2013-02-25 23:29:58
Με τα μάτια κλειστά μπροστά στις εκρηκτικές διαστάσεις που λαμβάνει το πρόβλημα της υπερχρέωσης των νοικοκυριών στην Ελλάδα, η τρικομματική κυβέρνηση όχι μόνον επιλέγει να κάνει σημαία της τα συμφέροντα των τραπεζών, αλλά αντί να λάβει οποιαδήποτε πρόνοια υπέρ των αδυνάτων, αλλάζει προς το χειρότερο το πλαίσιο προστασίας για τους υπερχρεωμένους πολίτες και παράλληλα φέρνει στη Βουλή νόμο-ασπιρίνη για όλους τους υπόλοιπους δανειολήπτες.
Οι πιο προωθημένες προτάσεις, που υποστηρίζουν ότι χρειάζεται μια συνολική επανεξέταση και διαγραφή δανείων σε όσα ενυπόθηκα στεγαστικά καθίστανται μεγαλύτερα από την τρέχουσα αξία των κατοικιών ή σε όσα καταναλωτικά παύουν να εξυπηρετούνται από ένα χρονικό διάστημα και μετά, αντιμετωπίζουν τη χλεύη των τεχνοκρατών της κυβέρνησης, οι οποίοι επικαλούνται αόριστα τις πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν για τις τράπεζες.
Νομικοί και καταναλωτικές οργανώσεις χτυπούν καμπανάκι λέγοντας ότι αν δεν αντιμετωπιστούν τώρα τα προβλήματα της υπερχρέωσης και των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η κατάσταση θα επιδεινωθεί αφού στο άμεσο μέλλον ελλοχεύει ο κίνδυνος περαιτέρω μείωσης της αξίας των ακινήτων και κατακόρυφης αύξησης των «κόκκινων» καταναλωτικών δανείων λόγω της συνεχιζόμενης μείωσης των εισοδημάτων.
Ακόμη και αυτή την καθυστέρηση παρουσίασης του σχετικού νομοσχεδίου «ανακούφισης» των δανειοληπτών που αποτέλεσε σημαία της προεκλογικής εκστρατείας της Ν.Δ. από πέρυσι τον Ιούνιο, η κυβέρνηση την έχει φορτώσει στην τρόικα, ενώ όλοι στην αγορά γνωρίζουν ότι το νομοσχέδιο έχει «κολλήσει» στις τράπεζες -και στην Τράπεζα της Ελλάδος-, σε συνεργασία με τις οποίες καταρτίζεται.
Πρόκειται για ένα σχέδιο που δεν αντιμετωπίζει, αλλά παρατείνει το πρόβλημα της υπερχρέωσης. Περιορίζει τους «δικαιούχους» μόνο σε όσους εξυπηρετούν κανονικά τα δάνειά τους, έχουν εισόδημα έως 25.000 ευρώ το οποίο έχει μειωθεί άνω του 35% από το 2010 και η αξία των σπιτιών τους δεν ξεπερνά τις 180.000 ευρώ. Δεν απαλλάσσει από τα βάρη, ακόμη και αν η αξία των δανείων είναι μεγαλύτερη από του ακινήτου, αλλά τα μεταφέρει στο μέλλον προβλέποντας καταβολή δόσεων ίση με το 30% του εισοδήματος για τέσσερα χρόνια με επιτόκιο 1,5%. Οι τράπεζες θα επιβαρυνθούν με περίπου 1 δισ. ευρώ, αλλά θα κερδίσουν περισσότερα από τη μείωση του αριθμού των «κόκκινων δανείων» στα χαρτιά.
Στον απόηχο της πρότασης του ΔΝΤ για διαγραφές δανείων, ο υφυπουργός Θανάσης Σκορδάς πήρε σβάρνα τα κανάλια όλο το Σαββατοκύριακο για να υπερασπιστεί τις επιλογές της κυβέρνησης που κατατείνουν στην προστασία των τραπεζών. Με τις θέσεις αυτές ευθυγραμμίστηκε και η ΔΗΜΑΡ για την οποία «πρωταρχικό μέτρο είναι η μείωση των επιτοκίων και η διευκόλυνση της αποπληρωμής». Το κόμμα της συγκυβέρνησης άφησε πάντως ανοιχτό και το παράθυρο της «περικοπής δανείων με τον ορισμό ενός ορίου κέρδους πάνω από το αρχικό δάνειο και με τον συνυπολογισμό του εισοδήματος των νοικοκυριών».
Αλλαγές επί τα χείρω
Η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, πάντως, αυτό που δεν… διαφημίζει όταν αναφέρεται στις ρυθμίσεις δανείων είναι οι επί τα χείρω τροποποιήσεις που προωθεί στον νόμο Κατσέλη. Και συγκεκριμένα ότι:
1. Προτίθεται να αυξήσει στα 5 έως 7 χρόνια, αντί των 4 που προβλέπεται σήμερα, την περίοδο που ο δανειολήπτης ο οποίος μπαίνει στη ρύθμιση θα πρέπει να πληρώνει την τράπεζα πριν τα χρέη του διαγραφούν οριστικά.
2. Δεν αλλάζει ο χρόνος από τον οποίο αρχίζει να μετρά η ρύθμιση. Ολική διαγραφή θα επέρχεται από την έκδοση δικαστικής απόφασης και μετά, και όχι από την υποβολή της αίτησης όπως είχε προταθεί με τροπολογία Κουτρουμάνη, η οποία απεσύρθη όπως όπως.
3. Θεσπίζεται η ελάχιστη καταβολή δόσης από όσους μπαίνουν στη ρύθμιση ίση με τουλάχιστον 10% της δόσης. Σήμερα όσοι υποβάλουν αίτηση υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη δεν πληρώνουν. Πλέον θα υποχρεωθούν να το κάνουν μέχρι να εκδοθεί δικαστική απόφαση. Με τον τρόπο αυτόν οι τράπεζες θα έχουν έσοδα, αλλά, το κυριότερο, τα δάνεια θα πάψουν να θεωρούνται «κόκκινα» αφού θα εξυπηρετούνται και άρα δεν θα επιβαρύνουν στον ίδιο βαθμό τα εποπτικά κεφάλαια ή τις προβλέψεις.
4. Ορίζει μεσολαβητές –νομικούς ή οικονομολόγους- ανάμεσα στις τράπεζες και στους οφειλέτες με πρόθεση να διευκολύνει την εξωδικαστική ρύθμιση. Με τον τρόπο αυτόν συγχωνεύονται τα στάδια εξωδικαστικού και δικαστικού συμβιβασμού, κλειδί όμως θα είναι η δύναμη της επιρροής του διαμεσολαβητή και ειδικότερα εάν αυτός θα αποκτήσει τη μορφή της διαιτησίας ώστε οι αποφάσεις του να είναι δεσμευτικές. Απώτερος στόχος της ρύθμισης είναι να υψώσει φράγματα για να αποτρέψει την κοσμοσυρροή πολιτών στις δικαστικές αίθουσες από όπου συνήθως φεύγουν δικαιωμένοι.
5. Δεν δίνεται λύση στο σοβαρό πρόβλημα της μεγάλης χρονικής καθυστέρησης προσδιορισμού των δικασίμων. Μια αίτηση που κατατίθεται σήμερα παίρνει δικάσιμο για το 2019-2020 λόγω του φόρτου των ειρηνοδικείων, αφού οι 80 ειρηνοδίκες που προσλήφθηκαν ειδικά για τον νόμο Κατσέλη εξυπηρετούν άλλες ανάγκες.
Του Βασίλη Γεώργα I-Reporter
Οι πιο προωθημένες προτάσεις, που υποστηρίζουν ότι χρειάζεται μια συνολική επανεξέταση και διαγραφή δανείων σε όσα ενυπόθηκα στεγαστικά καθίστανται μεγαλύτερα από την τρέχουσα αξία των κατοικιών ή σε όσα καταναλωτικά παύουν να εξυπηρετούνται από ένα χρονικό διάστημα και μετά, αντιμετωπίζουν τη χλεύη των τεχνοκρατών της κυβέρνησης, οι οποίοι επικαλούνται αόριστα τις πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες που θα προκύψουν για τις τράπεζες.
Νομικοί και καταναλωτικές οργανώσεις χτυπούν καμπανάκι λέγοντας ότι αν δεν αντιμετωπιστούν τώρα τα προβλήματα της υπερχρέωσης και των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η κατάσταση θα επιδεινωθεί αφού στο άμεσο μέλλον ελλοχεύει ο κίνδυνος περαιτέρω μείωσης της αξίας των ακινήτων και κατακόρυφης αύξησης των «κόκκινων» καταναλωτικών δανείων λόγω της συνεχιζόμενης μείωσης των εισοδημάτων.
Ακόμη και αυτή την καθυστέρηση παρουσίασης του σχετικού νομοσχεδίου «ανακούφισης» των δανειοληπτών που αποτέλεσε σημαία της προεκλογικής εκστρατείας της Ν.Δ. από πέρυσι τον Ιούνιο, η κυβέρνηση την έχει φορτώσει στην τρόικα, ενώ όλοι στην αγορά γνωρίζουν ότι το νομοσχέδιο έχει «κολλήσει» στις τράπεζες -και στην Τράπεζα της Ελλάδος-, σε συνεργασία με τις οποίες καταρτίζεται.
Πρόκειται για ένα σχέδιο που δεν αντιμετωπίζει, αλλά παρατείνει το πρόβλημα της υπερχρέωσης. Περιορίζει τους «δικαιούχους» μόνο σε όσους εξυπηρετούν κανονικά τα δάνειά τους, έχουν εισόδημα έως 25.000 ευρώ το οποίο έχει μειωθεί άνω του 35% από το 2010 και η αξία των σπιτιών τους δεν ξεπερνά τις 180.000 ευρώ. Δεν απαλλάσσει από τα βάρη, ακόμη και αν η αξία των δανείων είναι μεγαλύτερη από του ακινήτου, αλλά τα μεταφέρει στο μέλλον προβλέποντας καταβολή δόσεων ίση με το 30% του εισοδήματος για τέσσερα χρόνια με επιτόκιο 1,5%. Οι τράπεζες θα επιβαρυνθούν με περίπου 1 δισ. ευρώ, αλλά θα κερδίσουν περισσότερα από τη μείωση του αριθμού των «κόκκινων δανείων» στα χαρτιά.
Στον απόηχο της πρότασης του ΔΝΤ για διαγραφές δανείων, ο υφυπουργός Θανάσης Σκορδάς πήρε σβάρνα τα κανάλια όλο το Σαββατοκύριακο για να υπερασπιστεί τις επιλογές της κυβέρνησης που κατατείνουν στην προστασία των τραπεζών. Με τις θέσεις αυτές ευθυγραμμίστηκε και η ΔΗΜΑΡ για την οποία «πρωταρχικό μέτρο είναι η μείωση των επιτοκίων και η διευκόλυνση της αποπληρωμής». Το κόμμα της συγκυβέρνησης άφησε πάντως ανοιχτό και το παράθυρο της «περικοπής δανείων με τον ορισμό ενός ορίου κέρδους πάνω από το αρχικό δάνειο και με τον συνυπολογισμό του εισοδήματος των νοικοκυριών».
Αλλαγές επί τα χείρω
Η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, πάντως, αυτό που δεν… διαφημίζει όταν αναφέρεται στις ρυθμίσεις δανείων είναι οι επί τα χείρω τροποποιήσεις που προωθεί στον νόμο Κατσέλη. Και συγκεκριμένα ότι:
1. Προτίθεται να αυξήσει στα 5 έως 7 χρόνια, αντί των 4 που προβλέπεται σήμερα, την περίοδο που ο δανειολήπτης ο οποίος μπαίνει στη ρύθμιση θα πρέπει να πληρώνει την τράπεζα πριν τα χρέη του διαγραφούν οριστικά.
2. Δεν αλλάζει ο χρόνος από τον οποίο αρχίζει να μετρά η ρύθμιση. Ολική διαγραφή θα επέρχεται από την έκδοση δικαστικής απόφασης και μετά, και όχι από την υποβολή της αίτησης όπως είχε προταθεί με τροπολογία Κουτρουμάνη, η οποία απεσύρθη όπως όπως.
3. Θεσπίζεται η ελάχιστη καταβολή δόσης από όσους μπαίνουν στη ρύθμιση ίση με τουλάχιστον 10% της δόσης. Σήμερα όσοι υποβάλουν αίτηση υπαγωγής στον νόμο Κατσέλη δεν πληρώνουν. Πλέον θα υποχρεωθούν να το κάνουν μέχρι να εκδοθεί δικαστική απόφαση. Με τον τρόπο αυτόν οι τράπεζες θα έχουν έσοδα, αλλά, το κυριότερο, τα δάνεια θα πάψουν να θεωρούνται «κόκκινα» αφού θα εξυπηρετούνται και άρα δεν θα επιβαρύνουν στον ίδιο βαθμό τα εποπτικά κεφάλαια ή τις προβλέψεις.
4. Ορίζει μεσολαβητές –νομικούς ή οικονομολόγους- ανάμεσα στις τράπεζες και στους οφειλέτες με πρόθεση να διευκολύνει την εξωδικαστική ρύθμιση. Με τον τρόπο αυτόν συγχωνεύονται τα στάδια εξωδικαστικού και δικαστικού συμβιβασμού, κλειδί όμως θα είναι η δύναμη της επιρροής του διαμεσολαβητή και ειδικότερα εάν αυτός θα αποκτήσει τη μορφή της διαιτησίας ώστε οι αποφάσεις του να είναι δεσμευτικές. Απώτερος στόχος της ρύθμισης είναι να υψώσει φράγματα για να αποτρέψει την κοσμοσυρροή πολιτών στις δικαστικές αίθουσες από όπου συνήθως φεύγουν δικαιωμένοι.
5. Δεν δίνεται λύση στο σοβαρό πρόβλημα της μεγάλης χρονικής καθυστέρησης προσδιορισμού των δικασίμων. Μια αίτηση που κατατίθεται σήμερα παίρνει δικάσιμο για το 2019-2020 λόγω του φόρτου των ειρηνοδικείων, αφού οι 80 ειρηνοδίκες που προσλήφθηκαν ειδικά για τον νόμο Κατσέλη εξυπηρετούν άλλες ανάγκες.
Του Βασίλη Γεώργα I-Reporter
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Αλλαγές στη σύνθεση του Μισθοδικείου
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Σβήνει το αστέρι του Πίνο πριν προλάβει να λάμψει
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ