Γιατί ξηρά βότανα;
Η αποξήρανση των βοτάνων είναι η διαδικασία που στοχεύει στην αφαίρεση της εσωτερικής υγρασίας του φυλλώματός τους ώστε να εμποδίζεται με τον χρόνο η αλλοίωσή τους. Όταν στεγνώσουν σωστά τα βότανα διατηρούν όχι μόνο τα θρεπτικά συστατικά τους αλλά και ποσότητα από τα αιθέρια έλαια που περιέχουν, διατηρούν έτσι και την έντονη γεύση τους για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Σε αντίθεση με τα φρέσκα βότανα, τα οποία αλλοιώνονται γρήγορα, τα αποξηραμένα μπορούν να διαρκέσουν από 1-3 χρόνια όταν αποθηκεύονται σωστά και να χρησιμοποιούνται στη μαγειρική - ζαχαροπλαστική και αφεψήματα, ανάλογα με το είδος τους.
Επιλέγοντας τα σωστά βότανα για ξήρανση
Δεν είναι όλα τα
βότανα κατάλληλα για ξήρανση και μερικά διατηρούν τη γεύση τους καλύτερα από
άλλα. Γενικά τα ξυλώδη βότανα, που περιέχουν μικρότερη ποσότητα υγρασίας, όπως δεντρολίβανο, δάφνη, θυμάρι, ρίγανη μαντζουράνα, φασκόμηλο, ξηραίνονται πιο ικανοποιητικά και διατηρούν τα αιθέρια έλαιά τους.
Βότανα με χυμώδη φύλλα και μεγάλη περιεκτικότητα σε υγρασία όπως βασιλικός, μαϊντανός, κόλιανδρος, σχοινόπρασο, μέντα, εστραγκόν μπορούν επίσης
να αποξηρανθούν αλλά χάνουν ελαφρά τη γεύση τους. Ένας απλός και πιο αποδοτικός τρόπος διατήρησης βοτάνων αυτής της κατηγορίας είναι η κατάψυξή τους.
Καλύτερη εποχή και ώρα για συγκομιδή βοτάνων
Ο καταλληλότερος χρόνος συγκομιδής φρέσκων βοτάνων είναι πριν ή μετά το τέλος της ανθοφορίας τους με ιδανικό διάστημα το τέλος του καλοκαιριού και οι μεσημεριανές ώρες, όταν ο ήλιος έχει απορροφήσει την επιφανειακή φυσική υγρασία από το φύλλωμα.
Μέθοδοι ξήρανσης βοτάνων
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι για να στεγνώσετε τα βότανα, ο καθένας με τα πλεονεκτήματά του:
1. Στέγνωμα στον αέρα
Η ξήρανση στον αέρα είναι η πιο φυσική και απλούστερη μέθοδος που συμβάλλει στη διατήρηση των συστατικών και της γεύσης.
Βήματα:
Συλλέξτε τα κλαδιά που θέλετε να ξηράνετε. Ξεπλύντε ελαφρά με δροσερό νερό και αφήστε να στεγνώσουν εντελώς πάνω σε απορροφητικό χαρτί. Αφαιρέστε 2-3 φύλλα στη βάση κάθε κλαδιού όπως και τυχόν ξερά-κιτρινισμένα φύλλα και δέστε σε ματσάκια, με σπάγγο ή λαστιχάκι. Ανάλογα με το είδος και τον όγκο των κλαδιών φροντίστε κάθε μάτσο να περιλαμβάνει όχι παραπάνω από 10 μίσχους, έτσι που ο αέρας να κυκλοφορεί ανάμεσα στο φύλλωμα και να εμποδίζεται η εμφάνιση μούχλας. Κρεμάστε τα μάτσα ανάποδα σε καλά αεριζόμενο και σκοτεινό σημείο Αφήστε τα βότανα να στεγνώσουν για 1-2 εβδομάδες, ελέγχοντάς τα περιοδικά. Είναι έτοιμα όταν τα φύλλα τους θρυμματίζονται με ευκολία.Tip: Η πιο φυσική διαδικασία ξήρανσης ασφαλώς επιτυγχάνεται αν τα βότανα αφεθούν σε φυσικό περιβάλλον εκτεθειμένα στον φρέσκο αέρα και τον ήλιο. Όπως επειδή με τον τρόπο αυτό δεν διατηρούνται καθαρά αν επιλέξετε κάτι τέτοιο τοποθετείστε τα ματσάκια μέσα σε χάρτινες σακούλες στις οποίες θα έχετε ανοίξει αρκετές τρύπες ώστε να κυκλοφορεί ο αέρας.
2. Ξήρανση σε φούρνο
Γρηγορότερη ξήρανση βοτάνων επιτυγχάνεται στον φούρνο της κουζίνας, όμως κάποια είδη κατά την διαδικασία αυτή χάνουν μέρος των συστατικών και της γεύσης τους.
Βήματα:
Προθερμάνετε το φούρνο στους 100°C Τοποθετείστε τα φρέσκα κλαδάκια σε μικρή απόσταση μεταξύ τους σε ένα ταψί στρωμένο με λαδόκολλα. Τοποθετήστε το ταψί στο φούρνο με την πόρτα μισάνοιχτη για να διαφεύγει η υγρασία λόγω υδρατμών. Ελέγχετε τα βότανα κάθε 15-30 λεπτά και αφαιρέστε τα όταν τα φύλλα στεγνώσουν τελείως και θρυμματίζονται εύκολα. Η όλη διαδικασία, ανάλογα με το είδος, μπορεί να διαρκέσει από 1-2 ώρες στο διάστημα των οποίων θα πρέπει να ελέγχονται τακτικά ώστε να μην καούν.3. Στέγνωμα σε φούρνο μικροκυμάτων
Το στέγνωμα στο φούρνο μικροκυμάτων είναι μια ακόμη ταχύτερη διαδικασία, όμως η απότομη αλλαγή θερμοκρασίας αφαιρεί από πολλά είδη πολύτιμα συστατικά και γεύση. Λειτουργεί καλύτερα σε μικρές ποσότητες φρέσκων βοτάνων και σε είδη πλούσια σε υγρασία.
Βήματα:
Απλώστε τα βότανα σε ένα πιάτο κατάλληλο για φούρνο μικροκυμάτων ανάμεσα σε δύο κομμάτια χαρτιού κουζίνας. Θέστε τον φούρνο μικροκυμάτων σε λειτουργία για διάστημα 20-30 δευτερολέπτων επαναλαμβανόμενα για 2-3 λεπτά και ελέγχετε κάθε φορά την κατάσταση που βρίσκονται τα φύλλα.Αποθήκευση αποξηραμένων βοτάνων
Η σωστή αποθήκευση των αποξηραμένων βοτάνων είναι βασική προϋπόθεση ώστε να διατηρηθούν τα συστατικά αλλά και η γεύση τους.
1. Ολόκληρα ή τριμμένα φύλλα;
Για την καλύτερη
διατήρηση της γεύσης και σε όσα είδη είναι δυνατό αποθηκεύστε τα αποξηραμένα βότανα ολόκληρα αντί να τα
συνθλίψετε. Ολόκληρα φύλλα και μίσχοι διατηρούν μεταλύτερη ποσότητα από αιθέρια έλαια. Θρυμματίστε τα βότανα αμέσως πριν τα χρησιμοποιήσετε
για να απελευθερώσετε την πλήρη γεύση τους.
Tip: Η αναλογία χρήσης σε μαγειρική, ζαχαροπλαστική και αφεψήματα είναι περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού θρυμματισμένα αποξηραμένα φύλλα αντί για 1 κουταλιά της σούπας φρέσκα βότανα.
2. Δοχεία αποθήκευσης
Χρησιμοποιήστε αεροστεγή δοχεία για να αποθηκεύσετε τα αποξηραμένα βότανα, καθώς η έκθεση στον αέρα θα υποβαθμίσει την ποιότητά τους. Τα γυάλινα βάζα με καπάκι που εφαρμόζουν σφιχτά όπως και τα αεροστερή σακουλάκια τροφίμων είναι οι πιο πρακτικές και ασφαλείς επιλογές.
3. Θέση αποθήκευσης
Αποθηκεύστε τα
βότανα σε δροσερό και σκοτεινό μέρος, όπως ντουλάπι ή συρτάρι. Αποφύγετε την τοποθέτησή τους κοντά σε πηγές θερμότητας όπως σόμπες και φούρνους, όπως και σημεία που εκτίθενται
στο άμεσο ηλιακό φως.
Τα αποξηραμένα βότανα που αποθηκεύονται υπό αυτές τις
συνθήκες μπορούν να διαρκέσουν για περισσότερο από 1 και έως 3 χρόνια ανάλογα με το είδος.
Σημάδια χαλασμένων ή μπαγιάτικων βοτάνων
Η ξήρανση είναι μια διαδικασία διατήρησης αλλά βεβαίως δεν σημαίνει ότι τα αποξηραμένα βότανα θα διαρκέσουν για πάντα. Με την πάροδο του χρόνου, τα περισσότερα είδη μετά τους 12 μήνες, χάνουν το χρώμα, το άρωμα και την ισχύ τους. Πετάξτε τα βότανα εάν φαίνονται αποχρωματισμένα, μυρίζουν μούχλα ή δεν δίνουν γεύση όταν χρησιμοποιούνται στο μαγείρεμα.
soulouposeto
