2016-09-05 08:44:34
Αιμίλιος Νεγκής - VIRUS.COM
Λίγο ως πολύ, όλοι γνωρίζουμε ότι διαγωνισμοί σπανίως γίνονται στα νοσοκομεία. Πρακτικά, οι περισσότερες προμήθειες γίνονται με… πρόχειρες διαδικασίες και απευθείας αναθέσεις. Και όσοι διαγωνισμοί γίνονται όμως φαίνεται ότι είναι παράνομοι! Δειγματοληπτικός έλεγχος, που πραγματοποιήθηκε σε 4 νοσοκομεία, έδειξε ότι οι προκηρύξεις παραβιάζουν την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, καθότι δεν διασφαλίζουν τη διαφάνεια και τον υγιή ανταγωνισμό!
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η υπόθεσή μας ξεκινά στις 30-1-2015, δηλαδή, με την ανάληψη της εξουσίας από το ΣΥΡΙΖΑ. Τότε λοιπόν με απόφαση του Προέδρου της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων συγκροτήθηκε ελεγκτική ομάδα, με σκοπό να γίνει έλεγχος στις διαδικασίες προκήρυξης και ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων προμήθειας χειρουργικών ραμμάτων που βρίσκονταν σε εξέλιξη.
Ειδικότερα, οι ελεγκτές είχαν σκοπό να διαπιστώσουν αν παραβιάζεται ή όχι το εθνικό ή το ενωσιακό δίκαιο. Το σχετικό πόρισμα, που παρουσιάζουμε σήμερα, ολοκληρώθηκε στις 3-8-2016 και τα συμπεράσματά του είναι για γέλια και για κλάματα.
Η έρευνα αφορούσε 4 νοσοκομεία: ΚΑΤ, Γ. Γεννηματάς Θεσσαλονίκης, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης και Έδεσσας. Στα νοσοκομεία αυτά βρίσκονταν σε εξέλιξη διαγωνισμοί (μερικοί από το… 2011), που αφορούσαν την προμήθεια ραμμάτων – σε μερικές περιπτώσεις για όλα τα νοσοκομεία της οικείας υγειονομικής περιφέρειας (ΥΠΕ).
Έτσι, για παράδειγμα στο νοσοκομείο ΚΑΤ, ο διαγωνισμός αφορούσε την επιλογή προμηθευτών για τη σύναψη συμφωνίας-πλαίσιο για την προμήθεια ραμμάτων για τα νοσοκομεία της 1ης Υ.ΠΕ., διάρκειας 3 ετών και ετήσιου προϋπολογισμού περίπου 3,5 εκατ. ευρώ.
Η έρευνα διενεργήθηκε από την ελεγκτική ομάδα, βάσει των στοιχείων και εγγράφων που προσκομίσθηκαν από τους ελεγχόμενους φορείς. Επιπλέον, οι ελεγκτές πραγματοποίησαν συναντήσεις με το Εθνικό Κέντρο Αξιολόγησης της Ποιότητας & Τεχνολογίας στην Υγεία Α.Ε. (ΕΚΑΠΤΥ), τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ) και την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ).
Δυστυχώς, στο πόρισμα δεν περιλαμβάνονται οι πληροφορίες και τα στοιχεία, που παρέδωσαν οι ΕΠΥ, ΕΚΑΠΤΥ και ΕΟΦ. Θα είχε πολύ ενδιαφέρον να δούμε τι είχαν να πουν ειδικά οι ΕΠΥ και ΕΚΑΠΤΥ, που διαχρονικά φέρουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης για το μπάχαλο που επικρατεί στις προμήθειες των νοσοκομείων.
Τι έγινε στο ΚΑΤ
Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά την περίπτωση του ΚΑΤ. Ως ημερομηνία του διαγωνισμού είχε οριστεί η 18η Μαρτίου του 2014. Έως την ημερομηνία έκδοσης της Οριστικής Έκθεσης Ελέγχου, ο διαγωνισμός ευρίσκετο ακόμη στο στάδιο της τεχνικής αξιολόγησης των προσφορών!
Δηλαδή, ενώ είχαν περάσει σχεδόν 2,5 χρόνια, δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί η τεχνική αξιολόγηση για ένα είδος, τόσο διαδεδομένο όπως τα χειρουργικά ράμματα Οι ελεγκτές λοιπόν διαπίστωσαν πλημμελή ή μη προσήκουσα εκπλήρωση των διατυπώσεων δημοσιότητας του εν λόγω διαγωνισμού. Συγκεκριμένα, προέκυψε ότι παραλείφθηκαν ουσιώδεις πληροφορίες του ελάχιστου περιεχομένου της διακήρυξης, που στοχεύουν στην επίτευξη πλήρους διαφάνειας και στην προστασία του ανταγωνισμού. Ως εκ τούτου, οι ελεγκτές έκριναν ότι συντρέχει παράβαση εθνικού και ενωσιακού δικαίου!
Οι ελλείψεις
Ειδικότερα, παραλείφθηκαν εντελώς τα ακόλουθα ουσιώδη στοιχεία:
οποιαδήποτε πληροφορία που σχετίζεται με τα ειδικότερα στοιχεία της συμφωνίας-πλαίσιο, ήτοι ο αριθμός των φορέων με τους οποίους θα συναφθεί η συμφωνία-πλαίσιο, η διάρκειά της, η εκτιμώμενη συνολική αξία αγορών για τη συνολική διάρκεια της συμφωνίας-πλαίσιο,
η υποδιαίρεση της σύμβασης σε τμήματα και η δυνατότητα υποβολής προσφορών για ένα τμήμα, περισσότερα ή όλα τα τμήματα,
η ποσότητα και η έκταση της σύμβασης, καθώς ουδεμία αναφορά γίνεται στην εκτιμώμενη δαπάνη της υπό ανάθεση σύμβασης,
η απαιτούμενη εγγύηση συμμετοχής στο διαγωνισμό,
η διάρκεια της σύμβασης,
οι προϋποθέσεις συμμετοχής.
Εύλογα αναρωτιέται κανείς: πώς είναι δυνατόν η διακήρυξη να μην έχει τόσο ουσιώδεις πληροφορίες, όπως η διάρκεια της σύμβασης ή η συνολική αξία των αγορών; Και όμως! Πρόκειται άραγε για άγνοια ή σκοπιμότητα; Τυχαίο; Δεν νομίζω…
Μαγείρεμα με τις προδιαγραφές…
Ο έλεγχος στα τέσσερα νοσοκομεία ανέδειξε για μία ακόμη φορά το απαράδεκτο φαινόμενο, που αφορά τις λεγόμενες «φωτογραφικές» προδιαγραφές. Δηλαδή, το γεγονός ότι στη διακήρυξη των διαγωνισμών «εισάγονται» ειδικές τεχνικές απαιτήσεις, με τις οποίες απορρίπτονται κάποιοι προμηθευτές και σκοπό προφανώς η δουλειά να καταλήξει στα χέρια του «εκλεκτού»…
Το πόρισμα των ελεγκτών αναφέρει χαρακτηριστικά και επί λέξει:
«Κατά τον διενεργηθέντα έλεγχο στις τέσσερις διαγωνιστικές διαδικασίες για την προμήθεια χειρουργικών ραμμάτων, διαπιστώθηκε ότι σε όλες σχεδόν τις ελεγχόμενες διαδικασίες ανάθεσης προκρίθηκε το θέμα της μη ορθής εφαρμογής των διατάξεων της Οδηγίας, κυρίως σε σχέση με την αναφορά στις τεχνικές προδιαγραφές των ελεγχόμενων διαγωνισμών “ειδικών” ή πρόσθετων απαιτήσεων για τα υπό προμήθεια ιατροτεχνολογικά προϊόντα, κατά παράβαση των διατάξεων της σχετικής Οδηγίας 93/42/ΕΟΚ».
Βέβαια, το ζήτημα της εφαρμογής των διατάξεων της Οδηγίας 93/42/ΕΟΚ στο πλαίσιο διενέργειας διαγωνισμών για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων έχει απασχολήσει στο παρελθόν τόσο το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και τα ελληνικά δικαστήρια, και έχει παραχθεί πλούσια νομολογία επί του θέματος. Ωστόσο, φαίνεται ότι το πρόβλημα παραμένει.
Μάλιστα, στο πόρισμα γίνεται σαφής αναφορά και στο γεγονός ότι η «αδυναμία» των νοσοκομείων να συντάξουν «ορθές» τεχνικές προδιαγραφές προκαλεί αλυσιδωτές παρενέργειες, όπως τη δραματική καθυστέρηση των διαδικασιών και οδηγεί στην προμήθεια υλικών εκτός συμβάσεων με απευθείας αναθέσεις.
Για το θέμα αυτό το πόρισμα αναφέρει: Από το διενεργηθέντα έλεγχο διαπιστώθηκε ότι το πρόβλημα που δημιουργείται από τις “πρόσθετες” τεχνικές προδιαγραφές προκαλεί καθυστέρηση και εμπλοκή στους διαγωνισμούς για την προμήθεια ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Εκ του λόγου αυτού, λαμβάνοντας υπόψη και τον επείγοντα χαρακτήρα των συγκεκριμένων προμηθειών, φαίνεται ότι τα νοσηλευτικά ιδρύματα ωθούνται, προκειμένου να καλύψουν τις άμεσες και ανελαστικές ανάγκες τους, να προβούν σε αποσπασματικές και εσπευσμένες προμήθειες των σχετικών προϊόντων ‘εξωσυμβατικά’, ήτοι με, ενδεχομένως, αδιαφανείς διαδικασίες που βαίνουν εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος»…
ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΑΑΔΗΣΥ
medispin
Λίγο ως πολύ, όλοι γνωρίζουμε ότι διαγωνισμοί σπανίως γίνονται στα νοσοκομεία. Πρακτικά, οι περισσότερες προμήθειες γίνονται με… πρόχειρες διαδικασίες και απευθείας αναθέσεις. Και όσοι διαγωνισμοί γίνονται όμως φαίνεται ότι είναι παράνομοι! Δειγματοληπτικός έλεγχος, που πραγματοποιήθηκε σε 4 νοσοκομεία, έδειξε ότι οι προκηρύξεις παραβιάζουν την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, καθότι δεν διασφαλίζουν τη διαφάνεια και τον υγιή ανταγωνισμό!
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Η υπόθεσή μας ξεκινά στις 30-1-2015, δηλαδή, με την ανάληψη της εξουσίας από το ΣΥΡΙΖΑ. Τότε λοιπόν με απόφαση του Προέδρου της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων συγκροτήθηκε ελεγκτική ομάδα, με σκοπό να γίνει έλεγχος στις διαδικασίες προκήρυξης και ανάθεσης των δημοσίων συμβάσεων προμήθειας χειρουργικών ραμμάτων που βρίσκονταν σε εξέλιξη.
Ειδικότερα, οι ελεγκτές είχαν σκοπό να διαπιστώσουν αν παραβιάζεται ή όχι το εθνικό ή το ενωσιακό δίκαιο. Το σχετικό πόρισμα, που παρουσιάζουμε σήμερα, ολοκληρώθηκε στις 3-8-2016 και τα συμπεράσματά του είναι για γέλια και για κλάματα.
Η έρευνα αφορούσε 4 νοσοκομεία: ΚΑΤ, Γ. Γεννηματάς Θεσσαλονίκης, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης και Έδεσσας. Στα νοσοκομεία αυτά βρίσκονταν σε εξέλιξη διαγωνισμοί (μερικοί από το… 2011), που αφορούσαν την προμήθεια ραμμάτων – σε μερικές περιπτώσεις για όλα τα νοσοκομεία της οικείας υγειονομικής περιφέρειας (ΥΠΕ).
Έτσι, για παράδειγμα στο νοσοκομείο ΚΑΤ, ο διαγωνισμός αφορούσε την επιλογή προμηθευτών για τη σύναψη συμφωνίας-πλαίσιο για την προμήθεια ραμμάτων για τα νοσοκομεία της 1ης Υ.ΠΕ., διάρκειας 3 ετών και ετήσιου προϋπολογισμού περίπου 3,5 εκατ. ευρώ.
Η έρευνα διενεργήθηκε από την ελεγκτική ομάδα, βάσει των στοιχείων και εγγράφων που προσκομίσθηκαν από τους ελεγχόμενους φορείς. Επιπλέον, οι ελεγκτές πραγματοποίησαν συναντήσεις με το Εθνικό Κέντρο Αξιολόγησης της Ποιότητας & Τεχνολογίας στην Υγεία Α.Ε. (ΕΚΑΠΤΥ), τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΟΦ) και την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ).
Δυστυχώς, στο πόρισμα δεν περιλαμβάνονται οι πληροφορίες και τα στοιχεία, που παρέδωσαν οι ΕΠΥ, ΕΚΑΠΤΥ και ΕΟΦ. Θα είχε πολύ ενδιαφέρον να δούμε τι είχαν να πουν ειδικά οι ΕΠΥ και ΕΚΑΠΤΥ, που διαχρονικά φέρουν μεγάλο μερίδιο ευθύνης για το μπάχαλο που επικρατεί στις προμήθειες των νοσοκομείων.
Τι έγινε στο ΚΑΤ
Ας δούμε όμως πιο αναλυτικά την περίπτωση του ΚΑΤ. Ως ημερομηνία του διαγωνισμού είχε οριστεί η 18η Μαρτίου του 2014. Έως την ημερομηνία έκδοσης της Οριστικής Έκθεσης Ελέγχου, ο διαγωνισμός ευρίσκετο ακόμη στο στάδιο της τεχνικής αξιολόγησης των προσφορών!
Δηλαδή, ενώ είχαν περάσει σχεδόν 2,5 χρόνια, δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί η τεχνική αξιολόγηση για ένα είδος, τόσο διαδεδομένο όπως τα χειρουργικά ράμματα Οι ελεγκτές λοιπόν διαπίστωσαν πλημμελή ή μη προσήκουσα εκπλήρωση των διατυπώσεων δημοσιότητας του εν λόγω διαγωνισμού. Συγκεκριμένα, προέκυψε ότι παραλείφθηκαν ουσιώδεις πληροφορίες του ελάχιστου περιεχομένου της διακήρυξης, που στοχεύουν στην επίτευξη πλήρους διαφάνειας και στην προστασία του ανταγωνισμού. Ως εκ τούτου, οι ελεγκτές έκριναν ότι συντρέχει παράβαση εθνικού και ενωσιακού δικαίου!
Οι ελλείψεις
Ειδικότερα, παραλείφθηκαν εντελώς τα ακόλουθα ουσιώδη στοιχεία:
οποιαδήποτε πληροφορία που σχετίζεται με τα ειδικότερα στοιχεία της συμφωνίας-πλαίσιο, ήτοι ο αριθμός των φορέων με τους οποίους θα συναφθεί η συμφωνία-πλαίσιο, η διάρκειά της, η εκτιμώμενη συνολική αξία αγορών για τη συνολική διάρκεια της συμφωνίας-πλαίσιο,
η υποδιαίρεση της σύμβασης σε τμήματα και η δυνατότητα υποβολής προσφορών για ένα τμήμα, περισσότερα ή όλα τα τμήματα,
η ποσότητα και η έκταση της σύμβασης, καθώς ουδεμία αναφορά γίνεται στην εκτιμώμενη δαπάνη της υπό ανάθεση σύμβασης,
η απαιτούμενη εγγύηση συμμετοχής στο διαγωνισμό,
η διάρκεια της σύμβασης,
οι προϋποθέσεις συμμετοχής.
Εύλογα αναρωτιέται κανείς: πώς είναι δυνατόν η διακήρυξη να μην έχει τόσο ουσιώδεις πληροφορίες, όπως η διάρκεια της σύμβασης ή η συνολική αξία των αγορών; Και όμως! Πρόκειται άραγε για άγνοια ή σκοπιμότητα; Τυχαίο; Δεν νομίζω…
Μαγείρεμα με τις προδιαγραφές…
Ο έλεγχος στα τέσσερα νοσοκομεία ανέδειξε για μία ακόμη φορά το απαράδεκτο φαινόμενο, που αφορά τις λεγόμενες «φωτογραφικές» προδιαγραφές. Δηλαδή, το γεγονός ότι στη διακήρυξη των διαγωνισμών «εισάγονται» ειδικές τεχνικές απαιτήσεις, με τις οποίες απορρίπτονται κάποιοι προμηθευτές και σκοπό προφανώς η δουλειά να καταλήξει στα χέρια του «εκλεκτού»…
Το πόρισμα των ελεγκτών αναφέρει χαρακτηριστικά και επί λέξει:
«Κατά τον διενεργηθέντα έλεγχο στις τέσσερις διαγωνιστικές διαδικασίες για την προμήθεια χειρουργικών ραμμάτων, διαπιστώθηκε ότι σε όλες σχεδόν τις ελεγχόμενες διαδικασίες ανάθεσης προκρίθηκε το θέμα της μη ορθής εφαρμογής των διατάξεων της Οδηγίας, κυρίως σε σχέση με την αναφορά στις τεχνικές προδιαγραφές των ελεγχόμενων διαγωνισμών “ειδικών” ή πρόσθετων απαιτήσεων για τα υπό προμήθεια ιατροτεχνολογικά προϊόντα, κατά παράβαση των διατάξεων της σχετικής Οδηγίας 93/42/ΕΟΚ».
Βέβαια, το ζήτημα της εφαρμογής των διατάξεων της Οδηγίας 93/42/ΕΟΚ στο πλαίσιο διενέργειας διαγωνισμών για τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων έχει απασχολήσει στο παρελθόν τόσο το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και τα ελληνικά δικαστήρια, και έχει παραχθεί πλούσια νομολογία επί του θέματος. Ωστόσο, φαίνεται ότι το πρόβλημα παραμένει.
Μάλιστα, στο πόρισμα γίνεται σαφής αναφορά και στο γεγονός ότι η «αδυναμία» των νοσοκομείων να συντάξουν «ορθές» τεχνικές προδιαγραφές προκαλεί αλυσιδωτές παρενέργειες, όπως τη δραματική καθυστέρηση των διαδικασιών και οδηγεί στην προμήθεια υλικών εκτός συμβάσεων με απευθείας αναθέσεις.
Για το θέμα αυτό το πόρισμα αναφέρει: Από το διενεργηθέντα έλεγχο διαπιστώθηκε ότι το πρόβλημα που δημιουργείται από τις “πρόσθετες” τεχνικές προδιαγραφές προκαλεί καθυστέρηση και εμπλοκή στους διαγωνισμούς για την προμήθεια ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Εκ του λόγου αυτού, λαμβάνοντας υπόψη και τον επείγοντα χαρακτήρα των συγκεκριμένων προμηθειών, φαίνεται ότι τα νοσηλευτικά ιδρύματα ωθούνται, προκειμένου να καλύψουν τις άμεσες και ανελαστικές ανάγκες τους, να προβούν σε αποσπασματικές και εσπευσμένες προμήθειες των σχετικών προϊόντων ‘εξωσυμβατικά’, ήτοι με, ενδεχομένως, αδιαφανείς διαδικασίες που βαίνουν εις βάρος του δημοσίου συμφέροντος»…
ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΕΑΑΔΗΣΥ
medispin
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Δείτε τι θα αλλάξει στο ωράριο των φαρμακείων! Πως θα λειτουργούν;
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
