2013-01-15 11:13:03
Φωτογραφία για Στους Γερμανούς στρατιώτες και ένας... καλλιτέχνης
Ευτυχώς, στο χωριό του Αγίου Κωνσταντίνου Ρεθύμνου έμειναν στη ζωή υπολείμματα της γερμανικής κατοχής και τούτο, για να θυμίζουν στις νεότερες γενιές ότι και σ'αυτό τον... οικισμό, οι κατακτητές άφησαν το στίγμα τους, έχοντας επιβληθεί ως… κραταιά δύναμη δια των όπλων!

Το πετρόχτιστο κτήριο με στρατοπεδικά χαρακτηριστικά είναι στο κέντρο του Αγίου 

Το πετρόχτιστο κτήριο φιλοξενούσε ένα λόχο Γερμανών στρατιωτών στην κατοχή Κωνσταντίνου, ανήκε στους κληρονόμους της οικογένειας Παπαβασιλείου, αλλά με αναγκαστική απαλλοτρίωση περιήλθε, μετά από πολύχρονες διαδικασίες, στην ιδιοκτησία της τότε κοινότητας για να στεγάσει το πολιτιστικό κέντρο του χωριού και το μουσείο Λαϊκής Τέχνης, που σχεδιάζονταν από τότε Οι χώροι του αναπαλαιώθηκαν και οι εργασίες ολοκληρώθηκαν το 2010, όμως ο θεσμός του Καλλικράτη με την ενοποίηση των δήμων του Καποδίστρια,… έδωσε το «γερμανικό θάλαμο» στο μητροπολιτικό δήμο Ρεθύμνου και από τότε είναι κλειστός! Παραχωρείται μόνο, κατά καιρούς, στον τοπικό πολιτιστικό σύλλογο για να φιλοξενεί τις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται.


Ο πρόεδρος της κοινότητας Αγίου Κωνσταντίνου Σήφης Γαβαλάς

Το οίκημα, φαίνεται, να οικοδομήθηκε το 1942 και σύμφωνα με τα ακούσματα που έχει ο πρόεδρος της τοπικής κοινότητας Σήφης Γαβαλάς που ασχολείται με τα κοινοτικά πράγματα, με μια μικρή ανάπαυλα, από το 1987, «χτίστηκε από τους ίδιους τους ανθρώπους του Αγίου Κωνσταντίνου, που είχαν επιταχθεί από τους Γερμανούς αποκλειστικά για να οικοδομήσουν το κτήριο και να στεγαστεί ένας λόχος Γερμανών στρατιωτών…»

Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν για την ανέγερσή του, προήλθαν από τα σπίτια κατοίκων του χωριού, τα οποία γκρέμισαν, χωρίς να ενδιαφέρονται για τους νέους χώρους που θα διαμείνουν! Οι πέτρες και τα πελέκια, καθώς και ο ασβέστης που χρησιμοποιήθηκε από λειτουργούντα ασβεστοκάμινα, μεταφέρονταν με κάρα στα οποία ως… υποζύγια χρησιμοποιούνταν άνθρωποι του χωριού.

Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του σωματώδους Στάθη Γεωργαλιδάκη, ενός κατοίκου με κυκλώπεια δύναμη και αντοχή, που τύγχανε εκείνο το χρόνο της επιδοκιμασίας Γερμανών βαθμοφόρων και στρατιωτών που επιστατούσαν. Έλεγε, τότε, ένας από αυτούς σε άλλα… υποζύγια: «Αυτός ένας και μπορεί μόνος του και εσείς δυο και με δυσκολία!»

«Υπάρχει ενδιαφέρον από τις νεότερες γενιές για την ιστορία του τόπου», τονίζει στο MadeinCreta ο κ. Γαβαλάς, άνθρωπος με κινητικότητα στα θέματα της περιοχής του. «Δυστυχώς, βρεθήκαμε σήμερα να ψάχνουμε τις μαρτυρίες χωριανών μας για τους πολέμους της νεότερης ιστορίας μας, όμως, ατυχήσαμε γιατί αυτοί έφυγαν κι όσοι, οι ελάχιστοι έχουν μείνει, είναι άρρωστοι ή ελάχιστα έχουν στη μνήμη τους…»

ΚΑΙ ΤΟ ΜΑΓΕΙΡΕΙΟ ΤΟΥΣ

Και δεν είναι, μόνο, ο χώρος στρατωνισμού των Γερμανών του λόχου. Σε κοντινό σημείο στην πλατεία, που έχει λάβει το όνομα του Ευάγγελου Γιαμαλάκη, είναι ζωντανό και το σπίτι που είχε επιταχθεί και χρησιμοποιούνταν για τη σίτισή τους. Πρόκειται για το ισόγειο μιας κατοικίας, ιδιοκτησίας σήμερα των κληρονόμων του Γιαμαλάκη που διαμένουν στην Αμερική και στη Θεσσαλονίκη.

Το οίκημα Γιαμαλάκη στην πλατεία του Αγίου Κωνσταντίνου που στέγαζε το μαγειρείο και το εστιατόριο

Ο χώρος στέγαζε την κατοχική περίοδο το μαγειρείο και χρησιμοποιούνταν και ως εστιατόριο. Μετά την κατοχή το «άλλοτε γερμανικό εστιατόριο» χρησιμοποιήθηκε από το Γιαμαλάκη ως καφενείο, όμως δεν άντεξε και έκλεισε.

Σήμερα, φαίνεται, να έχει εγκαταλειφθεί και μάλλον έχει να τύχει των απαραίτητων επισκευών από την λειτουργία του ως κατάστημα. Τα σίδερα στην οροφή είναι ορατά και οι τοίχοι από την υγρασία έχουν… πρασινίσει!

Την ύπαρξη του γερμανικού μαγειρείου, επιβεβαιώνουν δυο ευμεγέθη σκίτσα που παραμένουν ακόμη, ευτυχώς, αλώβητα. Πρόκειται για δυο έργα τέχνης που έχουν γερμανική σφραγίδα και δηλώνουν ότι ορισμένοι από τους στρατιώτες ή βαθμοφόρους του Ναζισμού, ήταν και εξαιρετικοί… καλλιτέχνες, πέραν της χιτλερικής ιδεολογίας τους! Μάλιστα, στο ένα από τα δυο σκίτσα, υπάρχουν και σειρές από γερμανικές λέξεις. Ενδεχομένως να υπήρχε και τρίτη αράδα λέξεων, που πιθανόν να έχει καλυφτεί στις εργασίες ελαιοχρωματισμού της αίθουσας…

Στο χώρο εστίασης των Γερμανών στρατιωτών υπάρχει από την κατοχή το σκίτσο στον τοίχο. Το…ραντεβού!

Ο καλλιτέχνης εκείνη την μαύρη εποχή εκδηλώνει το υπόβαθρό του μέσα από την Τέχνη, παρουσιάζοντας στο ένα μια εικόνα που θα μπορούσε να έχει τίτλο «Το ραντεβού». Εμφανίζεται μια κοπέλα, έχοντας ανέβει σε ξύλινο κάθισμα, να συνομιλεί… ερωτοτροπώντας με Γερμανό στρατιώτη. Στο δεύτερο, ένας άλλος στρατιώτης, προφανώς, αγγελιαφόρος, σε στάση προσοχής, ακούει τις παρατηρήσεις του βαθμοφόρου στο γραφείο.

ΖΩΝΤΑΝΑ ΜΝΗΜΕΙΑ

Ανύπαρκτοι ως ελάχιστοι είναι τέτοιου είδους τόποι στα ενδότερα της Κρήτης και μάλιστα, έχοντας αφήσει τόσο έντονα και το αποτύπωμά τους! Στα χωριά, που τα κατοχικά χρόνια επιβλήθηκαν οι «πολιτισμένοι» του… ναζισμού με κάθε τρόπο, πρωτίστως με τα όπλα, στην καθημερινότητα και τον τρόπο ζωής των ανθρώπων, κάποιοι χώροι που ήταν μέρος της ζωής τους, παρέμειναν ανέπαφοι για να θυμίζουν…

Και είναι, αλήθεια, ιστορικές αυτές οι γωνιές και καθεμιά από αυτές κρύβει τη δική της διαδρομή. Είναι ζωντανά μνημεία που πρέπει να βγουν στην κοινή θέα…

madeincreta.gr
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ