώτης επαφής.

Ούτως εχόντων των πραγμάτων, οι πολιτικές πρόληψης, στη χώρα μας, είναι προδήλως ανισότιμες και ανισομερείς και δεν έχουν τη προσδοκόμενη αποτελεσματικότητα εξ αιτίας της αποσπασματικής προσέγγισης, ενώ με τον τρόπο αυτό προκαλούν σπατάλη (χωρίς αντίκρυσμα) των σπάνιων υγειονομικών πόρων.

Γενικά, ο έλεγχος των παραγόντων κινδύνου και τα σύνοδα και αναγκαία προληπτικά μέτρα υπολείπονται στη χώρα μας, δεδομένου ότι πρόσφατα δεδομένα καταδεικνύουν ότι το 58.3% του πληθυσμού είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, το 33.2% καπνιστές, το 17.8% κάνει καθημερινή ή συχνή χρήση οινοπνευματωδών και 51.6% έχει μικρή ή σχεδόν μηδαμινή συχνότητα σωματικής δραστηριότητας, ενώ μόνο το 29.6% των χρηστών εκφράζει ζήτηση για προληπτικές υπηρεσίες.

Παρά ταύτα, η χώρα μας δεν διαθέτει ενα σχετικό εθνικό συστηματικό πρόγραμμα για την αντιμετώπιση και την πρώϊμη ανίχνευση της λανθάνουσας ασυμπτωματικής παθολογίας για τις αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας οι οποίες έχουν υψηλότερη συχνότητα. Αντιθέτως, το πρότυπο κατανάλωσης υπηρεσιών πρόληψης έχει ευκαιριακό και αποσπασματικό χαρακτήρα και πλήττει το κριτήριο της αποτελεσματικότητας.

Η αναγκαιότητα θέσπισης ενός σχετικού προγράμματος είναι επιτακτική, δεδομένου οτι τα χρόνια νοσήματα και η πολυνοσηρότητα επικυριαρχεί με βαρύτατο υγειονομικό και οικονομικό κόστος.

Παρά το γεγονός οτι ένα συστηματικό πρόγραμμα "δίνει αξία στα λεφτά του" με τον περιοδικό έλεγχο τριών (3) καρκίνων (μαστού, τραχήλου της μήτρας και παχέος εντέρου) και δύο (2) καρδιαγγειακών νοσημάτων (πενταετής αξιολόγηση καρδιαγγειακού κινδύνου και άπαξ εξέταση της κοιλιακής αορτής με υπερηχογράφημα), η εφαρμογή του προσκρούει σε φραγμούς της κρατούσας υγειονομικής κουλτούρας και εμπόδια του υφιστάμενου "θεραπευτικού" προσανατολισμού του ιατροτεχνολογικού συμπλέγματος.

Ένα συστηματικό πρόγραμμα (screening) στον αντίποδα της γενικευμένης και αόριστης πολιτικής των εργαστηριακών εξετάσεων (check-up) είναι εξόχως αποδοτικό σε όρους κόστους-αποτελεσματικότητας και εξοικονομεί πελώρια ποσότητα πόρων από το μέλλον καθώς επίσης μεγάλο αριθμό ποιοτικών ετών ζωής τα οποία -υπό διαφορετικές συνθήκες- πρόκειται να απωλεσθούν.

Η μη ηθελημένη ή ακόμη η "σκόπιμη" σύγχυση ανάμεσα στις έννοιες του κλασικού προσυμπτωματικού ελέγχου και τις γενικές εξετάσεις της κλινικής επιτήρησης και της ιατρικής παρακολούθησης δεν βλάπτει μόνο τα οικονομικά της κοινωνικής ασφάλισης και των νοικοκυριών αλλά πλήττει βαρέως την lege artis άσκηση της κλινικής πρακτικής και της πρόληψης.

Η διάκριση αυτών των εννοιών είναι αναγκαία, ώστε να αποφευχθούν αστοχίες και παρεκκλίσεις από την αναζήτηση της (ιατρικής) αποτελεσματικότητας και την επίτευξη της (οικονομικής) αποδοτικότητας.

Υπό την έννοια αυτή, ο προσυμπτωματικός συστηματικός έλεγχος για τον υγιή πληθυσμό, οφείλει να περιλαμβάνει -υπό πλήρη ασφαλιστική κάλυψη- την πρώϊμη ανίχνευση των καρκίνων του μαστού, του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου καθώς και του καρδιαγγειακού κινδύνου και του ανευρύσματος της κοιλιακής αορτής, με περιοδικότητα η οποία υποδεικνύεται απο τις κατευθυντήριες οδηγίες της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας.

Στις περιπτώσεις κλινικής παρακολούθησης ο έλεγχος οφείλει να προσαρμόζεται στα σχετικά κλινικά πρωτόκολλα όπως αυτά εξειδικεύονται από ομάδες εμπειρογνωμόνων του ιατρικού σώματος.

Βεβαίως, οι χρήστες ιατρικής περίθαλψης μπορεί ενίοτε να παρεκκλίνουν από τα πλαίσια τα οποία υποδεικνύει η τεκμηριωμένη ιατρική φροντίδα στη προσπάθειά τους να "αγοράσουν" αυξημένη βεβαιότητα για τη πρόγνωση της υγείας του. Όμως η διαδικασία αυτή εκφεύγει από την υποχρέωση κάλυψης των συλλογικών μηχανισμών ασφάλισης επειδή προφανώς δεν είναι αποδοτική και παράγουν απώλειες ευημερίας.

Σε πάσα περίπτωση, η στενότητα των πόρων σε συνδυασμό με τις δυσχέρειες της οικονομικής συγκυρίας παρακινεί στην επανιεράρχηση των επιλογών. Υπό το πρίσμα αυτό, η εισαγωγή ενός εθνικού προγράμματος προσυμπτωματικού ελέγχου καθώς και προγράμματος διαχείρισης των μειζόνων παραγόντων κινδύνου για την υγεία με την εισαγωγή "τιμών" και ρυθμιστικών παρεμβάσεων.

Η προσέγγιση αυτή προσδίδει μια νέα "ανάγνωση" στη πολιτική υγείας και συνιστά αφ' ενός μια υπόθεση κουλτούρας και αφ' ετέρου ένα εγχείρημα δίκαιης, "έξυπνης" και "προνοητικής" κατανομής των πόρων ώστε να κερδηθούν από το μέλλον (και για το μέλλον) υγεία, ευημερία και χρήματα.

- See more at: http://www.matrix24.gr/2015/12/politikes-prolipsis-stin-igia-mia-ipothesi-politikis-ke-koultouras/#sthash.qXXQoR4g.cddf5fmc.dpuf
medispin