2018-01-29 01:02:22
Mirjana Živojinović
Σερβική Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών
Η συμβολή Σέρβων επιστημόνων στην έκδοση σερβικών εγγράφων από το αρχείο της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου.
Περίληψη της Εισήγησης:
Τα σερβικά έγγραφα από το Αρχείο της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου, τα οποία ανήκουν στην περίοδο που εκτείνεται από την ίδρυση της Μονής το 1198 μέχρι και την πτώση του Σερβικού Δεσποτάτου στους Οθωμανούς το 1459, αναμένεται να δημοσιευτούν σε ένα δίτομο έργο. Η πρωτοβουλία για το πόνημα αυτό προήλθε από την Ιερά Μονή Χιλανδαρίου, πρωτίστως από τον Πανοσιολογιώτατο ηγούμενο της Μονής Μεθόδιο.
Ο πρώτος τόμος θα περιέχει όλα τα έγγραφα που σχετίζονται με τη δυναστεία των Νεμανιδών, από την ίδρυση της Μονής το 1198 μέχρι τη μάχη του Έβρου (Σεπτέμβριος 1371), δηλαδή έως τον θάνατο του αυτοκράτορα Στεφάνου Ε’ Ούρεσι (Δεκέμβριος 1371), γιού του Στεφάνου Δ’ Δουσάν, γεγονός που οδήγησε στον αφανισμό της δυναστείας. Ο δεύτερος τόμος θα περιέχει όλα τα άλλα έγγραφα, δηλαδή τις δωρητήριες πράξεις που εκδόθηκαν από τη δυναστεία των Λαζάρεβιτς, από τοπικούς άρχοντες (των οίκων Μπράνκοβιτς, Δραγάση και Μρνγιάβτσεβιτς) και από Σέρβους αρχιεπισκόπους και πατριάρχες, καθώς και τις αποφάσεις των συνελεύσεων της αδελφότητας της Μονής Χιλανδαρίου.
Ο πρώτος τόμος περιέχει: I. Μια σύντομη επισκόπηση των σημαντικότερων συλλογών σερβικών μεσαιωνικών εγγράφων που έχουν δημοσιευτεί έως τώρα στο Βελιγράδι. II. Ορισμένες παρατηρήσεις πάνω σε διπλωματικά χαρακτηριστικά (ή ιδιαιτερότητες) των δημοσιευόμενων δωρητήριων εγγράφων, όπου δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στην αξιοπιστία τους, καθώς πρόκειται για ένα ζήτημα που έχει προκαλέσει ιδιαίτερες αντιπαραθέσεις στην επιστήμη μας. III. Τη δημοσίευση των μεταγραμμένων εγγράφων, συνοδευόμενων από τη μετάφρασή τους στη σύγχρονη σερβική γλώσσα και σχολιασμό. IV. Τη δημοσίευση τριών εγγράφων, δύο εκ των οποίων αποδίδονται στον αυτοκράτορα Δουσάν και ένα στον αυτοκράτορα Ούρεσι, τα οποία συντάχθηκαν στα τέλη του 15ου και τον 16ο αιώνα. Τα έγγραφα αυτά θεωρήθηκε πως βοήθησαν τους μοναχούς του Χιλανδαρίου να αποδείξουν, κυρίως ενώπιον των Τουρκικών αρχών, την κατοχύρωση ορισμένων δικαιωμάτων που δεν αναγνωρίζονταν στη Μονή. V. Καταλόγους στα Ελληνικά, τα Ρωσικά και τα Σερβικά και VI. Το Γενικό Ευρετήριο.
Οι πολύχρονες μελέτες μας πάνω στα σερβικά και ελληνικά δωρητήρια έγγραφα οδήγησαν στο συμπέρασμα πως οι μεταγραφές των σερβικών εγγράφων, τα πρωτότυπα των οποίων έχουν χαθεί, αποτελούν αξιόπιστες πηγές. Η αξιοπιστία τους έχει αμφισβητηθεί πολλάκις και έχουν θεωρηθεί πλαστά, κυρίως επειδή οι σερβικές μεταγραφές που πραγματοποιήθηκαν στη Μονή Χιλανδαρίου, σε αντίθεση με εκείνες στα Ελληνικά, δεν πιστοποιήθηκαν από τον Πρώτο του Άθω ή από τον επίσκοπο Ιερισσού και Άθω. Αναμφίβολα, ο λόγος ήταν η έλλειψη γνώσης της Σερβικής γλώσσας, στην οποία είχαν αποδοθεί τα κείμενα. Καταδείξαμε πως τα δεδομένα των χειρογράφων ήταν επικαιροποιημένα. Έτσι, στη μεταγραφή αναφέρεται το μη σωζόμενο πλέον αρχικό όνομα ενός χωριού που δωρήθηκε στη Μονή ή η περιγραφή των ορίων ενός μετοχίου, όπως αυτά ήταν κατά τον χρόνο συγγραφής του χειρογράφου. Θα πρέπει να προσθέσουμε πως στις μεταγραφές που πραγματοποιήθηκαν μετά το 1346 χρησιμοποιείται ο τίτλος του Πατριάρχη αντί του Αρχιεπισκόπου, ο οποίος ήταν η κεφαλή της Σερβικής Εκκλησίας κατά τον χρόνο έκδοσης του πρωτότυπου εγγράφου.
http://www.agioritikiestia.gr
Σχετικά:
9891 - Δεύτερο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας
9896 - Το πρόγραμμα του 2ου Επιστημονικού Εργαστηρίου της Αγιορειτικής Εστίας
9898 - Περιλήψεις των εισηγήσεων της Επιστημονικής Ημερίδας «Ο ναός του Πρωτάτου και ο ζωγράφος του: Έργα συντήρησης και νέα δεδομένα»
9913 - Περιλήψεις ομιλητών του 2ου Επιστημονικού Εργαστηρίου της Αγιορειτικής Εστίας
9928 - Νέα στοιχεία για την ταυτότητα των ζωγράφων του ναού του Πρωτάτου, στις Καρυές του Αγίου Όρους
9929 - Προκαλούν αίσθηση οι αποκαλύψεις για το μνημείο - θρύλο του Αγίου Όρους!
9945 - Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας
ΗΜΕΡΙΔΑ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ, 8 Δεκεμβρίου 2017
10053 - Τοιχογραφίες Πρωτάτου: Η συντήρηση ενός έργου τέχνης στην καρδιά της αθωνικής μοναστικής πολιτείας.(Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Ι. Κανονίδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10054 - Σχόλια για την ιστορία του Αγίου Όρους στα χρόνια των πρώτων Παλαιολόγων. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Κρ. Χρυσοχοΐδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10074 - Ο Ναός του Πρωτάτου στα πλαίσια της Μεσοβυζαντινής Ναοδομίας (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Σταύρου Μαμαλούκου στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10079 - Η συντήρηση των τοιχογραφιών του Πρωτάτου. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Στέλιου Στεφανίδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10085 - Πρωτάτου επανεπίσκεψις. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση της κ. Ανδρομάχης Νάστου στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10091 - Αναζητώντας απαντήσεις για τη ζωγραφική του Πρωτάτου. Ζητήματα της ιστορίας της έρευνας. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Νικολάου Σιώμκου στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10098 - Οι τοιχογραφίες του Ναού του Πρωτάτου: Ερευνητικά ζητήματα μετά την συντήρησή τους. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Κωνσταντίνου Μ. Βαφειάδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10107 - Τα χρώματα του Πρωτάτου. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Ανέστη Βασιλακέρη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10116 - Ιστορική τοποθέτησις, ανάγνωσις και γενική εξήγησις της «Καινής Εικόνος» της Ιστορήσεως Πρωτάτου.(Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Δημητρίου Εμμ. Καλομοιράκη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10137 - Πρωτάτο ΙΙΙ: Επανερμηνεία του ρόλου κεντρικών παραστάσεων με παρεπόμενα για την όλη δομή του εικονογραφικού προγράμματος. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Παντελή Φουντά στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10144 - Μερική έκλειψη Πανσελήνου: μια αναμενόμενη έκπληξη. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Γιώργου Φουστέρη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
2ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ, 9 - 10 Δεκεμβρίου 2017
10149 - Ο αφορισμός του βασιλιά Ντουσάν (το ανάθεμα του Καλλίστου) – μερικές παρατηρήσεις βάσει εγγράφων στα αγιορείτικα αρχεία. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Srđan Pirivatrić στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10150 - Η έκδοση των μεσαιωνικών αρχείων του Αγίου Όρους στη σειρά Archives de l’Athos: Ο τρίτος τόμος εγγράφων της μονής Βατοπεδίου και οι νέες εκδόσεις. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Κωστή Σμυρλή στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
agioritikesmnimes
Σερβική Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών
Η συμβολή Σέρβων επιστημόνων στην έκδοση σερβικών εγγράφων από το αρχείο της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου.
Περίληψη της Εισήγησης:
Τα σερβικά έγγραφα από το Αρχείο της Ιεράς Μονής Χιλανδαρίου, τα οποία ανήκουν στην περίοδο που εκτείνεται από την ίδρυση της Μονής το 1198 μέχρι και την πτώση του Σερβικού Δεσποτάτου στους Οθωμανούς το 1459, αναμένεται να δημοσιευτούν σε ένα δίτομο έργο. Η πρωτοβουλία για το πόνημα αυτό προήλθε από την Ιερά Μονή Χιλανδαρίου, πρωτίστως από τον Πανοσιολογιώτατο ηγούμενο της Μονής Μεθόδιο.
Ο πρώτος τόμος θα περιέχει όλα τα έγγραφα που σχετίζονται με τη δυναστεία των Νεμανιδών, από την ίδρυση της Μονής το 1198 μέχρι τη μάχη του Έβρου (Σεπτέμβριος 1371), δηλαδή έως τον θάνατο του αυτοκράτορα Στεφάνου Ε’ Ούρεσι (Δεκέμβριος 1371), γιού του Στεφάνου Δ’ Δουσάν, γεγονός που οδήγησε στον αφανισμό της δυναστείας. Ο δεύτερος τόμος θα περιέχει όλα τα άλλα έγγραφα, δηλαδή τις δωρητήριες πράξεις που εκδόθηκαν από τη δυναστεία των Λαζάρεβιτς, από τοπικούς άρχοντες (των οίκων Μπράνκοβιτς, Δραγάση και Μρνγιάβτσεβιτς) και από Σέρβους αρχιεπισκόπους και πατριάρχες, καθώς και τις αποφάσεις των συνελεύσεων της αδελφότητας της Μονής Χιλανδαρίου.
Ο πρώτος τόμος περιέχει: I. Μια σύντομη επισκόπηση των σημαντικότερων συλλογών σερβικών μεσαιωνικών εγγράφων που έχουν δημοσιευτεί έως τώρα στο Βελιγράδι. II. Ορισμένες παρατηρήσεις πάνω σε διπλωματικά χαρακτηριστικά (ή ιδιαιτερότητες) των δημοσιευόμενων δωρητήριων εγγράφων, όπου δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στην αξιοπιστία τους, καθώς πρόκειται για ένα ζήτημα που έχει προκαλέσει ιδιαίτερες αντιπαραθέσεις στην επιστήμη μας. III. Τη δημοσίευση των μεταγραμμένων εγγράφων, συνοδευόμενων από τη μετάφρασή τους στη σύγχρονη σερβική γλώσσα και σχολιασμό. IV. Τη δημοσίευση τριών εγγράφων, δύο εκ των οποίων αποδίδονται στον αυτοκράτορα Δουσάν και ένα στον αυτοκράτορα Ούρεσι, τα οποία συντάχθηκαν στα τέλη του 15ου και τον 16ο αιώνα. Τα έγγραφα αυτά θεωρήθηκε πως βοήθησαν τους μοναχούς του Χιλανδαρίου να αποδείξουν, κυρίως ενώπιον των Τουρκικών αρχών, την κατοχύρωση ορισμένων δικαιωμάτων που δεν αναγνωρίζονταν στη Μονή. V. Καταλόγους στα Ελληνικά, τα Ρωσικά και τα Σερβικά και VI. Το Γενικό Ευρετήριο.
Οι πολύχρονες μελέτες μας πάνω στα σερβικά και ελληνικά δωρητήρια έγγραφα οδήγησαν στο συμπέρασμα πως οι μεταγραφές των σερβικών εγγράφων, τα πρωτότυπα των οποίων έχουν χαθεί, αποτελούν αξιόπιστες πηγές. Η αξιοπιστία τους έχει αμφισβητηθεί πολλάκις και έχουν θεωρηθεί πλαστά, κυρίως επειδή οι σερβικές μεταγραφές που πραγματοποιήθηκαν στη Μονή Χιλανδαρίου, σε αντίθεση με εκείνες στα Ελληνικά, δεν πιστοποιήθηκαν από τον Πρώτο του Άθω ή από τον επίσκοπο Ιερισσού και Άθω. Αναμφίβολα, ο λόγος ήταν η έλλειψη γνώσης της Σερβικής γλώσσας, στην οποία είχαν αποδοθεί τα κείμενα. Καταδείξαμε πως τα δεδομένα των χειρογράφων ήταν επικαιροποιημένα. Έτσι, στη μεταγραφή αναφέρεται το μη σωζόμενο πλέον αρχικό όνομα ενός χωριού που δωρήθηκε στη Μονή ή η περιγραφή των ορίων ενός μετοχίου, όπως αυτά ήταν κατά τον χρόνο συγγραφής του χειρογράφου. Θα πρέπει να προσθέσουμε πως στις μεταγραφές που πραγματοποιήθηκαν μετά το 1346 χρησιμοποιείται ο τίτλος του Πατριάρχη αντί του Αρχιεπισκόπου, ο οποίος ήταν η κεφαλή της Σερβικής Εκκλησίας κατά τον χρόνο έκδοσης του πρωτότυπου εγγράφου.
http://www.agioritikiestia.gr
Σχετικά:
9891 - Δεύτερο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας
9896 - Το πρόγραμμα του 2ου Επιστημονικού Εργαστηρίου της Αγιορειτικής Εστίας
9898 - Περιλήψεις των εισηγήσεων της Επιστημονικής Ημερίδας «Ο ναός του Πρωτάτου και ο ζωγράφος του: Έργα συντήρησης και νέα δεδομένα»
9913 - Περιλήψεις ομιλητών του 2ου Επιστημονικού Εργαστηρίου της Αγιορειτικής Εστίας
9928 - Νέα στοιχεία για την ταυτότητα των ζωγράφων του ναού του Πρωτάτου, στις Καρυές του Αγίου Όρους
9929 - Προκαλούν αίσθηση οι αποκαλύψεις για το μνημείο - θρύλο του Αγίου Όρους!
9945 - Ολοκληρώθηκε με επιτυχία το 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας
ΗΜΕΡΙΔΑ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ, 8 Δεκεμβρίου 2017
10053 - Τοιχογραφίες Πρωτάτου: Η συντήρηση ενός έργου τέχνης στην καρδιά της αθωνικής μοναστικής πολιτείας.(Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Ι. Κανονίδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10054 - Σχόλια για την ιστορία του Αγίου Όρους στα χρόνια των πρώτων Παλαιολόγων. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Κρ. Χρυσοχοΐδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10074 - Ο Ναός του Πρωτάτου στα πλαίσια της Μεσοβυζαντινής Ναοδομίας (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Σταύρου Μαμαλούκου στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10079 - Η συντήρηση των τοιχογραφιών του Πρωτάτου. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Στέλιου Στεφανίδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10085 - Πρωτάτου επανεπίσκεψις. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση της κ. Ανδρομάχης Νάστου στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10091 - Αναζητώντας απαντήσεις για τη ζωγραφική του Πρωτάτου. Ζητήματα της ιστορίας της έρευνας. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Νικολάου Σιώμκου στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10098 - Οι τοιχογραφίες του Ναού του Πρωτάτου: Ερευνητικά ζητήματα μετά την συντήρησή τους. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Κωνσταντίνου Μ. Βαφειάδη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10107 - Τα χρώματα του Πρωτάτου. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Ανέστη Βασιλακέρη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10116 - Ιστορική τοποθέτησις, ανάγνωσις και γενική εξήγησις της «Καινής Εικόνος» της Ιστορήσεως Πρωτάτου.(Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Δημητρίου Εμμ. Καλομοιράκη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10137 - Πρωτάτο ΙΙΙ: Επανερμηνεία του ρόλου κεντρικών παραστάσεων με παρεπόμενα για την όλη δομή του εικονογραφικού προγράμματος. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Παντελή Φουντά στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
10144 - Μερική έκλειψη Πανσελήνου: μια αναμενόμενη έκπληξη. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Γιώργου Φουστέρη στην Ημερίδα της Αγιορειτικής Εστίας)
2ο ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣ, 9 - 10 Δεκεμβρίου 2017
10149 - Ο αφορισμός του βασιλιά Ντουσάν (το ανάθεμα του Καλλίστου) – μερικές παρατηρήσεις βάσει εγγράφων στα αγιορείτικα αρχεία. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Srđan Pirivatrić στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
10150 - Η έκδοση των μεσαιωνικών αρχείων του Αγίου Όρους στη σειρά Archives de l’Athos: Ο τρίτος τόμος εγγράφων της μονής Βατοπεδίου και οι νέες εκδόσεις. (Βιντεοσκοπημένη εισήγηση του κ. Κωστή Σμυρλή στο 2ο Διεθνές Επιστημονικό Εργαστήριο της Αγιορειτικής Εστίας)
agioritikesmnimes
VIDEO
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ο Νεϊμάρ διέψευσε τα μεταγραφικά σενάρια
![Βασίλης Λιάτσος: Παίζοντας μπάλα με τον γιο του [photo]](https://images.newsnowgreece.com/109/1095020/vasilis-liatsos-paizontas-mpala-me-ton-gio-tou-photo-1-124x78.jpg)
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Βασίλης Λιάτσος: Παίζοντας μπάλα με τον γιο του [photo]
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
