2013-03-13 07:43:04
Το πορτοκάλι είναι φρούτο που καρπίζει από το δέντρο πορτοκαλιά. Είναι ένα από τα πιο γνωστά εσπεριδοειδή. Το σχήμα του είναι σφαιρικό ή ωοειδές η φλούδα του παχιά ή λεπτή ανάλογα με την ποικιλία και η σάρκα του έχει χρώμα πορτοκαλί ή στην ποικιλία σανγκουίνι κόκκινο. Η εξωτερική επιφάνεια της φλούδας είναι σχετικά ανώμαλη και φέρει μικρά αδενώδη στίγματα που παράγουν αρωματικό αιθέριο έλαιο.
Η σάρκα του πορτοκαλιού χωρίζεται σε τμήματα που λέγονται σκελίδες ή φέτες. Κάθε φέτα περιβάλλεται από ινώδη ιστό λευκού χρώματος, που λέγεται «ράκος». Στο εσωτερικό της κάθε φέτας υπάρχουν πολλά χωρίσματα, τα κύτταρα της σάρκας που είναι γεμάτα χυμό καθώς και μέχρι 3 σπόρια, αλλά μπορεί να υπάρχουν και φέτες χωρίς καθόλου σπόρια.
Το πορτοκάλι έχει γλυκιά ή γλυκόξινη γεύση και είναι λιγότερο ή περισσότερο αρωματικό ανάλογα με την ποικιλία και την ποιότητα. Κάποια ελαφριά πικρή γεύση που παρατηρείται μερικές φορές οφείλεται σε ποσότητα αιθέριου ελαίου που έχει εισχωρήσει στη σάρκα.
Η θρεπτική ανάλυση ανά 100 γραμμάρια πορτοκαλιού έχει ως εξής
Θερμίδες 49 kcal
Νάτριο 86 mg
Λιπαρά 0,2 γρ.
Πρωτεΐνες 1 γρ.
Υδατάνθρακες 12,2 γρ.
Ασβέστιο 41 mg
Σίδηρος 0,4 mg
Φώσφορο 20 mg
Νερό 200 γρ. Κάλιο 1 mg
Το πορτοκάλι είναι πλούσιο σε βιταμίνη C, φυλλικό οξύ, κάλιο, σελήνιο και φυτικές ίνες, β – καροτίνη, πηκτίνη, κάλιο, ασβέστο, σίδηρο, ιώδιο, φώσφορο, μαγγάνιο, νάτριο, χλώριο και ψευδάργυρο.
Ένα μέτριο σε μέγεθος πορτοκάλι μας παρέχει 62 θερμίδες και μας προμηθεύει με σχεδόν το 100% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης σε βιταμίνη C. Η περιεκτικότητά τους σε νάτριο είναι χαμηλή. Επίσης η αύξηση της γλυκαιμίας που προκαλούν είναι χαμηλή.
Στο αγαπημένο μας φρούτο υπάρχουν πάνω από 170 φυτοχημικές ουσίες και 60 φλαβονοειδείς χημικές ενώσεις με εξέχουσες αντιοξειδωτικές επιδράσεις, προσφέροντας μέγιστη προστασία έναντι της υπέρμετρης παραγωγής των ελευθέρων ριζών, μορίων με ιδιαίτερα βλαπτική επίδραση στο κύτταρο. Οι ουσίες αυτές ανήκουν σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: Τα φλαβονοειδή, τα λεμονοειδή και τα καροτενοειδή.
Μία ένωση που βρίσκεται στα πορτοκάλια και άλλα εσπεριδοειδή, που ονομάζεται D – λιμονένιο, έχει βρεθεί ότι είναι αποτελεσματική στην πρόληψη ορισμένων μορφών καρκίνου, όπως ο καρκίνος του δέρματος, ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του πνεύμονα, ο καρκίνος του στόματος και ο καρκίνος του παχέος εντέρου.
Ένα από τα πιο σημαντικά φλαβονοειδή στα πορτοκάλια είναι η εσπεριδίνη. Η εσπεριδίνη και η πηκτίνη στα πορτοκάλια έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν την LDL – χοληστερόλη. Η συγκέντρωση εσπεριδίνης είναι σημαντικά υψηλότερη στον εσωτερικό φλοιό, παρά στην πορτοκαλί τους σάρκα. Η πηκτίνη φαίνεται να επιβραδύνει την απορρόφηση των λιπών από το σώμα και να μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης. Η τανγκερετίνη, για παράδειγμα, που περιέχεται στη φλούδα των κίτρων, έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, ενώ ερευνητές του υπουργείου Υγείας των ΗΠΑ σε δημοσίευσή τους τονίζουν ότι τα φλαβονοειδή του πορτοκαλιού εμποδίζουν τη δράση ενζύμων που μετατρέπουν κάποια συστατικά του καπνού του τσιγάρου σε καρκινογενείς ουσίες.
Το φυλλικό οξύ που περιέχεται στα πορτοκάλια βοηθά στην σωστή ανάπτυξη του εγκεφάλου, ενώ αποτελεί και απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για υγιές σπέρμα, προστατεύοντάς το από γενετικές βλάβες που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα.
Η υψηλή περιεκτικότητά του πορτοκαλιού σε βιταμίνη C δρα επίσης και ως ένα αντιοξειδωτικό που προστατεύει τα κύτταρα από βλάβες από τις ελεύθερες ρίζες ενώ ταυτόχρονα διεγείρει την παραγωγή των λευκών αιμοσφαιρίων στο σώμα μας, βελτιώνοντας έτσι το ανοσοποιητικό σύστημα.
Οι φυτικές ίνες που περιέχονται στο πορτοκάλι, βοηθούν στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας αλλά και στην προστασία κατά του έλκους.
Οι ευεργετικές δράσεις του πορτοκαλιού και των άλλων εσπεριδοειδών, εκτός από την πρόληψη του καρκίνου και των εγκεφαλικών επεισοδίων, επεκτείνονται στην πρόληψη του διαβήτη, του καταρράκτη, της αρθρίτιδας, της παχυσαρκίας και του εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας του ματιού που είναι η σημαντικότερη αιτία τύφλωσης στους ηλικιωμένους.
Έρευνες έδειξαν ότι ένα πορτοκάλι κάθε μέρα μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο του στόματος, του λάρυγγα, του φάρυγγα του οισοφάγου και του στομάχου κατά 50%.
Παράλληλα αυτοί που τρώνε ένα πορτοκάλι την ημέρα, επιπρόσθετα από τις 5 μερίδες φρούτων ή λαχανικών που συστήνονται καθημερινά, έχουν 19% μειωμένο κίνδυνο για να παρουσιάσουν εγκεφαλικό επεισόδιο.
Υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με το National Cancer Institute, μια μερίδα μπορεί να είναι: Η ποσότητα από φρούτα ή λαχανικά που περιέχεται μέσα σε ένα μικρό ποτήρι, ή ένα μικρό ποτήρι χυμού ή ένα φρούτο (μήλο, πορτοκάλι, μπανάνα) μετρίου μεγέθους ή ακόμη ένα μικρό μπολ με σαλάτα.
Ποικιλία πορτοκαλιών
Τα πορτοκάλια διακρίνονται σε διάφορες ποικιλίες ανά όλο τον κόσμο:
Η ποικιλία πορτοκαλιών late, περιλαμβάνει και τα πορτοκάλια βαλέντσια, τα οποία έχουν λεία λεπτή φλούδα και περιέχουν λίγα ή καθόλου κουκούτσια. Είναι η πιο δημοφιλής ποικιλία στον κόσμο. Έχουν σάρκα κιτρινωπή και πολύ ζουμερή με έντονη γεύση. Τα βαλέντσια είναι τα καλύτερα πορτοκάλια για στύψιμο.
Η ποικιλία Blood τα γνωστά μας σαγκουίνια, είναι μικρού μεγέθους με φλούδα που έχει κοκκινωπά στίγματα, και σάρκα που χρωματικά κυμαίνεται από χρυσό μέχρι κόκκινο ρουμπινί. Είναι ιδανικά για σορμπέ και πολύχρωμα επιδόρπια.
Η ποικιλία πορτοκαλιών Blonde, είναι χειμωνιάτικα πορτοκάλια με κιτρινωπή φλούδα. Στην ίδια ποικιλία ανήκουν τα πορτοκάλια Jaffa και Shamouti. Μεγάλα φρούτα, χοντρόφλουδα, που καθαρίζονται εύκολα. Η σάρκα τους είναι τραγανή και ζουμερή. Αν είστε τυχεροί, ίσως βρείτε πορτοκάλια Saustianas που έχουν πολύ χυμό και καθόλου κουκούτσια.
Η ποικιλία πορτοκαλιών ναβαλίνα, είναι πορτοκάλια χωρίς κουκούτσι που πήραν το όνομα τους από την προεξοχή που έχουν στο κάτω μέρος τους, όπου περιέχεται ένα μικρό φρούτο σε εμβρυϊκή κατάσταση. Έχουν φλούδα χοντρή και γλυκιά ζουμερή σάρκα. Η φλούδα τους γίνεται εξαιρετικό γλυκό του κουταλιού.
Πορτοκάλια και συντήρηση
Να διαλέγετε σφιχτά πορτοκάλια, βαριά για το μέγεθος τους, για να είναι πιο ζουμερά. Τα πορτοκάλια διατηρούνται αρκετά. Μπορείτε να τα διατηρήσετε σε θερμοκρασία δωματίου ή στο ψυγείο μέχρι δύο εβδομάδες. Ο χυμός και το ξύσμα τους διατηρούνται στην κατάψυξη.
Τρόποι κατανάλωσης
Το αγαπημένο φρούτο μικρών και μεγάλων καταναλώνεται με κάθε δυνατό τρόπο. Σαν φρούτο από μόνο του ή σαν συστατικό σε φρουτοσαλάτα, σε μορφή χυμού μετά από στύψιμο στον αποχυμωτή. Μιλώντας για μαγειρική, το φτιάχνουμε γλυκό με κάθε τρόπο (από κουταλιού μέχρι κέικ, σορμπέ, κρέμες, πορτοκαλόπιτα, λικέρ, κ.λ.π.), ενώ με το χυμό και με τη φλούδα του, αρωματίζουμε γλυκά και φαγητά.
Δοκιμάστε να το προσθέσετε σε βινεγκρέτ σαλάτας, ν' αρωματίσετε με το ξύσμα του ή με τον χυμό του, πατάτες με μυρωδικά στο φούρνο, στο λεμονάτο κοτόπουλο ή το χοιρινό της κατσαρόλας. Ταιριάζει με όσπρια, όπως τα ρεβίθια (το συνηθίζουν στην Κρήτη), γιατί σπάει τη μονότονη γεύση τους, ενώ κάνει καλή παρέα και με το ψάρι.
Όπως και να έχει, το πορτοκάλι αποτελεί πραγματικό δώρο της φύσης, για να το γευτούμε όπως ο καθένας μας επιθυμεί και να απολαύσουμε τα πραγματικά μοναδικά συστατικά του. Tromaktiko
Η σάρκα του πορτοκαλιού χωρίζεται σε τμήματα που λέγονται σκελίδες ή φέτες. Κάθε φέτα περιβάλλεται από ινώδη ιστό λευκού χρώματος, που λέγεται «ράκος». Στο εσωτερικό της κάθε φέτας υπάρχουν πολλά χωρίσματα, τα κύτταρα της σάρκας που είναι γεμάτα χυμό καθώς και μέχρι 3 σπόρια, αλλά μπορεί να υπάρχουν και φέτες χωρίς καθόλου σπόρια.
Το πορτοκάλι έχει γλυκιά ή γλυκόξινη γεύση και είναι λιγότερο ή περισσότερο αρωματικό ανάλογα με την ποικιλία και την ποιότητα. Κάποια ελαφριά πικρή γεύση που παρατηρείται μερικές φορές οφείλεται σε ποσότητα αιθέριου ελαίου που έχει εισχωρήσει στη σάρκα.
Η θρεπτική ανάλυση ανά 100 γραμμάρια πορτοκαλιού έχει ως εξής
Θερμίδες 49 kcal
Νάτριο 86 mg
Λιπαρά 0,2 γρ.
Πρωτεΐνες 1 γρ.
Υδατάνθρακες 12,2 γρ.
Ασβέστιο 41 mg
Σίδηρος 0,4 mg
Φώσφορο 20 mg
Νερό 200 γρ. Κάλιο 1 mg
Το πορτοκάλι είναι πλούσιο σε βιταμίνη C, φυλλικό οξύ, κάλιο, σελήνιο και φυτικές ίνες, β – καροτίνη, πηκτίνη, κάλιο, ασβέστο, σίδηρο, ιώδιο, φώσφορο, μαγγάνιο, νάτριο, χλώριο και ψευδάργυρο.
Ένα μέτριο σε μέγεθος πορτοκάλι μας παρέχει 62 θερμίδες και μας προμηθεύει με σχεδόν το 100% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης σε βιταμίνη C. Η περιεκτικότητά τους σε νάτριο είναι χαμηλή. Επίσης η αύξηση της γλυκαιμίας που προκαλούν είναι χαμηλή.
Στο αγαπημένο μας φρούτο υπάρχουν πάνω από 170 φυτοχημικές ουσίες και 60 φλαβονοειδείς χημικές ενώσεις με εξέχουσες αντιοξειδωτικές επιδράσεις, προσφέροντας μέγιστη προστασία έναντι της υπέρμετρης παραγωγής των ελευθέρων ριζών, μορίων με ιδιαίτερα βλαπτική επίδραση στο κύτταρο. Οι ουσίες αυτές ανήκουν σε τρεις μεγάλες κατηγορίες: Τα φλαβονοειδή, τα λεμονοειδή και τα καροτενοειδή.
Μία ένωση που βρίσκεται στα πορτοκάλια και άλλα εσπεριδοειδή, που ονομάζεται D – λιμονένιο, έχει βρεθεί ότι είναι αποτελεσματική στην πρόληψη ορισμένων μορφών καρκίνου, όπως ο καρκίνος του δέρματος, ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του πνεύμονα, ο καρκίνος του στόματος και ο καρκίνος του παχέος εντέρου.
Ένα από τα πιο σημαντικά φλαβονοειδή στα πορτοκάλια είναι η εσπεριδίνη. Η εσπεριδίνη και η πηκτίνη στα πορτοκάλια έχει αποδειχθεί ότι μειώνουν την LDL – χοληστερόλη. Η συγκέντρωση εσπεριδίνης είναι σημαντικά υψηλότερη στον εσωτερικό φλοιό, παρά στην πορτοκαλί τους σάρκα. Η πηκτίνη φαίνεται να επιβραδύνει την απορρόφηση των λιπών από το σώμα και να μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης. Η τανγκερετίνη, για παράδειγμα, που περιέχεται στη φλούδα των κίτρων, έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, ενώ ερευνητές του υπουργείου Υγείας των ΗΠΑ σε δημοσίευσή τους τονίζουν ότι τα φλαβονοειδή του πορτοκαλιού εμποδίζουν τη δράση ενζύμων που μετατρέπουν κάποια συστατικά του καπνού του τσιγάρου σε καρκινογενείς ουσίες.
Το φυλλικό οξύ που περιέχεται στα πορτοκάλια βοηθά στην σωστή ανάπτυξη του εγκεφάλου, ενώ αποτελεί και απαραίτητο θρεπτικό συστατικό για υγιές σπέρμα, προστατεύοντάς το από γενετικές βλάβες που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα.
Η υψηλή περιεκτικότητά του πορτοκαλιού σε βιταμίνη C δρα επίσης και ως ένα αντιοξειδωτικό που προστατεύει τα κύτταρα από βλάβες από τις ελεύθερες ρίζες ενώ ταυτόχρονα διεγείρει την παραγωγή των λευκών αιμοσφαιρίων στο σώμα μας, βελτιώνοντας έτσι το ανοσοποιητικό σύστημα.
Οι φυτικές ίνες που περιέχονται στο πορτοκάλι, βοηθούν στην καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας αλλά και στην προστασία κατά του έλκους.
Οι ευεργετικές δράσεις του πορτοκαλιού και των άλλων εσπεριδοειδών, εκτός από την πρόληψη του καρκίνου και των εγκεφαλικών επεισοδίων, επεκτείνονται στην πρόληψη του διαβήτη, του καταρράκτη, της αρθρίτιδας, της παχυσαρκίας και του εκφυλισμού της ωχράς κηλίδας του ματιού που είναι η σημαντικότερη αιτία τύφλωσης στους ηλικιωμένους.
Έρευνες έδειξαν ότι ένα πορτοκάλι κάθε μέρα μειώνει τον κίνδυνο για καρκίνο του στόματος, του λάρυγγα, του φάρυγγα του οισοφάγου και του στομάχου κατά 50%.
Παράλληλα αυτοί που τρώνε ένα πορτοκάλι την ημέρα, επιπρόσθετα από τις 5 μερίδες φρούτων ή λαχανικών που συστήνονται καθημερινά, έχουν 19% μειωμένο κίνδυνο για να παρουσιάσουν εγκεφαλικό επεισόδιο.
Υπενθυμίζουμε ότι σύμφωνα με το National Cancer Institute, μια μερίδα μπορεί να είναι: Η ποσότητα από φρούτα ή λαχανικά που περιέχεται μέσα σε ένα μικρό ποτήρι, ή ένα μικρό ποτήρι χυμού ή ένα φρούτο (μήλο, πορτοκάλι, μπανάνα) μετρίου μεγέθους ή ακόμη ένα μικρό μπολ με σαλάτα.
Ποικιλία πορτοκαλιών
Τα πορτοκάλια διακρίνονται σε διάφορες ποικιλίες ανά όλο τον κόσμο:
Η ποικιλία πορτοκαλιών late, περιλαμβάνει και τα πορτοκάλια βαλέντσια, τα οποία έχουν λεία λεπτή φλούδα και περιέχουν λίγα ή καθόλου κουκούτσια. Είναι η πιο δημοφιλής ποικιλία στον κόσμο. Έχουν σάρκα κιτρινωπή και πολύ ζουμερή με έντονη γεύση. Τα βαλέντσια είναι τα καλύτερα πορτοκάλια για στύψιμο.
Η ποικιλία Blood τα γνωστά μας σαγκουίνια, είναι μικρού μεγέθους με φλούδα που έχει κοκκινωπά στίγματα, και σάρκα που χρωματικά κυμαίνεται από χρυσό μέχρι κόκκινο ρουμπινί. Είναι ιδανικά για σορμπέ και πολύχρωμα επιδόρπια.
Η ποικιλία πορτοκαλιών Blonde, είναι χειμωνιάτικα πορτοκάλια με κιτρινωπή φλούδα. Στην ίδια ποικιλία ανήκουν τα πορτοκάλια Jaffa και Shamouti. Μεγάλα φρούτα, χοντρόφλουδα, που καθαρίζονται εύκολα. Η σάρκα τους είναι τραγανή και ζουμερή. Αν είστε τυχεροί, ίσως βρείτε πορτοκάλια Saustianas που έχουν πολύ χυμό και καθόλου κουκούτσια.
Η ποικιλία πορτοκαλιών ναβαλίνα, είναι πορτοκάλια χωρίς κουκούτσι που πήραν το όνομα τους από την προεξοχή που έχουν στο κάτω μέρος τους, όπου περιέχεται ένα μικρό φρούτο σε εμβρυϊκή κατάσταση. Έχουν φλούδα χοντρή και γλυκιά ζουμερή σάρκα. Η φλούδα τους γίνεται εξαιρετικό γλυκό του κουταλιού.
Πορτοκάλια και συντήρηση
Να διαλέγετε σφιχτά πορτοκάλια, βαριά για το μέγεθος τους, για να είναι πιο ζουμερά. Τα πορτοκάλια διατηρούνται αρκετά. Μπορείτε να τα διατηρήσετε σε θερμοκρασία δωματίου ή στο ψυγείο μέχρι δύο εβδομάδες. Ο χυμός και το ξύσμα τους διατηρούνται στην κατάψυξη.
Τρόποι κατανάλωσης
Το αγαπημένο φρούτο μικρών και μεγάλων καταναλώνεται με κάθε δυνατό τρόπο. Σαν φρούτο από μόνο του ή σαν συστατικό σε φρουτοσαλάτα, σε μορφή χυμού μετά από στύψιμο στον αποχυμωτή. Μιλώντας για μαγειρική, το φτιάχνουμε γλυκό με κάθε τρόπο (από κουταλιού μέχρι κέικ, σορμπέ, κρέμες, πορτοκαλόπιτα, λικέρ, κ.λ.π.), ενώ με το χυμό και με τη φλούδα του, αρωματίζουμε γλυκά και φαγητά.
Δοκιμάστε να το προσθέσετε σε βινεγκρέτ σαλάτας, ν' αρωματίσετε με το ξύσμα του ή με τον χυμό του, πατάτες με μυρωδικά στο φούρνο, στο λεμονάτο κοτόπουλο ή το χοιρινό της κατσαρόλας. Ταιριάζει με όσπρια, όπως τα ρεβίθια (το συνηθίζουν στην Κρήτη), γιατί σπάει τη μονότονη γεύση τους, ενώ κάνει καλή παρέα και με το ψάρι.
Όπως και να έχει, το πορτοκάλι αποτελεί πραγματικό δώρο της φύσης, για να το γευτούμε όπως ο καθένας μας επιθυμεί και να απολαύσουμε τα πραγματικά μοναδικά συστατικά του. Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΚΡΙΣΕΙΣ ΑΡΧΙΠΛΟΙΑΡΧΩΝ Π.Ν. – ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ Π.Α.
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
