2012-09-14 14:20:46
του Μάριου Ευρυβιάδη
Προσοχή! Το απόσπασα που ακολουθεί αφορά στη Συρία του 1957. Δεν αφορά στη Συρία του 2012.
«Για να διευκολυνθούν οι απελευθερωτικές δυνάμεις, να περιοριστούν οι δυνατότητες του συριακού καθεστώτος να κατευθύνει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, να περιορισθούν οι απώλειες και οι καταστροφές στο ελάχιστο και για να επιτευχθεί το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα το γρηγορότερο, πρέπει να αναληφθεί μια ειδική προσπάθεια (special effort)εξόντωσης (elimination) κάποιων προσώπων που θεωρούνται κλειδιά.
Η απομάκρυνσή τους (removal) πρέπει να επιτευχθεί στο αρχικό στάδιο της εξέγερσης (uprising) και επέμβασης (intervention) και υπό τα δεδομένα της κατάστασης».
Το απόσπασμα προέρχεται από την τελική έκθεση μιας Άκρως Απόρρητης Επιτροπής της, “Syria Working Group”, που συγκροτήθηκε το 1957 από Λονδίνο και Ουάσιγκτον και έλαβε μυστική απόφαση ανατροπής του τότε συριακού καθεστώτος (regime change).
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μακμίλλαν και ο Αμερικανός Πρόεδρος Αϊζενχάουερ είχαν άμεση ενημέρωση και ενέκριναν τους σχεδιασμούς. Λονδίνο και Ουάσιγκτον θεωρούσαν το συριακό καθεστώς και το σοσιαλιστικό κόμμα του Μπάαθ, φιλονασερικό, φιλοσοβιετικό, επικίνδυνο για τα φιλοδυτικά καθεστώτα της περιοχής (Ιράκ, Ιορδανία, Τουρκία, Λίβανο) και απειλή για τη ροή πετρελαίου μέσω αγωγών από το Ιράκ στις Μεσογειακές ακτές της Συρίας για τη τροφοδοσία της Δυτικής Ευρώπης.
Επιπλέον, το σχέδιο προέβλεπε τη χρηματοδότηση μιας επιτροπής με την ονομασία “Free Syria Committee” και τον εξοπλισμό μέσα στη Συρία πολιτικών φατριών και παραστρατιωτικών ομάδων με στρατιωτικές δυνατότητες. Πάντοτε, κατά τους σχεδιασμούς της “Syria Working Group”, οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, η CIA και η ΜΙ6 της Βρετανίας, «θα ενθάρρυναν εσωτερικές φυλετικές εξεγέρσεις … και θα υποκινούσαν τους Αδελφούς Μουσουλμάνους στη Δαμασκό».
Συνεργαζόμενες με αντικαθεστωτικές δυνάμεις και άτομα, οι αμερικανικές και βρετανικές υπηρεσίες θα συντόνιζαν πράξεις δολιοφθοράς με στόχο την πραξικοπηματική ανατροπή του συριακού καθεστώτος. Ήταν όμως αποφασισμένοι, εφόσον δημιουργούνταν οι αναγκαίες συνθήκες τρομοκρατίας, να προκαλέσουν και μεθοριακά επεισόδια που να δικαιολογούν την στρατιωτική επέμβαση των γειτονικών και φιλοδυτικών κρατών της Ιορδανίας, του Ιράκ και της Νατοϊκής Τουρκίας. Τόσο ο 6ος αμερικανικός στόλος στη Μεσόγειο όσο και οι βρετανικές δυνάμεις από την Κύπρο, θα δρούσαν υποστηρικτικά σε περίπτωση ανάγκης.
Οι σχεδιασμοί για τα παραπάνω είχαν αρχίσει τον Αύγουστο του 1957 και προγραμματίζονταν να ολοκληρωθούν πρίν το τέλος του χρόνου. Τελικά Ιορδανία και Ιράκ, που ταλανίζονταν με εσωτερικά προβλήματα (το ιρακινό καθεστώς θα ανατραπεί το 1958) δεν πείσθηκαν να συμμετάσχουν, αφήνοντας ως αιχμή του δόρατος για την ανατροπή του καθεστώτος της Συρίας την Τουρκία τον Αντνάν Μεντερές. Η τελευταία επέμενε για την στρατιωτική επέμβαση ακόμα και όταν οι Αμερικανοί εγκατέλειψαν τους σχεδιασμούς. Ο ίδιος ο Αϊζενχάουερ παραδέχεται στα απομνημονεύματά του ότι οι Τούρκοι επέμεναν, μέχρι την τελευταία στιγμή, να εισβάλλουν στην Συρία.
Θα πρέπει τέλος να λεχθεί ότι ένας επιπλέον παράγοντας αποτροπής των αγγλο-αμερικανικών σχεδιασμών ήταν οι έντονες αντιδράσεις της Σοβιετικής Ένωσης και οι ευθείες απειλές του Γενικού Γραμματέα Νικήτα Χρουστώφ, ότι η Τουρκία θα υποστεί τις συνέπειες μιας επιδρομής κατά της Συρίας.
Το 1957 και το 2012 αποδεικνύουν πόσο πραγματικά αληθινό είναι το γαλλικό γνωμικό «όσο αλλάζουν τα πράγματα τόσο παραμένουν τα ίδια». Τότε βέβαια δεν υπήρχαν οι σημερινές ιδεολογικές εκλογικεύσεις περί «ανθρωπιστικών επεμβάσεων» και «εκδημοκρατισμού». Μάλιστα οι σχεδιαστές της ανατροπής του Μπααθικού καθεστώτος της Συρίας, παραδέχονται στο έγγραφο ότι στη Συρία του 1957 θα εγκαθίστατο ένα μη δημοφιλές καθεστώς που θα εφάρμοζε «κατασταλτικά μέτρα και αυθαίρετες εξουσίες».
Τηρουμένων των αναλογιών είναι πράγματι εντυπωσιακές οι ομοιότητες του τότε και του σήμερα. Οι μέθοδοι παραμένουν σχεδόν αναλοίωτες όπως αναλλοίωτη παραμένει και η στρατηγική στόχευση.
Ως προς τις μεθόδους θα σταθώ στην πιο εντυπωσιακή επιτυχία των σημερινών αντικαθεστωτικών εναντίον του καθεστώτος Άσσαντ. Ήταν η βομβιστική επίθεση στη Δαμασκό, στα μέσα Ιουλίου, που άφησε νεκρούς τον Υπουργό Άμυνας και τον αναπληρωτή του, τον Αντιπρόεδρο της Συρίας, τον άντρα της αδελφής του Άσσαντ, τον Αρχηγό Εθνικής Ασφάλειας και τραυμάτισε αρκετά άλλα σημαίνοντα μέλη του καθεστώτος.
Η επίθεση έγινε στο κτίριο της Εθνικής Ασφάλειας στη διάρκεια της συνεδρίασης του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας της Συρίας. Έγινε δηλαδή στην καρδιά του καθεστώτος, και όχι τυχαία. Αποσκοπούσε στον αποκεφαλισμό της στρατιωτικής ηγεσίας που θα άφηνε, ελπίζετο, ευάλωτο και ανασφαλή τον Άσσαντ. Με ανακοίνωσή της η οργάνωση “Free Syrian Army” ανέλαβε την ευθύνη για την βομβιστική επίθεση.
Και το 1957 το σχέδιο αποσκοπούσε στον αποκεφαλισμό της στρατιωτικής ηγεσίας. Στο στόχαστρο ήταν ο Αρχηγός του Στρατού και ο Αρχηγός των Μυστικών Υπηρεσιών. Το τρίτο άτομο που επιλέχθηκε ήταν ο Αρχηγός του Κομμουνιστικού Κόμματος της Συρίας. Την επιλογή προσώπων την έκανε ο σταθμάρχης της CIA στη Μέση Ανατολή Κέρμιτ Ρούσβελτ, που τέσσερα χρόνια πριν, μαζί με τους Εγγλέζους, οργάνωσε την ανατροπή του δημοκρατικά εκλεγμένου Ιρανικού καθεστώτος. Το πραξικόπημα του 1953 επανέφερε το Σάχη της Περσίας στην εξουσία και το Ιράν με τα πετρέλαιά του στον έλεγχο των Αμερικανών μέχρι την επανάσταση του Χομεϊνί του 1979.
Ως προς τη στρατηγική στόχευση και τότε, και σήμερα, αυτή αποσκοπούσε στο γεωπολιτικό έλεγχο της Μέσης Ανατολής. Τότε ο δυτικός έλεγχος απειλείτο από τον αραβικό εθνο-σοσιαλισμό, που συμβόλιζε ο Νάσσερ. Η γεωπολιτική απειλή προέρχετο από τη Σοβιετική Ένωση. Σήμερα, τα πράγματα μπορεί να φαίνονται πιο περίπλοκα, αλλά στην ουσία δεν είναι. Ο άξονας Αιγύπτου – Συρίας, που τότε απέτρεπε τον έλεγχο της Μέσης Ανατολής από τη Δύση, αντικαταστάθηκε από τον άξονα Ιράν – Συρίας με αδύναμο κρίκο και στις δύο περιόδους, τη Συρία. Τότε, η ανατροπή στη Συρία στόχευε το Κάιρο και τη ροή του πετρελαίου μέσω της διώρυγας του Σουέζ. Σήμερα στοχεύει την Τεχεράνη και τη ροή του πετρελαίου μέσω των Στενών του Ορμούς.
Είναι όμως ο γεωπολιτικός έλεγχος της Μέσης Ανατολής στόχος πραγματοποιήσιμος σήμερα; Από τη δεκαετία του 1950 έχει περάσει πάνω μισός αιώνας. Οι πληθυσμοί έχουν τετραπλασιασθεί, η τεχνολογία τρέχει, ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός κυριαρχεί και ο εξτρεμισμός φαίνεται ανεξέλεγκτος. Μήπως οι δυο πρόσφατες αιματηρές επιθέσεις κατά των διπλωματικών αποστολών στων ΗΠΑ σε Αίγυπτο και Λιβύη με θύματα τον Αμερικανό Πρέσβη στη Λιβύη και 3 ακόμα διπλωματικούς υπαλλήλους, να είναι δείγματα γραφής ως προς το που κατευθύνονται τα πράγματα; Υπάρχει ακόμα ένα γαλλικό γνωμικό : όταν θέλεις κάτι και επιδιώκεις κάτι, πρέπει να θέλεις και τις συνέπειές του.
InfoGnomon
Προσοχή! Το απόσπασα που ακολουθεί αφορά στη Συρία του 1957. Δεν αφορά στη Συρία του 2012.
«Για να διευκολυνθούν οι απελευθερωτικές δυνάμεις, να περιοριστούν οι δυνατότητες του συριακού καθεστώτος να κατευθύνει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, να περιορισθούν οι απώλειες και οι καταστροφές στο ελάχιστο και για να επιτευχθεί το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα το γρηγορότερο, πρέπει να αναληφθεί μια ειδική προσπάθεια (special effort)εξόντωσης (elimination) κάποιων προσώπων που θεωρούνται κλειδιά.
Η απομάκρυνσή τους (removal) πρέπει να επιτευχθεί στο αρχικό στάδιο της εξέγερσης (uprising) και επέμβασης (intervention) και υπό τα δεδομένα της κατάστασης».
Το απόσπασμα προέρχεται από την τελική έκθεση μιας Άκρως Απόρρητης Επιτροπής της, “Syria Working Group”, που συγκροτήθηκε το 1957 από Λονδίνο και Ουάσιγκτον και έλαβε μυστική απόφαση ανατροπής του τότε συριακού καθεστώτος (regime change).
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μακμίλλαν και ο Αμερικανός Πρόεδρος Αϊζενχάουερ είχαν άμεση ενημέρωση και ενέκριναν τους σχεδιασμούς. Λονδίνο και Ουάσιγκτον θεωρούσαν το συριακό καθεστώς και το σοσιαλιστικό κόμμα του Μπάαθ, φιλονασερικό, φιλοσοβιετικό, επικίνδυνο για τα φιλοδυτικά καθεστώτα της περιοχής (Ιράκ, Ιορδανία, Τουρκία, Λίβανο) και απειλή για τη ροή πετρελαίου μέσω αγωγών από το Ιράκ στις Μεσογειακές ακτές της Συρίας για τη τροφοδοσία της Δυτικής Ευρώπης.
Επιπλέον, το σχέδιο προέβλεπε τη χρηματοδότηση μιας επιτροπής με την ονομασία “Free Syria Committee” και τον εξοπλισμό μέσα στη Συρία πολιτικών φατριών και παραστρατιωτικών ομάδων με στρατιωτικές δυνατότητες. Πάντοτε, κατά τους σχεδιασμούς της “Syria Working Group”, οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ, η CIA και η ΜΙ6 της Βρετανίας, «θα ενθάρρυναν εσωτερικές φυλετικές εξεγέρσεις … και θα υποκινούσαν τους Αδελφούς Μουσουλμάνους στη Δαμασκό».
Συνεργαζόμενες με αντικαθεστωτικές δυνάμεις και άτομα, οι αμερικανικές και βρετανικές υπηρεσίες θα συντόνιζαν πράξεις δολιοφθοράς με στόχο την πραξικοπηματική ανατροπή του συριακού καθεστώτος. Ήταν όμως αποφασισμένοι, εφόσον δημιουργούνταν οι αναγκαίες συνθήκες τρομοκρατίας, να προκαλέσουν και μεθοριακά επεισόδια που να δικαιολογούν την στρατιωτική επέμβαση των γειτονικών και φιλοδυτικών κρατών της Ιορδανίας, του Ιράκ και της Νατοϊκής Τουρκίας. Τόσο ο 6ος αμερικανικός στόλος στη Μεσόγειο όσο και οι βρετανικές δυνάμεις από την Κύπρο, θα δρούσαν υποστηρικτικά σε περίπτωση ανάγκης.
Οι σχεδιασμοί για τα παραπάνω είχαν αρχίσει τον Αύγουστο του 1957 και προγραμματίζονταν να ολοκληρωθούν πρίν το τέλος του χρόνου. Τελικά Ιορδανία και Ιράκ, που ταλανίζονταν με εσωτερικά προβλήματα (το ιρακινό καθεστώς θα ανατραπεί το 1958) δεν πείσθηκαν να συμμετάσχουν, αφήνοντας ως αιχμή του δόρατος για την ανατροπή του καθεστώτος της Συρίας την Τουρκία τον Αντνάν Μεντερές. Η τελευταία επέμενε για την στρατιωτική επέμβαση ακόμα και όταν οι Αμερικανοί εγκατέλειψαν τους σχεδιασμούς. Ο ίδιος ο Αϊζενχάουερ παραδέχεται στα απομνημονεύματά του ότι οι Τούρκοι επέμεναν, μέχρι την τελευταία στιγμή, να εισβάλλουν στην Συρία.
Θα πρέπει τέλος να λεχθεί ότι ένας επιπλέον παράγοντας αποτροπής των αγγλο-αμερικανικών σχεδιασμών ήταν οι έντονες αντιδράσεις της Σοβιετικής Ένωσης και οι ευθείες απειλές του Γενικού Γραμματέα Νικήτα Χρουστώφ, ότι η Τουρκία θα υποστεί τις συνέπειες μιας επιδρομής κατά της Συρίας.
Το 1957 και το 2012 αποδεικνύουν πόσο πραγματικά αληθινό είναι το γαλλικό γνωμικό «όσο αλλάζουν τα πράγματα τόσο παραμένουν τα ίδια». Τότε βέβαια δεν υπήρχαν οι σημερινές ιδεολογικές εκλογικεύσεις περί «ανθρωπιστικών επεμβάσεων» και «εκδημοκρατισμού». Μάλιστα οι σχεδιαστές της ανατροπής του Μπααθικού καθεστώτος της Συρίας, παραδέχονται στο έγγραφο ότι στη Συρία του 1957 θα εγκαθίστατο ένα μη δημοφιλές καθεστώς που θα εφάρμοζε «κατασταλτικά μέτρα και αυθαίρετες εξουσίες».
Τηρουμένων των αναλογιών είναι πράγματι εντυπωσιακές οι ομοιότητες του τότε και του σήμερα. Οι μέθοδοι παραμένουν σχεδόν αναλοίωτες όπως αναλλοίωτη παραμένει και η στρατηγική στόχευση.
Ως προς τις μεθόδους θα σταθώ στην πιο εντυπωσιακή επιτυχία των σημερινών αντικαθεστωτικών εναντίον του καθεστώτος Άσσαντ. Ήταν η βομβιστική επίθεση στη Δαμασκό, στα μέσα Ιουλίου, που άφησε νεκρούς τον Υπουργό Άμυνας και τον αναπληρωτή του, τον Αντιπρόεδρο της Συρίας, τον άντρα της αδελφής του Άσσαντ, τον Αρχηγό Εθνικής Ασφάλειας και τραυμάτισε αρκετά άλλα σημαίνοντα μέλη του καθεστώτος.
Η επίθεση έγινε στο κτίριο της Εθνικής Ασφάλειας στη διάρκεια της συνεδρίασης του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας της Συρίας. Έγινε δηλαδή στην καρδιά του καθεστώτος, και όχι τυχαία. Αποσκοπούσε στον αποκεφαλισμό της στρατιωτικής ηγεσίας που θα άφηνε, ελπίζετο, ευάλωτο και ανασφαλή τον Άσσαντ. Με ανακοίνωσή της η οργάνωση “Free Syrian Army” ανέλαβε την ευθύνη για την βομβιστική επίθεση.
Και το 1957 το σχέδιο αποσκοπούσε στον αποκεφαλισμό της στρατιωτικής ηγεσίας. Στο στόχαστρο ήταν ο Αρχηγός του Στρατού και ο Αρχηγός των Μυστικών Υπηρεσιών. Το τρίτο άτομο που επιλέχθηκε ήταν ο Αρχηγός του Κομμουνιστικού Κόμματος της Συρίας. Την επιλογή προσώπων την έκανε ο σταθμάρχης της CIA στη Μέση Ανατολή Κέρμιτ Ρούσβελτ, που τέσσερα χρόνια πριν, μαζί με τους Εγγλέζους, οργάνωσε την ανατροπή του δημοκρατικά εκλεγμένου Ιρανικού καθεστώτος. Το πραξικόπημα του 1953 επανέφερε το Σάχη της Περσίας στην εξουσία και το Ιράν με τα πετρέλαιά του στον έλεγχο των Αμερικανών μέχρι την επανάσταση του Χομεϊνί του 1979.
Ως προς τη στρατηγική στόχευση και τότε, και σήμερα, αυτή αποσκοπούσε στο γεωπολιτικό έλεγχο της Μέσης Ανατολής. Τότε ο δυτικός έλεγχος απειλείτο από τον αραβικό εθνο-σοσιαλισμό, που συμβόλιζε ο Νάσσερ. Η γεωπολιτική απειλή προέρχετο από τη Σοβιετική Ένωση. Σήμερα, τα πράγματα μπορεί να φαίνονται πιο περίπλοκα, αλλά στην ουσία δεν είναι. Ο άξονας Αιγύπτου – Συρίας, που τότε απέτρεπε τον έλεγχο της Μέσης Ανατολής από τη Δύση, αντικαταστάθηκε από τον άξονα Ιράν – Συρίας με αδύναμο κρίκο και στις δύο περιόδους, τη Συρία. Τότε, η ανατροπή στη Συρία στόχευε το Κάιρο και τη ροή του πετρελαίου μέσω της διώρυγας του Σουέζ. Σήμερα στοχεύει την Τεχεράνη και τη ροή του πετρελαίου μέσω των Στενών του Ορμούς.
Είναι όμως ο γεωπολιτικός έλεγχος της Μέσης Ανατολής στόχος πραγματοποιήσιμος σήμερα; Από τη δεκαετία του 1950 έχει περάσει πάνω μισός αιώνας. Οι πληθυσμοί έχουν τετραπλασιασθεί, η τεχνολογία τρέχει, ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός κυριαρχεί και ο εξτρεμισμός φαίνεται ανεξέλεγκτος. Μήπως οι δυο πρόσφατες αιματηρές επιθέσεις κατά των διπλωματικών αποστολών στων ΗΠΑ σε Αίγυπτο και Λιβύη με θύματα τον Αμερικανό Πρέσβη στη Λιβύη και 3 ακόμα διπλωματικούς υπαλλήλους, να είναι δείγματα γραφής ως προς το που κατευθύνονται τα πράγματα; Υπάρχει ακόμα ένα γαλλικό γνωμικό : όταν θέλεις κάτι και επιδιώκεις κάτι, πρέπει να θέλεις και τις συνέπειές του.
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Συνάντηση ΥΜΑΘ με το συμβούλιο εβραϊκών οργανισμών της Γαλλίας
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Είναι φανερά ελάχιστος ο Σάντος για Βραζιλία
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
