2019-10-24 13:00:27
Ο Βαθύς, στην ανατολική πλευρά του νησιού, από ψηλά. (Φωτογραφία: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ)
Το φθινόπωρο, τα βράχια της προσελκύουν χιλιάδες λάτρεις της περιπέτειας.
Η προσγείωση στο αεροδρόμιο της Καλύμνου μοιάζει με προσσελήνωση. Με το που βγαίνεις από το αεροπλάνο, βρίσκεσαι σε μια πέτρινη αγκαλιά. Παντού βράχοι υψώνονται γύρω σου. Για δέντρα ούτε λόγος να γίνεται, είναι μετρημένα στα δάχτυλα. Ακόμα και οι θάμνοι σπανίζουν.
Αυτό το πέτρινο... πεπρωμένο, που επί αιώνες –και μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες– έκανε τους ανθρώπους του νησιού να φεύγουν μαζικά, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον σε άλλους τόπους (κυρίως στο εξωτερικό, στην Αμερική και στην Αυστραλία), σήμερα έχει, χωρίς υπερβολή, γίνει ευλογία: η Κάλυμνος έχει εξελιχθεί σε αναρριχητικό προορισμό υψηλού επιπέδου. Αδιάψευστοι μάρτυρες, οι αριθμοί. «Χωρίς να υπάρχουν επίσημα στοιχεία, υπολογίζουμε ότι 10.000-15.000 αναρριχητές έρχονται κάθε χρόνο από όλο τον κόσμο
. Η σεζόν ξεκινά τον Μάρτιο και διαρκεί μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου. Τον Μάιο και τον Οκτώβριο κορυφώνονται οι αφίξεις, ενώ μείωση παρατηρείται τους θερινούς μήνες, για λόγους καθαρά πρακτικούς: η ζέστη είναι εχθρός του αναρριχητή. Αυτές τις μέρες βρίσκονται εδώ 2.000-3.000 αναρριχητές, αριθμός τεράστιος για τα δεδομένα του νησιού, που διαθέτει 65 πεδία και 3.000 διαδρομές», μας ενημερώνει ο Άρης Θεοδωρόπουλος, ο άνθρωπος που, μαζί με τους συνεργάτες του, έβαλε την Κάλυμνο στον διεθνή αναρριχητικό χάρτη.
Αναρρίχηση με τον διάσημο Νορβηγό συγγραφέα Τζο Νέσμπο, που ταξιδεύει στην Κάλυμνο κάθε φθινόπωρο. (Φωτογραφία: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ)
«Δεν ξέρω αν οι Έλληνες το έχετε συνειδητοποιήσει, αλλά η Κάλυμνος είναι ίσως ο πιο σημαντικός αναρριχητικός προορισμός στον πλανήτη σήμερα. Τα ατού της είναι πολλά: καλή ποιότητα βράχων, εύκολη πρόσβαση, όμορφα μέρη. Και, το κυριότερο, διαδρομές για όλους. Εδώ θα δεις σταρ του αθλήματος, όπως ο Γερμανός Αλεξάντερ Μέγκος και ο Τσέχος Άνταμ Όντρα, μαζί με αρχάριους και οικογένειες με παιδιά. Το νησί έχει κάτι για καθέναν από εμάς. Και είμαστε όλοι ευγνώμονες στον Άρη Θεοδωρόπουλο γι’ αυτό που έχει δημιουργήσει χαράσσοντας τις διαδρομές. Έχει κάνει εξαιρετική δουλειά. Δεν υπάρχει αναρριχητής στον πλανήτη που να μη γνωρίζει την Κάλυμνο», λέει ο διάσημος Νορβηγός συγγραφέας Γιου Νέσμπο (Τζο, όπως συνηθίζουμε λανθασμένα να λέμε), ο οποίος αφιερώνει τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες κάθε χρόνο στο αγαπημένο του σπορ. Μένει πάντα στο Μασούρι, στο ίδιο συγκρότημα διαμερισμάτων, περνάει τον χρόνο του κάνοντας αναρρίχηση και γράφοντας, απολαμβάνει την παρέα των φίλων του, κάνει βουτιές στις κοντινές παραλίες, τρώει στα γύρω εστιατόρια. Περίπου την ίδια καθημερινότητα μοιράζονται και οι υπόλοιποι αναρριχητές – Γερμανοί και Σουηδοί, Ιταλοί και Αμερικανοί, αλλά και πολλοί Έλληνες.
Κι αν δεν είστε φαν της αναρρίχησης; Αν η σκέψη και μόνο να σκαρφαλώσετε στα απόκρημνα βράχια σάς προκαλεί σύγκρυο; Κανένα πρόβλημα. Η Κάλυμνος θα δώσει με γενναιοδωρία και σε εσάς τα «δώρα» της: τις μικρές αλλά όμορφες παραλίες της με τα πεντακάθαρα νερά όσο ακόμη κρατάει ο καιρός (Θέρμα, Βλυχάδια, Λινάρια, Πλατύς Γυαλός, Καντούνι), το πολύ καλό φαγητό (στην πλειονότητα των εστιατορίων), τη μυρωδιά του θυμαριού που θα σας ακολουθεί παντού, την ηρεμία που θα πάρει από μέσα σας, έστω και για λίγο, τις σκοτούρες σας και μια ενέργεια που, λίγο αν αφεθείτε, θα σας διαπεράσει. Αυτό ένιωσα, αυτό σας μεταφέρω.
«Οδύσσεια», ένα από τα πιο δημοφιλή αναρριχητικά πεδία της Καλύμνου. (Φωτογραφία: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ)
Κέντρο του τουρισμού του νησιού είναι το Μασούρι, που τις πρωινές και μεσημεριανές ώρες είναι σχεδόν άδειο. Από το απόγευμα και μετά, με την επιστροφή των αναρριχητών από τα πεδία, σφύζει από ζωή. Σε αυτόν τον οικισμό βρίσκονται τα περισσότερα καταλύματα. Σχεδόν όλα προσφέρουν υπέροχη θέα προς την Τέλενδο, ένα νησάκι που απέχει λιγότερο από ένα χιλιόμετρο από την Κάλυμνο (καραβάκια αναχωρούν ανά μισή ώρα από το Μασούρι, με κόστος 2,50 ευρώ το άτομο).
Η Τέλενδος απέχει λιγότερο από ένα χιλιόμετρο από το Μασούρι. (Φωτογραφία: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ)
Σύμφωνα με μια εκδοχή –μύθος ή αλήθεια άραγε;– η Τέλενδος δεν ήταν ανέκαθεν νησί, αλλά ενωνόταν με την Κάλυμνο με ένα μικρό κομμάτι γης το οποίο καταποντίστηκε μετά τον ισχυρό σεισμό του 554 μ.Χ., που έπληξε τη γειτονική Κω. Έτσι, καλύφθηκε από τη θάλασσα το μεγαλύτερο μέρος της αρχαίας πρωτεύουσας, που λεγόταν Πόθια, όπως το σημερινό λιμάνι. Ίχνη της βρίσκουν ακόμη οι έμπειροι δύτες που εξερευνούν τον βυθό της περιοχής. Στην Τέλενδο υπάρχουν 15 αναρριχητικά πεδία και περισσότερες από 500 διαδρομές.
Από το Μασούρι, ακολουθώντας πορεία προς τα βόρεια, θα συναντήσετε τον Αργινώντα, με επίσης αρκετές «πίστες» για αναρριχητές. Ο Εμπορειός, στο βόρειο άκρο του νησιού, είναι παραλία που αγαπούν οι σέρφερ. Από τον Βαθύ, με τη στενή λωρίδα θάλασσας που θυμίζει φιορδ, ξεκινούν ταχύπλοα για παραλίες που δεν είναι προσβάσιμες με το αυτοκίνητο, αλλά και για κοντινά νησιά: Ασπρονήσι, Μακρονήσι, Λειψούς, Πάτμο, Ψέριμο, Λέρο κ.ά.
Ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, στην Πόθια. Το μαρμάρινο τέμπλο του είναι φιλοτεχνημένο από τον Γιαννούλη Χαλεπά. (Φωτογραφία: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ)
Η Πόθια, η πρωτεύουσα, είναι αμφιθεατρικά χτισμένη σε δύο αντικριστούς λόφους. Στα στενά δρομάκια της στέκουν ακόμη κάποια από τα παλιά καπετανόσπιτα και αρχοντικά, όπως η οικία Βουβάλη, του πιο γνωστού σπογγέμπορα και ευεργέτη του νησιού. Στον ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού (1861), με τον ασημένιο τρούλο, θα δείτε το μαρμάρινο τέμπλο του γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά, στο Αρχαιολογικό Μουσείο την περίφημη χάλκινη «Κυρά της Καλύμνου», στο Ναυτικό Μουσείο αντικείμενα που αφηγούνται την ιστορία της σπογγαλιείας, ενώ κοντά στη Χώρα και στο Κάστρο της Χρυσοχεριάς, που χτίστηκε τον 15ο αιωνα από Ιωαννίτες ιππότες, τους τρεις πετρόκτιστους ανεμόμυλους, σήμα κατατεθέν της Καλύμνου. Άλλοι ενδιαφέροντες οικισμοί είναι ο Πάνορμος, τα Σκαλιά και οι Μυρτιές.
Η Κάλυμνος των σφουγγαράδων
Ο Mάνος Χαλκίτης, σφουγγαράς τρίτης γενιάς, στον Βαθύ. (Φωτογραφία: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ)
Ο Νίκος Κουκούλης, ιδιοκτήτης ξενοδοχειακής μονάδας στο Μασούρι, θυμάται τα χρόνια που μοναδική πηγή εσόδων για τους Καλύμνιους ήταν η θάλασσα και η σπογγαλιεία: «Όταν έφευγαν τα καΐκια, γινόταν μεγάλη γιορτή. Οι ναυτικοί είχαν γεμίσει τα αμπάρια τους με γαλέτες, παστά ψάρια και κρέατα, όσπρια και βαρέλια με νερό, μια και το ταξίδι τους θα διαρκούσε έξι ή επτά μήνες. Οι μανάδες, οι γυναίκες, τα παιδιά τους αλλά και οι ηλικιωμένοι παλιοί σφουγγαράδες τούς αποχαιρετούσαν κουνώντας λευκά μαντίλια...». Σήμερα, φυσικά σφουγγάρια πωλούνται παντού στο νησί. Θα πρέπει να δώσετε 15-20 ευρώ για να αποκτήσετε ένα ευμέγεθες – χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και πολύ ακριβότερα.
parapona-rodou
Το φθινόπωρο, τα βράχια της προσελκύουν χιλιάδες λάτρεις της περιπέτειας.
Η προσγείωση στο αεροδρόμιο της Καλύμνου μοιάζει με προσσελήνωση. Με το που βγαίνεις από το αεροπλάνο, βρίσκεσαι σε μια πέτρινη αγκαλιά. Παντού βράχοι υψώνονται γύρω σου. Για δέντρα ούτε λόγος να γίνεται, είναι μετρημένα στα δάχτυλα. Ακόμα και οι θάμνοι σπανίζουν.
Αυτό το πέτρινο... πεπρωμένο, που επί αιώνες –και μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες– έκανε τους ανθρώπους του νησιού να φεύγουν μαζικά, αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον σε άλλους τόπους (κυρίως στο εξωτερικό, στην Αμερική και στην Αυστραλία), σήμερα έχει, χωρίς υπερβολή, γίνει ευλογία: η Κάλυμνος έχει εξελιχθεί σε αναρριχητικό προορισμό υψηλού επιπέδου. Αδιάψευστοι μάρτυρες, οι αριθμοί. «Χωρίς να υπάρχουν επίσημα στοιχεία, υπολογίζουμε ότι 10.000-15.000 αναρριχητές έρχονται κάθε χρόνο από όλο τον κόσμο
Αναρρίχηση με τον διάσημο Νορβηγό συγγραφέα Τζο Νέσμπο, που ταξιδεύει στην Κάλυμνο κάθε φθινόπωρο. (Φωτογραφία: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ)
«Δεν ξέρω αν οι Έλληνες το έχετε συνειδητοποιήσει, αλλά η Κάλυμνος είναι ίσως ο πιο σημαντικός αναρριχητικός προορισμός στον πλανήτη σήμερα. Τα ατού της είναι πολλά: καλή ποιότητα βράχων, εύκολη πρόσβαση, όμορφα μέρη. Και, το κυριότερο, διαδρομές για όλους. Εδώ θα δεις σταρ του αθλήματος, όπως ο Γερμανός Αλεξάντερ Μέγκος και ο Τσέχος Άνταμ Όντρα, μαζί με αρχάριους και οικογένειες με παιδιά. Το νησί έχει κάτι για καθέναν από εμάς. Και είμαστε όλοι ευγνώμονες στον Άρη Θεοδωρόπουλο γι’ αυτό που έχει δημιουργήσει χαράσσοντας τις διαδρομές. Έχει κάνει εξαιρετική δουλειά. Δεν υπάρχει αναρριχητής στον πλανήτη που να μη γνωρίζει την Κάλυμνο», λέει ο διάσημος Νορβηγός συγγραφέας Γιου Νέσμπο (Τζο, όπως συνηθίζουμε λανθασμένα να λέμε), ο οποίος αφιερώνει τουλάχιστον τέσσερις εβδομάδες κάθε χρόνο στο αγαπημένο του σπορ. Μένει πάντα στο Μασούρι, στο ίδιο συγκρότημα διαμερισμάτων, περνάει τον χρόνο του κάνοντας αναρρίχηση και γράφοντας, απολαμβάνει την παρέα των φίλων του, κάνει βουτιές στις κοντινές παραλίες, τρώει στα γύρω εστιατόρια. Περίπου την ίδια καθημερινότητα μοιράζονται και οι υπόλοιποι αναρριχητές – Γερμανοί και Σουηδοί, Ιταλοί και Αμερικανοί, αλλά και πολλοί Έλληνες.
Κι αν δεν είστε φαν της αναρρίχησης; Αν η σκέψη και μόνο να σκαρφαλώσετε στα απόκρημνα βράχια σάς προκαλεί σύγκρυο; Κανένα πρόβλημα. Η Κάλυμνος θα δώσει με γενναιοδωρία και σε εσάς τα «δώρα» της: τις μικρές αλλά όμορφες παραλίες της με τα πεντακάθαρα νερά όσο ακόμη κρατάει ο καιρός (Θέρμα, Βλυχάδια, Λινάρια, Πλατύς Γυαλός, Καντούνι), το πολύ καλό φαγητό (στην πλειονότητα των εστιατορίων), τη μυρωδιά του θυμαριού που θα σας ακολουθεί παντού, την ηρεμία που θα πάρει από μέσα σας, έστω και για λίγο, τις σκοτούρες σας και μια ενέργεια που, λίγο αν αφεθείτε, θα σας διαπεράσει. Αυτό ένιωσα, αυτό σας μεταφέρω.
«Οδύσσεια», ένα από τα πιο δημοφιλή αναρριχητικά πεδία της Καλύμνου. (Φωτογραφία: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ)
Κέντρο του τουρισμού του νησιού είναι το Μασούρι, που τις πρωινές και μεσημεριανές ώρες είναι σχεδόν άδειο. Από το απόγευμα και μετά, με την επιστροφή των αναρριχητών από τα πεδία, σφύζει από ζωή. Σε αυτόν τον οικισμό βρίσκονται τα περισσότερα καταλύματα. Σχεδόν όλα προσφέρουν υπέροχη θέα προς την Τέλενδο, ένα νησάκι που απέχει λιγότερο από ένα χιλιόμετρο από την Κάλυμνο (καραβάκια αναχωρούν ανά μισή ώρα από το Μασούρι, με κόστος 2,50 ευρώ το άτομο).
Η Τέλενδος απέχει λιγότερο από ένα χιλιόμετρο από το Μασούρι. (Φωτογραφία: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ)
Σύμφωνα με μια εκδοχή –μύθος ή αλήθεια άραγε;– η Τέλενδος δεν ήταν ανέκαθεν νησί, αλλά ενωνόταν με την Κάλυμνο με ένα μικρό κομμάτι γης το οποίο καταποντίστηκε μετά τον ισχυρό σεισμό του 554 μ.Χ., που έπληξε τη γειτονική Κω. Έτσι, καλύφθηκε από τη θάλασσα το μεγαλύτερο μέρος της αρχαίας πρωτεύουσας, που λεγόταν Πόθια, όπως το σημερινό λιμάνι. Ίχνη της βρίσκουν ακόμη οι έμπειροι δύτες που εξερευνούν τον βυθό της περιοχής. Στην Τέλενδο υπάρχουν 15 αναρριχητικά πεδία και περισσότερες από 500 διαδρομές.
Από το Μασούρι, ακολουθώντας πορεία προς τα βόρεια, θα συναντήσετε τον Αργινώντα, με επίσης αρκετές «πίστες» για αναρριχητές. Ο Εμπορειός, στο βόρειο άκρο του νησιού, είναι παραλία που αγαπούν οι σέρφερ. Από τον Βαθύ, με τη στενή λωρίδα θάλασσας που θυμίζει φιορδ, ξεκινούν ταχύπλοα για παραλίες που δεν είναι προσβάσιμες με το αυτοκίνητο, αλλά και για κοντινά νησιά: Ασπρονήσι, Μακρονήσι, Λειψούς, Πάτμο, Ψέριμο, Λέρο κ.ά.
Ο ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, στην Πόθια. Το μαρμάρινο τέμπλο του είναι φιλοτεχνημένο από τον Γιαννούλη Χαλεπά. (Φωτογραφία: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ)
Η Πόθια, η πρωτεύουσα, είναι αμφιθεατρικά χτισμένη σε δύο αντικριστούς λόφους. Στα στενά δρομάκια της στέκουν ακόμη κάποια από τα παλιά καπετανόσπιτα και αρχοντικά, όπως η οικία Βουβάλη, του πιο γνωστού σπογγέμπορα και ευεργέτη του νησιού. Στον ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος Χριστού (1861), με τον ασημένιο τρούλο, θα δείτε το μαρμάρινο τέμπλο του γλύπτη Γιαννούλη Χαλεπά, στο Αρχαιολογικό Μουσείο την περίφημη χάλκινη «Κυρά της Καλύμνου», στο Ναυτικό Μουσείο αντικείμενα που αφηγούνται την ιστορία της σπογγαλιείας, ενώ κοντά στη Χώρα και στο Κάστρο της Χρυσοχεριάς, που χτίστηκε τον 15ο αιωνα από Ιωαννίτες ιππότες, τους τρεις πετρόκτιστους ανεμόμυλους, σήμα κατατεθέν της Καλύμνου. Άλλοι ενδιαφέροντες οικισμοί είναι ο Πάνορμος, τα Σκαλιά και οι Μυρτιές.
Η Κάλυμνος των σφουγγαράδων
Ο Mάνος Χαλκίτης, σφουγγαράς τρίτης γενιάς, στον Βαθύ. (Φωτογραφία: ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΖΑΒΟΣ)
Ο Νίκος Κουκούλης, ιδιοκτήτης ξενοδοχειακής μονάδας στο Μασούρι, θυμάται τα χρόνια που μοναδική πηγή εσόδων για τους Καλύμνιους ήταν η θάλασσα και η σπογγαλιεία: «Όταν έφευγαν τα καΐκια, γινόταν μεγάλη γιορτή. Οι ναυτικοί είχαν γεμίσει τα αμπάρια τους με γαλέτες, παστά ψάρια και κρέατα, όσπρια και βαρέλια με νερό, μια και το ταξίδι τους θα διαρκούσε έξι ή επτά μήνες. Οι μανάδες, οι γυναίκες, τα παιδιά τους αλλά και οι ηλικιωμένοι παλιοί σφουγγαράδες τούς αποχαιρετούσαν κουνώντας λευκά μαντίλια...». Σήμερα, φυσικά σφουγγάρια πωλούνται παντού στο νησί. Θα πρέπει να δώσετε 15-20 ευρώ για να αποκτήσετε ένα ευμέγεθες – χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και πολύ ακριβότερα.
parapona-rodou
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Απίστευτο Στο νοσοκομείο μαθήτρια που κάπνιζε χασίς στο σχολείο της
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Ματαιώνεται το ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΜΟΔΑΣ; Σύσκεψη στο κανάλι
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
