2012-10-02 09:00:45
Για το σχέδιο Ανάν, ο Γάλλος καθηγητής τονίζει με έμφαση πως αρκετές πρόνοιες που εισήχθησαν στην τελευταία έκδοση του Σχεδίου, κατ’ εντολήν της Τουρκίας, επιδείνωναν τους περιορισμούς επί της κυριαρχίας του νησιού όπως απορρέει από τις Συνθήκες του 1960. Δύο δεξαμενές σκέψης, μια γαλλική και μια κυπριακή, προχώρησαν σε τρίγλωσση (γαλλική, ελληνική, αγγλική) έκδοση για το Κυπριακό. Μέσα από την ανάλυση αναδεικνύονται δυο βασικά ζητήματα, η ευρωπαϊκή διάσταση και οι προοπτικές της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο καθηγητής JeanFrancoisDrevetτης γαλλικής δεξαμενής σκέψης Νotre Εurope, καταθέτει σκέψεις και ιδέες υπό τον τίτλο η Ευρωπαϊκή Ένωση και το Κυπριακό ζήτημα. Ο καθηγητής Ανδρέας Θεοφάνους, του Κυπριακού Κέντρου Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων παρουσιάζει τη δική του ανάλυση υπό τον τίτλο Η Κυπριακή Δημοκρατία σε Προοπτική: Επιδόσεις και Μελλοντικές Προκλήσεις.
Πρόκειται για μια έκδοση, η οποία γίνεται ενόψει και της κυπριακής Προεδρίας της Ε.Ε.
και προσφέρει σημαντικό βήμα προώθησης της εθνικής μας υπόθεσης σε ένα ευρωπαϊκό δίκτυο δεξαμενών σκέψης.
Ο καθηγητής Jean-Francois Drevetως ένας διεθνούς φήμης αναλυτής, καταθέτει απόψεις, οι οποίες μπορεί κάποιες από αυτές να θεωρούνται προχωρημένες. Σημειώνει πως σχεδόν 40 χρόνια μετά την εισβολή, η επικυριαρχία της Τουρκίας διατηρείται με διάφορους τρόπους. Πρώτον, είναι η δύναμη της στρατιωτικής κατοχής.
Δεύτερο, είναι ο απόλυτος έλεγχος από την Τουρκία των διοικητικών αρχών στον βορρά, τις οποίες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο θεωρεί ως μια «ήσσονα τοπική διοίκηση προς την ανταποκρίτρια χώρα», δηλαδή την Τουρκία.
Τέλος, μακροπρόθεσμα, μεταμορφώνει την ταυτότητα του νησιού ενθαρρύνοντας τη μετανάστευση Τούρκων υπηκόων, που επίσης θεωρούνται ως παράνομοι, κάτι που τείνει να καθιστά τους Τουρκοκύπριους «μια μειοψηφία εντός μιας μειοψηφίας».
Στα άδυτα της διεθνούς σκηνής, η Τουρκία χρησιμοποιεί δύο επιχειρήματα για να δικαιολογήσει την παρουσία της στο νησί: την ανάγκη προστασίας της Τουρκικής κοινότητας, την οποία μπορεί να διασφαλίσει μόνο μέσω μιας μόνιμης στρατιωτικής παρουσίας, και την ασφάλεια της Ανατολίας έναντι πιθανής ξένης απειλής.
Η κυβέρνηση της Άγκυρας ποτέ δεν παραλείπει να ανακαλεί το γεγονός ότι αυτή η ίδια η ύπαρξη της Τουρκικής κοινότητας στην Κύπρο βρισκόταν υπό απειλή από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, μέχρι την επέμβασή της το 1974. Επομένως, η επέμβαση δικαιολογείται. Θεωρεί ότι η Τουρκική μειονότητα είναι δημογραφικά και οικονομικά αδύναμη έναντι των Ελλήνων, και δεν δύναται να επιβιώσει χωρίς την προστασία της Τουρκίας.
Αυτή την προστασία έχει ιερό καθήκον να προσφέρει ως η «μητέρα-πατρίδα» (ana vatan), για την
οποία οι Τουρκοκύπριοι αποτελούν το «παιδί-πατρίδα» (yavru vatan).
Στην Ευρώπη, η επίκληση της προάσπισης εθνικών μειονοτήτων, ειδικότερα όταν αυτό αφορά μια μεγάλη χώρα που πιέζει μια μικρή χώρα, αφυπνίζει τραγικές αναμνήσεις: κανείς δεν ξεχνά πως η ναζιστική Γερμανία κατεύθυνε τις γερμανικές μειονότητες στις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης και τι απέγινε από το κράτος της Τσεχοσλοβακίας, στο όνομα της προάσπισης των Sudeten Γερμανών.
Για το σχέδιο Ανάν, ο Γάλλος καθηγητής τονίζει με έμφαση πως αρκετές πρόνοιες που εισήχθησαν στην τελευταία έκδοση του Σχεδίου, κατ’ εντολήν της Τουρκίας, επιδείνωναν τους περιορισμούς επί της κυριαρχίας του νησιού όπως απορρέει από τις Συνθήκες του 1960.
Αποδεχόμενοι από προηγουμένως, όπως σημειώνει, την υποχρέωση υποστήριξης της Τουρκικής υποψηφιότητας για ένταξη, καθιστώντας την εκμετάλλευση αποθεμάτων πετρελαίου στην ηπειρωτική της υφαλοκρηπίδα υποκείμενη στη Συμφωνία της Άγκυρας, και εγκαταλείποντας το δικαίωμα χρήσης του νησιού για στρατιωτικές επιχειρήσεις χωρίς τη συγκατάθεση των εγγυητριών δυνάμεων, η Κύπρος θα αποτελούσε Χώρα Μέλος δευτέρας κατηγορίας, περίπου έναν «Δούρειο Ίππο» της Τουρκίας εντός της Ε.Ε.
Για τις Βάσεις, ο Γάλλος καθηγητής τονίζει πως ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο έχει συγκεκριμένα συμφέροντα στη Μέση Ανατολή (πολύ περισσότερα από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες δεδομένων του αποικιακού παρελθόντος των Βρετανών και του ρόλου τους στον τομέα του πετρελαίου), δεν έχει ανάγκη στρατιωτικών βάσεων για την προάσπιση αυτών των συμφερόντων περισσότερο από άλλες Χώρες Μέλη. Το Πεντάγωνο όμως ξεκαθάρισε τις προτιμήσεις του, οι οποίες ακολουθούνται πιστά. Πιο πρόσφατα η Βρετανική κυβέρνηση όταν αναθεωρούσε την αμυντική της πολιτική, δεν έκρινε σκόπιμο να μειώσει τον αριθμό των στρατευμάτων της στο νησί.
Σημειώνει δε με έμφαση πως οι Κύπριοι δεν έχουν και πολλούς λόγους να γιορτάζουν για τη στρατηγική σπουδαιότητα που αποδίδεται στο νησί τους.
ΟΙ ΔΕΞΑΜΕΝΕΣ ΣΚΕΨΗΣ
Η Νotre Εurope είναι μια ανεξάρτητη δεξαμενή σκέψης αφοσιωμένη στην Ευρωπαϊκή ενοποίηση. Υπό την καθοδήγηση του ιδρυτή της, JacquesDelors, από το 1996, η Νotre Εurope έχει ως στόχο να «διαλογισθεί για μια ενωμένη Ευρώπη. Το Κυπριακό Κέντρο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων (ΚΚΕΔΥ) είναι μια ανεξάρτητη και μη κερδοσκοπική δεξαμενή σκέψης, συνδεδεμένο με το Πανεπιστήμιο Λευκωσία και έχει πλούσια δραστηριότητα εντός και εκτός Κύπρου.
«Μετατόπιση σε ενοποιητικό μοντέλο λύσης του Κυπριακού» Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣΑνδρέας Θεοφάνους σημειώνει πως η Κύπρος αποτελεί μια δοκιμασία για την Τουρκία και τη δυνατότητά της να κινηθεί προς τα εμπρός με νέα αντίληψη. Η Τουρκία, τονίζει πως δεν μπορεί να θεωρηθεί ως μια αληθινά δημοκρατική χώρα ενόσω εξακολουθεί να κατέχει το βόρειο τμήμα της Κύπρου και να επιδιώκει τον στρατηγικό έλεγχο της Μεγαλονήσου. Παρά τις αποτυχίες του παρελθόντος, η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε. σε συνδυασμό με την επιθυμία της Τουρκίας για ένταξη ή ακόμα για συμφωνία μιας στρατηγικής συνεταιρικής σχέσης, προσφέρει το πλαίσιο για διάσπαση του αδιεξόδου. Σε μια εποχή πολλαπλών ταυτοτήτων, η Ε.Ε.
προσφέρει το πλαίσιο για μια κοινή Ευρωπαϊκή ταυτότητα που θα επέτρεπε σε μια ενωμένη Κύπρο να λειτουργήσει. Την ίδια στιγμή, όπως σημειώνει, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι θα μπορούν επίσης να διατηρούν τις δικές τους εθνικές και πολιτιστικές ταυτότητες. Με αυτή την έννοια η ΕΕ θα μπορέσει να διαδραματίσει τον δικό της εποικοδομητικό ρόλο αν και δεν έχει ακόμα αποκτήσει την πλήρη δυναμική της για την πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση σημαντικών περιφερειακών και διεθνών προβλημάτων.
Δεδομένων των πολλών αποτυχημένων προσπαθειών κατά σειρά ετών, για μια συνολική διευθέτηση, είναι σημαντικό, όπως αναφέρει, να εξετάσουμε άλλες δυνατότητες: από το μοντέλο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας στο οποίο η εξουσία είναι συγκεντρωμένη στα δύο συνιστώντα κράτη, στο ενοποιητικό μοντέλο μιας λειτουργικής ομοσπονδίας. Ωστόσο, για να πραγματοποιηθεί αυτό το σενάριο, επιπρόσθετα από τη συναίνεση της τουρκοκυπριακής πλευράς, είναι άκρως σημαντικό η Τουρκία τελικώς να αναγνωρίσει το δικαίωμα ύπαρξης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μια πολυπεριφερειακή λειτουργική ομοσπονδία στηριζόμενη σε μια ενοποιητική προσέγγιση μπορεί πράγματι να οδηγήσει σε ένα βιώσιμο ενωμένο κράτος. Και όμως, αυτή η επιλογή δεν βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Για χρόνια τώρα η βάση των συνομιλιών ήταν η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία της οποίας ο ορισμός και η ερμηνεία αποτέλεσαν αντικείμενο σοβαρών ενδοκοινοτικών και διακοινοτικών διαφωνιών.
Ο καθηγητής Θεοφάνους σημειώνει πως η Κύπρος πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει νέες οικονομικές προκλήσεις. Επιπρόσθετα από την τρέχουσα οικονομική κρίση, είναι σημαντικό η Κύπρος να μετατοπισθεί προς ένα καινούργιο υπόδειγμα.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η δημοσιονομική περισυλλογή είναι απαραίτητη προϋπόθεση καθώς επίσης και η ανάπτυξη νέων τομέων οικονομικής δραστηριότητας.
Ο αναδυόμενος τομέας της ενέργειας αποτελεί μια αξιόλογη πρόκληση με οικονομικές και πολιτικές διαστάσεις. Είναι επίσης σημαντικό η Κύπρος να τοποθετηθεί με τρόπο που θα της επιτρέπει να διαδραματίσει έναν αναβαθμισμένο ρόλο στην περιοχή και στην ΕΕ.
http://www.philenews.com/digital/
Πρόκειται για μια έκδοση, η οποία γίνεται ενόψει και της κυπριακής Προεδρίας της Ε.Ε.
και προσφέρει σημαντικό βήμα προώθησης της εθνικής μας υπόθεσης σε ένα ευρωπαϊκό δίκτυο δεξαμενών σκέψης.
Ο καθηγητής Jean-Francois Drevetως ένας διεθνούς φήμης αναλυτής, καταθέτει απόψεις, οι οποίες μπορεί κάποιες από αυτές να θεωρούνται προχωρημένες. Σημειώνει πως σχεδόν 40 χρόνια μετά την εισβολή, η επικυριαρχία της Τουρκίας διατηρείται με διάφορους τρόπους. Πρώτον, είναι η δύναμη της στρατιωτικής κατοχής.
Δεύτερο, είναι ο απόλυτος έλεγχος από την Τουρκία των διοικητικών αρχών στον βορρά, τις οποίες το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο θεωρεί ως μια «ήσσονα τοπική διοίκηση προς την ανταποκρίτρια χώρα», δηλαδή την Τουρκία.
Τέλος, μακροπρόθεσμα, μεταμορφώνει την ταυτότητα του νησιού ενθαρρύνοντας τη μετανάστευση Τούρκων υπηκόων, που επίσης θεωρούνται ως παράνομοι, κάτι που τείνει να καθιστά τους Τουρκοκύπριους «μια μειοψηφία εντός μιας μειοψηφίας».
Στα άδυτα της διεθνούς σκηνής, η Τουρκία χρησιμοποιεί δύο επιχειρήματα για να δικαιολογήσει την παρουσία της στο νησί: την ανάγκη προστασίας της Τουρκικής κοινότητας, την οποία μπορεί να διασφαλίσει μόνο μέσω μιας μόνιμης στρατιωτικής παρουσίας, και την ασφάλεια της Ανατολίας έναντι πιθανής ξένης απειλής.
Η κυβέρνηση της Άγκυρας ποτέ δεν παραλείπει να ανακαλεί το γεγονός ότι αυτή η ίδια η ύπαρξη της Τουρκικής κοινότητας στην Κύπρο βρισκόταν υπό απειλή από τις αρχές της δεκαετίας του 1950, μέχρι την επέμβασή της το 1974. Επομένως, η επέμβαση δικαιολογείται. Θεωρεί ότι η Τουρκική μειονότητα είναι δημογραφικά και οικονομικά αδύναμη έναντι των Ελλήνων, και δεν δύναται να επιβιώσει χωρίς την προστασία της Τουρκίας.
Αυτή την προστασία έχει ιερό καθήκον να προσφέρει ως η «μητέρα-πατρίδα» (ana vatan), για την
οποία οι Τουρκοκύπριοι αποτελούν το «παιδί-πατρίδα» (yavru vatan).
Στην Ευρώπη, η επίκληση της προάσπισης εθνικών μειονοτήτων, ειδικότερα όταν αυτό αφορά μια μεγάλη χώρα που πιέζει μια μικρή χώρα, αφυπνίζει τραγικές αναμνήσεις: κανείς δεν ξεχνά πως η ναζιστική Γερμανία κατεύθυνε τις γερμανικές μειονότητες στις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης και τι απέγινε από το κράτος της Τσεχοσλοβακίας, στο όνομα της προάσπισης των Sudeten Γερμανών.
Για το σχέδιο Ανάν, ο Γάλλος καθηγητής τονίζει με έμφαση πως αρκετές πρόνοιες που εισήχθησαν στην τελευταία έκδοση του Σχεδίου, κατ’ εντολήν της Τουρκίας, επιδείνωναν τους περιορισμούς επί της κυριαρχίας του νησιού όπως απορρέει από τις Συνθήκες του 1960.
Αποδεχόμενοι από προηγουμένως, όπως σημειώνει, την υποχρέωση υποστήριξης της Τουρκικής υποψηφιότητας για ένταξη, καθιστώντας την εκμετάλλευση αποθεμάτων πετρελαίου στην ηπειρωτική της υφαλοκρηπίδα υποκείμενη στη Συμφωνία της Άγκυρας, και εγκαταλείποντας το δικαίωμα χρήσης του νησιού για στρατιωτικές επιχειρήσεις χωρίς τη συγκατάθεση των εγγυητριών δυνάμεων, η Κύπρος θα αποτελούσε Χώρα Μέλος δευτέρας κατηγορίας, περίπου έναν «Δούρειο Ίππο» της Τουρκίας εντός της Ε.Ε.
Για τις Βάσεις, ο Γάλλος καθηγητής τονίζει πως ενώ το Ηνωμένο Βασίλειο έχει συγκεκριμένα συμφέροντα στη Μέση Ανατολή (πολύ περισσότερα από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες δεδομένων του αποικιακού παρελθόντος των Βρετανών και του ρόλου τους στον τομέα του πετρελαίου), δεν έχει ανάγκη στρατιωτικών βάσεων για την προάσπιση αυτών των συμφερόντων περισσότερο από άλλες Χώρες Μέλη. Το Πεντάγωνο όμως ξεκαθάρισε τις προτιμήσεις του, οι οποίες ακολουθούνται πιστά. Πιο πρόσφατα η Βρετανική κυβέρνηση όταν αναθεωρούσε την αμυντική της πολιτική, δεν έκρινε σκόπιμο να μειώσει τον αριθμό των στρατευμάτων της στο νησί.
Σημειώνει δε με έμφαση πως οι Κύπριοι δεν έχουν και πολλούς λόγους να γιορτάζουν για τη στρατηγική σπουδαιότητα που αποδίδεται στο νησί τους.
ΟΙ ΔΕΞΑΜΕΝΕΣ ΣΚΕΨΗΣ
Η Νotre Εurope είναι μια ανεξάρτητη δεξαμενή σκέψης αφοσιωμένη στην Ευρωπαϊκή ενοποίηση. Υπό την καθοδήγηση του ιδρυτή της, JacquesDelors, από το 1996, η Νotre Εurope έχει ως στόχο να «διαλογισθεί για μια ενωμένη Ευρώπη. Το Κυπριακό Κέντρο Ευρωπαϊκών και Διεθνών Υποθέσεων (ΚΚΕΔΥ) είναι μια ανεξάρτητη και μη κερδοσκοπική δεξαμενή σκέψης, συνδεδεμένο με το Πανεπιστήμιο Λευκωσία και έχει πλούσια δραστηριότητα εντός και εκτός Κύπρου.
«Μετατόπιση σε ενοποιητικό μοντέλο λύσης του Κυπριακού» Ο ΚΑΘΗΓΗΤΗΣΑνδρέας Θεοφάνους σημειώνει πως η Κύπρος αποτελεί μια δοκιμασία για την Τουρκία και τη δυνατότητά της να κινηθεί προς τα εμπρός με νέα αντίληψη. Η Τουρκία, τονίζει πως δεν μπορεί να θεωρηθεί ως μια αληθινά δημοκρατική χώρα ενόσω εξακολουθεί να κατέχει το βόρειο τμήμα της Κύπρου και να επιδιώκει τον στρατηγικό έλεγχο της Μεγαλονήσου. Παρά τις αποτυχίες του παρελθόντος, η ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ε.Ε. σε συνδυασμό με την επιθυμία της Τουρκίας για ένταξη ή ακόμα για συμφωνία μιας στρατηγικής συνεταιρικής σχέσης, προσφέρει το πλαίσιο για διάσπαση του αδιεξόδου. Σε μια εποχή πολλαπλών ταυτοτήτων, η Ε.Ε.
προσφέρει το πλαίσιο για μια κοινή Ευρωπαϊκή ταυτότητα που θα επέτρεπε σε μια ενωμένη Κύπρο να λειτουργήσει. Την ίδια στιγμή, όπως σημειώνει, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι θα μπορούν επίσης να διατηρούν τις δικές τους εθνικές και πολιτιστικές ταυτότητες. Με αυτή την έννοια η ΕΕ θα μπορέσει να διαδραματίσει τον δικό της εποικοδομητικό ρόλο αν και δεν έχει ακόμα αποκτήσει την πλήρη δυναμική της για την πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση σημαντικών περιφερειακών και διεθνών προβλημάτων.
Δεδομένων των πολλών αποτυχημένων προσπαθειών κατά σειρά ετών, για μια συνολική διευθέτηση, είναι σημαντικό, όπως αναφέρει, να εξετάσουμε άλλες δυνατότητες: από το μοντέλο της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας στο οποίο η εξουσία είναι συγκεντρωμένη στα δύο συνιστώντα κράτη, στο ενοποιητικό μοντέλο μιας λειτουργικής ομοσπονδίας. Ωστόσο, για να πραγματοποιηθεί αυτό το σενάριο, επιπρόσθετα από τη συναίνεση της τουρκοκυπριακής πλευράς, είναι άκρως σημαντικό η Τουρκία τελικώς να αναγνωρίσει το δικαίωμα ύπαρξης της Κυπριακής Δημοκρατίας. Μια πολυπεριφερειακή λειτουργική ομοσπονδία στηριζόμενη σε μια ενοποιητική προσέγγιση μπορεί πράγματι να οδηγήσει σε ένα βιώσιμο ενωμένο κράτος. Και όμως, αυτή η επιλογή δεν βρίσκεται στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Για χρόνια τώρα η βάση των συνομιλιών ήταν η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία της οποίας ο ορισμός και η ερμηνεία αποτέλεσαν αντικείμενο σοβαρών ενδοκοινοτικών και διακοινοτικών διαφωνιών.
Ο καθηγητής Θεοφάνους σημειώνει πως η Κύπρος πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει νέες οικονομικές προκλήσεις. Επιπρόσθετα από την τρέχουσα οικονομική κρίση, είναι σημαντικό η Κύπρος να μετατοπισθεί προς ένα καινούργιο υπόδειγμα.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο η δημοσιονομική περισυλλογή είναι απαραίτητη προϋπόθεση καθώς επίσης και η ανάπτυξη νέων τομέων οικονομικής δραστηριότητας.
Ο αναδυόμενος τομέας της ενέργειας αποτελεί μια αξιόλογη πρόκληση με οικονομικές και πολιτικές διαστάσεις. Είναι επίσης σημαντικό η Κύπρος να τοποθετηθεί με τρόπο που θα της επιτρέπει να διαδραματίσει έναν αναβαθμισμένο ρόλο στην περιοχή και στην ΕΕ.
http://www.philenews.com/digital/
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Parking στο AB Βασιλόπουλος Παλαιού Φαλήρου
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
