2012-06-03 08:08:54
Απολύτως εφικτή θεωρείται η μερική επαναδιαπραγμάτευση καθώς και η τροποποίηση του ελληνικού Μνημονίου προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης και της επιμήκυνσης του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής, υπό την προϋπόθεση ότι η κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου θα πείσει τους εταίρους με σοβαρή επιχειρηματολογία και πολύ συγκεκριμένες προτάσεις.
H ραγδαία επιδείνωση της κατάστασης στην ευρωζώνη, αλλά και η έντονη λαϊκή δυσαρέσκεια κατά της λιτότητας, που εκδηλώνεται στον κοινοτικό Νότο, εκτός από τη λήψη μέτρων υπέρ της ανάπτυξης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, υποχρεώνουν το Βερολίνο να συναινέσει σε τροποποιήσεις Μνημονίων και προγραμμάτων ορισμένων χωρών, ώστε να δοθεί περισσότερος χρόνος για τη δημοσιονομική προσαρμογή.
Η αρχή έγινε με την Ισπανία, η οποία θα αποσπάσει και δεύτερη τροποποίηση του προγράμματός της μέσα στο τελευταίο τρίμηνο. Είχε προηγηθεί μια μικρή χαλάρωση του στόχου του ελλείμματος το 2012, ενώ τώρα αναμένεται να πάρει από το Eurogroup και την επιμήκυνση κατά 12 μήνες της προθεσμίας για την επαναφορά του ελλείμματος κάτω του 3% του ΑΕΠ.
Οπως δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Ολι Ρεν, την περασμένη Τετάρτη, θα εισηγηθεί στο Εurogroup τη χρονική παράταση για την Ισπανία, μετά τη δέσμευση της Μαδρίτης και τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων που θα επιτρέψουν τη συγκράτηση των ελλειμμάτων των αυτόνομων περιφερειών της χώρας, ενώ μέχρι τον Ιούλιο θα της ζητηθεί να παρουσιάσει διετές πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής για την περίοδο 2013-2014.
Η ισπανική οικονομία βρίσκεται σε ύφεση εξαιτίας της βίαιης δημοσιονομικής προσαρμογής και της κρίσης στον τραπεζικό τομέα, που είχαν ως αποτέλεσμα ο στόχος για μείωση του ελλείμματος από 8,9% του ΑΕΠ το 2011 σε κάτω από 3% στο τέλος του 2013 να θεωρείται εντελώς ανέφικτος, αφού οποιαδήποτε λήψη πρόσθετων μέτρων είναι πολιτικά και κοινωνικά αδύνατη. Η κυβέρνηση Ραχόι μετά από διαβουλεύσεις με την Κομισιόν και το Βερολίνο ανέλαβε τις παραπάνω δεσμεύσεις και τελικά θα πάρει αυτό που μέχρι τώρα δεν έδινε η Γερμανία, δηλαδή την επιμήκυνση της
δημοσιονομικής προσαρμογής μέχρι και το τέλος του 2014.
Οπως επισημαίνουν στις Βρυξέλλες, η εκλογή του Φρανσουά Ολάντ στη Γαλλία, σε συνδυασμό με την άνοδο των ακραίων αντιευρωπαϊκών κομμάτων σε αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, άλλαξε άρδην τις ισορροπίες στο εσωτερικό της ευρωζώνης ανατρέποντας την απόλυτη κυριαρχία του διδύμου Μέρκελ-Σαρκοζί. Ολοι οι κοινοτικοί αξιωματούχοι, αλλά και οι περισσότερες κυβερνήσεις, έχουν συνειδητοποιήσει ότι η πολιτική της μονόπλευρης δημοσιονομικής λιτότητας οδηγεί σε πλήρες αδιέξοδο απειλώντας την κοινωνική συνοχή. Ενώπιον του κινδύνου να βρεθεί απομονωμένη, η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ ετοιμάζεται κι αυτή να κάνεις τις δικές της υποχωρήσεις, ανοίγοντας το δρόμο για σημαντικές αποφάσεις για την ανάπτυξη στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής (28-29 Ιουνίου), αλλά και τροποποιήσεις Μνημονίων και προγραμμάτων σε χώρες που βρίσκονται σήμερα σε αδιέξοδο.
Ωστόσο, παρά τη διαφαινόμενη αλλαγή πλεύσης τίποτα δεν θα πρέπει να θεωρείται εξασφαλισμένο από καμία χώρα. Θα απαιτηθούν συνεχής διαβούλευση και επιχειρηματολογία που θα πείθει για την αναγκαιότητα ικανοποίησης των επιμέρους αιτημάτων. Αυτό δηλαδή που έκανε ο Ισπανός πρωθυπουργός, Μαριάνο Ραχόι.
Ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη για αλλαγές στο Μνημόνιο έχει η Ελλάδα, όπου η οικονομία βρίσκεται για πέμπτο συνεχόμενο έτος σε ύφεση, από την οποία δεν θα βγει εάν δεν ληφθούν μέτρα υπέρ της ανάπτυξης και δεν χαλαρώσει ο εξαιρετικά βίαιος ρυθμός δημοσιονομικής προσαρμογής. Το ερώτημα είναι ποιος είναι σε θέση να κάνει αυτή τη διαπραγμάτευση με την Τρόικα και τους εταίρους.
Αυτόματη διακοπή της στήριξης εάν καταγγελθεί το Μνημόνιο
Θετικές οι Βρυξέλλες για τις θέσεις που έχει εκφράσει η Νέα Δημοκρατία
Στον ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζουν ότι θα καταργήσουν το Μνημόνιο και τη λιτότητα διά νόμου. Πρόκειται για θέση που εάν την εννοούν έχουν ως απώτερο στόχο όχι να βελτιώσουν το Μνημόνιο, αλλά να προκαλέσουν την έξοδο της χώρας από το ευρώ, αλλά δεν τολμούν να το πουν ευθέως στον ελληνικό λαό.
Κοινοτικοί αξιωματούχοι στο ανώτατο επίπεδο και Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν δηλώσει δημόσια και με τρόπο κατηγορηματικό ότι μια καταγγελία του Μνημονίου ή κατάργησή του διά νόμου θα σημάνει και την αυτόματη διακοπή της στήριξης προς τη χώρα μας, δεδομένου ότι μία από τις δύο πλευρές, εν προκειμένω η Ελλάδα, αθετεί την υπογραφή της. Είναι προφανές ότι δεν μπλοφάρουν, όπως ισχυρίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ. Θα το κάνουν με πλήρη επίγνωση πως κι αυτοί θα υποστούν τις επιπτώσεις της αναταραχής που θα προκαλέσει η έξοδος της χώρας από το ευρώ. Εάν δεν το κάνουν, τότε θα δημιουργηθεί ένα προηγούμενο που στην ουσία θα οδηγήσει σε διάλυση της ευρωζώνης, αφού οποιαδήποτε χώρα θα μπορεί στο μέλλον να εγκαταλείπει το πρόγραμμά της επικαλούμενη την ελληνική περίπτωση.
Η Δημοκρατική Αριστερά έχει πιο μετριοπαθή θέση και βρίσκει σύμφωνους τους εταίρους, όταν λέει πως στόχος είναι η σταδιακή απαγκίστρωση από το Μνημόνιο. Αλλωστε κι αυτοί το θέλουν να πετύχει η χώρα μας τους στόχους και να βγει από το Μνημόνιο το συντομότερο. Εκεί που δεν θα συμφωνήσουν είναι στη θέση της Δημοκρατικής Αριστεράς να δοθεί προθεσμία στην Ελλάδα μέχρι το 2018, αντί για το 2014, προκειμένου να επαναφέρει το έλλειμμα κάτω του 3% του ΑΕΠ. Η ικανοποίηση αυτού του αιτήματος θα είχε ένα πρόσθετο κόστος για τους εταίρους της τάξης των 12 με 15 δισ. ευρώ σε πρόσθετη στήριξη της χώρας. Τα Κοινοβούλια ορισμένων χωρών εχθρικών στη διάσωση της Ελλάδας, όπως στη Γερμανία, στην Ολλανδία και τη Φινλανδία, δεν θα εγκρίνουν πρόσθετα δάνεια.
Η Νέα Δημοκρατία μιλάει για μια επαναδιαπραγμάτευση όχι συνολική, αλλά σε επιμέρους σημεία με στόχο την ταχύτερη έξοδο από την ύφεση. Ανακοίνωσε μία σειρά μέτρων με στόχο την ανακούφιση των ασθενέστερων που θα έχουν δημοσιονομικό κόστος. Εάν γίνει κυβέρνηση θα πρέπει να πείσει τις Βρυξέλλες ότι το κόστος των μέτρων αυτών μπορεί να καλυφθεί από άλλες πηγές, όπως η μείωση των δημόσιων δαπανών. Θα διεκδικήσει επίσης μια επιμήκυνση του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής κατά 1-2 χρόνια.
Είναι προφανές ότι οι θέσεις αυτές μπορούν να συζητηθούν από τους εταίρους γιατί δεν περιέχουν ακρότητες, δεν αμφισβητούνται οι τελικοί δημοσιονομικοί στόχοι και οι μεταρρυθμίσεις, ούτε οι ιδιωτικοποιήσεις. Υπάρχει χώρος για συνεννόηση. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να θεωρείται τίποτα δεδομένο, πρέπει να πειστούν οι εταίροι πως η κυβέρνηση που έχουν απέναντί τους θα υλοποιήσει τις δεσμεύσεις που θα αναλάβει.
Μέχρι να σχηματιστεί κυβέρνηση οι εταίροι θα αποφύγουν οποιαδήποτε υπόσχεση και θα συνεχίσουν να επιμένουν, για ευνόητους λόγους, όπως γίνεται πάντα πριν από μια διαπραγμάτευση, στην τήρηση του Μνημονίου από ελληνικής πλευράς. Εκείνο που φρόντισαν να ξεκαθαρίσουν και έχει τη σημασία του είναι πως δεν θα ζητηθεί η επιβολή άλλων εισπρακτικών μέτρων και πως τα όποια μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος θα πρέπει να προέλθουν από περικοπή δημόσιων δαπανών στους τομείς της άμυνας, της κεντρικής διοίκησης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τη μείωση των δημοσίων υπαλλήλων.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ-ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Δημοσιεύεται στον Τύπο της Κυριακής
InfoGnomon
H ραγδαία επιδείνωση της κατάστασης στην ευρωζώνη, αλλά και η έντονη λαϊκή δυσαρέσκεια κατά της λιτότητας, που εκδηλώνεται στον κοινοτικό Νότο, εκτός από τη λήψη μέτρων υπέρ της ανάπτυξης σε ευρωπαϊκό επίπεδο, υποχρεώνουν το Βερολίνο να συναινέσει σε τροποποιήσεις Μνημονίων και προγραμμάτων ορισμένων χωρών, ώστε να δοθεί περισσότερος χρόνος για τη δημοσιονομική προσαρμογή.
Η αρχή έγινε με την Ισπανία, η οποία θα αποσπάσει και δεύτερη τροποποίηση του προγράμματός της μέσα στο τελευταίο τρίμηνο. Είχε προηγηθεί μια μικρή χαλάρωση του στόχου του ελλείμματος το 2012, ενώ τώρα αναμένεται να πάρει από το Eurogroup και την επιμήκυνση κατά 12 μήνες της προθεσμίας για την επαναφορά του ελλείμματος κάτω του 3% του ΑΕΠ.
Οπως δήλωσε ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν, Ολι Ρεν, την περασμένη Τετάρτη, θα εισηγηθεί στο Εurogroup τη χρονική παράταση για την Ισπανία, μετά τη δέσμευση της Μαδρίτης και τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων που θα επιτρέψουν τη συγκράτηση των ελλειμμάτων των αυτόνομων περιφερειών της χώρας, ενώ μέχρι τον Ιούλιο θα της ζητηθεί να παρουσιάσει διετές πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής για την περίοδο 2013-2014.
Η ισπανική οικονομία βρίσκεται σε ύφεση εξαιτίας της βίαιης δημοσιονομικής προσαρμογής και της κρίσης στον τραπεζικό τομέα, που είχαν ως αποτέλεσμα ο στόχος για μείωση του ελλείμματος από 8,9% του ΑΕΠ το 2011 σε κάτω από 3% στο τέλος του 2013 να θεωρείται εντελώς ανέφικτος, αφού οποιαδήποτε λήψη πρόσθετων μέτρων είναι πολιτικά και κοινωνικά αδύνατη. Η κυβέρνηση Ραχόι μετά από διαβουλεύσεις με την Κομισιόν και το Βερολίνο ανέλαβε τις παραπάνω δεσμεύσεις και τελικά θα πάρει αυτό που μέχρι τώρα δεν έδινε η Γερμανία, δηλαδή την επιμήκυνση της
δημοσιονομικής προσαρμογής μέχρι και το τέλος του 2014.
Οπως επισημαίνουν στις Βρυξέλλες, η εκλογή του Φρανσουά Ολάντ στη Γαλλία, σε συνδυασμό με την άνοδο των ακραίων αντιευρωπαϊκών κομμάτων σε αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, άλλαξε άρδην τις ισορροπίες στο εσωτερικό της ευρωζώνης ανατρέποντας την απόλυτη κυριαρχία του διδύμου Μέρκελ-Σαρκοζί. Ολοι οι κοινοτικοί αξιωματούχοι, αλλά και οι περισσότερες κυβερνήσεις, έχουν συνειδητοποιήσει ότι η πολιτική της μονόπλευρης δημοσιονομικής λιτότητας οδηγεί σε πλήρες αδιέξοδο απειλώντας την κοινωνική συνοχή. Ενώπιον του κινδύνου να βρεθεί απομονωμένη, η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ ετοιμάζεται κι αυτή να κάνεις τις δικές της υποχωρήσεις, ανοίγοντας το δρόμο για σημαντικές αποφάσεις για την ανάπτυξη στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής (28-29 Ιουνίου), αλλά και τροποποιήσεις Μνημονίων και προγραμμάτων σε χώρες που βρίσκονται σήμερα σε αδιέξοδο.
Ωστόσο, παρά τη διαφαινόμενη αλλαγή πλεύσης τίποτα δεν θα πρέπει να θεωρείται εξασφαλισμένο από καμία χώρα. Θα απαιτηθούν συνεχής διαβούλευση και επιχειρηματολογία που θα πείθει για την αναγκαιότητα ικανοποίησης των επιμέρους αιτημάτων. Αυτό δηλαδή που έκανε ο Ισπανός πρωθυπουργός, Μαριάνο Ραχόι.
Ακόμη μεγαλύτερη ανάγκη για αλλαγές στο Μνημόνιο έχει η Ελλάδα, όπου η οικονομία βρίσκεται για πέμπτο συνεχόμενο έτος σε ύφεση, από την οποία δεν θα βγει εάν δεν ληφθούν μέτρα υπέρ της ανάπτυξης και δεν χαλαρώσει ο εξαιρετικά βίαιος ρυθμός δημοσιονομικής προσαρμογής. Το ερώτημα είναι ποιος είναι σε θέση να κάνει αυτή τη διαπραγμάτευση με την Τρόικα και τους εταίρους.
Αυτόματη διακοπή της στήριξης εάν καταγγελθεί το Μνημόνιο
Θετικές οι Βρυξέλλες για τις θέσεις που έχει εκφράσει η Νέα Δημοκρατία
Στον ΣΥΡΙΖΑ υποστηρίζουν ότι θα καταργήσουν το Μνημόνιο και τη λιτότητα διά νόμου. Πρόκειται για θέση που εάν την εννοούν έχουν ως απώτερο στόχο όχι να βελτιώσουν το Μνημόνιο, αλλά να προκαλέσουν την έξοδο της χώρας από το ευρώ, αλλά δεν τολμούν να το πουν ευθέως στον ελληνικό λαό.
Κοινοτικοί αξιωματούχοι στο ανώτατο επίπεδο και Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν δηλώσει δημόσια και με τρόπο κατηγορηματικό ότι μια καταγγελία του Μνημονίου ή κατάργησή του διά νόμου θα σημάνει και την αυτόματη διακοπή της στήριξης προς τη χώρα μας, δεδομένου ότι μία από τις δύο πλευρές, εν προκειμένω η Ελλάδα, αθετεί την υπογραφή της. Είναι προφανές ότι δεν μπλοφάρουν, όπως ισχυρίζεται ο ΣΥΡΙΖΑ. Θα το κάνουν με πλήρη επίγνωση πως κι αυτοί θα υποστούν τις επιπτώσεις της αναταραχής που θα προκαλέσει η έξοδος της χώρας από το ευρώ. Εάν δεν το κάνουν, τότε θα δημιουργηθεί ένα προηγούμενο που στην ουσία θα οδηγήσει σε διάλυση της ευρωζώνης, αφού οποιαδήποτε χώρα θα μπορεί στο μέλλον να εγκαταλείπει το πρόγραμμά της επικαλούμενη την ελληνική περίπτωση.
Η Δημοκρατική Αριστερά έχει πιο μετριοπαθή θέση και βρίσκει σύμφωνους τους εταίρους, όταν λέει πως στόχος είναι η σταδιακή απαγκίστρωση από το Μνημόνιο. Αλλωστε κι αυτοί το θέλουν να πετύχει η χώρα μας τους στόχους και να βγει από το Μνημόνιο το συντομότερο. Εκεί που δεν θα συμφωνήσουν είναι στη θέση της Δημοκρατικής Αριστεράς να δοθεί προθεσμία στην Ελλάδα μέχρι το 2018, αντί για το 2014, προκειμένου να επαναφέρει το έλλειμμα κάτω του 3% του ΑΕΠ. Η ικανοποίηση αυτού του αιτήματος θα είχε ένα πρόσθετο κόστος για τους εταίρους της τάξης των 12 με 15 δισ. ευρώ σε πρόσθετη στήριξη της χώρας. Τα Κοινοβούλια ορισμένων χωρών εχθρικών στη διάσωση της Ελλάδας, όπως στη Γερμανία, στην Ολλανδία και τη Φινλανδία, δεν θα εγκρίνουν πρόσθετα δάνεια.
Η Νέα Δημοκρατία μιλάει για μια επαναδιαπραγμάτευση όχι συνολική, αλλά σε επιμέρους σημεία με στόχο την ταχύτερη έξοδο από την ύφεση. Ανακοίνωσε μία σειρά μέτρων με στόχο την ανακούφιση των ασθενέστερων που θα έχουν δημοσιονομικό κόστος. Εάν γίνει κυβέρνηση θα πρέπει να πείσει τις Βρυξέλλες ότι το κόστος των μέτρων αυτών μπορεί να καλυφθεί από άλλες πηγές, όπως η μείωση των δημόσιων δαπανών. Θα διεκδικήσει επίσης μια επιμήκυνση του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής κατά 1-2 χρόνια.
Είναι προφανές ότι οι θέσεις αυτές μπορούν να συζητηθούν από τους εταίρους γιατί δεν περιέχουν ακρότητες, δεν αμφισβητούνται οι τελικοί δημοσιονομικοί στόχοι και οι μεταρρυθμίσεις, ούτε οι ιδιωτικοποιήσεις. Υπάρχει χώρος για συνεννόηση. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να θεωρείται τίποτα δεδομένο, πρέπει να πειστούν οι εταίροι πως η κυβέρνηση που έχουν απέναντί τους θα υλοποιήσει τις δεσμεύσεις που θα αναλάβει.
Μέχρι να σχηματιστεί κυβέρνηση οι εταίροι θα αποφύγουν οποιαδήποτε υπόσχεση και θα συνεχίσουν να επιμένουν, για ευνόητους λόγους, όπως γίνεται πάντα πριν από μια διαπραγμάτευση, στην τήρηση του Μνημονίου από ελληνικής πλευράς. Εκείνο που φρόντισαν να ξεκαθαρίσουν και έχει τη σημασία του είναι πως δεν θα ζητηθεί η επιβολή άλλων εισπρακτικών μέτρων και πως τα όποια μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος θα πρέπει να προέλθουν από περικοπή δημόσιων δαπανών στους τομείς της άμυνας, της κεντρικής διοίκησης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τη μείωση των δημοσίων υπαλλήλων.
ΝΙΚΟΣ ΜΠΕΛΛΟΣ-ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Δημοσιεύεται στον Τύπο της Κυριακής
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Το Tουρκικό Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αιγαίου στα κατεχόμενα για επαφές
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Time: Στα χέρια του Τσίπρα το μέλλον της Ευρώπης
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
