2013-04-15 06:55:03
Σε πρόσφατη συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα Le Figaro (1) με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του... «Diderot ou le bonheur de penser» («Ντιντερό ή η ηδονή του σκέπτεσθαι»), o Γάλλος στοχαστής Jacques Attali μιλά εκτενώς για το κρασί και τη θέση του στις σύγχρονες κοινωνίες.
O Ζακ Αταλί είναι αυτό που στην καθομιλουμένη ονομάζουμε «φαινόμενο»: άνθρωπος εκτάκτου εξυπνάδος, οικονομολόγος, μουσικός, συγγραφέας και πολλά άλλα, απόφοιτος των πιο δύσκολων και γνωστών γαλλικών πανεπιστημίων (Πολυτεχνείο, Σχολή Πολιτικών Επιστημών, Σχολή Δημόσιας Διοίκησης…), δημιουργός και πρώτος διοικητής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, ειδικός σύμβουλος του Φρανσουά Μιτεράν, πολυγραφότατος και οραματιστής, δεν χωρά σε κανένα καλούπι και επάνω του δεν κολλά καμία ετικέτα.
Πέρσι τον Νοέμβριο δημοσίευσε μία βιογραφία του Γάλλου φιλοσόφου Denis Diderot, μία από τις μεγαλύτερες μορφές του 18ου αιώνα και ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους του Διαφωτισμού
. Ο Ντιντερό αγαπούσε το κρασί και, όπως το διηγείται ο Ζακ Αταλί, κάποια στιγμή κληρονόμησε την εκτενή κάβα του φίλου του, γλύπτη, Étienne Maurice Falconet όταν αυτός μετακόμισε στην Αγία Πετρούπολη για να φιλoτεχνήσει τον ανδριάντα του Μεγάλου Πέτρου κατόπιν παραγγελίας της Μεγάλης Αικατερίνης (χρειάστηκαν 12 χρόνια για να ολοκληρώσει το τεράστιο έργο).
Ο Ντιντερό με φίλους του «του έδωσαν και κατάλαβε», φαίνεται μάλιστα πως η κάβα του Φαλκονέ ήταν ιδιαίτερα περιποιημένη με κρασιά από πολλές χώρες, αφού στη συνέχεια έγραψε και εντυπώσεις, μεταξύ των οποίων ότι «τα καλά φαγητά απαιτούν καλά κρασιά, όπως εκείνα από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, τη Μάλαγα, την Κύπρο, τη Μαδέρα και το Κλο Βουζό της Βουργουνδίας». (2)
Με αφορμή λοιπόν την αγάπη του Ντιντερό για το κρασί, η δημοσιογράφος Claudine Abitbol της Φιγκαρό είχε την καλή ιδέα να ζητήσει από τον κ. Αταλί να τοποθετηθεί επάνω στο θέμα «κρασί» όπως εκείνος το βλέπει σήμερα.
Το κρασί, λέει ο Ζακ Αταλί, έχει εδραιωθεί παντού στην υφήλιο με την εξαίρεση των περιοχών εκείνων όπου απαγορεύεται για θρησκευτικούς λόγους.
Ωστόσο, δεν είναι μόνο η ευρύτατη εξάπλωσή του που εντυπωσιάζει, όσο το γεγονός ότι «συμβολίζει τη δυτικοποίηση του πλανήτη». Προερχόμενο κατ’ ουσίαν από τη Μεσόγειο, το κρασί έχει γίνει πλέον ένα σύμβολο της δυτικής κουλτούρας και του ρυθμού της, ενώ ενσαρκώνει την ολοκλήρωση της γεωργίας.
«Αν και η Δύση γνωρίζει σήμερα μια σχετική παρακμή της οικονομικής της ισχύος, η πολιτιστική και ιδεολογική της επιρροή παγιώνεται από την επέκταση της ατομικής ελευθερίας, των δικαιωμάτων του ανθρώπου, των αγορών και της δημοκρατίας. Η Γαλλία, που είναι μία από τις μήτρες αυτών των αξιών δεν πρέπει να επαναπαυθεί στις δόξες της, τόσο στο κρασί όσο και αλλού», τονίζει ο Γάλλος συγγραφέας ο οποίος τυγχάνει και μέγας συλλέκτης αμμομέτρων (κλεψύδρες με άμμο) επειδή τον συναρπάζει η σχέση του ανθρώπου με το χρόνο.
Το δε κρασί είναι το κατ’ εξοχήν προϊόν που απαιτεί επένδυση χρόνου απ’ όσους το αγαπούν. «Στο κρασί αποκρυσταλλώνεται η έννοια του χρόνου», λέει ο κ. Αταλί. « Όταν έχουμε απέναντί μας μία φιάλη κρασί την οποία πρέπει να αφήσουμε να παλαιωθεί, μας δημιουργείται η αίσθηση πως θα εξορκίσουμε το θάνατο. Αν πούμε στον εαυτό μας πως το κρασί αυτό μπορεί να καταναλωθεί σε είκοσι χρόνια, πείθουμε τον εαυτό μας πως θα είμαστε εκεί για να το πιούμε!».
Στην ερώτηση αν το κρασί «αντέχει» απέναντι στην παγκοσμιοποίηση, ο Ζακ Αταλί εμφανίζεται αισιόδοξος, λέγοντας πως το κρασί αντικατοπτρίζει πάντοτε έναν πολιτισμό. «Πάντοτε πίστευα πως για να νιώσεις μία χώρα πρέπει πρώτα να καταλάβεις τη μουσική και τη γαστρονομία της, μέρος της οποίας είναι και το κρασί.
Τα στοιχεία αυτά διαμορφώνουν ταυτότητα. Δεδομένης δε της τεράστιας ποικιλομορφίας κρασιών απ’ όλον τον κόσμο, είναι προφανές πως δεν οδεύουμε προς την εξομοίωση των γεύσεων» λέει, ερχόμενος στο σημείο αυτό σε αντίθεση με πολλούς γνωστούς γευσιγνώστες.
(1) Le Figaro, 28/03/13
(2) Το αστείο είναι ότι τον Φαλκονέ τον πρότεινε στη Μεγάλη Αικατερίνη ο ίδιος ο Ντιντερό ― για να του πιει τα κρασιά άραγε;
Tromaktiko
O Ζακ Αταλί είναι αυτό που στην καθομιλουμένη ονομάζουμε «φαινόμενο»: άνθρωπος εκτάκτου εξυπνάδος, οικονομολόγος, μουσικός, συγγραφέας και πολλά άλλα, απόφοιτος των πιο δύσκολων και γνωστών γαλλικών πανεπιστημίων (Πολυτεχνείο, Σχολή Πολιτικών Επιστημών, Σχολή Δημόσιας Διοίκησης…), δημιουργός και πρώτος διοικητής της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, ειδικός σύμβουλος του Φρανσουά Μιτεράν, πολυγραφότατος και οραματιστής, δεν χωρά σε κανένα καλούπι και επάνω του δεν κολλά καμία ετικέτα.
Πέρσι τον Νοέμβριο δημοσίευσε μία βιογραφία του Γάλλου φιλοσόφου Denis Diderot, μία από τις μεγαλύτερες μορφές του 18ου αιώνα και ένας από τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους του Διαφωτισμού
Ο Ντιντερό με φίλους του «του έδωσαν και κατάλαβε», φαίνεται μάλιστα πως η κάβα του Φαλκονέ ήταν ιδιαίτερα περιποιημένη με κρασιά από πολλές χώρες, αφού στη συνέχεια έγραψε και εντυπώσεις, μεταξύ των οποίων ότι «τα καλά φαγητά απαιτούν καλά κρασιά, όπως εκείνα από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, τη Μάλαγα, την Κύπρο, τη Μαδέρα και το Κλο Βουζό της Βουργουνδίας». (2)
Με αφορμή λοιπόν την αγάπη του Ντιντερό για το κρασί, η δημοσιογράφος Claudine Abitbol της Φιγκαρό είχε την καλή ιδέα να ζητήσει από τον κ. Αταλί να τοποθετηθεί επάνω στο θέμα «κρασί» όπως εκείνος το βλέπει σήμερα.
Το κρασί, λέει ο Ζακ Αταλί, έχει εδραιωθεί παντού στην υφήλιο με την εξαίρεση των περιοχών εκείνων όπου απαγορεύεται για θρησκευτικούς λόγους.
Ωστόσο, δεν είναι μόνο η ευρύτατη εξάπλωσή του που εντυπωσιάζει, όσο το γεγονός ότι «συμβολίζει τη δυτικοποίηση του πλανήτη». Προερχόμενο κατ’ ουσίαν από τη Μεσόγειο, το κρασί έχει γίνει πλέον ένα σύμβολο της δυτικής κουλτούρας και του ρυθμού της, ενώ ενσαρκώνει την ολοκλήρωση της γεωργίας.
«Αν και η Δύση γνωρίζει σήμερα μια σχετική παρακμή της οικονομικής της ισχύος, η πολιτιστική και ιδεολογική της επιρροή παγιώνεται από την επέκταση της ατομικής ελευθερίας, των δικαιωμάτων του ανθρώπου, των αγορών και της δημοκρατίας. Η Γαλλία, που είναι μία από τις μήτρες αυτών των αξιών δεν πρέπει να επαναπαυθεί στις δόξες της, τόσο στο κρασί όσο και αλλού», τονίζει ο Γάλλος συγγραφέας ο οποίος τυγχάνει και μέγας συλλέκτης αμμομέτρων (κλεψύδρες με άμμο) επειδή τον συναρπάζει η σχέση του ανθρώπου με το χρόνο.
Το δε κρασί είναι το κατ’ εξοχήν προϊόν που απαιτεί επένδυση χρόνου απ’ όσους το αγαπούν. «Στο κρασί αποκρυσταλλώνεται η έννοια του χρόνου», λέει ο κ. Αταλί. « Όταν έχουμε απέναντί μας μία φιάλη κρασί την οποία πρέπει να αφήσουμε να παλαιωθεί, μας δημιουργείται η αίσθηση πως θα εξορκίσουμε το θάνατο. Αν πούμε στον εαυτό μας πως το κρασί αυτό μπορεί να καταναλωθεί σε είκοσι χρόνια, πείθουμε τον εαυτό μας πως θα είμαστε εκεί για να το πιούμε!».
Στην ερώτηση αν το κρασί «αντέχει» απέναντι στην παγκοσμιοποίηση, ο Ζακ Αταλί εμφανίζεται αισιόδοξος, λέγοντας πως το κρασί αντικατοπτρίζει πάντοτε έναν πολιτισμό. «Πάντοτε πίστευα πως για να νιώσεις μία χώρα πρέπει πρώτα να καταλάβεις τη μουσική και τη γαστρονομία της, μέρος της οποίας είναι και το κρασί.
Τα στοιχεία αυτά διαμορφώνουν ταυτότητα. Δεδομένης δε της τεράστιας ποικιλομορφίας κρασιών απ’ όλον τον κόσμο, είναι προφανές πως δεν οδεύουμε προς την εξομοίωση των γεύσεων» λέει, ερχόμενος στο σημείο αυτό σε αντίθεση με πολλούς γνωστούς γευσιγνώστες.
(1) Le Figaro, 28/03/13
(2) Το αστείο είναι ότι τον Φαλκονέ τον πρότεινε στη Μεγάλη Αικατερίνη ο ίδιος ο Ντιντερό ― για να του πιει τα κρασιά άραγε;
Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
«Σημαντική νίκη»
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Η Πιονγκγιάνγκ απέρριψε πρόταση για διάλογο με τη Σεούλ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
