2018-08-01 15:21:12
..Μη σε στεναχωρεί ο θάνατος. Όσο είσαι ζωντανός δεν έχεις σχέση μ’αυτόν, μα κι όταν πεθάνεις, πάλι δεν έχεις... να κάνεις μ’αυτόν, διότι τότε δεν θα’χεις να κάνεις με τίποτα.
«Ενα τίποτα είναι για μας ο θάνατος» λέει ο Επίκουρος, γιατί «όταν υπάρχουμε εμείς, ο θάνατος είναι απών, και όταν ο θάνατος είναι παρών, δεν υπάρχουμε εμείς».
Ο θάνατος είναι πάντοτε άσχετος μ’εμάς αν και προκαλεί μεγάλη στενοχώρια σε πολλούς ανθρώπους για μεγάλο διάστημα της ζωής τους. Η έγνοια του θανάτου καλύπτει σαν πέπλο την εμπειρία της ζωής, είτε γιατί οι άνθρωποι προσβλέπουν σε μετά θάνατο ζωή και τρομοκρατούνται και εξευτελίζονται προκειμένου να κερδίσουν την εύνοια του Θεού, που θα μπορούσε κάλλιστα να τους τιμωρήσει για τις κακές τους πράξεις, είτε γιατί λυπούνται και τρομάζουν με την ιδέα ότι δεν θα υπάρχουν μετά το θάνατό τους.
Όμως δεν υπάρχουν θεοί που να μας απειλούν, μα ακόμα και να υπήρχαν, εμείς δεν θα είμασταν παρόντες για να μας τιμωρήσουν
. Η ψυχή μας είναι ένα λεπτό πράγμα που διαλύεται όταν πεθαίνουμε, μα ακόμα κι αν το υλικό της ήταν τέτοιο που να επιβιώνει άθικτο, αυτό για μας πάλι δεν θα σήμαινε τίποτα, γιατί ό,τι έχει σημασία είναι η συνέχεια του βιώματος, η οποία όμως διαρρηγνύεται με τον χωρισμό της ψυχής από το σώμα. Είναι παράλογο να φοβάσαι την μη ύπαρξή σου, τη στιγμή που ήδη ξέρεις πώς είναι το να μην υπάρχεις, σκέψου την εποχή που δεν είχες ακόμα γεννηθεί: ήταν τόσο απαράδεκτη η ανυπαρξία σου;
Είναι μεγάλο μπέρδεμα το να στεναχωριέσαι για τη θνητότητά σου, κι είναι αχαριστία να αγανακτάς με τους περιορισμούς της ζωής, σαν άπληστος συνδαιτυμόνας που έχει την απαίτηση να του σερβίρουν πιάτα επ’ αόριστον και αρνείται να σηκωθεί από το τραπέζι. (1)
Όλοι μας θα πεθάνουμε κι αυτό μας κάνει πολύ τυχερούς. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα πεθάνουν ποτέ, διότι δεν πρόκειται ποτέ να γεννηθούν. Ο αριθμός των ανθρώπων που θα μπορούσαν δυνητικά να βρίσκονται στη θέση μου, αλλά που στην πραγματικότητα δεν θα δουν ποτέ το φως της μέρας, είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των κόκκων της άμμου της Αραβίας.
Προφανώς σ’αυτές τις αγέννητες ψυχές συγκαταλέγονται ποιητές μεγαλύτεροι από τον Κιτς και επιστήμονες σημαντικότεροι από το Νεύτωνα. Αυτό το γνωρίζουμε διότι ο συνδυασμός πιθανών ανθρώπων, των οποίων την ύπαρξη επιτρέπει το DNA μας, υπερβαίνει μαζικά τον αριθμό των πραγματικών ανθρώπων. Εσείς κι εγώ βρισκόμαστε εδώ ως κοινοί θνητοί στα δόντια τέτοιων εκπληκτικών αριθμών.
Η κλωστή των ιστορικών γεγονότων από τα οποία κρέμεται η ύπαρξή μας είναι απίστευτα λεπτή.
«Αν συγκριθεί με την άγνωστη σε μας χρονική διάρκεια, ω Βασιλιά, η τωρινή ζωή των ανθρώπων στη γη μοιάζει με το πέταγμα ενός σπουργιτιού μέσα στην αίθουσα όπου κάθεστε το χειμώνα με τους λοχαγούς και τους υπουργούς σας. Μπαίνοντας από μια πόρτα και βγαίνοντας από μια άλλη προστατεύεται από τη χειμωνιάτικη θύελλα όσο βρίσκεται εντός. Αλλά αυτό το σύντομο διάστημα ηρεμίας τελειώνει σε μια στιγμή και το σπουργίτι επιστρέφει στο χειμώνα απ’όπου ήρθε, και χάνεται απ’ τα μάτια σας. η ζωή του ανθρώπου είναι παρόμοια, το τί έπεται ή το τί προηγήθηκε, δεν το γνωρίζουμε καθόλου..» (The Venerable Bede, A History of the English Church and People)
Μετά από ύπνο εκατομμυρίων αιώνων ανοίξαμε τα μάτια μας σε ένα λαμπρό πλανήτη με λαμπερά χρώματα, που σφύζει από ζωή. Μέσα σε λίγες δεκαετίες πρέπει να κλείσουμε τα μάτια μας και πάλι. Δεν είναι άραγε ευγενής και φωτισμένος τρόπος να περνάμε το λίγο χρόνο μας κάτω από τον ήλιο στο να εργαζόμαστε για την κατανόηση του σύμπαντος και του πώς έτυχε να ξυπνήσουμε μέσα του;Αυτή είναι η απάντησή μου όταν με ρωτούν-πράγμα που συμβαίνει εκπληκτικά συχνά- γιατί κάνω τον κόπο να ξυπνήσω το πρωί. Ας το θέσω διαφορετικά:
δεν είναι λυπηρό να καταλήξεις στον τάφο σου χωρίς ποτέ να αναρωτηθείς γιατί γεννήθηκες; Σ’ αυτή τη σκέψη ποιός δεν θα πεταγόταν απ’ το κρεβάτι πρόθυμος να συνεχίσει την ανακάλυψη του κόσμου και χαρούμενος που αποτελεί μέρος του;
Η Κάθλιν Ρέιν ποιήτρια και καθηγήτρια φυσικών επιστημών στο Κέμπριτζ, ειδικευμένη στη Βιολογία βρήκε σχετική παρηγοριά σαν νέα γυναίκα δυστυχισμένη στον έρωτα και ψάχνοντας απεγνωσμένα για ανακούφιση από τη λύπη:
Τότε ο ουρανός μου μίλησε με καθαρή λαλιά,
γνώριμη στην καρδιά, σαν την αγάπη κοντινά.
Ο ουρανός είπε στην ψυχή μου: «Έχεις εκείνο που ποθείς!»
——–
Να ξέρεις πως γεννήθηκες μαζί,
με σύννεφα ανέμους, άστρα και αεικίνητες θάλασσες,
και κατοίκους των δασών. Η φύση σου είναι αυτή ———
Ύψωσε την καρδιά σου άφοβη ξανά,
κοιμήσου στον τάφο ή ανάπνευσε το ζωντανό αέρα,
μοιράζεσαι τον κόσμο αυτόν με το άνθος και την τίγρη..»
Passion (1943)
(1) Επίκουρος – Κείμενα πηγές της επικούρειας φιλοσοφίας και τέχνης του ζην
(2) Richard Dawkins – Υφαίνοντας το Ουράνιο Τόξο
Πηγή Tromaktiko
«Ενα τίποτα είναι για μας ο θάνατος» λέει ο Επίκουρος, γιατί «όταν υπάρχουμε εμείς, ο θάνατος είναι απών, και όταν ο θάνατος είναι παρών, δεν υπάρχουμε εμείς».
Ο θάνατος είναι πάντοτε άσχετος μ’εμάς αν και προκαλεί μεγάλη στενοχώρια σε πολλούς ανθρώπους για μεγάλο διάστημα της ζωής τους. Η έγνοια του θανάτου καλύπτει σαν πέπλο την εμπειρία της ζωής, είτε γιατί οι άνθρωποι προσβλέπουν σε μετά θάνατο ζωή και τρομοκρατούνται και εξευτελίζονται προκειμένου να κερδίσουν την εύνοια του Θεού, που θα μπορούσε κάλλιστα να τους τιμωρήσει για τις κακές τους πράξεις, είτε γιατί λυπούνται και τρομάζουν με την ιδέα ότι δεν θα υπάρχουν μετά το θάνατό τους.
Όμως δεν υπάρχουν θεοί που να μας απειλούν, μα ακόμα και να υπήρχαν, εμείς δεν θα είμασταν παρόντες για να μας τιμωρήσουν
Είναι μεγάλο μπέρδεμα το να στεναχωριέσαι για τη θνητότητά σου, κι είναι αχαριστία να αγανακτάς με τους περιορισμούς της ζωής, σαν άπληστος συνδαιτυμόνας που έχει την απαίτηση να του σερβίρουν πιάτα επ’ αόριστον και αρνείται να σηκωθεί από το τραπέζι. (1)
Όλοι μας θα πεθάνουμε κι αυτό μας κάνει πολύ τυχερούς. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν θα πεθάνουν ποτέ, διότι δεν πρόκειται ποτέ να γεννηθούν. Ο αριθμός των ανθρώπων που θα μπορούσαν δυνητικά να βρίσκονται στη θέση μου, αλλά που στην πραγματικότητα δεν θα δουν ποτέ το φως της μέρας, είναι μεγαλύτερος από τον αριθμό των κόκκων της άμμου της Αραβίας.
Προφανώς σ’αυτές τις αγέννητες ψυχές συγκαταλέγονται ποιητές μεγαλύτεροι από τον Κιτς και επιστήμονες σημαντικότεροι από το Νεύτωνα. Αυτό το γνωρίζουμε διότι ο συνδυασμός πιθανών ανθρώπων, των οποίων την ύπαρξη επιτρέπει το DNA μας, υπερβαίνει μαζικά τον αριθμό των πραγματικών ανθρώπων. Εσείς κι εγώ βρισκόμαστε εδώ ως κοινοί θνητοί στα δόντια τέτοιων εκπληκτικών αριθμών.
Η κλωστή των ιστορικών γεγονότων από τα οποία κρέμεται η ύπαρξή μας είναι απίστευτα λεπτή.
«Αν συγκριθεί με την άγνωστη σε μας χρονική διάρκεια, ω Βασιλιά, η τωρινή ζωή των ανθρώπων στη γη μοιάζει με το πέταγμα ενός σπουργιτιού μέσα στην αίθουσα όπου κάθεστε το χειμώνα με τους λοχαγούς και τους υπουργούς σας. Μπαίνοντας από μια πόρτα και βγαίνοντας από μια άλλη προστατεύεται από τη χειμωνιάτικη θύελλα όσο βρίσκεται εντός. Αλλά αυτό το σύντομο διάστημα ηρεμίας τελειώνει σε μια στιγμή και το σπουργίτι επιστρέφει στο χειμώνα απ’όπου ήρθε, και χάνεται απ’ τα μάτια σας. η ζωή του ανθρώπου είναι παρόμοια, το τί έπεται ή το τί προηγήθηκε, δεν το γνωρίζουμε καθόλου..» (The Venerable Bede, A History of the English Church and People)
Μετά από ύπνο εκατομμυρίων αιώνων ανοίξαμε τα μάτια μας σε ένα λαμπρό πλανήτη με λαμπερά χρώματα, που σφύζει από ζωή. Μέσα σε λίγες δεκαετίες πρέπει να κλείσουμε τα μάτια μας και πάλι. Δεν είναι άραγε ευγενής και φωτισμένος τρόπος να περνάμε το λίγο χρόνο μας κάτω από τον ήλιο στο να εργαζόμαστε για την κατανόηση του σύμπαντος και του πώς έτυχε να ξυπνήσουμε μέσα του;Αυτή είναι η απάντησή μου όταν με ρωτούν-πράγμα που συμβαίνει εκπληκτικά συχνά- γιατί κάνω τον κόπο να ξυπνήσω το πρωί. Ας το θέσω διαφορετικά:
δεν είναι λυπηρό να καταλήξεις στον τάφο σου χωρίς ποτέ να αναρωτηθείς γιατί γεννήθηκες; Σ’ αυτή τη σκέψη ποιός δεν θα πεταγόταν απ’ το κρεβάτι πρόθυμος να συνεχίσει την ανακάλυψη του κόσμου και χαρούμενος που αποτελεί μέρος του;
Η Κάθλιν Ρέιν ποιήτρια και καθηγήτρια φυσικών επιστημών στο Κέμπριτζ, ειδικευμένη στη Βιολογία βρήκε σχετική παρηγοριά σαν νέα γυναίκα δυστυχισμένη στον έρωτα και ψάχνοντας απεγνωσμένα για ανακούφιση από τη λύπη:
Τότε ο ουρανός μου μίλησε με καθαρή λαλιά,
γνώριμη στην καρδιά, σαν την αγάπη κοντινά.
Ο ουρανός είπε στην ψυχή μου: «Έχεις εκείνο που ποθείς!»
——–
Να ξέρεις πως γεννήθηκες μαζί,
με σύννεφα ανέμους, άστρα και αεικίνητες θάλασσες,
και κατοίκους των δασών. Η φύση σου είναι αυτή ———
Ύψωσε την καρδιά σου άφοβη ξανά,
κοιμήσου στον τάφο ή ανάπνευσε το ζωντανό αέρα,
μοιράζεσαι τον κόσμο αυτόν με το άνθος και την τίγρη..»
Passion (1943)
(1) Επίκουρος – Κείμενα πηγές της επικούρειας φιλοσοφίας και τέχνης του ζην
(2) Richard Dawkins – Υφαίνοντας το Ουράνιο Τόξο
Πηγή Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Πώς επηρεάζουν τα αλλαντικά την ψυχική μας υγεία; Τι λέει ο ΠΟΥ;
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΣΚΡΑΤΣ: Κέρδη 2.754.215 ευρώ την προηγούμενη εβδομάδα
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
