2017-06-30 17:24:05
της Judy Dempsey
Carnegie Europe
Όταν η Angela Merkel έγινε Καγκελάριος της Γερμανίας το Νοέμβριο του 2005, ο Σοσιαλδημοκράτης προκάτοχός της, Gerhard Schroeder, είχε μόλις κλείσει μια μεγάλη θέση στη Gazprom, τον ρωσικό κρατικό ενεργειακό κολοσσό. Εκείνη την εποχή, φαινόταν ότι ο Vladimir Putin, ο Ρώσος πρόεδρος, αντάμοιβε τον στενό του φίλο για το ότι πίεσε για μια μεγάλη ενεργειακή σύμβαση μεταξύ της Gazprom και αυτού που ήταν τότε ο πιο σημαντικός σύμμαχος του Κρεμλίνου στην ΕΕ.
Πίσω από τις πλάτες των Ανατολικών και Κεντροευρωπαίων γειτόνων της Γερμανίας, ο Schroeder, υποστηριζόμενος από τις κορυφαίες εταιρείες ενέργειας της Αυστρίας, της Ολλανδίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας, έκανε μια συμφωνία με τη Gazprom. Θα κατασκεύαζαν τον αγωγό Nord Stream κάτω από τη Βαλτική για να φέρουν το ρωσικό αέριο απευθείας στη Δυτική Ευρώπη, για πρώτη φορά. Για τη Gazprom, η συμφωνία σήμαινε ότι πλέον ενοχλήσεις ή επιπλέον δαπάνες με τις χώρες διέλευσης, ιδιαίτερα την Ουκρανία και την Πολωνία. Για τη Γερμανία, σήμαινε αυξημένη ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία -ανεξαρτήτως πολιτικών και στρατηγικών επιπτώσεων.
Περί τα 12 χρόνια μετά, η κοινοπραξία κατασκευάζει έναν δεύτερο αγωγό, τον Nord Stream 2. Αλλά αυτή τη φορά, η αντίδραση από πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ και την Κομισιόν, αυξάνεται. Μεγάλο μέρος της κριτικής κατευθύνεται στη Γερμανία, ιδίως στη Merkel. Ωστόσο όταν την αμφισβήτησαν για το Nord Stream, η Merkel δεν έχει εγκαταλείψει την προφανή της πεποίθηση ότι το project είναι καθαρά εμπορικό εγχείρημα.
Τα μέλη του υπουργικού της συμβουλιου έχουν υιοθετήσει την ίδια γραμμή. Όταν ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Sigmar Gabriel ήταν υπουργός Οικονομίας, είχε πει ότι στον Putin ότι δεν υπήρχε ανάγκη να ανησυχεί για την Κομισιόν που έχωνε τη μύτη της στις ρυθμιστικές πρακτικές του Nord Stream. Το project θα παράμενε "υπό την αρμοδιότητα των γερμανικών αρχών, εάν ήταν δυνατό”, είπε ο Gabriel στον Putin τον Οκτώβριο του 2015. "Επομένως εάν μπορούμε να κάνουμε αυτό, τότε οι ευκαιρίες για εξωτερική ανάμειξη θα είναι περιορισμένες. Θα περιορίσουμε την πιθανότητα πολιτικής παρέμβασης σε αυτό το έργο”.
Στις 15 Ιουνίου, αφότου οι συζητήσεις στο Βερολίνο με τον Εσθονό πρωθυπουργό Juri Ratas, ο οποίος είναι εναντίον του Nord Stream καθώς πηγαίνει ενάντια σε οτιδήποτε υποστηρίζει η ΕΕ (λιγότερη εξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια, περισσότερη ενεργειακή διαφοροποίηση, και απελευθέρωση του κλάδου), η Merkel επανέλαβε το motto της: "Νομίζω ότι πρέπει να διευκρινιστούν ορισμένα νομικά ζητήματα σε σχέση με το Nord Stream 2”, δήλωσε. "Διαφορετικά είναι ένα οικονομικό project και δε νομίζω πως χρειαζόμαστε επιπλέον εντολή για αυτό”.
Όχι μόνο οι Γερμανοί, αλλά επίσης οι Γάλλοι και Αυστριακοί αξιωματούχοι ήταν σιωπηλοί στις 26 ιουνίου στη διάρκεια μιας άτυπης συνάντησης των υπουργών ΕΝέργειας της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Η πλειοψηφία ήθελε να δώσει στην Κομισιόν το πράσινο-φως για να διαπραγματευτεί με τη Ρωσία για τον Nord Stream 2. "Είχαν παρέμβει 13 αντιπροσωπείες, και όλες ήτανυπέρ της προσέγγισης της Κομισιόν”, δήλωσε στο Reuters ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Maos Sefcovic. Οι υπουργοί θα αποφασίσουν μετά τη θερινή περίοδο εάν θα δώσουν στην Κομισιόν μια εντολή για διαπραγμάτευση.
Τρία πράγματα είναι εντυπωσιακά για τη στάση του Βερολίνου αναφορικά με το Nord Stream 2. Το πρώτο είναι ότι η Merkel θα μπορούσε να είχε σταματήσει το αρχικό project όταν για πρώτη φορά κατέκτησε την Καγκελαρία το 2005. Η κατασκευή του δεν είχε καν ξεκινήσει. Όταν ρωτάει κανείς μέλη της Χριστιανοδημοκρατική της Ένωσης, γιατί δεν το σταμάτησε τότε, έχουν μία ααπάντηση: η Merkel δεν ήθελε να διαλύσει τον συνασπισμό της, ο οποίος περιλάμβανε και τους Σοσιαλδημοκράτες. Ωστόσο θα μπορούσε να είχε ανατρέψει το Nord Stream κατά τη δεύτερη θητεία της, όταν ήταν σε συνεργασία με τους φιλελεύθερους Ελεύθερους Δημοκράτες. Και πάλι, δεν έκανε τίποτα. Και τώρα, καθώς η τρίτη της θητεία έρχεται στο τέλος της, οι Χριστιανοδημοκράτες επαναλαμβάνυον το ίδιο μήνυμα: η Merkel δεν θέλει να αποσταθεροποιήσει τον συνασπισμό της με τους Σοσιαλδημοκράτες.
Κανένας από αυτά δεν μένει. Ο Nord Stream δεν είναι ένα εμπορικό project. Είναι εξαιρετικά πολιτικό. Είναι εναντίον σε όλα όσα υποστίθεται ότι πρεσβεύει η ΕΕ όταν πρόκειται για την ενεργειακή αστάλεια. Και σε μια περίοδο που οι ηγέτες των θεσμικών οργάνων και των κρατών-μελών της ΕΕ κάνουν λόγο για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανθεκτικότητας, σίγουρα αυτό περιλαμβάνει διαφοροποιημένες ενεργειακές προμήθειες για τα κράτη-μέλη και για το σύνολο της Ένωσης.
Η ΕΕ παίρνει περίπου το ένα τρίτο των εισαγωγών της σε αέριο από τη Ρωσία. Όσο για τη Γερμανία, παρά την μεγάλη της στροφή στις ανανεώσιμες πηγές μετά από την απόφαση της Merkel το 2011 να εγκαταλείψει την πυρηνική ενέργεια, η Γερμανία στηρίζεται στη Ρωσία για το 35% του εισαγόμενου πετρελαίου της, το 39% του εισαγόμενου αερίου και το 29% του εισαγόμενου άνθρακα.
Δεύτερον, η τάση στη Γερμανία είναι όλο και περισσότερο προς τη διακυβερνητική λήψη αποφάσεων σε επίπεδο ΕΕ, που σημαίνει ότι η Κομισιόν κατατάσσεται δεύτερη μετά τα κράτη-μέλη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.Αυτή η αλλαγή ξεκίνησε με τον Schroder. Όχι μόνο έσπασε μια μεγάλη παράδοση των Γερμανών ηγετών, ιδιαίτερα του πρώην Καγκελαρίου Helmut Kohl, για την υποστήριξη μιας ισχυρής κομισιόν. Επίσης έδειξε ότι η Γερμανία είναι πολύ πιο πρόθυμη να αρθρώσει και να υπερασπιστεί τα εθνικά της συμφέροντα. Ανάλογα με το θέμα, η Merkel έχει συνεχίσει την τάση που ξεκίνησε ο Schroder. Αυτό φαίνεται αινιγματικό. Η διάθεση στην Ευρώπη -ή τουλάχιστον στη Δυτική ΕΥρώπη- φαίνεται να οδεύει προς περαιτέρω ολοκλήρωση, κάτι που θα αμφισβητούσε τον ρόλο των κρατών-μελών.
Και τρίτον, η στάση της Merkel αναφορικά με το Nord Stream είναι παράδοξη σε σχέση με τις θέσεις της έναντι της Ρωσίας και των ΗΠΑ. Ήταν αυτή που ηγήθηκε της ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία για την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και για την εισβολή σε μέρη της Ανατολικής Ουκρανίας. Είναι δύσκολο να συμβαδίσει αυτή η ηγεσία με την ανεπιφύλακτη στήριξή της προς το Nord Stream, ιδιαίτερα από τη στιγμή που η αμερικανική Γερουσία προσφάτως άσκησε κριτική στο Nord Stream και ζήτηση να εγκαταλειφθεί το project. Από αυτή την άποψη, η Merkel δεν πρόκειται να ικανοποιήσει τα αμερικανικά συμφέροντα.
Ίσως, εάν επανεκλεγεί στις ομοσπονδιακές εκλογές της Γερμανίας το Σεπτέμβριο, η Merkel να υποκύψει στην Κομισιόν. Αλλά όχι πιο πρίν.
Capital.gr
==========================================
Ιδιοκτησία πνευματικών δικαιωμάτων του Geopolitics & Daily News - © 2017. Το περιεχόμενο του site αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του Geopolitics & Daily News. Οποιαδήποτε πληροφορία (κείμενο, εικόνες, γραφικά) περιέχεται στο site μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για προσωπική, μη εμπορική χρήση. Είναι παράνομη η αντιγραφή, αναπαραγωγή, τροποποίηση με οποιονδήποτε τρόπο, μέρους ή του συνόλου των περιεχομένων του site χωρίς προηγούμενη έγγραφη συγκατάθεση ή αναφορά της σελίδας
geopolitics
Carnegie Europe
Όταν η Angela Merkel έγινε Καγκελάριος της Γερμανίας το Νοέμβριο του 2005, ο Σοσιαλδημοκράτης προκάτοχός της, Gerhard Schroeder, είχε μόλις κλείσει μια μεγάλη θέση στη Gazprom, τον ρωσικό κρατικό ενεργειακό κολοσσό. Εκείνη την εποχή, φαινόταν ότι ο Vladimir Putin, ο Ρώσος πρόεδρος, αντάμοιβε τον στενό του φίλο για το ότι πίεσε για μια μεγάλη ενεργειακή σύμβαση μεταξύ της Gazprom και αυτού που ήταν τότε ο πιο σημαντικός σύμμαχος του Κρεμλίνου στην ΕΕ.
Πίσω από τις πλάτες των Ανατολικών και Κεντροευρωπαίων γειτόνων της Γερμανίας, ο Schroeder, υποστηριζόμενος από τις κορυφαίες εταιρείες ενέργειας της Αυστρίας, της Ολλανδίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας, έκανε μια συμφωνία με τη Gazprom. Θα κατασκεύαζαν τον αγωγό Nord Stream κάτω από τη Βαλτική για να φέρουν το ρωσικό αέριο απευθείας στη Δυτική Ευρώπη, για πρώτη φορά. Για τη Gazprom, η συμφωνία σήμαινε ότι πλέον ενοχλήσεις ή επιπλέον δαπάνες με τις χώρες διέλευσης, ιδιαίτερα την Ουκρανία και την Πολωνία. Για τη Γερμανία, σήμαινε αυξημένη ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία -ανεξαρτήτως πολιτικών και στρατηγικών επιπτώσεων.
Περί τα 12 χρόνια μετά, η κοινοπραξία κατασκευάζει έναν δεύτερο αγωγό, τον Nord Stream 2. Αλλά αυτή τη φορά, η αντίδραση από πολλά κράτη-μέλη της ΕΕ και την Κομισιόν, αυξάνεται. Μεγάλο μέρος της κριτικής κατευθύνεται στη Γερμανία, ιδίως στη Merkel. Ωστόσο όταν την αμφισβήτησαν για το Nord Stream, η Merkel δεν έχει εγκαταλείψει την προφανή της πεποίθηση ότι το project είναι καθαρά εμπορικό εγχείρημα.
Τα μέλη του υπουργικού της συμβουλιου έχουν υιοθετήσει την ίδια γραμμή. Όταν ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών Sigmar Gabriel ήταν υπουργός Οικονομίας, είχε πει ότι στον Putin ότι δεν υπήρχε ανάγκη να ανησυχεί για την Κομισιόν που έχωνε τη μύτη της στις ρυθμιστικές πρακτικές του Nord Stream. Το project θα παράμενε "υπό την αρμοδιότητα των γερμανικών αρχών, εάν ήταν δυνατό”, είπε ο Gabriel στον Putin τον Οκτώβριο του 2015. "Επομένως εάν μπορούμε να κάνουμε αυτό, τότε οι ευκαιρίες για εξωτερική ανάμειξη θα είναι περιορισμένες. Θα περιορίσουμε την πιθανότητα πολιτικής παρέμβασης σε αυτό το έργο”.
Στις 15 Ιουνίου, αφότου οι συζητήσεις στο Βερολίνο με τον Εσθονό πρωθυπουργό Juri Ratas, ο οποίος είναι εναντίον του Nord Stream καθώς πηγαίνει ενάντια σε οτιδήποτε υποστηρίζει η ΕΕ (λιγότερη εξάρτηση από τη ρωσική ενέργεια, περισσότερη ενεργειακή διαφοροποίηση, και απελευθέρωση του κλάδου), η Merkel επανέλαβε το motto της: "Νομίζω ότι πρέπει να διευκρινιστούν ορισμένα νομικά ζητήματα σε σχέση με το Nord Stream 2”, δήλωσε. "Διαφορετικά είναι ένα οικονομικό project και δε νομίζω πως χρειαζόμαστε επιπλέον εντολή για αυτό”.
Όχι μόνο οι Γερμανοί, αλλά επίσης οι Γάλλοι και Αυστριακοί αξιωματούχοι ήταν σιωπηλοί στις 26 ιουνίου στη διάρκεια μιας άτυπης συνάντησης των υπουργών ΕΝέργειας της ΕΕ στις Βρυξέλλες. Η πλειοψηφία ήθελε να δώσει στην Κομισιόν το πράσινο-φως για να διαπραγματευτεί με τη Ρωσία για τον Nord Stream 2. "Είχαν παρέμβει 13 αντιπροσωπείες, και όλες ήτανυπέρ της προσέγγισης της Κομισιόν”, δήλωσε στο Reuters ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Maos Sefcovic. Οι υπουργοί θα αποφασίσουν μετά τη θερινή περίοδο εάν θα δώσουν στην Κομισιόν μια εντολή για διαπραγμάτευση.
Τρία πράγματα είναι εντυπωσιακά για τη στάση του Βερολίνου αναφορικά με το Nord Stream 2. Το πρώτο είναι ότι η Merkel θα μπορούσε να είχε σταματήσει το αρχικό project όταν για πρώτη φορά κατέκτησε την Καγκελαρία το 2005. Η κατασκευή του δεν είχε καν ξεκινήσει. Όταν ρωτάει κανείς μέλη της Χριστιανοδημοκρατική της Ένωσης, γιατί δεν το σταμάτησε τότε, έχουν μία ααπάντηση: η Merkel δεν ήθελε να διαλύσει τον συνασπισμό της, ο οποίος περιλάμβανε και τους Σοσιαλδημοκράτες. Ωστόσο θα μπορούσε να είχε ανατρέψει το Nord Stream κατά τη δεύτερη θητεία της, όταν ήταν σε συνεργασία με τους φιλελεύθερους Ελεύθερους Δημοκράτες. Και πάλι, δεν έκανε τίποτα. Και τώρα, καθώς η τρίτη της θητεία έρχεται στο τέλος της, οι Χριστιανοδημοκράτες επαναλαμβάνυον το ίδιο μήνυμα: η Merkel δεν θέλει να αποσταθεροποιήσει τον συνασπισμό της με τους Σοσιαλδημοκράτες.
Κανένας από αυτά δεν μένει. Ο Nord Stream δεν είναι ένα εμπορικό project. Είναι εξαιρετικά πολιτικό. Είναι εναντίον σε όλα όσα υποστίθεται ότι πρεσβεύει η ΕΕ όταν πρόκειται για την ενεργειακή αστάλεια. Και σε μια περίοδο που οι ηγέτες των θεσμικών οργάνων και των κρατών-μελών της ΕΕ κάνουν λόγο για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανθεκτικότητας, σίγουρα αυτό περιλαμβάνει διαφοροποιημένες ενεργειακές προμήθειες για τα κράτη-μέλη και για το σύνολο της Ένωσης.
Η ΕΕ παίρνει περίπου το ένα τρίτο των εισαγωγών της σε αέριο από τη Ρωσία. Όσο για τη Γερμανία, παρά την μεγάλη της στροφή στις ανανεώσιμες πηγές μετά από την απόφαση της Merkel το 2011 να εγκαταλείψει την πυρηνική ενέργεια, η Γερμανία στηρίζεται στη Ρωσία για το 35% του εισαγόμενου πετρελαίου της, το 39% του εισαγόμενου αερίου και το 29% του εισαγόμενου άνθρακα.
Δεύτερον, η τάση στη Γερμανία είναι όλο και περισσότερο προς τη διακυβερνητική λήψη αποφάσεων σε επίπεδο ΕΕ, που σημαίνει ότι η Κομισιόν κατατάσσεται δεύτερη μετά τα κράτη-μέλη στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.Αυτή η αλλαγή ξεκίνησε με τον Schroder. Όχι μόνο έσπασε μια μεγάλη παράδοση των Γερμανών ηγετών, ιδιαίτερα του πρώην Καγκελαρίου Helmut Kohl, για την υποστήριξη μιας ισχυρής κομισιόν. Επίσης έδειξε ότι η Γερμανία είναι πολύ πιο πρόθυμη να αρθρώσει και να υπερασπιστεί τα εθνικά της συμφέροντα. Ανάλογα με το θέμα, η Merkel έχει συνεχίσει την τάση που ξεκίνησε ο Schroder. Αυτό φαίνεται αινιγματικό. Η διάθεση στην Ευρώπη -ή τουλάχιστον στη Δυτική ΕΥρώπη- φαίνεται να οδεύει προς περαιτέρω ολοκλήρωση, κάτι που θα αμφισβητούσε τον ρόλο των κρατών-μελών.
Και τρίτον, η στάση της Merkel αναφορικά με το Nord Stream είναι παράδοξη σε σχέση με τις θέσεις της έναντι της Ρωσίας και των ΗΠΑ. Ήταν αυτή που ηγήθηκε της ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις στη Ρωσία για την προσάρτηση της Κριμαίας το 2014 και για την εισβολή σε μέρη της Ανατολικής Ουκρανίας. Είναι δύσκολο να συμβαδίσει αυτή η ηγεσία με την ανεπιφύλακτη στήριξή της προς το Nord Stream, ιδιαίτερα από τη στιγμή που η αμερικανική Γερουσία προσφάτως άσκησε κριτική στο Nord Stream και ζήτηση να εγκαταλειφθεί το project. Από αυτή την άποψη, η Merkel δεν πρόκειται να ικανοποιήσει τα αμερικανικά συμφέροντα.
Ίσως, εάν επανεκλεγεί στις ομοσπονδιακές εκλογές της Γερμανίας το Σεπτέμβριο, η Merkel να υποκύψει στην Κομισιόν. Αλλά όχι πιο πρίν.
Capital.gr
==========================================
Ιδιοκτησία πνευματικών δικαιωμάτων του Geopolitics & Daily News - © 2017. Το περιεχόμενο του site αποτελεί πνευματική ιδιοκτησία του Geopolitics & Daily News. Οποιαδήποτε πληροφορία (κείμενο, εικόνες, γραφικά) περιέχεται στο site μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο για προσωπική, μη εμπορική χρήση. Είναι παράνομη η αντιγραφή, αναπαραγωγή, τροποποίηση με οποιονδήποτε τρόπο, μέρους ή του συνόλου των περιεχομένων του site χωρίς προηγούμενη έγγραφη συγκατάθεση ή αναφορά της σελίδας
geopolitics
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ελληνική πολιτιστική διπλωματία: Δυνατότητες και προοπτικές
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ο Τραμπ στο Παρίσι
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
