2017-01-21 13:37:20
Πολύ σημαντικά δεδομένα για τη βιοτεχνική δραστηριότητα που είχε αναπτυχθεί στο μυκηναϊκό οικισμό στα Πευκάκια του Βόλου, πριν από χιλιάδες χρόνια, φέρνει στο φως ο... εργαστηριακός χώρος που χρονολογείται τον 13ο αιώνα π.Χ. και ήρθε πρόσφατα στο φως. Το συγκεκριμένο εργαστήριο επεξεργασίας πορφύρας και βαφής νημάτων, συγκαταλέγεται στα νέα δεδομένα που φέρνει στο φως η αρχαιολογική έρευνα, και ταυτίζεται με την ανθούσα εμπορική δραστηριότητα του μυκηναϊκού οικισμού, ο οποίος αποτελούσε το λιμάνι του ανακτορικού κέντρου της Ιωλκού.
Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ
Την παραπάνω βαρυσήμαντη ανακοίνωση έκανε η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας, Ανθή Μπάτζιου, σε διάλεξη που πραγματοποίησε προχθές στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης, αναλύοντας τα αρχαιολογικά δεδομένα που αποκάλυψε η πολυετής ερευνητική δραστηριότητα, η οποία θα συνεχιστεί, σημειωτέον, και την επόμενη τετραετία, στον μυκηναϊκό οικισμό των Πευκακίων.
Μιλώντας στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας υπογράμμισε ότι πρόκειται για ένα εύρημα το οποίο είναι μοναδικό για τη μυκηναϊκή περίοδο, όχι μόνο στην περιοχή μας αλλά και σε ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο.
Παράλληλα, η κ. Μπάτζιου σημείωσε ότι η ανασκαφική τομή που πραγματοποιήθηκε στον ίδιο χώρο, έδειξε ότι το συγκεκριμένο εργαστήριο είχε ανάλογη χρήση και προγενέστερα, δηλαδή τον 14ο αιώνα π.Χ., γεγονός που πιστοποιείται από τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα αλλά και τα θραύσματα πορφύρας που βρέθηκαν, των οστράκων δηλαδή που χρησιμοποιούνταν για τη βαφή πορφυρών νημάτων.
Η ανασκαφή ολοκληρώθηκε το 2016, και, όπως εκτιμάται, η συνέχιση των ερευνών σε συνάρτηση με τη μελέτη του πλούσιου υλικού που έχει ανακαλυφθεί, θα ρίξει άπλετο φως στη διαχρονική πορεία του συγκεκριμένου οικισμού, αλλά και στην ενδεχόμενη εξαγωγική δραστηριότητα του εργαστηρίου που ανακαλύφθηκε πρόσφατα.
Στη διάρκεια της ομιλίας της, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας ανέφερε ότι στην περιοχή του Βόλου τοποθετείται το βορειότερο μυκηναϊκό ανακτορικό κέντρο, η Ιωλκός, που συνδέεται με την πλούσια μυθολογική παράδοση της Αργοναυτικής εκστρατείας και των Κενταύρων του Πηλίου.
Παράλληλα υπενθύμισε ότι στην περιοχή του Βόλου δεν υπάρχει μία, αλλά τρεις σημαντικές μυκηναϊκές θέσεις στο Κάστρο (Παλιά), στο Διμήνι και στα Πευκάκια καθώς και θολωτοί τάφοι, που αποτελούν αποδείξεις και σύμβολα εξουσίας της άρχουσας τάξης. Οι οικισμοί αυτοί καταλαμβάνουν τρεις θέσεις που αγκαλιάζουν τον μυχό του Παγασητικού, αλλά ο καθένας διαθέτει τα δικά του χαρακτηριστικά. «Προφανώς είχαν διαφορετικό ρόλο στη διοικητική οργάνωση, χωρίς βέβαια να αποκλείεται και κάποια ανταγωνιστική σχέση» όπως σημείωσε η ομιλούσα.
Μέσω της παραπάνω ανακοίνωσης, η επικεφαλής των ανασκαφικών ερευνών στα Πευκάκια, ανέλυσε τα πορίσματα που εξάγονται μέχρι στιγμής και παράλληλα ανέδειξε τη σχέση που υπάρχει με τους άλλους δύο οικισμούς, του Κάστρου και του Διμηνίου, υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι το ενδιαφέρον των ελλήνων και ξένων επιστημόνων για τους τρεις αυτούς αρχαιολογικούς χώρους ενεργοποιήθηκε με ανασκαφικές έρευνες από τα πρώτα χρόνια αμέσως μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας το 1881.
Μυκηναϊκός αμφορίσκος από τον οικισμό στα Πευκάκια
Εμπορική δραστηριότητα
Τα Πευκάκια, όπως υπογράμμισε η κ. Μπάτζιου, αποτελούσαν και την πύλη διείσδυσης των μυκηναϊκών προϊόντων στην ενδοχώρα ακολουθώντας την οδό από την Ιωλκό προς τις Φερές, προς το κέντρο της θεσσαλικής πεδιάδας και από εκεί προς Βορρά, προς τα Τέμπη και την Ολοσσόνα αλλά και προς τα δυτικά, ως την Τρίκκη και το Γεωργικό, στις υπώρειες της Πίνδου.
Η εμπορική δραστηριότητα στα Πευκάκια καθορίζεται από εισαγωγές κεραμικής από μυκηναϊκά κέντρα της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας, από εισαγωγές αμφορέων από την περιοχή της Μέσης Ανατολής (Χαναάν), από μολύβδινα σταθμά που πιστοποιούν την επί τόπου μέτρηση του βάρους με τη βοήθεια ζυγών, και από αγγεία που φέρουν σημάδια των κεραμέων και είχαν εισαχθεί από άλλες περιοχές.
Η σύνδεση της περιοχής των Πευκακίων με την αργοναυτική εκστρατεία -ναυπήγηση και απόπλους- και η ανάμνησή της στους κατοίκους είναι εμφανείς στα νομίσματα της Δημητριάδας, που χρονολογούνται μέχρι τα μέσα του 3ου αι. μ.Χ.
Πτηνόμορφο ειδώλιο από τον οικισμό στα Πευκάκια
Αρχαιολογικό ενδιαφέρον
Στο Διμήνι έχει αποκαλυφθεί μεγάλο τμήμα του μυκηναϊκού οικισμού και του διοικητικού του κέντρου που άκμασε κατά την ανακτορική περίοδο, 14ο - 13ο αι. π.Χ. και μέχρι στιγμής είναι ο μόνος που έχει ανασκαφεί σε τόσο μεγάλη έκταση στη Θεσσαλία.
Στη διάρκεια της ομιλίας της, η κ. Μπάτζιου τόνισε ότι τα μυκηναϊκά ευρήματα από τα Πευκάκια έγιναν γνωστά όταν, στα τέλη του 19ου αιώνα, η δράση αρχαιοκαπήλων έφερε στο φως άγνωστο αριθμό τάφων. « Ίσως το γεγονός αυτό, τόνισε η ίδια, συνετέλεσε στην πραγματοποίηση ερευνών από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο κατά τα έτη 1887-1889. Οι ανασκαφές στην περιοχή συνεχίστηκαν στις αρχές του 20ου αι. από τον Απ. Αρβανιτόπουλο, και αργότερα κατά τα έτη 1957 και 1967-1977 από τον Δημήτρη Θεοχάρη και ομάδα του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης».
Κατά τις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν από την Ανθή Μπάτζιου τη διετία 1986-87, στην ευρύτερη περιοχή ΝΑ της Μαγούλας Πευκάκια, διαπιστώθηκε η ύπαρξη μυκηναϊκού οικισμού έξω από τα στενά όρια της μαγούλας, όπου είχαν περιοριστεί οι παλαιότερες έρευνες. Η συστηματική ανασκαφική έρευνα που ακολούθησε (2006-2016), έφερε στο φως τμήμα ενός παράλιου μυκηναϊκού οικισμού με ποικίλες εμπορικές, οικοτεχνικές και, πιθανόν, λατρευτικές δραστηριότητες. Στόχος του ερευνητικού προγράμματος, είναι αφενός η αποκάλυψη του χαρακτήρα μυκηναϊκού οικισμού και, αφετέρου, η διερεύνηση της σχέσης του με τους άλλους δύο γειτονικούς μυκηναϊκούς οικισμούς που βρίσκονται στο Διμήνι και στο Κάστρο (Παλιά) του Βόλου.
Η γεωφυσική θέση της Μαγούλας Πευκάκια καθόρισε την ανάπτυξη του οικισμού από τη Νεολιθική εποχή και κατά τη διάρκεια της εποχής του χαλκού, καθώς εξελίχθηκε σε ένα σημαντικό εμπορικό σταθμό που επικοινωνούσε με πολλές περιοχές του αιγαιακού χώρου. Συνέπεια της ναυτικής και εμπορικής δραστηριότητας ήταν η επαφή με τον μυκηναϊκό πολιτισμό, από τα πρώτα στάδια της ανάπτυξής και επέκτασής του πριν από την Ανακτορική περίοδο.
Ο Δημήτρης Θεοχάρης έδωσε στο προϊστορικό οικισμό των Πευκακίων το όνομα Νήλεια και, δεδομένου ότι αυτός οι οικισμός ελέγχει την είσοδο στο μυχό του Παγασητικού κόλπου, εξέφρασε την άποψη ότι αυτός ήταν το λιμάνι του νεολιθικού οικισμού στο Διμήνι. Υποστήριξε ακόμη ότι «μέσω αυτού του λιμανιού διεξήγετο το εμπόριο με τον μυκηναϊκό κόσμο της νότιας Ελλάδας και των νησιών με το εσωτερικό της Θεσσαλίας, και ότι αυτό το λιμάνι ήταν κάτω από τον έλεγχο της Ιωλκού, «η Νήλεια είναι στην ουσία το λιμάνι της Ιωλκού».
Πηγή
Tromaktiko
Ρεπορτάζ: ΓΛΥΚΕΡΙΑ ΥΔΡΑΙΟΥ
Την παραπάνω βαρυσήμαντη ανακοίνωση έκανε η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας, Ανθή Μπάτζιου, σε διάλεξη που πραγματοποίησε προχθές στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης, αναλύοντας τα αρχαιολογικά δεδομένα που αποκάλυψε η πολυετής ερευνητική δραστηριότητα, η οποία θα συνεχιστεί, σημειωτέον, και την επόμενη τετραετία, στον μυκηναϊκό οικισμό των Πευκακίων.
Μιλώντας στον ΤΑΧΥΔΡΟΜΟ, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας υπογράμμισε ότι πρόκειται για ένα εύρημα το οποίο είναι μοναδικό για τη μυκηναϊκή περίοδο, όχι μόνο στην περιοχή μας αλλά και σε ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο.
Παράλληλα, η κ. Μπάτζιου σημείωσε ότι η ανασκαφική τομή που πραγματοποιήθηκε στον ίδιο χώρο, έδειξε ότι το συγκεκριμένο εργαστήριο είχε ανάλογη χρήση και προγενέστερα, δηλαδή τον 14ο αιώνα π.Χ., γεγονός που πιστοποιείται από τα αρχιτεκτονικά κατάλοιπα αλλά και τα θραύσματα πορφύρας που βρέθηκαν, των οστράκων δηλαδή που χρησιμοποιούνταν για τη βαφή πορφυρών νημάτων.
Η ανασκαφή ολοκληρώθηκε το 2016, και, όπως εκτιμάται, η συνέχιση των ερευνών σε συνάρτηση με τη μελέτη του πλούσιου υλικού που έχει ανακαλυφθεί, θα ρίξει άπλετο φως στη διαχρονική πορεία του συγκεκριμένου οικισμού, αλλά και στην ενδεχόμενη εξαγωγική δραστηριότητα του εργαστηρίου που ανακαλύφθηκε πρόσφατα.
Στη διάρκεια της ομιλίας της, η προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μαγνησίας ανέφερε ότι στην περιοχή του Βόλου τοποθετείται το βορειότερο μυκηναϊκό ανακτορικό κέντρο, η Ιωλκός, που συνδέεται με την πλούσια μυθολογική παράδοση της Αργοναυτικής εκστρατείας και των Κενταύρων του Πηλίου.
Παράλληλα υπενθύμισε ότι στην περιοχή του Βόλου δεν υπάρχει μία, αλλά τρεις σημαντικές μυκηναϊκές θέσεις στο Κάστρο (Παλιά), στο Διμήνι και στα Πευκάκια καθώς και θολωτοί τάφοι, που αποτελούν αποδείξεις και σύμβολα εξουσίας της άρχουσας τάξης. Οι οικισμοί αυτοί καταλαμβάνουν τρεις θέσεις που αγκαλιάζουν τον μυχό του Παγασητικού, αλλά ο καθένας διαθέτει τα δικά του χαρακτηριστικά. «Προφανώς είχαν διαφορετικό ρόλο στη διοικητική οργάνωση, χωρίς βέβαια να αποκλείεται και κάποια ανταγωνιστική σχέση» όπως σημείωσε η ομιλούσα.
Μέσω της παραπάνω ανακοίνωσης, η επικεφαλής των ανασκαφικών ερευνών στα Πευκάκια, ανέλυσε τα πορίσματα που εξάγονται μέχρι στιγμής και παράλληλα ανέδειξε τη σχέση που υπάρχει με τους άλλους δύο οικισμούς, του Κάστρου και του Διμηνίου, υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι το ενδιαφέρον των ελλήνων και ξένων επιστημόνων για τους τρεις αυτούς αρχαιολογικούς χώρους ενεργοποιήθηκε με ανασκαφικές έρευνες από τα πρώτα χρόνια αμέσως μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας το 1881.
Μυκηναϊκός αμφορίσκος από τον οικισμό στα Πευκάκια
Εμπορική δραστηριότητα
Τα Πευκάκια, όπως υπογράμμισε η κ. Μπάτζιου, αποτελούσαν και την πύλη διείσδυσης των μυκηναϊκών προϊόντων στην ενδοχώρα ακολουθώντας την οδό από την Ιωλκό προς τις Φερές, προς το κέντρο της θεσσαλικής πεδιάδας και από εκεί προς Βορρά, προς τα Τέμπη και την Ολοσσόνα αλλά και προς τα δυτικά, ως την Τρίκκη και το Γεωργικό, στις υπώρειες της Πίνδου.
Η εμπορική δραστηριότητα στα Πευκάκια καθορίζεται από εισαγωγές κεραμικής από μυκηναϊκά κέντρα της Πελοποννήσου και της Στερεάς Ελλάδας, από εισαγωγές αμφορέων από την περιοχή της Μέσης Ανατολής (Χαναάν), από μολύβδινα σταθμά που πιστοποιούν την επί τόπου μέτρηση του βάρους με τη βοήθεια ζυγών, και από αγγεία που φέρουν σημάδια των κεραμέων και είχαν εισαχθεί από άλλες περιοχές.
Η σύνδεση της περιοχής των Πευκακίων με την αργοναυτική εκστρατεία -ναυπήγηση και απόπλους- και η ανάμνησή της στους κατοίκους είναι εμφανείς στα νομίσματα της Δημητριάδας, που χρονολογούνται μέχρι τα μέσα του 3ου αι. μ.Χ.
Πτηνόμορφο ειδώλιο από τον οικισμό στα Πευκάκια
Αρχαιολογικό ενδιαφέρον
Στο Διμήνι έχει αποκαλυφθεί μεγάλο τμήμα του μυκηναϊκού οικισμού και του διοικητικού του κέντρου που άκμασε κατά την ανακτορική περίοδο, 14ο - 13ο αι. π.Χ. και μέχρι στιγμής είναι ο μόνος που έχει ανασκαφεί σε τόσο μεγάλη έκταση στη Θεσσαλία.
Στη διάρκεια της ομιλίας της, η κ. Μπάτζιου τόνισε ότι τα μυκηναϊκά ευρήματα από τα Πευκάκια έγιναν γνωστά όταν, στα τέλη του 19ου αιώνα, η δράση αρχαιοκαπήλων έφερε στο φως άγνωστο αριθμό τάφων. « Ίσως το γεγονός αυτό, τόνισε η ίδια, συνετέλεσε στην πραγματοποίηση ερευνών από το Γερμανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο κατά τα έτη 1887-1889. Οι ανασκαφές στην περιοχή συνεχίστηκαν στις αρχές του 20ου αι. από τον Απ. Αρβανιτόπουλο, και αργότερα κατά τα έτη 1957 και 1967-1977 από τον Δημήτρη Θεοχάρη και ομάδα του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης».
Κατά τις ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν από την Ανθή Μπάτζιου τη διετία 1986-87, στην ευρύτερη περιοχή ΝΑ της Μαγούλας Πευκάκια, διαπιστώθηκε η ύπαρξη μυκηναϊκού οικισμού έξω από τα στενά όρια της μαγούλας, όπου είχαν περιοριστεί οι παλαιότερες έρευνες. Η συστηματική ανασκαφική έρευνα που ακολούθησε (2006-2016), έφερε στο φως τμήμα ενός παράλιου μυκηναϊκού οικισμού με ποικίλες εμπορικές, οικοτεχνικές και, πιθανόν, λατρευτικές δραστηριότητες. Στόχος του ερευνητικού προγράμματος, είναι αφενός η αποκάλυψη του χαρακτήρα μυκηναϊκού οικισμού και, αφετέρου, η διερεύνηση της σχέσης του με τους άλλους δύο γειτονικούς μυκηναϊκούς οικισμούς που βρίσκονται στο Διμήνι και στο Κάστρο (Παλιά) του Βόλου.
Η γεωφυσική θέση της Μαγούλας Πευκάκια καθόρισε την ανάπτυξη του οικισμού από τη Νεολιθική εποχή και κατά τη διάρκεια της εποχής του χαλκού, καθώς εξελίχθηκε σε ένα σημαντικό εμπορικό σταθμό που επικοινωνούσε με πολλές περιοχές του αιγαιακού χώρου. Συνέπεια της ναυτικής και εμπορικής δραστηριότητας ήταν η επαφή με τον μυκηναϊκό πολιτισμό, από τα πρώτα στάδια της ανάπτυξής και επέκτασής του πριν από την Ανακτορική περίοδο.
Ο Δημήτρης Θεοχάρης έδωσε στο προϊστορικό οικισμό των Πευκακίων το όνομα Νήλεια και, δεδομένου ότι αυτός οι οικισμός ελέγχει την είσοδο στο μυχό του Παγασητικού κόλπου, εξέφρασε την άποψη ότι αυτός ήταν το λιμάνι του νεολιθικού οικισμού στο Διμήνι. Υποστήριξε ακόμη ότι «μέσω αυτού του λιμανιού διεξήγετο το εμπόριο με τον μυκηναϊκό κόσμο της νότιας Ελλάδας και των νησιών με το εσωτερικό της Θεσσαλίας, και ότι αυτό το λιμάνι ήταν κάτω από τον έλεγχο της Ιωλκού, «η Νήλεια είναι στην ουσία το λιμάνι της Ιωλκού».
Πηγή
Tromaktiko
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Τραγωδία στην Ιταλία με λεωφορείο που μετέφερε μαθητές
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
