2013-02-10 08:30:46
Φωτογραφία για Μετά τον Άσαντ τι;
Ένα εκατομμύριο θα είναι ώς το καλοκαίρι οι Σύροι πρόσφυγες, εκτιμά ο ΟΗΕ - Χωρίς μια νέα προσέγγιση, ειδικά από τις ΗΠΑ, η έλλειψη αξιόπιστης αντιπολίτευσης θα καταστήσει αδύνατη μια πολιτική συμφωνία των δυνάμεων που θα αναλάβουν τη νέα Συρία

Η ΚΑΛΥΤΕΡΗ ελπίδα για το μέλλον της χώρας είναι μια πολιτική συμφωνία, όχι μια ένοπλη νίκη

Επιμέλεια Μικαέλλα ΛοίζουΣχεδόν 5.000 Σύροι περνούν καθημερινά τα σύνορα της χώρας τους για να αποφύγουν τον εμφύλιο πόλεμο ή τις διώξεις, αριθμός σημαντικά μεγαλύτερος σε σχέση με τους προηγούμενους μήνες, εκτιμά ο ΟΗΕ, που προειδοποιεί ότι μέχρι το καλοκαίρι -ή ίσως και νωρίτερα- ένα εκατομμύριο άνθρωποι, ή το 4-5% του πληθυσμού της χώρας θα είναι σε κάποιαν από τις γειτονικές. «Πρόκειται για πραγματική κρίση», τόνισε ο εκπρόσωπος της Υπάτης Αρμοστείας για τους Πρόσφυγες, μιλώντας για αύξηση τον Ιανουάριο κατά 25% από μήνα σε μήνα στους καταγεγραμμένους αριθμούς προσφύγων. Οι περισσότεροι από τους 150.000 που διέφυγαν τον περασμένο μήνα πέρασαν στον Λίβανο και την Ιορδανία.


Χρειάζεται ένα δισεκατομμύριο

Η Αρμοστεία έχει απευθύνει έκκληση να διατεθούν ένα δισεκατομμύριο δολάρια για την κάλυψη των στοιχειωδών αναγκών των προσφύγων. Η Τουρκία, που έχει και αυτή δεχτεί μεγάλο κύμα προσφύγων (είναι περίπου 177.000 σε 16 στρατόπεδα και πολύ άλλοι σε συγγενείς τους), έχει διαθέσει 600 εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τις Αρχές της.

Παράλληλα, η UNICEF προειδοποίησε ότι σε όλη τη Σύρια οι ελλείψεις σε νερό είναι όλο και πιο συχνές και εξαιρετικά εμφανείς, ενώ πολλές φορές τα αποθέματα είναι μολυσμένα, βάζοντας τη ζωή των παιδιών σε κίνδυνο. Η έκθεση του οργανισμού επισημαίνει ότι τα δίκτυα ύδρευσης και απολύμανσης σε μεγάλα αστικά κέντρα έχουν πλέον σοβαρά προβλήματα ενώ πολλοί -μεταξύ τους και παιδιά- ζουν χωρίς να τηρούνται οι όροι βασικής υγιεινής. Ασθένειες όπως η ηπατίτιδα Α γίνονται όλο και πιο συχνές, επισημαίνεται.

Κολλημένοι στα ίδια

Εν τω μεταξύ, στο εσωτερικό της Σύριας ο εμφύλιος πόλεμος συνεχίζεται χωρίς ορατό τέλος ή εμφανή νικητή. Σε μια εξέλιξη που μπορεί να υποκρύπτει σχίσμα στις αντικυβερνητικές δυνάμεις σε ό,τι αφορά τη στόχευσή τους, τουλάχιστον 54 εργάτες σε εργοστάσιο πυρομαχικών σκοτώθηκαν προχθές, όταν εξερράγη βόμβα που είχε τοποθετηθεί στο λεωφορείο που τους μετέφερε στις κατοικίες τους μετά το τέλος της βάρδιας. Άγνωστο παραμένει ποιος ευθύνεται για την πολύνεκρη επίθεση, με την αντιπολίτευση κατά του Άσαντ να καταγγέλλει σκληροπυρηνικούς ισλαμιστές και να μιλά ακόμα και για «τρομοκρατική ενέργεια». «Πρόκειται για πολίτες, εργάτες που πρέπει να θρέψουν τις οικογένειες τους· δεν είναι εγκληματίες», αναφέρει αντικυβερνητικός ακτιβιστής από τη Χάμα.

Έρχεται χάος;

Η πολιτική αντιπολίτευση της Συρίας δείχνει σημάδια αποτυχίας. Χωρίς μια νέα προσέγγιση, ειδικά από τις ΗΠΑ, η έλλειψη αξιόπιστης αντιπολίτευσης θα καταστήσει αδύνατη μια πολιτική συμφωνία των δυνάμεων που θα διαδεχθούν τον Μπασάρ αλ Άσαντ και θα δυσχεράνει την προοπτική να εισέλθει η Συρία σε μια πορεία προς τη σταθερότητα, γράφει ο Ραμζί Μαρντίνι, αναλυτής για τη Μέση Ανατολή του Ιδρύματος Τζεϊμστάουν και πρώην αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, στην «New York Times».

Ευελπιστώντας για ένα πιο αντιπροσωπευτικό όργανο σε σχέση με το Συριακό Εθνικό Συμβούλιο (ΣΕΣ), που εδρεύει στην Κωνσταντινούπολη, ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα και οι άλλοι διεθνείς ηγέτες αναγνώρισαν τον Δεκέμβριο μια νέα αντιπολίτευση που δημιουργήθηκε στην Ντόχα του Κατάρ. Αλλά αυτή η 71μελής αντιπολίτευση, που συμπεριλαμβάνει πολλά μέλη από το ΣΕΣ, δεν είναι διατεθειμένη να διαπραγματευτεί με τη συριακή κυβέρνηση, ούτε είναι προετοιμασμένη να αναλάβει την εξουσία. Αντιμετωπίζει την προοπτική των αποστασιών και, ακόμη χειρότερα, της αποσύνθεσης. Στενόμυαλα συμφέροντα κάνουν την εμφάνισή τους, ενώ οι ισλαμιστές φαίνεται να υπερτερούν των κοσμικών. Οι εξόριστοι υπερτερούν, ενώ πολύ λίγα στελέχη φαίνεται να θεωρούνται αξιόπιστα στο εσωτερικό της Συρίας, εξηγεί ο Μαρντίνι.

Βία στη μετάβαση

Σύμφωνα με τον αναλυτή, κάποιοι παρατηρητές πιστεύουν πως αν ο πρόεδρος Άσαντ πεθάνει ή εγκαταλείψει τη χώρα, η αντιπολίτευση θα μπορέσει να δημιουργήσει τις συνθήκες για μια ομαλή μετάβαση, όπως ήταν και το ζητούμενο στη Λιβύη, μετά τη πτώση του συνταγματάρχη Καντάφι. Αλλά δεδομένης της δημογραφικής κατάστασης και των διαχωρισμών της Συρίας, ενδέχεται να ξεσπάσει βία κατά τη διάρκεια της μετάβασης αυτής, ειδικά αν δεν υπάρχει μια μεταβατική κυβέρνηση, που να στηρίζεται από τον λαό και να μπορεί να ελέγξει τις οπλισμένες ομάδες.

Η Λιβύη έχει έξι εκατομμύρια ανθρώπους, οι οποίοι ζουν κατά μήκος της ακτογραμμής σε μια χώρα μεγαλύτερη από την Αλάσκα. Αντιθέτως, η Συρία διαθέτει το ένα δέκατο της έκτασης της Λιβύης, αλλά τέσσερις φορές περισσότερο πληθυσμό, μοιρασμένο σε διάφορες κοινότητες, με τοπικές δυνάμεις που ανταγωνίζονται για όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επιρροή. Η Συρία, εξάλλου, ταλανίζεται από έναν πολύ πιο μεγάλο σε διάρκεια και πιο αιματηρό εμφύλιο πόλεμο. Ο φόβος και η εκδίκηση ενδέχεται να παίξουν κυρίαρχο ρόλο σε μια Συρία μετά τον Άσαντ, απ' ό,τι στη Λιβύη μετά τον Καντάφι. Η Σύρια ενδέχεται να μοιάζει περισσότερο με το Ιράκ, σημειώνει ο Ραμζί Μαρντίνι.

Αναζητούν λάφυρα

«Οι ΗΠΑ ενδυναμώνουν τους Αχμάντ Σαλαμπί της Συρίας», είπε ένας απόδημος αντικαθεστωτικός, αναφερόμενος στον Ιρακινό που (αυτο)παρουσιάστηκε το 2003, πριν από την αμερικανική εισβολή, ως ο ηγέτης που διέθετε την πολιτική νομιμότητα να αναλάβει τη χώρα μετά την πτώση του Σαντάμ Χουσέιν. Πολλοί από τους ηγέτες της συριακής αντιπολίτευσης συμπεριφέρονται όπως ο Σαλαμπί: Μπερδεύοντας τις πρακτικές διαπραγματεύσεις όχι λόγω αρχής, αλλά από τον προσωπικό τους καιροσκοπισμό, με την ελπίδα να δρέψουν τυχόν λάφυρα, όταν έρθει η στιγμή της πτώσης του Άσαντ, εξηγεί ο Μαρντίνι.

Ο πρόεδρος του συνασπισμού, Αχμάντ Μοάζ αλ Χατίμπ, αναφέρει περαιτέρω, εμφανίστηκε ως μια συμβολική φιγούρα. Πρώην ιμάμης στο τέμενος Ουμαγιάντ της Δαμασκού, ο Χατίμπ δεν διαθέτει την εμπειρία για να παίξει το επικίνδυνο πολιτικό παιχνίδι της αντιπολίτευσης. Κι ο Ριάντ Σέιφ, ένας σύμμαχος-κλειδί των ΗΠΑ και προαιώνιος αντικαθεστωτικός της Συρίας, περιθωριοποιείται. Αμφότεροι οι ηγέτες έχουν προσεγγιστεί από τον απόδημο επιχειρηματία Μουσταφά Σαμπάγκ, ο οποίος χρηματοδοτεί το Συριακό Επιχειρηματικό Φόρουμ, που θεωρείται ως μια ομάδα του Κατάρ που εξυπηρετεί άλλα συμφέροντα. Ο Σαμπάγκ είναι σχεδόν άγνωστος στους περισσότερους Σύρους, επειδή για πολλά χρόνια εδρεύει εκτός Συρίας και δεν τυγχάνει του σεβασμού των βετεράνων αντικαθεστωτικών.

Πολλές διακρίσεις

Επίσης, ελάχιστα εκπροσωπούνται οι μειοψηφίες της Συρίας, σημειώνει ο αναλυτής. Τα κουρδικά κόμματα της χώρας δεν συμμετείχαν στον συνασπισμό και μόνο τρεις χριστιανοί είναι μέλη του. Οι δυο εκπροσωπούν τους Ασσύριους, αλλά ζουν πολλά χρόνια στην Ευρώπη, ενώ ο τρίτος, ο πρόεδρος του ΣΕΣ, Τζορτζ Σάμπρα, αντιμετωπίζεται κυρίως ως κομμουνιστής. Η πλειοψηφία των 2,5 εκατομμυρίων χριστιανών της Συρίας δεν εκπροσωπείται καθόλου. Ο Μπασάμ Ισάκ, διαπρεπής Σύρος, αποκλείστηκε από τη συμμετοχή του. Το βιογραφικό του Ισάκ δεν περιείχε τον όρο «πιστός στο ΣΕΣ», που σχεδόν θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει κανείς μέλος.

Μόνο τρεις γυναίκες είναι μέλη του συνασπισμού. Τον Δεκέμβριο, η Ρίμα Φλιχάν, που έφυγε από τη Συρία το 2011, απομακρύνθηκε από τη θέση της ως επικεφαλής της επιτροπής των ΜΜΕ. Ο αντικαταστάτης της ήταν ένα μέλος του ΣΕΣ που διέμενε εκτός Συρίας σχεδόν για όλη του τη ζωή. 

Δεν διαπραγματεύονται

Αυτό που δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο τη κατάσταση, σύμφωνα με τον Ραμζί Μαρντίνι, είναι το ότι οι εσωτερικοί κανονισμοί του συνασπισμού της συριακής αντιπολίτευσης απαγορεύουν τις διαπραγματεύσεις με ανώτατα στελέχη του καθεστώτος Άσαντ, αφήνοντας τις ειρηνευτικές προσπάθειες «ορφανές» από ένα κύριο συστατικό τους. Το πρόσφατο σημάδι από τον Χατίμπ, πως ήταν πρόθυμος να διαπραγματευτεί, αφέθηκε να εννοηθεί πως ήταν προσωπική του άποψη, φανερώνοντας την άρνηση του συνασπισμού να ακολουθήσει τον δρόμο της συμφιλίωσης. Λάθη από νωρίς σε τέτοιες μεταβατικές εποχές τείνουν να έχουν μακροχρόνιες επιδράσεις. 

Ελπίδα απατηλή

Οι ΗΠΑ πρέπει να αναγνωρίσουν την αντιπολίτευση μόνο υπό τον αυστηρό όρο πως ο συνασπισμός αυτός θα αντιπροσωπεύει γνήσια τον συριακό λαό, με μια ξεκάθαρη απειλή μιας τιμωρίας σε περίπτωση μη-συμμόρφωσης. Και η επαφή ανάμεσα στην αμερικανική κυβέρνηση και τους ηγέτες της αντιπολίτευσης δεν θα πρέπει να παραμείνει μόνο σε επίπεδο πρέσβεων και του υπόλοιπου διπλωματικού προσωπικού.

Οι Αμερικανοί συχνά αγνοούν τη δύναμη που εχουν οι διαπροσωπικές σχέσεις στον αραβικό κόσμο. Στο τέλος, οι ΗΠΑ θα αναγκαστούν να δώσουν μεγαλύτερη εξουσία στις κοσμικές, μετριοπαθείς και ανεξάρτητες πολιτικές δυνάμεις που προωθούν τον συμβιβασμό και τη μετριοπάθεια. Η καλύτερη ελπίδα για το μέλλον της Συρίας είναι μια πολιτική συμφωνία, όχι μια ένοπλη νίκη. Αλλά χωρίς μια πραγματικά αντιπροσωπευτική αντιπολίτευση, αυτή η ελπίδα θα παραμείνει απατηλή.

Πηγές: in.gr, Το Βήμα, Σημερινή
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ