2017-01-17 13:01:23
ΘΑΝΟΣ ΤΣΙΡΟΣ - http://www.kathimerini.gr/
Στο ίδιο έργο «θεατής» αναμένεται να βρεθεί η κυβέρνηση μέσα στο 2017. Με το μπαράζ αυξήσεων στους έμμεσους φόρους αλλά και των υψηλότερων κρατήσεων σε αμοιβές, είτε από μισθούς είτε από «μπλοκάκια», κινδυνεύει να «θερίσει» μειώσεις συναλλαγών, δηλωμένων αποδοχών και κατά συνέπεια δημοσίων εσόδων.
Τα σήματα κινδύνου έχουν ήδη αρχίσει να εκπέμπουν: με την αύξηση του εργασιακού κόστους λόγω φόρων και εισφορών, επιταχύνεται το κύμα μετατροπής συμβάσεων από πλήρους σε μερικής απασχόλησης. Παρά το μπαράζ αυξήσεων φόρων εις βάρος των μισθωτών μέσα στο 2016, τα έσοδα από την παρακράτηση φόρου δεν αυξήθηκαν συγκριτικά με το 2015. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες κλείνουν μαζικά τα βιβλία τους για να προλάβουν τη σύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών με το εισόδημα, γεγονός που έχει ήδη «χτυπήσει» τα έσοδα από το τέλος επιτηδεύματος.
Στελέχη της αγοράς προειδοποιούν για νέες μειώσεις στην κατανάλωση καυσίμων και τσιγάρων, απ’ όπου το υπουργείο Οικονομικών περιμένει τo 2017 να εισπράξει 900 εκατ. ευρώ πρόσθετους φόρους. Οι ανησυχίες είναι εύλογες, καθώς τόσο στα τσιγάρα όσο και στα καύσιμα οι αλλεπάλληλες αυξήσεις φόρων έχουν οδηγήσει σε μειώσεις καταναλώσεων ακόμη και άνω του 50%.
• Τσιγάρα. Ειδικότερα, με την αύξηση στον ειδικό φόρο κατανάλωσης που ενεργοποιήθηκε από την Πρωτοχρονιά, η επιβάρυνση επί της τιμής λιανικής των τσιγάρων έχει φτάσει να αντιστοιχεί περίπου στο 90% (από περίπου 84% που ήταν πριν). Στελέχη του κλάδου προσδιορίζουν τη μείωση των «νόμιμων πωλήσεων» σε τουλάχιστον 50% και περιμένουν ακόμη μεγαλύτερη αύξηση του λαθρεμπορίου από το νέο έτος. Το παράνομο εμπόριο αντιστοιχεί ήδη στο 20% της αγοράς και με τη νέα αύξηση του φόρου, εκτιμάται ότι θα λάβει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις εις βάρος των δημοσίων εσόδων. Το υπουργείο Οικονομικών περιμένει ότι θα εισπράξει περί τα 210 εκατ. ευρώ επιπλέον έσοδα, ενώ ο κλάδος προειδοποιεί για απώλειες 150 εκατ. ευρώ. Τα καπνικά προϊόντα αποτελούν «χρυσοτόκο όρνιθα» για τον κρατικό προϋπολογισμό. Για το 2017, τα συνολικά φορολογικά έσοδα προβλέπεται να φτάσουν στα 43,98 δισ. και από αυτά, τα 3,1 δισ. (ποσοστό άνω του 7%) πρέπει να προέλθουν από τον ΕΦΚ και τον ΦΠΑ επί των καπνικών προϊόντων. Ακόμη και εν μέρει να επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη του κλάδου για μείωση των νόμιμων πωλήσεων κατά 2 - 3 δισ. τσιγάρα, θα προκληθεί «τρύπα» στα έσοδα 250 εκατ. ευρώ.
• Καύσιμα. Το «εισπρακτικό στοίχημα» για το υπουργείο Οικονομικών στα καύσιμα είναι ακόμη μεγαλύτερο, καθώς μέσα στο 2017 πρέπει να συγκεντρωθούν από τον αυξημένο ειδικό φόρο κατανάλωσης και τον ΦΠΑ περίπου 5,836 δισ. ευρώ έναντι 5,064 δισ. ευρώ το 2016 με βάση τα στοιχεία του προϋπολογισμού. Το 2016 όμως έφερε μείωση εσόδων από τα καύσιμα, καθώς το 2015 οι εισπράξεις είχαν ανέλθει στα 5,417 δισ. ευρώ. Το 2017 δεν ξεκινά με τις ευνοϊκότερες συνθήκες, εφόσον η αύξηση φόρων συνδυάστηκε με την αύξηση στη διεθνή τιμή του πετρελαίου για να εκτοξεύσει την τιμή λιανικής στα ύψη. Η μείωση της κατανάλωσης θα έχει μεγάλες συνέπειες στα έσοδα από τη στιγμή που για κάθε λίτρο βενζίνης που δεν θα καταναλώνεται το Δημόσιο θα χάνει ένα ευρώ.
• Σταθερή τηλεφωνία. Αμφίβολη, τέλος, είναι και η επίπτωση που θα έχει στην κατανάλωση και η επιβολή καινούργιων μέτρων όπως ο ΕΦΚ στη σταθερή τηλεφωνία (από τον οποίο το Δημόσιο προσδοκά έσοδα 54 εκατ. ευρώ), το τέλος στη συνδρομητική τηλεόραση ή η επιβολή ειδικού φόρου κατανάλωσης στον καφέ. Το παράδειγμα της κινητής τηλεφωνίας δεν είναι ενθαρρυντικό για το υπουργείο Οικονομικών, καθώς και το 2016 έκλεισε με μείωση των εισπράξεων από το τέλος κινητής τηλεφωνίας λόγω μείωσης της κατανάλωσης τηλεπικοινωνιακού χρόνου: Εισπράχθηκαν 192 εκατ. ευρώ έναντι 210 εκατ. ευρώ το 2015.
Οι μισθοί μειώνονται και η μερική απασχόληση εκτινάσσεται
Οσο περισσότερο αυξάνει η κυβέρνηση το εργασιακό κόστος ανεβάζοντας τους συντελεστές υπολογισμού φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, τόσο μεγαλύτερο κύμα «προσαρμογής» στα νέα δεδομένα προκαλεί. Η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών από τα μέσα του 2016 αλλά και η εκτίναξη της παρακράτησης φόρου –ειδικά για τους υψηλόμισθους–, λόγω φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και εισφοράς αλληλεγγύης, έχουν επιτείνει το κύμα μείωσης μισθών στον ιδιωτικό τομέα αλλά και τις προσλήψεις μερικής απασχόλησης. Τα στοιχεία από τις αναλυτικές περιοδικές δηλώσεις του ΙΚΑ είναι αποκαλυπτικά:
1. Ο μέσος μισθός στον ιδιωτικό τομέα έχει υποχωρήσει κατά 8% από τον Ιούλιο του 2014 μέχρι τον Απρίλιο του 2016 (μήνα για τον οποίο υπάρχουν και τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία). Ο μέσος μεικτός μισθός στον ιδιωτικό τομέα έχει περιοριστεί στα 955,55 ευρώ, από τα 1.034 ευρώ που ήταν στα μέσα του 2014. Ετσι, μπορεί να αυξάνει ο αριθμός των ασφαλισμένων λόγω μείωσης της ανεργίας, στο ΙΚΑ όμως και στην εφορία δεν φτάνουν τα ανάλογα χρήματα.
2. Μέσα σε λιγότερα από δύο χρόνια, ο αριθμός των μερικώς απασχολουμένων έχει αυξηθεί κατά τουλάχιστον 20%. Περίπου 558.150 άτομα αμείβονται με 396 ευρώ μεικτά, όταν τον Ιούλιο του 2014 ο αριθμός των μερικώς απασχολουμένων ήταν 464.267 άτομα και ο μέσος μισθός τους 442 ευρώ.
Είναι προφανές από τα στοιχεία το πώς λειτουργεί ο ιδιωτικός τομέας: προσλαμβάνουν κυρίως με συμβάσεις μερικής απασχόλησης για να αποφύγουν την παρακράτηση φόρου και τις υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές και μειώνουν τις ονομαστικές αποδοχές στους υψηλά αμειβόμενους αναζητώντας εναλλακτικούς τρόπους να αποζημιώσουν τα στελέχη που εξακολουθούν να παίρνουν υψηλές αμοιβές. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2016 η παρακράτηση φόρου στο εισόδημα από μισθούς και συντάξεις απέδωσε τα ίδια με το 2015, παρά τη μείωση του αφορολογήτου και την αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης.
Ιδια εικόνα στα «μπλοκάκια»: Σαφής ένδειξη της ζημιάς που προκαλεί στα δημόσια έσοδα η «επίθεση» που έχει εξαπολύσει η κυβέρνηση κατά των ελεύθερων επαγγελματιών και των αμειβόμενων με «μπλοκάκι» είναι η πορεία των εσόδων από το «τέλος επιτηδεύματος», το χαράτσι των 650 - 1.000 ευρώ που επιβάλλεται σε όλους όσοι διατηρούν «ενεργά» τα βιβλία τους. Από το συγκεκριμένο μέτρο το Δημόσιο εισέπραξε το 2015 περίπου 446 εκατ. ευρώ. Το 2016 κλείνει με εισπράξεις περίπου 349 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου 100 εκατ. ευρώ λιγότερα. Η απόδοση του μέτρου «χτυπήθηκε» από το κύμα «κλεισίματος» βιβλίων, το οποίο θα έχει συνέχεια και μέσα στο 2017. Το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει ότι η εισπρακτική απόδοση του μέτρου θα περιοριστεί κατά το τρέχον έτος στα 279 εκατ. ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι θα χαθούν ακόμη 70 εκατ. ευρώ. Με βάση τα στοιχεία του ΟΑΕΕ, ο αριθμός των ασφαλισμένων έχει υποχωρήσει πλέον κάτω από τις 700.000 άτομα, όταν στο τέλος του 2014 ήταν 739.767 άτομα. Από το «κλείσιμο» των βιβλίων, το Δημόσιο δεν χάνει μόνο τέλος επιτηδεύματος αλλά και ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος και φυσικά ασφαλιστικές εισφορές.
medispin
Στο ίδιο έργο «θεατής» αναμένεται να βρεθεί η κυβέρνηση μέσα στο 2017. Με το μπαράζ αυξήσεων στους έμμεσους φόρους αλλά και των υψηλότερων κρατήσεων σε αμοιβές, είτε από μισθούς είτε από «μπλοκάκια», κινδυνεύει να «θερίσει» μειώσεις συναλλαγών, δηλωμένων αποδοχών και κατά συνέπεια δημοσίων εσόδων.
Τα σήματα κινδύνου έχουν ήδη αρχίσει να εκπέμπουν: με την αύξηση του εργασιακού κόστους λόγω φόρων και εισφορών, επιταχύνεται το κύμα μετατροπής συμβάσεων από πλήρους σε μερικής απασχόλησης. Παρά το μπαράζ αυξήσεων φόρων εις βάρος των μισθωτών μέσα στο 2016, τα έσοδα από την παρακράτηση φόρου δεν αυξήθηκαν συγκριτικά με το 2015. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες κλείνουν μαζικά τα βιβλία τους για να προλάβουν τη σύνδεση των ασφαλιστικών εισφορών με το εισόδημα, γεγονός που έχει ήδη «χτυπήσει» τα έσοδα από το τέλος επιτηδεύματος.
Στελέχη της αγοράς προειδοποιούν για νέες μειώσεις στην κατανάλωση καυσίμων και τσιγάρων, απ’ όπου το υπουργείο Οικονομικών περιμένει τo 2017 να εισπράξει 900 εκατ. ευρώ πρόσθετους φόρους. Οι ανησυχίες είναι εύλογες, καθώς τόσο στα τσιγάρα όσο και στα καύσιμα οι αλλεπάλληλες αυξήσεις φόρων έχουν οδηγήσει σε μειώσεις καταναλώσεων ακόμη και άνω του 50%.
• Τσιγάρα. Ειδικότερα, με την αύξηση στον ειδικό φόρο κατανάλωσης που ενεργοποιήθηκε από την Πρωτοχρονιά, η επιβάρυνση επί της τιμής λιανικής των τσιγάρων έχει φτάσει να αντιστοιχεί περίπου στο 90% (από περίπου 84% που ήταν πριν). Στελέχη του κλάδου προσδιορίζουν τη μείωση των «νόμιμων πωλήσεων» σε τουλάχιστον 50% και περιμένουν ακόμη μεγαλύτερη αύξηση του λαθρεμπορίου από το νέο έτος. Το παράνομο εμπόριο αντιστοιχεί ήδη στο 20% της αγοράς και με τη νέα αύξηση του φόρου, εκτιμάται ότι θα λάβει ακόμη μεγαλύτερες διαστάσεις εις βάρος των δημοσίων εσόδων. Το υπουργείο Οικονομικών περιμένει ότι θα εισπράξει περί τα 210 εκατ. ευρώ επιπλέον έσοδα, ενώ ο κλάδος προειδοποιεί για απώλειες 150 εκατ. ευρώ. Τα καπνικά προϊόντα αποτελούν «χρυσοτόκο όρνιθα» για τον κρατικό προϋπολογισμό. Για το 2017, τα συνολικά φορολογικά έσοδα προβλέπεται να φτάσουν στα 43,98 δισ. και από αυτά, τα 3,1 δισ. (ποσοστό άνω του 7%) πρέπει να προέλθουν από τον ΕΦΚ και τον ΦΠΑ επί των καπνικών προϊόντων. Ακόμη και εν μέρει να επιβεβαιωθεί η πρόβλεψη του κλάδου για μείωση των νόμιμων πωλήσεων κατά 2 - 3 δισ. τσιγάρα, θα προκληθεί «τρύπα» στα έσοδα 250 εκατ. ευρώ.
• Καύσιμα. Το «εισπρακτικό στοίχημα» για το υπουργείο Οικονομικών στα καύσιμα είναι ακόμη μεγαλύτερο, καθώς μέσα στο 2017 πρέπει να συγκεντρωθούν από τον αυξημένο ειδικό φόρο κατανάλωσης και τον ΦΠΑ περίπου 5,836 δισ. ευρώ έναντι 5,064 δισ. ευρώ το 2016 με βάση τα στοιχεία του προϋπολογισμού. Το 2016 όμως έφερε μείωση εσόδων από τα καύσιμα, καθώς το 2015 οι εισπράξεις είχαν ανέλθει στα 5,417 δισ. ευρώ. Το 2017 δεν ξεκινά με τις ευνοϊκότερες συνθήκες, εφόσον η αύξηση φόρων συνδυάστηκε με την αύξηση στη διεθνή τιμή του πετρελαίου για να εκτοξεύσει την τιμή λιανικής στα ύψη. Η μείωση της κατανάλωσης θα έχει μεγάλες συνέπειες στα έσοδα από τη στιγμή που για κάθε λίτρο βενζίνης που δεν θα καταναλώνεται το Δημόσιο θα χάνει ένα ευρώ.
• Σταθερή τηλεφωνία. Αμφίβολη, τέλος, είναι και η επίπτωση που θα έχει στην κατανάλωση και η επιβολή καινούργιων μέτρων όπως ο ΕΦΚ στη σταθερή τηλεφωνία (από τον οποίο το Δημόσιο προσδοκά έσοδα 54 εκατ. ευρώ), το τέλος στη συνδρομητική τηλεόραση ή η επιβολή ειδικού φόρου κατανάλωσης στον καφέ. Το παράδειγμα της κινητής τηλεφωνίας δεν είναι ενθαρρυντικό για το υπουργείο Οικονομικών, καθώς και το 2016 έκλεισε με μείωση των εισπράξεων από το τέλος κινητής τηλεφωνίας λόγω μείωσης της κατανάλωσης τηλεπικοινωνιακού χρόνου: Εισπράχθηκαν 192 εκατ. ευρώ έναντι 210 εκατ. ευρώ το 2015.
Οι μισθοί μειώνονται και η μερική απασχόληση εκτινάσσεται
Οσο περισσότερο αυξάνει η κυβέρνηση το εργασιακό κόστος ανεβάζοντας τους συντελεστές υπολογισμού φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, τόσο μεγαλύτερο κύμα «προσαρμογής» στα νέα δεδομένα προκαλεί. Η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών από τα μέσα του 2016 αλλά και η εκτίναξη της παρακράτησης φόρου –ειδικά για τους υψηλόμισθους–, λόγω φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και εισφοράς αλληλεγγύης, έχουν επιτείνει το κύμα μείωσης μισθών στον ιδιωτικό τομέα αλλά και τις προσλήψεις μερικής απασχόλησης. Τα στοιχεία από τις αναλυτικές περιοδικές δηλώσεις του ΙΚΑ είναι αποκαλυπτικά:
1. Ο μέσος μισθός στον ιδιωτικό τομέα έχει υποχωρήσει κατά 8% από τον Ιούλιο του 2014 μέχρι τον Απρίλιο του 2016 (μήνα για τον οποίο υπάρχουν και τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία). Ο μέσος μεικτός μισθός στον ιδιωτικό τομέα έχει περιοριστεί στα 955,55 ευρώ, από τα 1.034 ευρώ που ήταν στα μέσα του 2014. Ετσι, μπορεί να αυξάνει ο αριθμός των ασφαλισμένων λόγω μείωσης της ανεργίας, στο ΙΚΑ όμως και στην εφορία δεν φτάνουν τα ανάλογα χρήματα.
2. Μέσα σε λιγότερα από δύο χρόνια, ο αριθμός των μερικώς απασχολουμένων έχει αυξηθεί κατά τουλάχιστον 20%. Περίπου 558.150 άτομα αμείβονται με 396 ευρώ μεικτά, όταν τον Ιούλιο του 2014 ο αριθμός των μερικώς απασχολουμένων ήταν 464.267 άτομα και ο μέσος μισθός τους 442 ευρώ.
Είναι προφανές από τα στοιχεία το πώς λειτουργεί ο ιδιωτικός τομέας: προσλαμβάνουν κυρίως με συμβάσεις μερικής απασχόλησης για να αποφύγουν την παρακράτηση φόρου και τις υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές και μειώνουν τις ονομαστικές αποδοχές στους υψηλά αμειβόμενους αναζητώντας εναλλακτικούς τρόπους να αποζημιώσουν τα στελέχη που εξακολουθούν να παίρνουν υψηλές αμοιβές. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2016 η παρακράτηση φόρου στο εισόδημα από μισθούς και συντάξεις απέδωσε τα ίδια με το 2015, παρά τη μείωση του αφορολογήτου και την αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης.
Ιδια εικόνα στα «μπλοκάκια»: Σαφής ένδειξη της ζημιάς που προκαλεί στα δημόσια έσοδα η «επίθεση» που έχει εξαπολύσει η κυβέρνηση κατά των ελεύθερων επαγγελματιών και των αμειβόμενων με «μπλοκάκι» είναι η πορεία των εσόδων από το «τέλος επιτηδεύματος», το χαράτσι των 650 - 1.000 ευρώ που επιβάλλεται σε όλους όσοι διατηρούν «ενεργά» τα βιβλία τους. Από το συγκεκριμένο μέτρο το Δημόσιο εισέπραξε το 2015 περίπου 446 εκατ. ευρώ. Το 2016 κλείνει με εισπράξεις περίπου 349 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου 100 εκατ. ευρώ λιγότερα. Η απόδοση του μέτρου «χτυπήθηκε» από το κύμα «κλεισίματος» βιβλίων, το οποίο θα έχει συνέχεια και μέσα στο 2017. Το ίδιο το υπουργείο Οικονομικών προβλέπει ότι η εισπρακτική απόδοση του μέτρου θα περιοριστεί κατά το τρέχον έτος στα 279 εκατ. ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι θα χαθούν ακόμη 70 εκατ. ευρώ. Με βάση τα στοιχεία του ΟΑΕΕ, ο αριθμός των ασφαλισμένων έχει υποχωρήσει πλέον κάτω από τις 700.000 άτομα, όταν στο τέλος του 2014 ήταν 739.767 άτομα. Από το «κλείσιμο» των βιβλίων, το Δημόσιο δεν χάνει μόνο τέλος επιτηδεύματος αλλά και ΦΠΑ και φόρο εισοδήματος και φυσικά ασφαλιστικές εισφορές.
medispin
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ο Ολυμπιακός θα πάρει στόπερ παρά τα "θέλω" του Μπέντο
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
