2016-09-26 00:28:12
Κάποτε οι Μόντυ Πάιθον διοργάνωσαν έναν «Παμβρετανικό Διαγωνισμό Συνοψίσατε τον Προυστ», σ’ ένα παραθαλάσσιο θέρετρο του Νότου, στον οποίο οι διαγωνιζόμενοι καλούνταν να γράψουν μέσα σε δεκαπέντε δευτερόλεπτα μια περίληψη του επτάτομου έργου και να παραδώσουν το αποτέλεσμα φορώντας μαγιό και βραδινό ένδυμα.
Πρώτος εξ αυτών ήταν ο Χάρρυ Μπάγκοτ από το Λούτον, που πρόσφερε εσπευσμένα τα εξής:
Το μυθιστόρημα του Προυστ μιλά φαινομενικά για το αμετάκλητο της απώλειας του χρόνου και της αθωότητας, για την εμπειρία, την επανεδραίωση των αξιών που υπερβαίνουν τα εγκόσμια και για την ανάκτηση του χρόνον. Τελικά, είναι αισιόδοξο και τοποθετείται στο πλαίσιο της θρησκευτικής εμπειρίας. Στον πρώτο τόμο ο Σουάν επισκέπτεται Όμως τα δεκαπέντε δευτερόλεπτα δεν άφηναν περιθώρια για κάτι περισσότερο. «Καλή προσπάθεια» ανακοίνωσε με αμφίβολη ειλικρίνεια ο παρουσιαστής του παιχνιδιού «δυστυχώς όμως ο κύριος επέλεξε να αποτιμήσει γενικώς το έργο, πριν περάσει σας λεπτομέρειες». Ευχαρίστησε το διαγωνιζόμενο για τη συμμετοχή του, τον επιδοκίμασε για το μαγιό του και τον βοήθησε να απομακρυνθεί από τη σκηνή.
Παρά την προσωπική αυτή ήττα, οι ιθύνοντες δεν έπαψαν στιγμή να αισιοδοξούν πώς ήταν εφικτό να συντεθεί μια αποδεκτή επιτομή του έργου, διατηρώντας την πεποίθησή τους ότι αυτό που αρχικά είχε απαιτήσει επτά τόμους για να εκφραστεί ήταν δυνατόν να συμπυκνωθεί επαρκώς μέσα σε δεκαπέντε δευτερόλεπτα το πολύ, χωρίς σοβαρή απώλεια της ακεραιότητας ή του νοήματος του, υπό τον όρο ότι θα βρισκόταν ο κατάλληλος υποψήφιος.
Τι πρωινό έπαιρνε ο Προυστ;
Πριν εκδηλωθεί οξυτατα η ασθένειά του, δύο φλιτζάνια δυνατό καφέ με γάλα, σερβιρισμένα σε μια ασημένια καφετιέρα που είχε σκαλισμένα τα αρχικά του. Του άρεσε να πατικώνουν τον καφέ στο φίλτρο, ώστε το νερό να τον διηθεί αργά, στάλα στάλα. Έτρωγε επίσης ένα κρουασάν, που το έφερνε η οικονόμος του από ένα αρτοποιείο όπου γνώριζαν καλά πώς να του το ετοιμάζουν, τραγανό και βουτυράτο, και το οποίο εκείνος βουτούσε στον καφέ του καθώς κοιτούσε την αλληλογραφία του και διάβαζε την εφημερίδα.
Έτρεφε περίπλοκα συναισθήματα απέναντι σ’ αυτή την τελευταία δραστηριότητα. Όσο ασυνήθιστη κι αν είναι η απόπειρα να συμπυκνώσεις ένα επτάτομο μυθιστόρημα μέσα σε δεκαπέντε δευτερόλεπτα, τίποτε ίσως δεν υπερβαίνει —σε περιοδικότητα όσο και σε εύρος— τη σύντμηση που απαιτεί ένα ημερήσιο φύλλο. Θέματα που θα γέμιζαν με άνεση είκοσι τόμους βρίσκονται στριμωγμένα σε στενές στήλες και καθένα ανταγωνίζεται όλα τα άλλα για το ενδιαφέρον του αναγνώστη, γεγονός που κάνει ακόμη και τα μεγαλύτερα δράματα να ωχριούν υπό το βάρος των συνθηκών.
«Πόσο αποτρόπαιη και ασελγής αυτή η ενέργεια που ονομάζεται ανάγνωση εφημερίδας» έγραψε ο Προυστ «χάρη στην οποία όλες οι δυστυχίες και οι συμφορές του σύμπαντος κατά το προηγούμενο εικοσιτετράωρο, μάχες που στοίχισαν τη ζωή πενήντα χιλιάδων άντρων, φόνοι, απεργίες, χρεοκοπίες, πυρκαγές, δηλητηριάσεις, αυτοκτονίες, διαζύγια, τα άκαρδα συναισθήματα πολιτικών και δραστών, όλα μεταποιούνται για εμάς, που δε νοιαζόμαστε καν, σε πρωινό τρατάρισμα που συγκεράζεται έξοχα, κατά τρόπο ιδιαιτέρως συναρπαστικό και τονωτικό, με τη συνιστώμενη κατάποση μερικών γουλιών καφέ με γάλα».
Ασφαλώς, δε θα ’πρεπε να μας προκαλεί την ελάχιστη έκπληξη πόσο εύκολα η απόπειρά μας να αφιερώσουμε τη δέουσα προσοχή στα περιεχόμενα εκείνων των καλοδιπλωμένων και ίσως γεμάτων ψίχουλα πια σελίδων μπορεί να περισπαστεί από τη σκέψη και μόνο να πιούμε μια γουλιά καφέ ακόμη. Όσο περισσότερο συμπυκνώνεται μια περιγραφή τόσο περισσότερο φαίνεται να μην αξίζει χώρο πέραν αυτού που της έχει καταμεριστεί. Είναι πανεύκολο, λοιπόν, να φανταστούμε ότι δε συνέβη τίποτε σήμερα, να ξεχάσουμε ότι πέθαναν πενήντα χιλιάδες άνθρωποι, να αναστενάξουμε και ν’ αφήσουμε την εφημερίδα κατά μέρος, νιώθοντας ένα ήπιο κύμα μελαγχολίας για την ανία της καθημερινότητας.
Ο Προυστ λειτουργούσε διαφορετικά. Ολόκληρη φιλοσοφία —και όχι για την ανάγνωση αλλά για την ίδια τη ζωή — θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι εξάγεται από το σχόλιο του Λυσιέν Ντοντέ, όταν παρεμπιπτόντως μας πληροφορεί ότι:
«Μελετούσε την εφημερίδα με μεγάλη προσοχή. Δεν παρέλειπε καν το τμήμα των ειδησάριων. Μια τέτοια είδηση, μάλιστα, ειπωμένη από κείνον, μετατρεπόταν σε ολόκληρο τραγικό ή κωμικό μυθιστόρημα, χάρη στη φαντασία και στη μυθοπλαστική του δεινότητα».
Τα ειδησάρια της Φιγκαρό, της εφημερίδας που διάβαζε καθημερινά ο Προυστ, δεν απευθύνονταν στους λιπόψυχους. Ιδού τι μπορούσαν να έχουν στη διάθεση τους οι αναγνώστες ένα μαγιάτικο πρωινό του 1914:
Στην πολυσύχναστη διασταύρωση της Βιλλερμπάν, άλογο εφόρμησε κατά της οπίσθιας άμαξας ενός τραμ, προκαλώντας την ανατροπή αυτής ομού και των επιβαινόντων, τρεις εκ των οποίων τραυματίσθηκαν σοβαρά και διεκομίσθησαν στο νοσοκομείο.
Ενώ παρουσίαζε σε φίλο του τη λειτουργία του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού της Ομπ, ο κύριος Μαρσέλ Πεϊνύ έθεσε δάκτυλον επί καλωδιώσεως υψηλού βολτάζ και υπέστη πάραυτα μοιραίαν ηλεκτροπληξίαν.
Διδάσκαλος ονόματι Ζυλ Ρενάρ διέπραξε αυτοχειρίαν εψές εις τον σταθμόν Δημοκρατίας του μετρό, στρέφων περίστροφον επί του στήθους αυτού και πυροβολών άπαξ. Ο κύριος Ρενάρ έπασχε από ανίατον ασθένειαν.
Τι είδους τραγικά ή κωμικά μυθιστορήματα θα μπορούσαν να ζυμωθούν με τη μαγιά αυτή; Ο Ζυλ Ρενάρ; Ασθματικός καθηγητής χημείας με δυστυχισμένο γάμο, εργαζόμενος σε γυμνάσιο θηλέων της αριστερής όχθης και άρτι διαγνωσθείς ως φορέας καρκίνου του παχέως εντέρου — απόηχοι του Μπαλζάκ, του Ντοστογέφσκυ, του Ζολά. Ο ηλεκτροπληχθείς Μαρσέλ Πεϊνύ; Σκοτώθηκε ενώ προσπαθούσε να εντυπωσιάσει ένα φίλο του με τις γνώσεις του περί ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, με απώτερο σκοπό να ενθαρρύνει την εις γάμου κοινωνίαν του λαγωχειλικού γιου του Σερζ με τη θυγατέρα του φίλου του Ματθίλδη, η οποία δεν είχε φορέσει ποτέ της κορσέ…
Πηγή Tromaktiko
Πρώτος εξ αυτών ήταν ο Χάρρυ Μπάγκοτ από το Λούτον, που πρόσφερε εσπευσμένα τα εξής:
Το μυθιστόρημα του Προυστ μιλά φαινομενικά για το αμετάκλητο της απώλειας του χρόνου και της αθωότητας, για την εμπειρία, την επανεδραίωση των αξιών που υπερβαίνουν τα εγκόσμια και για την ανάκτηση του χρόνον. Τελικά, είναι αισιόδοξο και τοποθετείται στο πλαίσιο της θρησκευτικής εμπειρίας. Στον πρώτο τόμο ο Σουάν επισκέπτεται Όμως τα δεκαπέντε δευτερόλεπτα δεν άφηναν περιθώρια για κάτι περισσότερο. «Καλή προσπάθεια» ανακοίνωσε με αμφίβολη ειλικρίνεια ο παρουσιαστής του παιχνιδιού «δυστυχώς όμως ο κύριος επέλεξε να αποτιμήσει γενικώς το έργο, πριν περάσει σας λεπτομέρειες». Ευχαρίστησε το διαγωνιζόμενο για τη συμμετοχή του, τον επιδοκίμασε για το μαγιό του και τον βοήθησε να απομακρυνθεί από τη σκηνή.
Παρά την προσωπική αυτή ήττα, οι ιθύνοντες δεν έπαψαν στιγμή να αισιοδοξούν πώς ήταν εφικτό να συντεθεί μια αποδεκτή επιτομή του έργου, διατηρώντας την πεποίθησή τους ότι αυτό που αρχικά είχε απαιτήσει επτά τόμους για να εκφραστεί ήταν δυνατόν να συμπυκνωθεί επαρκώς μέσα σε δεκαπέντε δευτερόλεπτα το πολύ, χωρίς σοβαρή απώλεια της ακεραιότητας ή του νοήματος του, υπό τον όρο ότι θα βρισκόταν ο κατάλληλος υποψήφιος.
Τι πρωινό έπαιρνε ο Προυστ;
Πριν εκδηλωθεί οξυτατα η ασθένειά του, δύο φλιτζάνια δυνατό καφέ με γάλα, σερβιρισμένα σε μια ασημένια καφετιέρα που είχε σκαλισμένα τα αρχικά του. Του άρεσε να πατικώνουν τον καφέ στο φίλτρο, ώστε το νερό να τον διηθεί αργά, στάλα στάλα. Έτρωγε επίσης ένα κρουασάν, που το έφερνε η οικονόμος του από ένα αρτοποιείο όπου γνώριζαν καλά πώς να του το ετοιμάζουν, τραγανό και βουτυράτο, και το οποίο εκείνος βουτούσε στον καφέ του καθώς κοιτούσε την αλληλογραφία του και διάβαζε την εφημερίδα.
Έτρεφε περίπλοκα συναισθήματα απέναντι σ’ αυτή την τελευταία δραστηριότητα. Όσο ασυνήθιστη κι αν είναι η απόπειρα να συμπυκνώσεις ένα επτάτομο μυθιστόρημα μέσα σε δεκαπέντε δευτερόλεπτα, τίποτε ίσως δεν υπερβαίνει —σε περιοδικότητα όσο και σε εύρος— τη σύντμηση που απαιτεί ένα ημερήσιο φύλλο. Θέματα που θα γέμιζαν με άνεση είκοσι τόμους βρίσκονται στριμωγμένα σε στενές στήλες και καθένα ανταγωνίζεται όλα τα άλλα για το ενδιαφέρον του αναγνώστη, γεγονός που κάνει ακόμη και τα μεγαλύτερα δράματα να ωχριούν υπό το βάρος των συνθηκών.
«Πόσο αποτρόπαιη και ασελγής αυτή η ενέργεια που ονομάζεται ανάγνωση εφημερίδας» έγραψε ο Προυστ «χάρη στην οποία όλες οι δυστυχίες και οι συμφορές του σύμπαντος κατά το προηγούμενο εικοσιτετράωρο, μάχες που στοίχισαν τη ζωή πενήντα χιλιάδων άντρων, φόνοι, απεργίες, χρεοκοπίες, πυρκαγές, δηλητηριάσεις, αυτοκτονίες, διαζύγια, τα άκαρδα συναισθήματα πολιτικών και δραστών, όλα μεταποιούνται για εμάς, που δε νοιαζόμαστε καν, σε πρωινό τρατάρισμα που συγκεράζεται έξοχα, κατά τρόπο ιδιαιτέρως συναρπαστικό και τονωτικό, με τη συνιστώμενη κατάποση μερικών γουλιών καφέ με γάλα».
Ασφαλώς, δε θα ’πρεπε να μας προκαλεί την ελάχιστη έκπληξη πόσο εύκολα η απόπειρά μας να αφιερώσουμε τη δέουσα προσοχή στα περιεχόμενα εκείνων των καλοδιπλωμένων και ίσως γεμάτων ψίχουλα πια σελίδων μπορεί να περισπαστεί από τη σκέψη και μόνο να πιούμε μια γουλιά καφέ ακόμη. Όσο περισσότερο συμπυκνώνεται μια περιγραφή τόσο περισσότερο φαίνεται να μην αξίζει χώρο πέραν αυτού που της έχει καταμεριστεί. Είναι πανεύκολο, λοιπόν, να φανταστούμε ότι δε συνέβη τίποτε σήμερα, να ξεχάσουμε ότι πέθαναν πενήντα χιλιάδες άνθρωποι, να αναστενάξουμε και ν’ αφήσουμε την εφημερίδα κατά μέρος, νιώθοντας ένα ήπιο κύμα μελαγχολίας για την ανία της καθημερινότητας.
Ο Προυστ λειτουργούσε διαφορετικά. Ολόκληρη φιλοσοφία —και όχι για την ανάγνωση αλλά για την ίδια τη ζωή — θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι εξάγεται από το σχόλιο του Λυσιέν Ντοντέ, όταν παρεμπιπτόντως μας πληροφορεί ότι:
«Μελετούσε την εφημερίδα με μεγάλη προσοχή. Δεν παρέλειπε καν το τμήμα των ειδησάριων. Μια τέτοια είδηση, μάλιστα, ειπωμένη από κείνον, μετατρεπόταν σε ολόκληρο τραγικό ή κωμικό μυθιστόρημα, χάρη στη φαντασία και στη μυθοπλαστική του δεινότητα».
Τα ειδησάρια της Φιγκαρό, της εφημερίδας που διάβαζε καθημερινά ο Προυστ, δεν απευθύνονταν στους λιπόψυχους. Ιδού τι μπορούσαν να έχουν στη διάθεση τους οι αναγνώστες ένα μαγιάτικο πρωινό του 1914:
Στην πολυσύχναστη διασταύρωση της Βιλλερμπάν, άλογο εφόρμησε κατά της οπίσθιας άμαξας ενός τραμ, προκαλώντας την ανατροπή αυτής ομού και των επιβαινόντων, τρεις εκ των οποίων τραυματίσθηκαν σοβαρά και διεκομίσθησαν στο νοσοκομείο.
Ενώ παρουσίαζε σε φίλο του τη λειτουργία του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού της Ομπ, ο κύριος Μαρσέλ Πεϊνύ έθεσε δάκτυλον επί καλωδιώσεως υψηλού βολτάζ και υπέστη πάραυτα μοιραίαν ηλεκτροπληξίαν.
Διδάσκαλος ονόματι Ζυλ Ρενάρ διέπραξε αυτοχειρίαν εψές εις τον σταθμόν Δημοκρατίας του μετρό, στρέφων περίστροφον επί του στήθους αυτού και πυροβολών άπαξ. Ο κύριος Ρενάρ έπασχε από ανίατον ασθένειαν.
Τι είδους τραγικά ή κωμικά μυθιστορήματα θα μπορούσαν να ζυμωθούν με τη μαγιά αυτή; Ο Ζυλ Ρενάρ; Ασθματικός καθηγητής χημείας με δυστυχισμένο γάμο, εργαζόμενος σε γυμνάσιο θηλέων της αριστερής όχθης και άρτι διαγνωσθείς ως φορέας καρκίνου του παχέως εντέρου — απόηχοι του Μπαλζάκ, του Ντοστογέφσκυ, του Ζολά. Ο ηλεκτροπληχθείς Μαρσέλ Πεϊνύ; Σκοτώθηκε ενώ προσπαθούσε να εντυπωσιάσει ένα φίλο του με τις γνώσεις του περί ηλεκτρολογικού εξοπλισμού, με απώτερο σκοπό να ενθαρρύνει την εις γάμου κοινωνίαν του λαγωχειλικού γιου του Σερζ με τη θυγατέρα του φίλου του Ματθίλδη, η οποία δεν είχε φορέσει ποτέ της κορσέ…
Πηγή Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
![Η υπέροχη animation ταινία για τον θάνατο της επικοινωνίας [video]](https://images.newsnowgreece.com/96/967218/i-yperoxi-animation-tainia-gia-ton-thanato-tis-epikoinonias-video-1-124x78.jpg)
