2021-06-01 17:22:12
Ὑπό Ἐπισκόπου Ἱερεμίου Μητροπολίτου Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως
ΨΑΛΜΟΣ ΚΖ´ 27ος
Τοῦ Δαυΐδ.
ΧΩΡΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΙΠΡΟΣΩΠΟΥΣ
Πρὸς σέ, Κύριε, ἐκέκραξα, ὁ Θεός μου, μὴ παρασιωπήσῃς ἀπ᾿ ἐμοῦ, μήποτε παρα- σιωπήσῃς ἀπ᾿ ἐμοῦ καὶ ὁμοιωθήσομαι τοῖς καταβαίνουσιν εἰς λάκκον.
2 Εἰσάκουσον τῆς φωνῆς τῆς δεήσεώς μου ἐν τῷ δέεσθαί με πρὸς σέ, ἐν τῷ αἴρειν με χεῖράς μου πρὸς ναὸν ἅγιόν σου.
3 Μὴ συνελκύσῃς μετὰ ἁμαρτωλῶν τὴν ψυχήν μου καὶ μετὰ ἐργα- ζομένων ἀδικίαν μὴ συ- ναπολέσῃς με τῶν λαλούντων εἰρήνην μετὰ τῶν πλησίον αὐτῶν, κακὰ δὲ ἐν ταῖς καρ- δίαις αὐτῶν.
4 Δὸς αὐτοῖς, Κύριε, κατὰ τὰ ἔργα αὐτῶν καὶ κατὰ τὴν πονηρίαν τῶν ἐπιτηδευμάτων αὐ- τῶν· κατὰ τὰ ἔργα τῶν χειρῶν αὐτῶν δὸς αὐ- τοῖς, ἀπόδος τὸ ἀντα- πόδομα αὐτῶν αὐτοῖς.
5 Ὅτι οὐ συνῆκαν εἰς τὰ ἔργα Κυρίου καὶ εἰς τὰ ἔργα τῶν χειρῶν αὐτοῦ· καθελεῖς αὐτοὺς καὶ οὐ μὴ οἰκοδομήσεις αὐτούς.
6 Εὐλογητὸς Κύριος, ὅτι εἰσήκουσε τῆς φωνῆς τῆς δεήσεώς μου.
7 Κύριος βοηθός μου καὶ ὑπερασπιστής μου· ἐπ᾿ αὐτῷ ἤλπισεν ἡ καρδία μου, καὶ ἐβοηθήθην, καὶ ἀνέθαλεν ἡ σάρξ μου· καὶ ἐκ θελήματός μου ἐξομολογήσομαι αὐτῷ.
8 Κύριος κραταίωμα τοῦ λαοῦ αὐτοῦ καὶ ὑπερασπιστὴς τῶν σω- τηρίων τοῦ χριστοῦ αὐτοῦ ἐστι.
9 Σῶσον τὸν λαόν σου καὶ εὐλόγησον τὴν κλη- ρονομίαν σου καὶ ποίμανον αὐτοὺς καὶ ἔπαρον αὐτοὺς ἕως τοῦ αἰῶνος.
Μετάφραση
Σέ Σένα, Κύριε, ἐκέκραξα, Θεέ μου, μή μείνεις σιωπηλός ἀπέναντί μου· μήπως, ἄν μείνεις σιωπηλός ἀπέναντί μου, θά μοιάσω μ᾽ αὐτούς πού κατεβαίνουν στόν τάφο (δηλαδή, θά πεθάνω).
2 Ἄκουσε τήν κραυγή τῆς προσευχῆς μου, ὅταν προσεύχομαι σέ Σένα, ὅταν ὑψώνω τά χέρια μου στρεφόμενος στόν ἅγιο Ναό Σου.
3 Μήν κατατάξεις μέ τούς ἁμαρτωλούς τήν ψυχή μου καί μή μέ καταστρέψεις μ᾽ αὐτούς πού πράττουν τήν ἀδικία, μ᾽ αὐτούς πού μιλᾶνε φιλικά μέ τούς συνανθρώπους τους, ἀλλά μέσα τους διαβουλεύονται τό κακό.
4 Δῶσε σ᾽ αὐτούς, Κύριε, σύμφωνα μέ τά ἔργα τους καί σύμφωνα μέ τήν κακία τῶν ἔργων τους· ἀπόδωσε σ᾽ αὐτούς κατά τά ἔργα τῶν χειρῶν τους, ἀπόδωσε σ᾽ αὐτούς σύμφωνα μέ ὅ,τι ἔπραξαν.
5 Δέν ἐννόησαν τά ἔργα τῶν χειρῶν τοῦ Κυρίου καί τά ἔργα τῶν χειρῶν Του. Νά τούς γκρεμίσεις καί νά μήν τούς ξανακτίσεις.
6 Δοξασμένος ἄς εἶναι ὁ Κύριος, γιατί ἄκουσε τήν κραυγή τῆς προσευχῆς μου.
7 Ὁ Κύριος εἶναι βοηθός καί ὑπερασπιστής μου, σ᾽ Αὐτόν ἤλπισε ἡ καρδιά μου καί βοηθήθηκα καί ἀναζωογονήθηκε ἡ σάρκα μου· γι᾽ αὐτό ὁλόκαρδα θά τόν ὑμνῶ.
8 Ὁ Κύριος εἶναι δύναμη στόν λαό Του καί προστάτης τῆς σωτηρίας τοῦ βασιλέως Του.
9 (Κύριε) σῶσε τόν λαό Σου καί εὐλόγησε τήν κληρονομία Σου.
Ποίμανέ τους καί ὕψωσέ τους γιά πάντα (στούς ὤμους Σου, σάν τόν βοσκό τό πρόβατο).
Σύντομη Ἀνάλυση
1. Στόν Ψαλμό αὐτό ὁ ποιητής του ὁ Δαβίδ ἀπευθύνεται πρός τόν Θεό γιά κάποιο αἴτημά του, πού θά μᾶς τό πεῖ παρακάτω, καί Τόν παρακαλεῖ νά τόν εἰσακούσει, νά μήν τόν παραμελήσει στήν ἀνάγκη πού βρίσκεται, γιατί τότε ὁ ποιητής θά ὁμοιάσει μέ αὐτούς πού κατεβαίνουν στόν «λάκκο» (στίχ. 1), δηλαδή θά πεθάνει· γιατί «λάκκος» εἶναι ὁ τάφος. Καί πάλιν στήν συνέχεια, στόν ἑπόμενο στίχ. ὁ Δαβίδ, ἱκετεύει τόν Θεό νά εἰσακούσει τήν δέησή του, ὅταν «αἴρει τάς χεῖράς του πρός τόν ἅγιο ναό Του» (στίχ. 2). Ἄς παρατηρήσουμε ὅτι ἀπό παλαιά οἱ εὐσεβεῖς ἔκαναν τήν προσευχή τους
«αἵροντες τάς χεῖρας τους», μέ τεταμένα, δηλαδή, τά χέρια τους. Ὁ μυστι- κός λόγος αὐτῆς τῆς στάσης προσευχῆς ἦταν ὅτι ἔκαναν τήν προσευχή τους σχηματίζοντας τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ. Γι᾽ αὐτό καί ἀλλοῦ ὁ ψαλμωδός λέγει, «ἔπαρσις τῶν χειρῶν μου θυσία ἑσπερινή» (Ψαλμ. 140,2). Βλ. καί Β´ Τιμ. 2,8. Μέ τήν ἔπαρση τῶν χειρῶν του ὁ ἄνθρωπος σχηματίζει τό σημεῖο τοῦ σταυροῦ. Πρό Σταυροῦ ὁ Σταυρός! Ἀλλά καί τό ἄλλο πρέπει νά παρα- τηρήσουμε: Ὅτι ὁ ποιητής μας λέγει ἐδῶ ὅτι κάνει τήν προσευχή του στόν Θεό ἐστραμμένος «πρός ναόν ἅγιόν Του» (στίχ. 2). Γιατί στήν Σκηνή, στόν Ναό, ἀποκαλυπτόταν τό «καδώς», ἡ «δόξα», δηλαδή, τοῦ Θεοῦ πού δήλωνε τήν παρουσία Του.
2. Μετά ἀπό αὐτά τά γενικά καί προλογικά ἔρχεται ὁ ψαλμωδός Δαβίδ πιό συγκεκριμμένα τώρα στό αἴτημά του. Ζητάει ἀπό τόν Θεό νά ἀποχωρι- στεῖ ἀπό τούς ἁμαρτωλούς, γιά νά μήν ἔχει τό δικό τους κατάντημα. «Μή συνελκύσῃς με – λέγει – μετά ἁμαρτωλῶν καί μετά ἐργαζομένων ἀδικίαν μή συναπολέσῃς με» (στίχ. 3α). Ἄς προσέξουμε τό ρῆμα «μή συνελκύσῃς». Εἶναι ἡ εἰκόνα τῶν διαφόρων κακούργων πού καταδικάστηκαν σέ θανατική ποινή καί τούς ἔσυραν σάν τίς ἀγέλες στόν τόπο τῆς θανάτωσής τους. Καί δίνει ἕνα ἰδιαίτερο χαρακτηριστικό ὁ Δαβίδ αὐτῶν ἀπό τούς ὁποίους θέλει νά ἀπο- χωριστεῖ. Τό χαρακτηριστικό τους εἶναι ὅτι εἶναι διπρόσωποι. Φαίνονται ὡς φίλοι καί εἰρηνικοί μαζί του, ἀλλά ἡ καρδιά τους μηχανεύεται δόλια ἐναντίον του: «Τῶν λαλούντων μετά τῶν πλησίον αὐτῶν, κακά δέ ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν» (στίχ. 3β)! Μέ τοιούτους ὑποκριτές καί δόλιους ὁ Δαβίδ δέν θέλει νά ἔχει συναναστροφή, γιατί φοβᾶται ὅτι θά θεωρεῖται καί αὐτός συνένοχος μέ αὐτούς στά πονηρά τους ἔργα. Ἀντίθετα ὁ Δαβίδ εὔχεται στήν συνέχεια οἱ ἄνθρωποι αὐτοί, οἱ ὁποῖοι, ὅπως φαίνεται τόν ἐχθρεύονται, νά τιμωρηθοῦν ἀνάλογα μέ τά ἔργα τους. Λέγει λοιπόν γι᾽ αὐτούς: «Δός αὐτοῖς, Κύριε, κατά τά ἔργα αὐτῶν, καί κατά τήν πονηρίαν τῶν ἐπιτηδευμάτων αὐτῶν» (στίχ. 4). Μέ τά λόγια αὐτά ὁ ποιητής μας φαίνεται σάν νά καταρᾶται τούς ἐχθρούς του. Ὅμως δέν καταρᾶται, ἀλλά στήν πραγματικότητα ἐπικαλεῖται τόν Θεό νά βάλει τήν ἠθική τάξη στά πράγματα. Καί ὁ Ἰερεμίας λέγει κάπου ὅτι ὁ Θεός ἐποπτεύει τίς πράξεις τῶν ἀνθρώπων, «τοῦ δοῦναι ἑκάστῳ κατά τήν ὁδόν αὐτῶν» (39,19). Ἡ ἀλήθεια ὅμως εἶναι ὅτι δέν καταστρέφει ὁ Θεός τόν ἁμαρτωλό, ἀλλά ὁ ἴδιος ὁ ἁμαρτωλός καταστρέφεται μέ τά ἔργα πού κάνει. Οἱ ἁμαρτωλοί δέν μελετοῦν τά λαμπρά καί ἐξαίσια ἔργα τοῦ Θεοῦ πού φαί- νονται στήν φύση καί τήν ἱστορία, ἀλλά καταγίνονται μέ τά δικά τους φθο- ροποιά σκοτεινά ἔργα καί κτίζουν πύργο μέ αὐτά. Ἀλλά ὁ πύργος αὐτός ἔχει σαθρά θεμέλια καί πέφτει μόνος του καί καταπλακώνει τούς κατασκευαστές του. Γι᾽ αὐτό καί λέγει ὁ Δαβίδ στήν συνέχεια περί τῶν ἁμαρτωλῶν: «Οὐ συνῆκαν εἰς τά ἔργα Κυρίου καί εἰς τά ἔργα τῶν χειρῶν αὐτοῦ, καθελεῖς αὐτούς καί οὐ μή οἰκοδομήσεις αὐτούς» (στίχ. 5). Γενικά πρέπει νά ξέρουμε ὅτι δέν τιμωρεῖ ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο, ἀλλά ἡ ἴδια ἡ ἁμαρτία, μέ τήν ὁποία χαριεντί- ζεται καί παίζει αὐτός, αὐτή ἡ ἁμαρτία, ὡς χειροβομβίδα, ἐκρήγνυται καί τόν κατακαίει.
3. Τό ὑπόλοιπο μέρος τοῦ Ψαλμοῦ φαίνεται ὡς διαφορετικό, γιατί ὁ ψαλ- μωδός μας εἶναι χαρούμενος σ᾽ αὐτό καί ἀναπέμπει ὕμνο καί δοξολογία στόν Θεό. Τό πράγμα ἑρμηνεύεται ὡς ἑξῆς: ῾Ο ποιητής μας, ὁ Δαβίδ, ὅπως τόν γνωρίζουμε ἀπό τήν ἐπιγραφή τοῦ Ψαλμοῦ, εἶναι ἄνθρωπος μεγάλης πίστεως. Καί ὡς ἄνθρωπος δυνατῆς πίστεως εἶναι ἀπόλυτα βέβαιος ὅτι θά τόν βοηθήσει ὁ Θεός καί θά τοῦ ἐκπληρώσει τό αἴτημά του. Ἔτσι, λοιπόν, ἀναπέμπει ἀπό τώρα εὐχαριστία στόν Θεό γιά τήν ἐκπλήρωση τοῦ αἰτήμα- τός του, τό νά τόν βοηθήσει δηλαδή ὁ Θεός καί νά τόν σώσει ἀπό τούς ἐχθρούς του. Καί ὡς βέβαιος γι᾽ αὐτό, γιά τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, λέγει:
«Εὐλογητός Κύριος, ὅτι εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μου» (στίχ. 6). Καί ἡ πίστη του αὐτή γιά τήν βεβαία βοήθεια τοῦ Κυρίου ἔφερε στόν ποιητή μας σκίρ- τημα καρδιακό, τόν τόνωσε ψυχικά καί σωματικά. Γιατί λέγει: «Ἤλπισεν ἡ καρδία μου καί ἐβοηθήθην καί ἀνέθαλεν ἡ σάρξ μου» (στίχ. 7)! Ἔτσι εἶναι! Ὅταν ἡ καρδιά εἶναι βεβαρυμένη ἀπό ἀγωνία καί τρόμο, τότε καί τό σῶμα μαραίνεται. Ὅταν ὅμως ἡ καρδιά ἀναζωογονεῖται ἀπό τήν δυνατή ἐλπίδα τῆς βοήθειας καί προστασίας τοῦ Θεοῦ, τότε γίνεται αὐτό πού μᾶς εἶπε τώρα ὁ ψαλμωδός μας, «ἤλπισεν ἡ καρδία μου καί ἐβοηθήθην καί ἀνέ- θαλεν ἡ σάρξ μου»!
4. Ἀλλά ὁ Δαβίδ εἶναι καί βασιλεύς καί ἔχει λαό στόν ὁποῖο ἄρχει. Γι᾽ αὐτό καί στό τέλος τοῦ Ψαλμοῦ εὔχεται γιά τόν λαό του τόν Ἰσραήλ καί ζητᾶ τήν βοήθεια καί τήν προστασία τοῦ Θεοῦ σ᾽ αὐτόν τόν λαό λέγοντας:
«Κύριος κραταίωμα τοῦ λαοῦ αὐτοῦ... Σῶσον τόν λαόν σου καί εὐλόγησον τήν κληρονομίαν σου» (στίχ. 8.9α). Ἄς παρατηρήσουμε ὅτι στίς ἐκφράσεις αὐτές ὁ Δαβίδ τόν λαό του τόν Ἰσραήλ δέν τόν λέγει δικό του λαό, ἀλλά τοῦ Θεοῦ! Μέ αὐτό ὑποδηλώνει δύο πράγματα: Πρῶτον μέν, ὅτι ἡ ἐξουσία πού ἔχει δέν εἶναι δική του, ἀλλά εἶναι δάνειο ἀπό τόν Θεό. Καί δεύτερον, Τόν παρακαλεῖ νά βοηθήσει ὁπωσδήποτε τόν Ἰσραήλ, γιατί εἶναι σάν νά λέγει ὁ Δαβίδ στόν Θεό: Ἄν βοηθήσεις, Θεέ μου, τόν Ἰσραήλ, θά φροντί- σεις γιά δικό Σου λαό καί ὄχι γιά ξένο. Καί παρακαλώντας ὁ Δαβίδ τόν Θεό γιά νά δοξάσει τόν Ἰσραήλ τελειώνει τόν ψαλμό του μέ μία ὡραία ποιμε- νική εἰκόνα: Νά πάρει ὁ Θεός τόν Ἰσραήλ στά χέρια Του καί στούς ὤμους Του, καθώς κάνει ὁ βοσκός, ὅταν ἀρρωστήσει ἤ ὅταν τραυματισθεῖ ἕνα πρόβατό του ἤ ἀρνάκι του. Ἔτσι κατακλείοντας τόν ψαλμό λέγει: «Ποί- μανον αὐτούς καί ἔπαρον αὐτούς» (στίχ. 9β)! Σάν ποιμήν παλαιά ὁ Δαβίδ θά πραγματοποίησε στό ποίμνιό του τήν σκηνή αὐτή.
paraklisi
ΨΑΛΜΟΣ ΚΖ´ 27ος
Τοῦ Δαυΐδ.
ΧΩΡΙΣΜΟΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΔΙΠΡΟΣΩΠΟΥΣ
Πρὸς σέ, Κύριε, ἐκέκραξα, ὁ Θεός μου, μὴ παρασιωπήσῃς ἀπ᾿ ἐμοῦ, μήποτε παρα- σιωπήσῃς ἀπ᾿ ἐμοῦ καὶ ὁμοιωθήσομαι τοῖς καταβαίνουσιν εἰς λάκκον.
2 Εἰσάκουσον τῆς φωνῆς τῆς δεήσεώς μου ἐν τῷ δέεσθαί με πρὸς σέ, ἐν τῷ αἴρειν με χεῖράς μου πρὸς ναὸν ἅγιόν σου.
3 Μὴ συνελκύσῃς μετὰ ἁμαρτωλῶν τὴν ψυχήν μου καὶ μετὰ ἐργα- ζομένων ἀδικίαν μὴ συ- ναπολέσῃς με τῶν λαλούντων εἰρήνην μετὰ τῶν πλησίον αὐτῶν, κακὰ δὲ ἐν ταῖς καρ- δίαις αὐτῶν.
4 Δὸς αὐτοῖς, Κύριε, κατὰ τὰ ἔργα αὐτῶν καὶ κατὰ τὴν πονηρίαν τῶν ἐπιτηδευμάτων αὐ- τῶν· κατὰ τὰ ἔργα τῶν χειρῶν αὐτῶν δὸς αὐ- τοῖς, ἀπόδος τὸ ἀντα- πόδομα αὐτῶν αὐτοῖς.
5 Ὅτι οὐ συνῆκαν εἰς τὰ ἔργα Κυρίου καὶ εἰς τὰ ἔργα τῶν χειρῶν αὐτοῦ· καθελεῖς αὐτοὺς καὶ οὐ μὴ οἰκοδομήσεις αὐτούς.
6 Εὐλογητὸς Κύριος, ὅτι εἰσήκουσε τῆς φωνῆς τῆς δεήσεώς μου.
7 Κύριος βοηθός μου καὶ ὑπερασπιστής μου· ἐπ᾿ αὐτῷ ἤλπισεν ἡ καρδία μου, καὶ ἐβοηθήθην, καὶ ἀνέθαλεν ἡ σάρξ μου· καὶ ἐκ θελήματός μου ἐξομολογήσομαι αὐτῷ.
8 Κύριος κραταίωμα τοῦ λαοῦ αὐτοῦ καὶ ὑπερασπιστὴς τῶν σω- τηρίων τοῦ χριστοῦ αὐτοῦ ἐστι.
9 Σῶσον τὸν λαόν σου καὶ εὐλόγησον τὴν κλη- ρονομίαν σου καὶ ποίμανον αὐτοὺς καὶ ἔπαρον αὐτοὺς ἕως τοῦ αἰῶνος.
Μετάφραση
Σέ Σένα, Κύριε, ἐκέκραξα, Θεέ μου, μή μείνεις σιωπηλός ἀπέναντί μου· μήπως, ἄν μείνεις σιωπηλός ἀπέναντί μου, θά μοιάσω μ᾽ αὐτούς πού κατεβαίνουν στόν τάφο (δηλαδή, θά πεθάνω).
2 Ἄκουσε τήν κραυγή τῆς προσευχῆς μου, ὅταν προσεύχομαι σέ Σένα, ὅταν ὑψώνω τά χέρια μου στρεφόμενος στόν ἅγιο Ναό Σου.
3 Μήν κατατάξεις μέ τούς ἁμαρτωλούς τήν ψυχή μου καί μή μέ καταστρέψεις μ᾽ αὐτούς πού πράττουν τήν ἀδικία, μ᾽ αὐτούς πού μιλᾶνε φιλικά μέ τούς συνανθρώπους τους, ἀλλά μέσα τους διαβουλεύονται τό κακό.
4 Δῶσε σ᾽ αὐτούς, Κύριε, σύμφωνα μέ τά ἔργα τους καί σύμφωνα μέ τήν κακία τῶν ἔργων τους· ἀπόδωσε σ᾽ αὐτούς κατά τά ἔργα τῶν χειρῶν τους, ἀπόδωσε σ᾽ αὐτούς σύμφωνα μέ ὅ,τι ἔπραξαν.
5 Δέν ἐννόησαν τά ἔργα τῶν χειρῶν τοῦ Κυρίου καί τά ἔργα τῶν χειρῶν Του. Νά τούς γκρεμίσεις καί νά μήν τούς ξανακτίσεις.
6 Δοξασμένος ἄς εἶναι ὁ Κύριος, γιατί ἄκουσε τήν κραυγή τῆς προσευχῆς μου.
7 Ὁ Κύριος εἶναι βοηθός καί ὑπερασπιστής μου, σ᾽ Αὐτόν ἤλπισε ἡ καρδιά μου καί βοηθήθηκα καί ἀναζωογονήθηκε ἡ σάρκα μου· γι᾽ αὐτό ὁλόκαρδα θά τόν ὑμνῶ.
8 Ὁ Κύριος εἶναι δύναμη στόν λαό Του καί προστάτης τῆς σωτηρίας τοῦ βασιλέως Του.
9 (Κύριε) σῶσε τόν λαό Σου καί εὐλόγησε τήν κληρονομία Σου.
Ποίμανέ τους καί ὕψωσέ τους γιά πάντα (στούς ὤμους Σου, σάν τόν βοσκό τό πρόβατο).
Σύντομη Ἀνάλυση
1. Στόν Ψαλμό αὐτό ὁ ποιητής του ὁ Δαβίδ ἀπευθύνεται πρός τόν Θεό γιά κάποιο αἴτημά του, πού θά μᾶς τό πεῖ παρακάτω, καί Τόν παρακαλεῖ νά τόν εἰσακούσει, νά μήν τόν παραμελήσει στήν ἀνάγκη πού βρίσκεται, γιατί τότε ὁ ποιητής θά ὁμοιάσει μέ αὐτούς πού κατεβαίνουν στόν «λάκκο» (στίχ. 1), δηλαδή θά πεθάνει· γιατί «λάκκος» εἶναι ὁ τάφος. Καί πάλιν στήν συνέχεια, στόν ἑπόμενο στίχ. ὁ Δαβίδ, ἱκετεύει τόν Θεό νά εἰσακούσει τήν δέησή του, ὅταν «αἴρει τάς χεῖράς του πρός τόν ἅγιο ναό Του» (στίχ. 2). Ἄς παρατηρήσουμε ὅτι ἀπό παλαιά οἱ εὐσεβεῖς ἔκαναν τήν προσευχή τους
«αἵροντες τάς χεῖρας τους», μέ τεταμένα, δηλαδή, τά χέρια τους. Ὁ μυστι- κός λόγος αὐτῆς τῆς στάσης προσευχῆς ἦταν ὅτι ἔκαναν τήν προσευχή τους σχηματίζοντας τό σημεῖο τοῦ Σταυροῦ. Γι᾽ αὐτό καί ἀλλοῦ ὁ ψαλμωδός λέγει, «ἔπαρσις τῶν χειρῶν μου θυσία ἑσπερινή» (Ψαλμ. 140,2). Βλ. καί Β´ Τιμ. 2,8. Μέ τήν ἔπαρση τῶν χειρῶν του ὁ ἄνθρωπος σχηματίζει τό σημεῖο τοῦ σταυροῦ. Πρό Σταυροῦ ὁ Σταυρός! Ἀλλά καί τό ἄλλο πρέπει νά παρα- τηρήσουμε: Ὅτι ὁ ποιητής μας λέγει ἐδῶ ὅτι κάνει τήν προσευχή του στόν Θεό ἐστραμμένος «πρός ναόν ἅγιόν Του» (στίχ. 2). Γιατί στήν Σκηνή, στόν Ναό, ἀποκαλυπτόταν τό «καδώς», ἡ «δόξα», δηλαδή, τοῦ Θεοῦ πού δήλωνε τήν παρουσία Του.
2. Μετά ἀπό αὐτά τά γενικά καί προλογικά ἔρχεται ὁ ψαλμωδός Δαβίδ πιό συγκεκριμμένα τώρα στό αἴτημά του. Ζητάει ἀπό τόν Θεό νά ἀποχωρι- στεῖ ἀπό τούς ἁμαρτωλούς, γιά νά μήν ἔχει τό δικό τους κατάντημα. «Μή συνελκύσῃς με – λέγει – μετά ἁμαρτωλῶν καί μετά ἐργαζομένων ἀδικίαν μή συναπολέσῃς με» (στίχ. 3α). Ἄς προσέξουμε τό ρῆμα «μή συνελκύσῃς». Εἶναι ἡ εἰκόνα τῶν διαφόρων κακούργων πού καταδικάστηκαν σέ θανατική ποινή καί τούς ἔσυραν σάν τίς ἀγέλες στόν τόπο τῆς θανάτωσής τους. Καί δίνει ἕνα ἰδιαίτερο χαρακτηριστικό ὁ Δαβίδ αὐτῶν ἀπό τούς ὁποίους θέλει νά ἀπο- χωριστεῖ. Τό χαρακτηριστικό τους εἶναι ὅτι εἶναι διπρόσωποι. Φαίνονται ὡς φίλοι καί εἰρηνικοί μαζί του, ἀλλά ἡ καρδιά τους μηχανεύεται δόλια ἐναντίον του: «Τῶν λαλούντων μετά τῶν πλησίον αὐτῶν, κακά δέ ἐν ταῖς καρδίαις αὐτῶν» (στίχ. 3β)! Μέ τοιούτους ὑποκριτές καί δόλιους ὁ Δαβίδ δέν θέλει νά ἔχει συναναστροφή, γιατί φοβᾶται ὅτι θά θεωρεῖται καί αὐτός συνένοχος μέ αὐτούς στά πονηρά τους ἔργα. Ἀντίθετα ὁ Δαβίδ εὔχεται στήν συνέχεια οἱ ἄνθρωποι αὐτοί, οἱ ὁποῖοι, ὅπως φαίνεται τόν ἐχθρεύονται, νά τιμωρηθοῦν ἀνάλογα μέ τά ἔργα τους. Λέγει λοιπόν γι᾽ αὐτούς: «Δός αὐτοῖς, Κύριε, κατά τά ἔργα αὐτῶν, καί κατά τήν πονηρίαν τῶν ἐπιτηδευμάτων αὐτῶν» (στίχ. 4). Μέ τά λόγια αὐτά ὁ ποιητής μας φαίνεται σάν νά καταρᾶται τούς ἐχθρούς του. Ὅμως δέν καταρᾶται, ἀλλά στήν πραγματικότητα ἐπικαλεῖται τόν Θεό νά βάλει τήν ἠθική τάξη στά πράγματα. Καί ὁ Ἰερεμίας λέγει κάπου ὅτι ὁ Θεός ἐποπτεύει τίς πράξεις τῶν ἀνθρώπων, «τοῦ δοῦναι ἑκάστῳ κατά τήν ὁδόν αὐτῶν» (39,19). Ἡ ἀλήθεια ὅμως εἶναι ὅτι δέν καταστρέφει ὁ Θεός τόν ἁμαρτωλό, ἀλλά ὁ ἴδιος ὁ ἁμαρτωλός καταστρέφεται μέ τά ἔργα πού κάνει. Οἱ ἁμαρτωλοί δέν μελετοῦν τά λαμπρά καί ἐξαίσια ἔργα τοῦ Θεοῦ πού φαί- νονται στήν φύση καί τήν ἱστορία, ἀλλά καταγίνονται μέ τά δικά τους φθο- ροποιά σκοτεινά ἔργα καί κτίζουν πύργο μέ αὐτά. Ἀλλά ὁ πύργος αὐτός ἔχει σαθρά θεμέλια καί πέφτει μόνος του καί καταπλακώνει τούς κατασκευαστές του. Γι᾽ αὐτό καί λέγει ὁ Δαβίδ στήν συνέχεια περί τῶν ἁμαρτωλῶν: «Οὐ συνῆκαν εἰς τά ἔργα Κυρίου καί εἰς τά ἔργα τῶν χειρῶν αὐτοῦ, καθελεῖς αὐτούς καί οὐ μή οἰκοδομήσεις αὐτούς» (στίχ. 5). Γενικά πρέπει νά ξέρουμε ὅτι δέν τιμωρεῖ ὁ Θεός τόν ἄνθρωπο, ἀλλά ἡ ἴδια ἡ ἁμαρτία, μέ τήν ὁποία χαριεντί- ζεται καί παίζει αὐτός, αὐτή ἡ ἁμαρτία, ὡς χειροβομβίδα, ἐκρήγνυται καί τόν κατακαίει.
3. Τό ὑπόλοιπο μέρος τοῦ Ψαλμοῦ φαίνεται ὡς διαφορετικό, γιατί ὁ ψαλ- μωδός μας εἶναι χαρούμενος σ᾽ αὐτό καί ἀναπέμπει ὕμνο καί δοξολογία στόν Θεό. Τό πράγμα ἑρμηνεύεται ὡς ἑξῆς: ῾Ο ποιητής μας, ὁ Δαβίδ, ὅπως τόν γνωρίζουμε ἀπό τήν ἐπιγραφή τοῦ Ψαλμοῦ, εἶναι ἄνθρωπος μεγάλης πίστεως. Καί ὡς ἄνθρωπος δυνατῆς πίστεως εἶναι ἀπόλυτα βέβαιος ὅτι θά τόν βοηθήσει ὁ Θεός καί θά τοῦ ἐκπληρώσει τό αἴτημά του. Ἔτσι, λοιπόν, ἀναπέμπει ἀπό τώρα εὐχαριστία στόν Θεό γιά τήν ἐκπλήρωση τοῦ αἰτήμα- τός του, τό νά τόν βοηθήσει δηλαδή ὁ Θεός καί νά τόν σώσει ἀπό τούς ἐχθρούς του. Καί ὡς βέβαιος γι᾽ αὐτό, γιά τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ, λέγει:
«Εὐλογητός Κύριος, ὅτι εἰσήκουσε τῆς δεήσεώς μου» (στίχ. 6). Καί ἡ πίστη του αὐτή γιά τήν βεβαία βοήθεια τοῦ Κυρίου ἔφερε στόν ποιητή μας σκίρ- τημα καρδιακό, τόν τόνωσε ψυχικά καί σωματικά. Γιατί λέγει: «Ἤλπισεν ἡ καρδία μου καί ἐβοηθήθην καί ἀνέθαλεν ἡ σάρξ μου» (στίχ. 7)! Ἔτσι εἶναι! Ὅταν ἡ καρδιά εἶναι βεβαρυμένη ἀπό ἀγωνία καί τρόμο, τότε καί τό σῶμα μαραίνεται. Ὅταν ὅμως ἡ καρδιά ἀναζωογονεῖται ἀπό τήν δυνατή ἐλπίδα τῆς βοήθειας καί προστασίας τοῦ Θεοῦ, τότε γίνεται αὐτό πού μᾶς εἶπε τώρα ὁ ψαλμωδός μας, «ἤλπισεν ἡ καρδία μου καί ἐβοηθήθην καί ἀνέ- θαλεν ἡ σάρξ μου»!
4. Ἀλλά ὁ Δαβίδ εἶναι καί βασιλεύς καί ἔχει λαό στόν ὁποῖο ἄρχει. Γι᾽ αὐτό καί στό τέλος τοῦ Ψαλμοῦ εὔχεται γιά τόν λαό του τόν Ἰσραήλ καί ζητᾶ τήν βοήθεια καί τήν προστασία τοῦ Θεοῦ σ᾽ αὐτόν τόν λαό λέγοντας:
«Κύριος κραταίωμα τοῦ λαοῦ αὐτοῦ... Σῶσον τόν λαόν σου καί εὐλόγησον τήν κληρονομίαν σου» (στίχ. 8.9α). Ἄς παρατηρήσουμε ὅτι στίς ἐκφράσεις αὐτές ὁ Δαβίδ τόν λαό του τόν Ἰσραήλ δέν τόν λέγει δικό του λαό, ἀλλά τοῦ Θεοῦ! Μέ αὐτό ὑποδηλώνει δύο πράγματα: Πρῶτον μέν, ὅτι ἡ ἐξουσία πού ἔχει δέν εἶναι δική του, ἀλλά εἶναι δάνειο ἀπό τόν Θεό. Καί δεύτερον, Τόν παρακαλεῖ νά βοηθήσει ὁπωσδήποτε τόν Ἰσραήλ, γιατί εἶναι σάν νά λέγει ὁ Δαβίδ στόν Θεό: Ἄν βοηθήσεις, Θεέ μου, τόν Ἰσραήλ, θά φροντί- σεις γιά δικό Σου λαό καί ὄχι γιά ξένο. Καί παρακαλώντας ὁ Δαβίδ τόν Θεό γιά νά δοξάσει τόν Ἰσραήλ τελειώνει τόν ψαλμό του μέ μία ὡραία ποιμε- νική εἰκόνα: Νά πάρει ὁ Θεός τόν Ἰσραήλ στά χέρια Του καί στούς ὤμους Του, καθώς κάνει ὁ βοσκός, ὅταν ἀρρωστήσει ἤ ὅταν τραυματισθεῖ ἕνα πρόβατό του ἤ ἀρνάκι του. Ἔτσι κατακλείοντας τόν ψαλμό λέγει: «Ποί- μανον αὐτούς καί ἔπαρον αὐτούς» (στίχ. 9β)! Σάν ποιμήν παλαιά ὁ Δαβίδ θά πραγματοποίησε στό ποίμνιό του τήν σκηνή αὐτή.
paraklisi
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Μια ανάσα από την Ρεάλ ο Αντσελότι
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Πατήσια: Νεκρός άνδρας σε ακάλυπτο πολυκατοικίας
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
