Μία περίοδος ασφυκτικών πιέσεων από τους εταίρους ξεκινάει από αύριο για την Ελλάδα, πιέσεις και απειλές που θα συνεχιστούν και τις επόμενες εβδομάδες ωσότου διαπιστώσουν εμπράκτως τα δείγματα γραφής της κυβέρνησης. Το «όπλο» τους είναι η εκταμίευση της επόμενης δόσης, την οποία έχει απόλυτη ανάγκη η χώρα για να σταθεί όρθια.
Το αξιοσημείωτο στοιχείο των τελευταίων ημερών είναι η απόλυτη σιγή κοινοτικών αξιωματούχων, όπως ο πρόεδρος του Eurogroup Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, και κυβερνήσεων, όπως η γαλλική, που υπόσχονταν μέχρι και την παραμονή των εκλογών επιμήκυνση της δημοσιονομικής προσαρμογής και σχέδιο άμεσης στήριξης της πραγματικής οικονομίας, ώστε η Ελλάδα να βγει από την ύφεση.
Οι εκλογές πέρασαν, ο λαός έδωσε πλειοψηφία στις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις, αλλά η τήρηση των υποσχέσεων, στην καλύτερη περίπτωση, αναβλήθηκε γι’ αργότερα. Οι σκληροί του κοινοτικού Βορρά επέβαλαν τη σιωπή και στους υπόλοιπους, καθορίζοντας, προς το παρόν τουλάχιστον, τους κανόνες του παιχνιδιού.
Τα πρώτα σημάδια φάνηκαν στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής, όπου ο πρόεδρος της Ε.Ε. Χέρμαν βαν Ρομπέι είχε ετοιμάσει, σύμφωνα με στενό συνεργάτη του, ένα σαφέστατα θετικό μήνυμα προς τον ελληνικό λαό, το οποίο θα αποτυπωνόταν στην κοινή δήλωση των ηγετών της ευρωζώνης. Η δήλωση εκδόθηκε, αλλά δεν υπήρχε σ’ αυτή η λέξη «Ελλάδα» διότι δεν το επιθυμούσαν το Βερολίνο και οι δορυφόροι του (Ολλανδία, Φινλανδία).
Είναι αλήθεια, πάντως, ότι ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ είχε άλλες προτεραιότητες, πιο επείγουσες κατ’ αυτόν, και δεν μπορούσε να πιέσει την Ανγκελα Μέρκελ για όλα τα θέματα. Πέτυχε να αποσπάσει τη γερμανική συναίνεση για την τραπεζική ενοποίηση και την παρέμβαση στην αγορά ομολόγων των δύο ευρωπαϊκών ταμείων διάσωσης. Με άλλα λόγια άφησε το ελληνικό ζήτημα προφανώς γι’ αργότερα και την πρωτοβουλία των κινήσεων στους Γερμανούς.
Μετά τη Σύνοδο Κορυφής ακολούθησε μπαράζ δηλώσεων από τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και τους ομολόγους του της Φινλανδίας, της Ολλανδίας και της Αυστρίας, με στόχο το «ψαλίδισμα» των προσδοκιών που είχαν δημιουργηθεί προεκλογικά στην Ελλάδα.
Στη συνέχεια ήρθε η Τρόικα για να κάνει απογραφή πεπραγμένων και, όπως ήταν φυσικό, μετά από μια ακυβερνησία τριών μηνών και με ένα Μνημόνιο να κινείται σε λάθος δρόμο από την αρχή, δεν θα μπορούσε να καταλήξει σε θετικά συμπεράσματα για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Ωστόσο, όλα αυτά τα γνώριζαν εκ των προτέρων, δηλαδή όταν έκαναν τις υποστηρικτικές δηλώσεις προς τη χώρα μας, συνεπώς το τελευταίο που θα έπρεπε να κάνουν σήμερα είναι να παριστάνουν τους έκπληκτους.
Όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν με βεβαιότητα προς την κατεύθυνση ότι στην αυριανή συνεδρίαση του Eurogroup στις Βρυξέλλες οι εταίροι θα πιέσουν πολύ το νέο υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, προειδοποιώντας ευθέως πως δεν θα υπάρξει επόμενη δόση και η χώρα θα εγκαταλειφθεί αν δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις που απορρέουν από το Μνημόνιο.
Θα ζητήσουν άμεσα αποτελέσματα και κάλυψη του χρόνου που χάθηκε κατά τις δύο προεκλογικές περιόδους αναφορικά με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τις ιδιωτικοποιήσεις, συνδέοντας την εκταμίευση της επόμενης δόσης και την επιμήκυνση του χρόνου της δημοσιονομικής προσαρμογής που ζητάει η κυβέρνηση με την άμεση παρουσίαση έργου, δηλαδή αποτελεσμάτων.
Το επιχείρημα που επικαλούνται διπλωμάτες στις Βρυξέλλες είναι ότι οι κυβερνήσεις των παραπάνω κρατών έχουν σοβαρό εσωτερικό πρόβλημα. Τα Κοινοβούλιά τους είναι εχθρικά σε διασώσεις και δεν μπορούν να πάνε με «άδεια χέρια» και να ζητήσουν την έγκριση πρόσθετης στήριξης για την Ελλάδα. Μόνον εφόσον έχουν να τους παρουσιάσουν έργο από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης θα πάνε να τους ζητήσουν μία ακόμη, την τελευταία, πρόσθετη στήριξη, με στόχο την έξοδο της χώρας από την ύφεση, αναφέρουν διπλωμάτες, υπενθυμίζοντας ότι το πρόσθετο κόστος για την επιμήκυνση κατά δύο χρόνια της δημοσιονομικής προσαρμογής μπορεί να απαιτήσει δάνεια άνω των 15 δισ. ευρώ.
Ακροβασία από το Βερολίνο και τους δορυφόρους του…
Η τροπή που έχει πάρει το ελληνικό ζήτημα είναι σαφές ότι ενισχύει τη θέση όλων εκείνων στον κοινοτικό Βορρά, κυρίως στη Γερμανία, που προσπαθούν με κάθε τρόπο τα τελευταία τρία χρόνια να σπρώξουν την Ελλάδα προς την έξοδο. Αυτό ανησυχεί έντονα όχι μόνο τις Βρυξέλλες, αλλά και τις περισσότερες πρωτεύουσες της ευρωζώνης, διότι στην παρούσα φάση μια όξυνση του ελληνικού προβλήματος θα μπορούσε να έχει ανεξέλεγκτες συνέπειες για όλους.
Ήδη οι αγορές μετά από μια παροδική ευφορία δύο-τριών ημερών, έπειτα από τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής, άρχισαν να πιέζουν τα ισπανικά και τα ιταλικά ομόλογα, τα οποία πλησιάζουν εκ νέου τα ιστορικά υψηλά. Η επανεμφάνιση της αναταραχής στην παρούσα φάση δεν οφείλεται στην Ελλάδα, αλλά στις αμφιβολίες των αγορών για το αν οι αποφάσεις της τελευταίας Συνόδου μπορούν βραχυπρόθεσμα να εκτονώσουν την κατάσταση, καθώς και στο ότι είχαν βάλει (οι αγορές) ψηλά τον πήχη των προσδοκιών για τη συνεδρίαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας την περασμένη Πέμπτη, περιμένοντας πολύ περισσότερα από τη μείωση κατά 0,25 μονάδες βάσης του κεντρικού επιτοκίου.
Δεδομένου ότι οι αγορές θα συνεχίσουν να βρίσκονται σε νευρικότητα, καμία κυβέρνηση δεν θα είχε συμφέρον αυτή την περίοδο να ρίξει λάδι στη φωτιά δημιουργώντας αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα. Καμία χώρα δεν θα είχε συμφέρον να επιβάλει στην ελληνική κυβέρνηση όρους που θα οδηγήσουν στην πτώση της. Συνεπώς η εξεύρεση λύσης είναι μονόδρομος για όλους. Ωστόσο, δοκιμάζοντας ο ένας τα όρια του άλλου, είναι σαν να ακροβατεί κάποιος πάνω σε ένα σχοινί χωρίς δίχτυ. Ο κίνδυνος να πέσει είναι υπαρκτός και αν τελικά συμβεί τότε όλοι θα τρέχουν και δεν θα προλαβαίνουν. Και αυτός είναι ο λόγος που προκαλεί μεγάλη ανησυχία στις Βρυξέλλες και τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Νίκος Μπέλλος, στον Τύπο της Κυριακής
kostasxan.blogspot.com