2018-04-25 13:23:25
Ἐν Πειραιεῖ τῇ 25ῃ Ἀπριλίου 2018
Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Θ Ε Ν
ΛΟΓΟΙ ΑΚΥΡΩΣΕΩΣ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΣτΕ
ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
Καταθέσαμε ἐμπροθέσμως ἐνώπιον τοῦ ΣτΕ αἴτησι ἀκυρώσεως τοῦ ΠΔ 18/2018 Ὀργανισμός Ὑπουργείου Παιδείας, Ἔρευνας καί Θρησκευμάτων (ΦΕΚ τ.Α΄ 31/23.2.2018) διά τούς κάτωθι νομίμους λόγους:
Α. Ἱστορικό
Ὁ καθ’ οὗ κ. Ὑπουργός, διὰ τοῦ προσβαλλομένου προεδρικοῦ διατάγματος προέβη εἰς ρύθμισιν τοῦ ἀντικειμένου τῆς ἀποστολῆς τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας, Ἔρευνας καὶ Θρησκευμάτων.
Συγκεκριμένως εἰς τὸ ἄρθρον 1 τοῦ προσβαλλομένου διατάγματος ἐρρυθμίσθη ἡ ἀποστολὴ τοῦ ἐν λόγω Ὑπουργείου ὁρισθέντος ὅτι: «Ἀποστολὴ τοῦ ὑπουργείου παιδείας, ἔρευνας καὶ θρησκευμάτων (ἐφ’ ἑξῆς ὑπουργεῖο) εἶναι ἡ ἀνάπτυξη καὶ ἡ συνεχὴς ἀναβάθμιση τῆς παιδείας μὲ σκοπό: α΄) τὴν ἠθική, τὴν πνευματικὴ καὶ τὴ φυσικὴ ἀγωγὴ τῶν Ἑλλήνων, β΄) τὴν ἀνάπτυξη τῆς ἐθνικῆς συνείδησης, γ΄) τὴν προστασία τῆς ἐλευθερίας τῆς θρησκευτικῆς συνείδησης καὶ τῆς λατρείας καὶ τὴν ἐποπτεία τῶν λειτουργῶν ὅλων τῶν γνωστῶν θρησκειῶν, δ΄) τὴν καλλιέργεια τοῦ σεβασμοῦ στὴν ἐλευθερία τοῦ λόγου καὶ τῆς ἔκφρασης, ε΄) τὴν ἀνοχὴ στὴ διαφορετικότητα, στ΄) τὴ διαπαιδαγώγηση μὲ βάση τὶς ἀρχὲς τῆς δημοκρατίας, τῆς ἰσότητας, τῆς ἀλληλεγγύης, τῆς ἀπαγόρευσης τῶν διακρίσεων, τῆς διαφάνειας καὶ τῆς ἀξιοκρατίας, ζ΄) τὸν σεβασμὸ στὸ περιβάλλον, φυσικὸ καὶ πολιτιστικό, καὶ τὴν ἐμπέδωση τῆς ἀρχῆς τῆς ἀειφορίας, η΄) τὴ διαμόρφωση ἐλεύθερων, ἐνεργῶν καὶ κριτικὰ σκεπτόμενων πολιτῶν, θ) τὴν ἀνάπτυξη καὶ τὴν προαγωγὴ τῆς ἐπιστήμης, τῆς ἔρευνας, τῆς καινοτομίας, τῆς τεχνολογίας, τῆς κοινωνίας τῆς πληροφορίας, ι) τὴ μέριμνα γιὰ τὴν ποιοτικὴ ἀναβάθμιση τῆς ἐκπαίδευσης τῆς νέας γενιᾶς καὶ τῆς διὰ βίου μάθησης».
Συνάμα διὰ τοῦ ἄρθρου 86 τοῦ προσβαλλομένου διατάγματος κατηργήθη τὸ «Π.Δ
. 114/2014 (Α΄ 181) καὶ κάθε διάταξη, ἡ ὁποία ρυθμίζει κατὰ διαφορετικὸ τρόπο θέματα ποὺ περιλαμβάνονται στὶς διατάξεις του».
Τοιουτοτρόπως διὰ τῆς ἐν λόγω διατάξεως τοῦ προσβαλλομένου διατάγματος καὶ κατὰ παράβασιν τοῦ Συντάγματος καὶ τοῦ Νόμου κατηργήθη ἡ διάταξις τοῦ ἄρθρου 1 παράγραφος α΄ τοῦ προρρηθέντος Π.Δ. 114/2014 (ΦΕΚ τ.Α΄ 181), καθ’ ἥν, μεταξὺ τῶν σκοπῶν του ὡς ἄνω ὑπουργείου περιελαμβάνετο «α) ἡ προαγωγὴ τῆς παιδείας μὲ σκοπὸ τὴν ἠθική, πνευματική, ἐπαγγελματικὴ καὶ φυσικὴ ἀγωγὴ τῶν Ἑλλήνων, τὴν ἀνάπτυξη τῆς ἐθνικῆς καὶ θρησκευτικῆς συνείδησης καὶ τὴ διάπλασή τους σὲ ἐλεύθερους καὶ ὑπεύθυνους πολίτες», εἰς τρόπον δηλαδή, ὥστε δυνάμει τοῦ προσβαλλομένου προεδρικοῦ διατάγματος δὲν συνιστᾶ πλέον σκοπὸν τοῦ ὑπουργείου παιδείας, ἐρεύνης καὶ θρησκευμάτων ἡ ἀνάπτυξις τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν Ἑλληνοπαίδων, τῶν φοιτούντων ἐν τοῖς ὑπὸ τὴν ἐποπτείαν τοῦ καθ’ οὗ τελούσιν διδακτηρίοις.
ΛΟΓΟΙ ΑΚΥΡΩΣΕΩΣ:
ΠΑΡΑΒΑΣΙΣ ΝΟΜΟΥ: ΑΡΘΡΩΝ 13 (παρ. 1) καὶ 16 (παρ. 2) Σ., 1 (παρ. 1, 2 καὶ 3) Ν. 1566/1985, 9 ΕΣΔΑ καὶ 2 τοῦ Α΄ προσθέτου πρωτοκόλλου ΕΣΔΑ/ Ν. 2329/1953 καὶ ν.δ. 53/1974.
Τὸ προσβαλλόμενον διάταγμα περιλαμβάνον τὰς ἀναλυτικῶς προαναφερομένας ρυθμίσεις παραβιάζει τὰς ἐν θέματι διατάξεις τοῦ Συντάγματος καὶ τοῦ Νόμου καὶ πρέπει νομίμως νὰ ἀκυρωθῆ.
Εἰδικώτερον κατὰ τὴν παράγραφον 1 τοῦ ἄρθρου 13 τοῦ Συντάγματος ὁρίζεται ὅτι: «1. Ἡ ἐλευθερία τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως εἶναι ἀπαραβίαστος. Ἡ ἀπόλαυσις τῶν ἀτομικῶν καὶ πολιτικῶν δικαιωμάτων δὲν ἐξαρτᾶται ἐκ τῶν θρησκευτικῶν ἑκάστου πεποιθήσεων».
Ἐπίσης κατὰ τὴν παράγραφον 2 τοῦ ἄρθρου 16 τοῦ Συντάγματος: «2. Ἡ παιδεία ἀποτελεῖ βασικὴν ἀποστολὴν τοῦ Κράτους, ἔχει δὲ ὡς σκοπὸν τὴν ἠθικήν, πνευματικήν, ἐπαγγελματικὴν καὶ φυσικὴν ἀγωγὴν τῶν Ἑλλήνων, τὴν ἀνάπτυξιν τῆς ἐθνικῆς καὶ θρησκευτικῆς συνειδήσεως καὶ τὴν διάπλασιν αὐτῶν ὡς ἐλευθέρων καὶ ὑπευθύνων πολιτῶν».
Ἀκόμη ἡ Σύμβασις τῆς Ρώμης περὶ προασπίσεως τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου καὶ τῶν θεμελιωδῶν ἐλευθεριῶν, κυρωθεῖσα τὸ πρῶτον διὰ τοῦ Ν. 2329/1953 (ΦΕΚ 68 τ.Α΄) καὶ ἐκ νέου διὰ τοῦ ν.δ. 53/1974 (ΦΕΚ 256 τ. Α΄) ἔχουσα κατ’ ἄρθρον 28 πάρ. 1 Σ. ηὐξημένην τυπικὴν ἰσχὺν διὰ τοῦ ἄρθρου 9 κατοχυροῖ τὸ ἀνθρώπινον δικαίωμα τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας, ἐνῶ διὰ τοῦ ἄρθρου 2 τοῦ πρώτου προσθέτου πρωτοκόλλου της, ὁρίζει εἰδικώτερον ὅτι «οὐδεὶς δύναται νὰ στερηθῆ τοῦ δικαιώματος ὅπως ἐκπαιδευθῆ. Πᾶν κράτος ἐν τὴ ἀσκήσει τῶν ἀναλαμβανομένων ὑπ’ αὐτοῦ καθηκόντων ἐπὶ τοῦ πεδίου τῆς μορφώσεως καὶ τῆς ἐκπαιδεύσεως θὰ σέβεται τὸ δικαίωμα τῶν γονέων ὅπως ἐξασφαλίζωσιν τὴν μόρφωσιν καὶ ἐκπαίδευσιν ταύτην συμφώνως πρὸς τὰς ἰδίας των θρησκευτικάς καὶ φιλοσοφικάς πεποιθήσεις».
Εἰδικῶς ἡ συγκεκριμένη διάταξις τοῦ ἄρθρου 2 τοῦ τ.Α΄ προσθέτου πρωτοκόλλου τῆς ΕΣΔΑ ἐπιβάλλει εἰς τὸ κράτος καὶ μάλιστα διὰ τῆς ἐπὶ τούτου ἁρμοδίας καθ’ ὕλην ὑπηρεσίας, οἷον ἐν προκειμένω τὸ Ὑπουργεῖον Παιδείας, Ἐρεύνης καὶ Θρησκευμάτων, τὸν σεβασμὸν τοῦ δικαιώματος τῶν γονέων, ὅπως ἐξασφαλίζωσιν εἰς τὰ τέκνα των καὶ μαθητάς φοιτοῦντας ἐν τοῖς ἐποπτευομένοις ὑπὸ τῶν κρατικῶν ὑπηρεσιῶν τοῦ ὑπουργείου παιδείας διδακτηρίοις, τὴν παροχὴν θρησκευτικῆς ἐκπαιδεύσεως καὶ δὴ συμφώνου πρὸς τὰς ἰδίας αὐτῶν (τῶν γονέων) θρησκευτικάς πεποιθήσεις, περίπτωσις, ἡ ὁποία συντρέχει καὶ εἰς τὴν πλειονοψηφίαν τῶν ἡμετέρων συμπολιτῶν γονέων προσώπων φοιτούντων εἰς ἅπαντα τὰ ἐν τὴ χώρα λειτουργοῦντα Δημοτικὰ σχολεῖα, Γυμνάσια καὶ Λύκεια.
Ἐπειδὴ ἐξ ἄλλου ἐκ τῶν ἀνωτέρω διατάξεων ἑρμηνευομένων ἐν συνδυασμῶ μεταξὺ τῶν ἐν ὄψει τοῦ πασιδήλου γεγονότος ὅτι ἡ συντριπτικὴ πλειοψηφία τοῦ Ἑλληνικοῦ Λαοῦ πρεσβεύει τὴν Ὀρθόδοξον Χριστιανικὴν Πίστιν (ὉλΣτΕ 660/2018, ΣτΕ 3533/1985, ΝοΒ 1995 – 925 ἔπ.) ὡς τοῦτο μαρτυρεῖται ἄλλωστε καὶ ἀπὸ τὴν ἐπικεφαλίδα τοῦ Συντάγματος καὶ ἐκ τῆς ἐπικλήσεως τῆς Ἁγίας Ὁμοουσίου καὶ Ἀδιαιρέτου Τριάδος καὶ ἐν συνδυασμῶ πρὸς τὸ ἄρθρον 3 Σ., μὲ τὸ ὁποῖον ἡ Ὀρθοδοξία χαρακτηρίζεται ὡς ἡ Ἐπικρατοῦσα ἐν Ἑλλάδι Θρησκεία, συνάγεται ὅτι θεμελιώδης σκοπὸς τῆς εἰς τὰ σχολεῖα παρεχομένης παιδείας εἶναι, μεταξὺ τῶν ἄλλων καὶ ἡ ἀνάπτυξις τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν Ὀρθοδόξων Ἑλληνοπαίδων ἀποκλειστικῶς συμφώνως πρὸς τὰ δόγματα, τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς ἱεράς παραδόσεις τῆς Ὀρθοδόξου Χριστιανικῆς Πίστεως καὶ διδασκαλίας, εἰς τὴν ὁποίαν ἀποβλέπουν οἱ γονεῖς των ἀντλοῦντες ἀπὸ τὸ ὡς ἄνω ἄρθρον 13 τοῦ Συντάγματος τὸ καὶ διεθνῶς (κατὰ τὰς προειρημένας διατάξεις τῆς ΕΣΔΑ) κατωχυρωμένον δικαίωμα νὰ ἑξασφαλίζωσιν τὴν ἐκ μέρους τοῦ κράτους παροχὴν τῆς θρησκευτικῆς παιδείας καὶ ἀγωγῆς εἰς τὰ σχολεῖα διὰ μέσου της ἐποπτευούσης αὐτὰ ἁρμοδίας κρατικῆς ἀρχῆς, τοῦ ὑπουργείου παιδείας.
Ὑπὸ τὴν ἔννοιαν ταύτην καὶ προκειμένου νὰ τύχη ἐφαρμογῆς ἡ διάταξις τοῦ ἄρθρου 16 πάρ. 2 τοῦ Συντάγματος, δηλαδὴ προκειμένου νὰ ἀναπτυχθῆ ἡ θρησκευτικὴ συνείδησις τῶν μαθητῶν συμφώνως τῇ διδασκαλίᾳ τῆς Ὀρθοδόξου Χριστιανικῆς Πίστεως, τὸ κράτος καὶ δὴ τὸ ὑπουργεῖον παιδείας, ἐρεύνης καὶ θρησκευμάτων ὀφείλει νὰ ἐξακολουθήση νὰ δρᾶ ἐπὶ τῷ συγκεκριμένω ἀκριβῶς σκοπῶ, ἤτοι τῆς ἀναπτύξεως τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν Ὀρθοδόξων Ἑλληνοπαίδων, διὰ μέσου τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν, ὥστε τοῦτο νὰ διδάσκηται ἀφ’ ἑνὸς μὲν ἐπὶ ἱκανὸν ἀριθμὸν ὡρῶν ἑβδομαδιαίως καὶ ἀφ’ ἑτέρου ἐπὶ τῇ βάσει ἀποκλειστικῶς καὶ μόνον τῶν ἀρχῶν, τῶν δογμάτων, τῆς διδασκαλίας καὶ τῶν Ἱερῶν Παραδόσεων τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐπὶ τῇ βάσει ἀναλόγων προγραμμάτων σπουδῶν καὶ ὀργανογράμματος τοῦ ἐν λόγω μαθήματος, διὰ τὸν καταρτισμὸν τῶν ὁποίων ἀποκλειστικῶς ἁρμόδιον τυγχάνει τὸ ὑπουργεῖον τοῦ καθ’ οὗ ἐν συνδυασμῷ μέ τάς διατάξεις τοῦ ἄρθρ. 2 τοῦ Ν. 590/1977 (ΦΕΚ τ.Α 146), διότι μόνον οὕτω δύναται νὰ διασφαλίζηται ἡ ἐπίτευξις τῆς ὡς ἄνω συνταγματικῆς ἀποστολῆς τῆς παιδείας, συνισταμένης εἰς τὴν ἀνάπτυξιν τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν Ὀρθοδόξων Ἑλληνοπαίδων. Ὀφείλει δ’ ὡσαύτως ὁ ὑπουργὸς παιδείας, ὡς ἀποκλειστικὸς καθ’ ὕλην ἁρμόδιος λειτουργὸς ἐν τῇ κυβερνητικῇ λειτουργίᾳ, νὰ ἐξακολουθήση νὰ ἀποσκοπῆ κατὰ τὸν προορισμὸν καὶ τὸν σκοπὸν τοῦ ὑπουργείου εἰς τὸ νὰ ἐπιτυγχάνωσιν οἱ μαθηταὶ διὰ μέσου τῆς εἰς τὰ σχολεῖα παρεχομένης διαδικασίας ἐκπαιδεύσεως των τὴν ἀνάπτυξιν τῆς θρησκευτικῆς των συνειδήσεως, κατὰ τὴν διδασκαλίαν τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν καὶ νὰ ἱκανοποιῆται οὕτω τὸ δικαίωμα τῶν γονέων των, διὰ παροχὴν εἰς τὰ τέκνα των καὶ μαθητάς θρησκευτικῆς ἐκπαιδεύσεως συμφώνου πρὸς τὰς ἰδικάς των θρησκευτικάς πεποιθήσεις (ὉλΣτΕ 660/2018, ΣτΕ 3356/1995 ΝοΒ 1995 – 925 ἕπ.).
Μὲ τέτοιο ἀκριβῶς περιεχόμενον ἀντελήφθη ἐξ ἄλλου τὴν ἔννοιαν τῶν ἀνωτέρω διατάξεων καὶ ὁ κοινὸς νομοθέτης, ὁ ὁποῖος διὰ τοῦτο ὥρισε μὲ τὴν διάταξιν τοῦ ἄρθρου 1 Ν. 1566/ 1985 ὑπὸ τὸν τίτλον «Δομὴ καὶ λειτουργία τῆς πρωτοβάθμιας καὶ δευτεροβάθμιας ἐκπαιδεύσεως» (ΦΕΚ τ.Α΄ 167) ὅτι «Σκοπὸς τῆς πρωτοβάθμιας καὶ δευτεροβάθμιας ἐκπαιδεύσεως εἶναι νὰ συμβάλει στὴν ὁλόπλευρη, ἁρμονικὴ καὶ ἰσόρροπη ἀνάπτυξη τῶν διανοητικῶν καὶ ψυχοσωματικῶν δυνάμεων τῶν μαθητῶν, ὥστε ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὸ φῦλο καὶ τὴν καταγωγὴ νὰ ἔχουν τὴν δυνατότητα νὰ ἐξελιχθοῦν σὲ ὁλοκληρωμένες προσωπικότητες καὶ νὰ ζήσουν δημιουργικά. Εἰδικώτερα ὑποβοηθεῖ τοὺς μαθητές: α΄) Νὰ γίνονται ἐλεύθεροι, ὑπεύθυνοι, δημοκρατικοὶ πολίτες, νὰ ὑπερασπίζονται τὴν ἐθνικὴ ἀνεξαρτησία, τὴν ἐδαφικὴ ἀκεραιότητα τῆς Χώρας καὶ τὴν δημοκρατία, νὰ ἐμπνέονται ἀπὸ ἀγάπη πρὸς τὸν ἄνθρωπο, τὴν ζωή, τὴν φύση καὶ νὰ διακατέχονται ἀπὸ πίστη πρὸς τὴν πατρίδα καὶ τὰ γνήσια στοιχεῖα τῆς Ὀρθόδοξης Χριστιανικῆς παράδοσης. Ἡ ἐλευθερία τῆς θρησκευτικῆς τους συνείδησης εἶναι ἀπαραβίαστη». Μὲ τὸ ἄρθρο δὲ 6 παρ. 2 ὥρισε ὅτι ἡ ἐκπαίδευση στὸ Λύκειο «ἰδιαίτερα βοηθεῖ τοὺς μαθητὲς α΄) (…), β΄) Νὰ συνειδητοποιοῦν τὴν βαθύτερη σημασία τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανικοῦ ἤθους (…).»
Συνεπῶς ἡ ρητὴ κατάργησις καὶ ἀπαλοιφὴ διὰ τοῦ προσβαλλομένου διατάγματος ἀπὸ τοὺς σκοποὺς τοῦ ὑπουργείου παιδείας τοῦ συνταγματικοῦ σκοποῦ τῆς ἀναπτύξεως τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν μαθητῶν προσκρούει ἀμέσως πρὸς τὰς ἐν λόγω διατάξεις τοῦ Νόμου, ἅτε μηδόλως δυναμένων νὰ ἐφαρμοσθῶσιν ἐὰν τὸ καθ’ ὕλην ἁρμόδιον ἐπὶ τῆς παιδείας ὑπουργεῖον παύση νὰ ἐπιδιώκη τὸν συγκεκριμένον σκοπόν.
Ἐξ ἄλλου ὁ νομοθέτης διὰ τῆς παραγράφου 3 τοῦ ἄρθρου 1 τοῦ αὐτοῦ ὡς ἄνω Νόμου 1566/1985 καὶ εἰς ὅ,τι ἀφορᾶ ἀκριβῶς τοὺς σκοπούς, εἰς οὕς ὀφείλουν νὰ ἀποβλέπωσι τὰ διδασκόμενα μαθήματα, τὰ συναφῆ των προγράμματα σπουδῶν, τὰ σχολικὰ βιβλία καὶ τὰ λοιπὰ διδακτικὰ μέσα, ἅτινα κατὰ τὴν παράγραφον 2 τοῦ ἰδίου ἄρθρου χαρακτηρίζονται ὡς βασικοὶ συντελεσταὶ διὰ τὴν ἐπίτευξιν τῶν σκοπῶν τῆς παιδείας, ἡ ὁποία παρέχεται εἰς ἅπαντα τὰ σχολεῖα, τὰ ὁποῖα καὶ ἐποπτεύει ὁ καθ’ οὗ, συνιστῶντες ἅρα βασικὸν σκοπὸν διὰ τὴν λειτουργίαν τοῦ συγκεκριμένου ὑπουργείου, ὥρισε αὐτολεξεὶ τὰ ἑξῆς: «α΄) Τὰ ἀναλυτικὰ προγράμματα ἀποτελοῦν ἄρτιους ὁδηγοὺς τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ ἔργου καὶ περιλαμβάνουν κυρίως: αα΄) σαφῶς διατυπωμένους, κατὰ μάθημα, σκοποὺς μέσα στὰ πλαίσια τῶν γενικῶν καὶ εἰδικῶν, κατὰ βαθμίδα, σκοπῶν τῆς ἐκπαίδευσης, ββ΄) διδακτέα ὕλη ἐπιλεγμένη σύμφωνα μὲ τὸν σκοπὸ τοῦ μαθήματος, σὲ κάθε ἐπίπεδο, ἀνάλογη καὶ σύμμετρη πρὸς τὸ ὡρολόγιο πρόγραμμα καὶ πρὸς τὶς ἀφομοιωτικὲς δυνατότητες τῶν μαθητῶν, διαρθρωμένη ἄρτια σὲ ἐπὶ μέρους ἑνότητες καὶ θέματα. (…)».
Οὕτως, ἡ διὰ τοῦ προσβαλλομένου ρύθμισις τῶν σκοπῶν τοῦ ὑπουργείου παιδείας, ἐρεύνης καὶ θρησκευμάτων, διὰ τῆς ὁποίας ἔχει πλέον ἀπαλειφθεῖ καὶ ρητῶς καταργηθεῖ ἡ ὑποχρέωσις τοῦ καθ’ οὗ νὰ μεριμνᾶ διὰ τὴν ἀνάπτυξιν τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν Ἑλληνοπαίδων, παραβιάζει τὴν συναφῆ συνταγματικὴν κατ’ ἄρθρον 16 πάρ. 2 ὑποχρέωσιν τοῦ κράτους ὡς πρὸς τὴν θεμελιωδεστέραν ἀποστολὴν τῆς παιδείας καὶ δὴ τοῦ καθ’ οὗ ὑπουργείου, ὡς καθ’ ὕλην ἀποκλειστικῶς ἐπὶ τῆς παιδείας ἁρμοδίου, συνισταμένης ἀκριβῶς εἰς τὴν ἀνάπτυξιν τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν Ἑλληνοπαίδων κατὰ τὰς θρησκευτικάς βεβαίως τῶν γονέων των πεποιθήσεις.
Δίχως τὴν παραμικράν ἀμφιβολίαν, ἡ ἀπάλειψις καὶ ρητὴ κατάργησις τῆς ἀναπτύξεως τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν μαθητῶν ἀπὸ τοὺς σκοποὺς τοῦ ὑπουργείου τοῦ καθ’ οὗ, τοὺς ὁποίους ρυθμίζει τὸ προσβαλλόμενον διάταγμα, προσβάλλει καιρίως τὴν ἐν λόγω θρησκευτικὴν των συνείδησιν, τὴν κατὰ τὸ Σύνταγμα ἅμα ὡς ἀπαραβίαστον κατοχυρουμένην, παραβιάζει δ’ ὡσαύτως καὶ τὸ δικαίωμα καὶ τῶν λοιπῶν γονέων Ὀρθοδόξων μαθητῶν τοῦ Δημοτικοῦ, τοῦ Γυμνασίου καὶ τοῦ Λυκείου νὰ προσλαμβάνωσιν αὐτὰ διὰ μέσου τῶν ἐποπτευομένων ὑπὸ τοῦ καθ’ οὗ διδακτηρίων, θρησκευτικὴν ἐκπαίδευσιν σύμφωνον πρὸς τὰς ἰδίας αὐτῶν θρησκευτικάς πεποιθήσεις, ἤτοι ἀποκλειστικῶς καὶ μόνον ἐπὶ τῇ βάσει τῶν ἀρχῶν, τῶν δογμάτων καὶ τῶν ἱερῶν παραδόσεων τῆς ἡμετέρας Ὀρθοδόξου Χριστιανικῆς Πίστεως.
Αἱ διατάξεις τῶν ἄρθρων 16 πάρ. 2 Σ. καὶ 9 ΕΣΔΑ, αἱ προβλέπουσαι τὴν ὑποχρέωσιν τοῦ κράτους νὰ μεριμνᾶ διὰ τὴν ἀνάπτυξιν τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν μαθητῶν, ὡς καὶ ἡ διάταξις τοῦ ἄρθρου 2 τοῦ Α΄ Προσθέτου Πρωτοκόλλου τῆς ΕΣΔΑ κατοχυροῖ τὸ δικαίωμα τῶν γονέων – καὶ τῶν τέκνων των – νὰ παρέχηται εἰς τὰ τέκνα των ὑπὸ τοῦ κράτους θρησκευτικὴ ἐκπαίδευσις σύμφωνος πρὸς τὰς ἰδίας αὐτῶν θρησκευτικάς πεποιθήσεις, ἀποκλείουσιν ἐντεῦθεν παντελῶς τὴν περίπτωσιν νὰ παύση νὰ ἀποτελῆ σκοπὸν τοῦ ἀποκλειστικῶς καθ’ ὕλην ἁρμοδίου ἐπὶ τῆς διδακτικῆς διαδικασίας Ὑπουργείου, ἡ ἐν λόγω ἀνάπτυξις τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν μαθητῶν, οἵτινες φοιτοῦν εἰς τὰ σχολεῖα, τὰ ὁποῖα λειτουργοῦν εἰς τὴν Ἑλλάδα, καθὼς καὶ εἰς τὴν ἀλλοδαπὴν ὑπὸ τὴν ἐποπτείαν τοῦ καθ’ οὗ.
Ὅθεν, τὸ προσβαλλόμενον διάταγμα παραβιάζει τὰς ἀνωτέρω διατάξεις τοῦ Συντάγματος καὶ τοῦ Νόμου καὶ τυγχάνει νομίμως ἀκυρωτέον.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ thriskeftika
Α Ν Α Κ Ο Ι Ν Ω Θ Ε Ν
ΛΟΓΟΙ ΑΚΥΡΩΣΕΩΣ ΕΝΩΠΙΟΝ ΤΟΥ ΣτΕ
ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΕΡΕΥΝΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
Καταθέσαμε ἐμπροθέσμως ἐνώπιον τοῦ ΣτΕ αἴτησι ἀκυρώσεως τοῦ ΠΔ 18/2018 Ὀργανισμός Ὑπουργείου Παιδείας, Ἔρευνας καί Θρησκευμάτων (ΦΕΚ τ.Α΄ 31/23.2.2018) διά τούς κάτωθι νομίμους λόγους:
Α. Ἱστορικό
Ὁ καθ’ οὗ κ. Ὑπουργός, διὰ τοῦ προσβαλλομένου προεδρικοῦ διατάγματος προέβη εἰς ρύθμισιν τοῦ ἀντικειμένου τῆς ἀποστολῆς τοῦ Ὑπουργείου Παιδείας, Ἔρευνας καὶ Θρησκευμάτων.
Συγκεκριμένως εἰς τὸ ἄρθρον 1 τοῦ προσβαλλομένου διατάγματος ἐρρυθμίσθη ἡ ἀποστολὴ τοῦ ἐν λόγω Ὑπουργείου ὁρισθέντος ὅτι: «Ἀποστολὴ τοῦ ὑπουργείου παιδείας, ἔρευνας καὶ θρησκευμάτων (ἐφ’ ἑξῆς ὑπουργεῖο) εἶναι ἡ ἀνάπτυξη καὶ ἡ συνεχὴς ἀναβάθμιση τῆς παιδείας μὲ σκοπό: α΄) τὴν ἠθική, τὴν πνευματικὴ καὶ τὴ φυσικὴ ἀγωγὴ τῶν Ἑλλήνων, β΄) τὴν ἀνάπτυξη τῆς ἐθνικῆς συνείδησης, γ΄) τὴν προστασία τῆς ἐλευθερίας τῆς θρησκευτικῆς συνείδησης καὶ τῆς λατρείας καὶ τὴν ἐποπτεία τῶν λειτουργῶν ὅλων τῶν γνωστῶν θρησκειῶν, δ΄) τὴν καλλιέργεια τοῦ σεβασμοῦ στὴν ἐλευθερία τοῦ λόγου καὶ τῆς ἔκφρασης, ε΄) τὴν ἀνοχὴ στὴ διαφορετικότητα, στ΄) τὴ διαπαιδαγώγηση μὲ βάση τὶς ἀρχὲς τῆς δημοκρατίας, τῆς ἰσότητας, τῆς ἀλληλεγγύης, τῆς ἀπαγόρευσης τῶν διακρίσεων, τῆς διαφάνειας καὶ τῆς ἀξιοκρατίας, ζ΄) τὸν σεβασμὸ στὸ περιβάλλον, φυσικὸ καὶ πολιτιστικό, καὶ τὴν ἐμπέδωση τῆς ἀρχῆς τῆς ἀειφορίας, η΄) τὴ διαμόρφωση ἐλεύθερων, ἐνεργῶν καὶ κριτικὰ σκεπτόμενων πολιτῶν, θ) τὴν ἀνάπτυξη καὶ τὴν προαγωγὴ τῆς ἐπιστήμης, τῆς ἔρευνας, τῆς καινοτομίας, τῆς τεχνολογίας, τῆς κοινωνίας τῆς πληροφορίας, ι) τὴ μέριμνα γιὰ τὴν ποιοτικὴ ἀναβάθμιση τῆς ἐκπαίδευσης τῆς νέας γενιᾶς καὶ τῆς διὰ βίου μάθησης».
Συνάμα διὰ τοῦ ἄρθρου 86 τοῦ προσβαλλομένου διατάγματος κατηργήθη τὸ «Π.Δ
Τοιουτοτρόπως διὰ τῆς ἐν λόγω διατάξεως τοῦ προσβαλλομένου διατάγματος καὶ κατὰ παράβασιν τοῦ Συντάγματος καὶ τοῦ Νόμου κατηργήθη ἡ διάταξις τοῦ ἄρθρου 1 παράγραφος α΄ τοῦ προρρηθέντος Π.Δ. 114/2014 (ΦΕΚ τ.Α΄ 181), καθ’ ἥν, μεταξὺ τῶν σκοπῶν του ὡς ἄνω ὑπουργείου περιελαμβάνετο «α) ἡ προαγωγὴ τῆς παιδείας μὲ σκοπὸ τὴν ἠθική, πνευματική, ἐπαγγελματικὴ καὶ φυσικὴ ἀγωγὴ τῶν Ἑλλήνων, τὴν ἀνάπτυξη τῆς ἐθνικῆς καὶ θρησκευτικῆς συνείδησης καὶ τὴ διάπλασή τους σὲ ἐλεύθερους καὶ ὑπεύθυνους πολίτες», εἰς τρόπον δηλαδή, ὥστε δυνάμει τοῦ προσβαλλομένου προεδρικοῦ διατάγματος δὲν συνιστᾶ πλέον σκοπὸν τοῦ ὑπουργείου παιδείας, ἐρεύνης καὶ θρησκευμάτων ἡ ἀνάπτυξις τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν Ἑλληνοπαίδων, τῶν φοιτούντων ἐν τοῖς ὑπὸ τὴν ἐποπτείαν τοῦ καθ’ οὗ τελούσιν διδακτηρίοις.
ΛΟΓΟΙ ΑΚΥΡΩΣΕΩΣ:
ΠΑΡΑΒΑΣΙΣ ΝΟΜΟΥ: ΑΡΘΡΩΝ 13 (παρ. 1) καὶ 16 (παρ. 2) Σ., 1 (παρ. 1, 2 καὶ 3) Ν. 1566/1985, 9 ΕΣΔΑ καὶ 2 τοῦ Α΄ προσθέτου πρωτοκόλλου ΕΣΔΑ/ Ν. 2329/1953 καὶ ν.δ. 53/1974.
Τὸ προσβαλλόμενον διάταγμα περιλαμβάνον τὰς ἀναλυτικῶς προαναφερομένας ρυθμίσεις παραβιάζει τὰς ἐν θέματι διατάξεις τοῦ Συντάγματος καὶ τοῦ Νόμου καὶ πρέπει νομίμως νὰ ἀκυρωθῆ.
Εἰδικώτερον κατὰ τὴν παράγραφον 1 τοῦ ἄρθρου 13 τοῦ Συντάγματος ὁρίζεται ὅτι: «1. Ἡ ἐλευθερία τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως εἶναι ἀπαραβίαστος. Ἡ ἀπόλαυσις τῶν ἀτομικῶν καὶ πολιτικῶν δικαιωμάτων δὲν ἐξαρτᾶται ἐκ τῶν θρησκευτικῶν ἑκάστου πεποιθήσεων».
Ἐπίσης κατὰ τὴν παράγραφον 2 τοῦ ἄρθρου 16 τοῦ Συντάγματος: «2. Ἡ παιδεία ἀποτελεῖ βασικὴν ἀποστολὴν τοῦ Κράτους, ἔχει δὲ ὡς σκοπὸν τὴν ἠθικήν, πνευματικήν, ἐπαγγελματικὴν καὶ φυσικὴν ἀγωγὴν τῶν Ἑλλήνων, τὴν ἀνάπτυξιν τῆς ἐθνικῆς καὶ θρησκευτικῆς συνειδήσεως καὶ τὴν διάπλασιν αὐτῶν ὡς ἐλευθέρων καὶ ὑπευθύνων πολιτῶν».
Ἀκόμη ἡ Σύμβασις τῆς Ρώμης περὶ προασπίσεως τῶν δικαιωμάτων τοῦ ἀνθρώπου καὶ τῶν θεμελιωδῶν ἐλευθεριῶν, κυρωθεῖσα τὸ πρῶτον διὰ τοῦ Ν. 2329/1953 (ΦΕΚ 68 τ.Α΄) καὶ ἐκ νέου διὰ τοῦ ν.δ. 53/1974 (ΦΕΚ 256 τ. Α΄) ἔχουσα κατ’ ἄρθρον 28 πάρ. 1 Σ. ηὐξημένην τυπικὴν ἰσχὺν διὰ τοῦ ἄρθρου 9 κατοχυροῖ τὸ ἀνθρώπινον δικαίωμα τῆς θρησκευτικῆς ἐλευθερίας, ἐνῶ διὰ τοῦ ἄρθρου 2 τοῦ πρώτου προσθέτου πρωτοκόλλου της, ὁρίζει εἰδικώτερον ὅτι «οὐδεὶς δύναται νὰ στερηθῆ τοῦ δικαιώματος ὅπως ἐκπαιδευθῆ. Πᾶν κράτος ἐν τὴ ἀσκήσει τῶν ἀναλαμβανομένων ὑπ’ αὐτοῦ καθηκόντων ἐπὶ τοῦ πεδίου τῆς μορφώσεως καὶ τῆς ἐκπαιδεύσεως θὰ σέβεται τὸ δικαίωμα τῶν γονέων ὅπως ἐξασφαλίζωσιν τὴν μόρφωσιν καὶ ἐκπαίδευσιν ταύτην συμφώνως πρὸς τὰς ἰδίας των θρησκευτικάς καὶ φιλοσοφικάς πεποιθήσεις».
Εἰδικῶς ἡ συγκεκριμένη διάταξις τοῦ ἄρθρου 2 τοῦ τ.Α΄ προσθέτου πρωτοκόλλου τῆς ΕΣΔΑ ἐπιβάλλει εἰς τὸ κράτος καὶ μάλιστα διὰ τῆς ἐπὶ τούτου ἁρμοδίας καθ’ ὕλην ὑπηρεσίας, οἷον ἐν προκειμένω τὸ Ὑπουργεῖον Παιδείας, Ἐρεύνης καὶ Θρησκευμάτων, τὸν σεβασμὸν τοῦ δικαιώματος τῶν γονέων, ὅπως ἐξασφαλίζωσιν εἰς τὰ τέκνα των καὶ μαθητάς φοιτοῦντας ἐν τοῖς ἐποπτευομένοις ὑπὸ τῶν κρατικῶν ὑπηρεσιῶν τοῦ ὑπουργείου παιδείας διδακτηρίοις, τὴν παροχὴν θρησκευτικῆς ἐκπαιδεύσεως καὶ δὴ συμφώνου πρὸς τὰς ἰδίας αὐτῶν (τῶν γονέων) θρησκευτικάς πεποιθήσεις, περίπτωσις, ἡ ὁποία συντρέχει καὶ εἰς τὴν πλειονοψηφίαν τῶν ἡμετέρων συμπολιτῶν γονέων προσώπων φοιτούντων εἰς ἅπαντα τὰ ἐν τὴ χώρα λειτουργοῦντα Δημοτικὰ σχολεῖα, Γυμνάσια καὶ Λύκεια.
Ἐπειδὴ ἐξ ἄλλου ἐκ τῶν ἀνωτέρω διατάξεων ἑρμηνευομένων ἐν συνδυασμῶ μεταξὺ τῶν ἐν ὄψει τοῦ πασιδήλου γεγονότος ὅτι ἡ συντριπτικὴ πλειοψηφία τοῦ Ἑλληνικοῦ Λαοῦ πρεσβεύει τὴν Ὀρθόδοξον Χριστιανικὴν Πίστιν (ὉλΣτΕ 660/2018, ΣτΕ 3533/1985, ΝοΒ 1995 – 925 ἔπ.) ὡς τοῦτο μαρτυρεῖται ἄλλωστε καὶ ἀπὸ τὴν ἐπικεφαλίδα τοῦ Συντάγματος καὶ ἐκ τῆς ἐπικλήσεως τῆς Ἁγίας Ὁμοουσίου καὶ Ἀδιαιρέτου Τριάδος καὶ ἐν συνδυασμῶ πρὸς τὸ ἄρθρον 3 Σ., μὲ τὸ ὁποῖον ἡ Ὀρθοδοξία χαρακτηρίζεται ὡς ἡ Ἐπικρατοῦσα ἐν Ἑλλάδι Θρησκεία, συνάγεται ὅτι θεμελιώδης σκοπὸς τῆς εἰς τὰ σχολεῖα παρεχομένης παιδείας εἶναι, μεταξὺ τῶν ἄλλων καὶ ἡ ἀνάπτυξις τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν Ὀρθοδόξων Ἑλληνοπαίδων ἀποκλειστικῶς συμφώνως πρὸς τὰ δόγματα, τὰς ἀρχὰς καὶ τὰς ἱεράς παραδόσεις τῆς Ὀρθοδόξου Χριστιανικῆς Πίστεως καὶ διδασκαλίας, εἰς τὴν ὁποίαν ἀποβλέπουν οἱ γονεῖς των ἀντλοῦντες ἀπὸ τὸ ὡς ἄνω ἄρθρον 13 τοῦ Συντάγματος τὸ καὶ διεθνῶς (κατὰ τὰς προειρημένας διατάξεις τῆς ΕΣΔΑ) κατωχυρωμένον δικαίωμα νὰ ἑξασφαλίζωσιν τὴν ἐκ μέρους τοῦ κράτους παροχὴν τῆς θρησκευτικῆς παιδείας καὶ ἀγωγῆς εἰς τὰ σχολεῖα διὰ μέσου της ἐποπτευούσης αὐτὰ ἁρμοδίας κρατικῆς ἀρχῆς, τοῦ ὑπουργείου παιδείας.
Ὑπὸ τὴν ἔννοιαν ταύτην καὶ προκειμένου νὰ τύχη ἐφαρμογῆς ἡ διάταξις τοῦ ἄρθρου 16 πάρ. 2 τοῦ Συντάγματος, δηλαδὴ προκειμένου νὰ ἀναπτυχθῆ ἡ θρησκευτικὴ συνείδησις τῶν μαθητῶν συμφώνως τῇ διδασκαλίᾳ τῆς Ὀρθοδόξου Χριστιανικῆς Πίστεως, τὸ κράτος καὶ δὴ τὸ ὑπουργεῖον παιδείας, ἐρεύνης καὶ θρησκευμάτων ὀφείλει νὰ ἐξακολουθήση νὰ δρᾶ ἐπὶ τῷ συγκεκριμένω ἀκριβῶς σκοπῶ, ἤτοι τῆς ἀναπτύξεως τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν Ὀρθοδόξων Ἑλληνοπαίδων, διὰ μέσου τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν, ὥστε τοῦτο νὰ διδάσκηται ἀφ’ ἑνὸς μὲν ἐπὶ ἱκανὸν ἀριθμὸν ὡρῶν ἑβδομαδιαίως καὶ ἀφ’ ἑτέρου ἐπὶ τῇ βάσει ἀποκλειστικῶς καὶ μόνον τῶν ἀρχῶν, τῶν δογμάτων, τῆς διδασκαλίας καὶ τῶν Ἱερῶν Παραδόσεων τῆς Ὀρθοδοξίας, ἐπὶ τῇ βάσει ἀναλόγων προγραμμάτων σπουδῶν καὶ ὀργανογράμματος τοῦ ἐν λόγω μαθήματος, διὰ τὸν καταρτισμὸν τῶν ὁποίων ἀποκλειστικῶς ἁρμόδιον τυγχάνει τὸ ὑπουργεῖον τοῦ καθ’ οὗ ἐν συνδυασμῷ μέ τάς διατάξεις τοῦ ἄρθρ. 2 τοῦ Ν. 590/1977 (ΦΕΚ τ.Α 146), διότι μόνον οὕτω δύναται νὰ διασφαλίζηται ἡ ἐπίτευξις τῆς ὡς ἄνω συνταγματικῆς ἀποστολῆς τῆς παιδείας, συνισταμένης εἰς τὴν ἀνάπτυξιν τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν Ὀρθοδόξων Ἑλληνοπαίδων. Ὀφείλει δ’ ὡσαύτως ὁ ὑπουργὸς παιδείας, ὡς ἀποκλειστικὸς καθ’ ὕλην ἁρμόδιος λειτουργὸς ἐν τῇ κυβερνητικῇ λειτουργίᾳ, νὰ ἐξακολουθήση νὰ ἀποσκοπῆ κατὰ τὸν προορισμὸν καὶ τὸν σκοπὸν τοῦ ὑπουργείου εἰς τὸ νὰ ἐπιτυγχάνωσιν οἱ μαθηταὶ διὰ μέσου τῆς εἰς τὰ σχολεῖα παρεχομένης διαδικασίας ἐκπαιδεύσεως των τὴν ἀνάπτυξιν τῆς θρησκευτικῆς των συνειδήσεως, κατὰ τὴν διδασκαλίαν τοῦ μαθήματος τῶν θρησκευτικῶν καὶ νὰ ἱκανοποιῆται οὕτω τὸ δικαίωμα τῶν γονέων των, διὰ παροχὴν εἰς τὰ τέκνα των καὶ μαθητάς θρησκευτικῆς ἐκπαιδεύσεως συμφώνου πρὸς τὰς ἰδικάς των θρησκευτικάς πεποιθήσεις (ὉλΣτΕ 660/2018, ΣτΕ 3356/1995 ΝοΒ 1995 – 925 ἕπ.).
Μὲ τέτοιο ἀκριβῶς περιεχόμενον ἀντελήφθη ἐξ ἄλλου τὴν ἔννοιαν τῶν ἀνωτέρω διατάξεων καὶ ὁ κοινὸς νομοθέτης, ὁ ὁποῖος διὰ τοῦτο ὥρισε μὲ τὴν διάταξιν τοῦ ἄρθρου 1 Ν. 1566/ 1985 ὑπὸ τὸν τίτλον «Δομὴ καὶ λειτουργία τῆς πρωτοβάθμιας καὶ δευτεροβάθμιας ἐκπαιδεύσεως» (ΦΕΚ τ.Α΄ 167) ὅτι «Σκοπὸς τῆς πρωτοβάθμιας καὶ δευτεροβάθμιας ἐκπαιδεύσεως εἶναι νὰ συμβάλει στὴν ὁλόπλευρη, ἁρμονικὴ καὶ ἰσόρροπη ἀνάπτυξη τῶν διανοητικῶν καὶ ψυχοσωματικῶν δυνάμεων τῶν μαθητῶν, ὥστε ἀνεξάρτητα ἀπὸ τὸ φῦλο καὶ τὴν καταγωγὴ νὰ ἔχουν τὴν δυνατότητα νὰ ἐξελιχθοῦν σὲ ὁλοκληρωμένες προσωπικότητες καὶ νὰ ζήσουν δημιουργικά. Εἰδικώτερα ὑποβοηθεῖ τοὺς μαθητές: α΄) Νὰ γίνονται ἐλεύθεροι, ὑπεύθυνοι, δημοκρατικοὶ πολίτες, νὰ ὑπερασπίζονται τὴν ἐθνικὴ ἀνεξαρτησία, τὴν ἐδαφικὴ ἀκεραιότητα τῆς Χώρας καὶ τὴν δημοκρατία, νὰ ἐμπνέονται ἀπὸ ἀγάπη πρὸς τὸν ἄνθρωπο, τὴν ζωή, τὴν φύση καὶ νὰ διακατέχονται ἀπὸ πίστη πρὸς τὴν πατρίδα καὶ τὰ γνήσια στοιχεῖα τῆς Ὀρθόδοξης Χριστιανικῆς παράδοσης. Ἡ ἐλευθερία τῆς θρησκευτικῆς τους συνείδησης εἶναι ἀπαραβίαστη». Μὲ τὸ ἄρθρο δὲ 6 παρ. 2 ὥρισε ὅτι ἡ ἐκπαίδευση στὸ Λύκειο «ἰδιαίτερα βοηθεῖ τοὺς μαθητὲς α΄) (…), β΄) Νὰ συνειδητοποιοῦν τὴν βαθύτερη σημασία τοῦ Ὀρθοδόξου Χριστιανικοῦ ἤθους (…).»
Συνεπῶς ἡ ρητὴ κατάργησις καὶ ἀπαλοιφὴ διὰ τοῦ προσβαλλομένου διατάγματος ἀπὸ τοὺς σκοποὺς τοῦ ὑπουργείου παιδείας τοῦ συνταγματικοῦ σκοποῦ τῆς ἀναπτύξεως τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν μαθητῶν προσκρούει ἀμέσως πρὸς τὰς ἐν λόγω διατάξεις τοῦ Νόμου, ἅτε μηδόλως δυναμένων νὰ ἐφαρμοσθῶσιν ἐὰν τὸ καθ’ ὕλην ἁρμόδιον ἐπὶ τῆς παιδείας ὑπουργεῖον παύση νὰ ἐπιδιώκη τὸν συγκεκριμένον σκοπόν.
Ἐξ ἄλλου ὁ νομοθέτης διὰ τῆς παραγράφου 3 τοῦ ἄρθρου 1 τοῦ αὐτοῦ ὡς ἄνω Νόμου 1566/1985 καὶ εἰς ὅ,τι ἀφορᾶ ἀκριβῶς τοὺς σκοπούς, εἰς οὕς ὀφείλουν νὰ ἀποβλέπωσι τὰ διδασκόμενα μαθήματα, τὰ συναφῆ των προγράμματα σπουδῶν, τὰ σχολικὰ βιβλία καὶ τὰ λοιπὰ διδακτικὰ μέσα, ἅτινα κατὰ τὴν παράγραφον 2 τοῦ ἰδίου ἄρθρου χαρακτηρίζονται ὡς βασικοὶ συντελεσταὶ διὰ τὴν ἐπίτευξιν τῶν σκοπῶν τῆς παιδείας, ἡ ὁποία παρέχεται εἰς ἅπαντα τὰ σχολεῖα, τὰ ὁποῖα καὶ ἐποπτεύει ὁ καθ’ οὗ, συνιστῶντες ἅρα βασικὸν σκοπὸν διὰ τὴν λειτουργίαν τοῦ συγκεκριμένου ὑπουργείου, ὥρισε αὐτολεξεὶ τὰ ἑξῆς: «α΄) Τὰ ἀναλυτικὰ προγράμματα ἀποτελοῦν ἄρτιους ὁδηγοὺς τοῦ ἐκπαιδευτικοῦ ἔργου καὶ περιλαμβάνουν κυρίως: αα΄) σαφῶς διατυπωμένους, κατὰ μάθημα, σκοποὺς μέσα στὰ πλαίσια τῶν γενικῶν καὶ εἰδικῶν, κατὰ βαθμίδα, σκοπῶν τῆς ἐκπαίδευσης, ββ΄) διδακτέα ὕλη ἐπιλεγμένη σύμφωνα μὲ τὸν σκοπὸ τοῦ μαθήματος, σὲ κάθε ἐπίπεδο, ἀνάλογη καὶ σύμμετρη πρὸς τὸ ὡρολόγιο πρόγραμμα καὶ πρὸς τὶς ἀφομοιωτικὲς δυνατότητες τῶν μαθητῶν, διαρθρωμένη ἄρτια σὲ ἐπὶ μέρους ἑνότητες καὶ θέματα. (…)».
Οὕτως, ἡ διὰ τοῦ προσβαλλομένου ρύθμισις τῶν σκοπῶν τοῦ ὑπουργείου παιδείας, ἐρεύνης καὶ θρησκευμάτων, διὰ τῆς ὁποίας ἔχει πλέον ἀπαλειφθεῖ καὶ ρητῶς καταργηθεῖ ἡ ὑποχρέωσις τοῦ καθ’ οὗ νὰ μεριμνᾶ διὰ τὴν ἀνάπτυξιν τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν Ἑλληνοπαίδων, παραβιάζει τὴν συναφῆ συνταγματικὴν κατ’ ἄρθρον 16 πάρ. 2 ὑποχρέωσιν τοῦ κράτους ὡς πρὸς τὴν θεμελιωδεστέραν ἀποστολὴν τῆς παιδείας καὶ δὴ τοῦ καθ’ οὗ ὑπουργείου, ὡς καθ’ ὕλην ἀποκλειστικῶς ἐπὶ τῆς παιδείας ἁρμοδίου, συνισταμένης ἀκριβῶς εἰς τὴν ἀνάπτυξιν τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν Ἑλληνοπαίδων κατὰ τὰς θρησκευτικάς βεβαίως τῶν γονέων των πεποιθήσεις.
Δίχως τὴν παραμικράν ἀμφιβολίαν, ἡ ἀπάλειψις καὶ ρητὴ κατάργησις τῆς ἀναπτύξεως τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν μαθητῶν ἀπὸ τοὺς σκοποὺς τοῦ ὑπουργείου τοῦ καθ’ οὗ, τοὺς ὁποίους ρυθμίζει τὸ προσβαλλόμενον διάταγμα, προσβάλλει καιρίως τὴν ἐν λόγω θρησκευτικὴν των συνείδησιν, τὴν κατὰ τὸ Σύνταγμα ἅμα ὡς ἀπαραβίαστον κατοχυρουμένην, παραβιάζει δ’ ὡσαύτως καὶ τὸ δικαίωμα καὶ τῶν λοιπῶν γονέων Ὀρθοδόξων μαθητῶν τοῦ Δημοτικοῦ, τοῦ Γυμνασίου καὶ τοῦ Λυκείου νὰ προσλαμβάνωσιν αὐτὰ διὰ μέσου τῶν ἐποπτευομένων ὑπὸ τοῦ καθ’ οὗ διδακτηρίων, θρησκευτικὴν ἐκπαίδευσιν σύμφωνον πρὸς τὰς ἰδίας αὐτῶν θρησκευτικάς πεποιθήσεις, ἤτοι ἀποκλειστικῶς καὶ μόνον ἐπὶ τῇ βάσει τῶν ἀρχῶν, τῶν δογμάτων καὶ τῶν ἱερῶν παραδόσεων τῆς ἡμετέρας Ὀρθοδόξου Χριστιανικῆς Πίστεως.
Αἱ διατάξεις τῶν ἄρθρων 16 πάρ. 2 Σ. καὶ 9 ΕΣΔΑ, αἱ προβλέπουσαι τὴν ὑποχρέωσιν τοῦ κράτους νὰ μεριμνᾶ διὰ τὴν ἀνάπτυξιν τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν μαθητῶν, ὡς καὶ ἡ διάταξις τοῦ ἄρθρου 2 τοῦ Α΄ Προσθέτου Πρωτοκόλλου τῆς ΕΣΔΑ κατοχυροῖ τὸ δικαίωμα τῶν γονέων – καὶ τῶν τέκνων των – νὰ παρέχηται εἰς τὰ τέκνα των ὑπὸ τοῦ κράτους θρησκευτικὴ ἐκπαίδευσις σύμφωνος πρὸς τὰς ἰδίας αὐτῶν θρησκευτικάς πεποιθήσεις, ἀποκλείουσιν ἐντεῦθεν παντελῶς τὴν περίπτωσιν νὰ παύση νὰ ἀποτελῆ σκοπὸν τοῦ ἀποκλειστικῶς καθ’ ὕλην ἁρμοδίου ἐπὶ τῆς διδακτικῆς διαδικασίας Ὑπουργείου, ἡ ἐν λόγω ἀνάπτυξις τῆς θρησκευτικῆς συνειδήσεως τῶν μαθητῶν, οἵτινες φοιτοῦν εἰς τὰ σχολεῖα, τὰ ὁποῖα λειτουργοῦν εἰς τὴν Ἑλλάδα, καθὼς καὶ εἰς τὴν ἀλλοδαπὴν ὑπὸ τὴν ἐποπτείαν τοῦ καθ’ οὗ.
Ὅθεν, τὸ προσβαλλόμενον διάταγμα παραβιάζει τὰς ἀνωτέρω διατάξεις τοῦ Συντάγματος καὶ τοῦ Νόμου καὶ τυγχάνει νομίμως ἀκυρωτέον.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ+ ὁ Πειραιῶς ΣΕΡΑΦΕΙΜ thriskeftika
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Αμαλία Μεγαπάνου: Η πιο κομψή Πρώτη Κυρία που είδε η Ελλάδα
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
