2013-07-19 17:24:03
Οι άνθρωποι που ζουν στη σημερινή Λακεδαίμονα αντιλαμβάνονται πλέον ότι βρίσκονται πάνω σε έναν ιστορικό τόπο αλλά σε λάθος εποχή.
Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουν όταν πληροφορούνται ότι τα εξαιρετικά ευρήματα που έφερε στο φώς το έργο του οδικού δικτύου Λεύκτρο – Σπάρτη είτε καταχώνονται είτε καταστρέφονται μένοντας εκτεθειμένα σε αγνώστους ή στην απειλή των έργων μεγάλης κλίμακας.
Κατά την διάρκεια ανασκαφών για τη δημιουργία του αυτοκινητόδρομου Σπάρτης Λεύκτρου από την Εταιρία Μορέας, στην περιοχή του Καραβά ανακαλύφθηκε ναός.
(Ισως του Θρώνακος Απόλλωνα, ο οποίος αναφέρεται από τον Παυσανία σαν ο ένας από τα δύο μεγαλύτερα λατρευτικά ιερά της Λακεδαίμονος. Ο ναός ιδρύθηκε τον 8ο π.χ. αιώνα, και είχε συνεχή λειτουργία μέχρι και τον 6ο μ.Χ. αιώνα. Η σημασία του είχε αναγνωρισθεί και από τους Ρωμαίους, και για ένα διάστημα λειτουργούσε και σαν Μαυσωλείο).
Οι δύο μοναδικές σαρκοφάγοι που ανακαλύφθηκαν, άφησαν άφωνες τις αρχαιολόγους με την λεπτότητα της τέχνης τους. Ανθρωποι και άλογα σε διάφορα συμπλέγματα νομίζεις ότι θα ξεπηδήσουν μέσα από την σκαλιστή πέτρα.
Ο ναός έχει έκταση περίπου 2 στρεμμάτων.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι προκειμένου να προστατευθούν τα ευρήματα απέστειλαν σχετικό έγγραφο στην Unesco, καθώς και στον Δήμαρχο Σπαρτιατών Σταύρο Αργειτάκο και τον Πρόεδρο των Ξενοδόχων Λακωνίας Δημήτρη Πολλάλη, ζητώντας την συστράτευσή τους στην παραπάνω προσπάθεια.
Ο Νίκος Μπακής, συμπολίτης και μαχητής για την ιστορία της Αρχαίας Λακεδαίμονος, πασχίζει από την πλευρά του να «δείξει» πόσο κρίσιμα είναι τα πράγματα.
Σήμερα, στο notospress.gr σας παρουσιάζουμε εκτενές φωτορεπορτάζ από την περιοχή των ανασκαφών για να δείτε την αξία των ευρημάτων. Το φωτογραφικό υλικό προέκυψε από πολίτες που ενδιαφέρονται κι επισκέπτονται την περιοχή.
Στο 42 χιλιόμετρο της νέας χάραξης, στο ύψος Καραβά - Κλαδά, 3 χλμ από τη γέφυρα της Σπάρτης, έχουν αναδειχθεί τα πρώτα ευρήματα. Πιθανόν είναι ότι η ευρύτερη περιοχή αποτελεί ένα θαμμένο αρχαιολογικό χώρο. Για το πόσο σημαντικός είναι θα αποφανθούν οι Αρχαιολόγοι οι οποίοι και θα κριθούν τόσο για την ακρίβεια τους στην τεκμηρίωση όσο και για την ταχύτητα τους.
Κάτω από ελιές και επιχώσεις αιώνων υπάρχουν σημαντικά αρχαιολογικά στοιχεία που η σκαπάνη θα μπορούσε να φέρει στο φώς και να «ανατρέψει» ή να εμπλουτίσει ενδεχομένως ότι γνωρίζουμε μέχρι σήμερα.
Οι πληροφορίες και τα ευρήματα τόσο για τους τάφους και το Ανάκτορο της Πελλάνας (που το αμφισβητούν οι σημερινοί αρχαιολόγοι), τα Λουτρά, τον Ναό (του Απόλλωνα), την αμαξιτή οδό κ.α. δεν μπορεί να αφήνουν ασυγκίνητους τους ερευνητές - επιστήμονες οι οποίοι πρέπει να αποδειχθούν αντάξιοι των περιστάσεων και της ιστορίας του τόπου.
Όταν η Αρχαιολογία συνεγείρεται με την ανακάλυψη ρωμαϊκών απλών και αδιάφορων ξηρολιθιών δεν μπορεί να σιωπά μπροστά σε τέτοια ευρήματα!
Αν τα ευρήματα «καλυφθούν» για να περάσει πάνω τους ο δρόμος θα είναι ένα ιστορικό, μοιραίο και εγκληματικό σφάλμα.
Σε άλλες, ευρωπαϊκές, χώρες αυτά θα αποτελούσαν ήδη αντικείμενο αξιοποίησης έως κι εκμετάλλευσης Η θέση της Αρχαιολογίας για το θέμα προέκυψε από σχετικά δημοσιεύματα σε μερίδα του τύπου, όπου πέρα από την ενόχλησή για την κινητοποίηση ΜΜΕ και πολιτών αναφέρονταν τα εξής:
«Η ανασκαφή ολοκληρώθηκε το φετινό Μάιο ανασκαφής στον Κλαδά και συντείνει στην άποψη ότι πρόκειται για το συγκεκριμένο λατρευτικό ναό. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι δεν υπάρχει καμία επωνυμία περί «Θρόνακα» Απόλλωνα και μάλιστα με αναφορά του ίδιου του Παυσανία, όπως δημοσιεύθηκε, καθώς ο θεός δε φαίνεται να είχε τέτοιο προσωνύμιο και η Θρόνακα αποτελεί περιοχή / οικισμό, όπου υπήρχε το ιερό.
… Η συγκεκριμένη θέση εντοπίστηκε το 2011 και το ανασκαφικό έργο ξεκίνησε το β΄ εξάμηνο του 2012 από την Ε΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Λόγω, όμως, της πληθώρας βυζαντινών ευρημάτων η ανασκαφή διαβιβάστηκε στην 5η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, ενώ το μνημειώδες ταφικό ρωμαϊκό μνημείο, που βρέθηκε εντός της βυζαντινής εγκατάστασης και που εσφαλμένα χαρακτηρίστηκε ως το ιερό του Απόλλωνα, πέρασε στην αρμοδιότητα της Ε΄ ΕΠΚΑ.
Σύμφωνα με τις αρχαιολογικές ανασκαφές, μέσα στο μνημείο βρέθηκαν μαρμάρινα σκαλοπάτια, αλλά και σαρκοφάγοι από το ίδιο υλικό (ανάλογες έχουν εντοπιστεί σε Γύθειο και Σπάρτη), ενώ το εύρημα χρονολογείται περί το 200-250 μ.Χ. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός, ότι εντός του τάφου βρέθηκαν αρχιτεκτονικά μέλη που ναι μεν προέρχονται από οικισμούς ή δημόσια κτήρια σε κοντινή με αυτό απόσταση, ωστόσο αυτό δεν είναι αρκετό για να παραπέμψει στο ναό του Απόλλωνα.
Η πικρή αλήθεια είναι ότι μετά την ολοκλήρωση της ανασκαφικής διαδικασίας, η ανάδοχος εταιρεία κατέθεσε στην 5η ΕΒΑ τεχνική έκθεση, που προβλέπει κατάχωση του αρχαιολογικού μνημείου, προκειμένου να συνεχιστεί ο δρόμος. Να τονιστεί, στο σημείο αυτό, ότι παλαιότερα είχαν αναζητηθεί τρόποι διάσωσης του μνημείου από την Ε΄ ΕΠΚΑ και είχε συζητηθεί το ενδεχόμενο μεταφοράς του.
Ωστόσο, το πρόσφατο παράδειγμα μεταφοράς των ρωμαϊκών λουτρών από το Λογκανίκο, όπου βρέθηκαν, αποτέλεσε αποτρεπτικό παράγοντα, τόσο λόγω χρονοβόρας διαδικασίας αλλά και γιατί το κόστος μεταφοράς θα ήταν υπέρογκο, κάτι που δε δέχθηκε να αναλάβει η ανάδοχος εταιρεία.
Πάντως, την προηγούμενη εβδομάδα ολοκληρώθηκε η εισήγηση για την τύχη του αρχαιολογικού έργου από την 5η ΕΒΑ και τέλη του μήνα αναμένεται να συνταχθεί και η θέση της Ε΄ ΕΠΚΑ.
Οι δύο αυτές εισηγήσεις σε συνδυασμό με την τεχνική έκθεση της εταιρείας για το έργο του Λεύκτρο-Σπάρτη θα σταλούν στη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και το θέμα στη συνέχεια θα συζητηθεί στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο».
Οι πληροφορίες ότι η επικεφαλής της Αρχαιολογίας συντονίζει το έργο της κατάχωσης των ευρημάτων δεν αναπαύει τους πολίτες αφού την ίδια στιγμή υπάρχει η πληροφορία ότι ακριβώς πάνω από τα ευρήματα θα περάσει ο δρόμος, γι’ αυτό και επίκειται μεταφορά αρδευτικής γεώτρησης που υπάρχει ακριβώς εκεί και η οποία θα αντικατασταθεί με νέα.
Ο Περιφερειάρχης Πέτρος Τατούλης επισκέφθηκε την περιοχή. Τώρα γνωρίζει και θα πρέπει να αναλάβει ουσιαστική πρωτοβουλία.
Το ίδιο πρέπει να πράξει και ο Δήμαρχος Σπάρτης κ Σταύρος Αργειτάκος καθώς και αρμόδιοι φορείς της πόλης.
Στα εργοτάξια του «Λεύκτρο – Σπάρτη» υπάρχει κόκκινος συναγερμός και αυστηρά μέτρα φύλαξης προκειμένου να αποτραπούν όσοι επιχειρούν φωτογράφηση και κινηματογράφηση της περιοχής.
Σύμφωνα με πληροφορίες του notospress.gr ομάδα πολιτών έχει οργανώσει ειδική μονάδα λήψεων προκειμένου να κινηματογραφήσει - απο απόσταση ασφαλείας - όλη την εξέλιξη.
Έτσι καταγράφεται κάθε ενέργεια και πράξη που αφορά είτε στην ανάδειξη και προστασία, είτε στην ταφή είτε και στην καταστροφή των αρχαιολογικών ευρημάτων σε όλο το μήκος του έργου με λήψεις ακόμα και απο αέρος.
Tromaktiko
Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγουν όταν πληροφορούνται ότι τα εξαιρετικά ευρήματα που έφερε στο φώς το έργο του οδικού δικτύου Λεύκτρο – Σπάρτη είτε καταχώνονται είτε καταστρέφονται μένοντας εκτεθειμένα σε αγνώστους ή στην απειλή των έργων μεγάλης κλίμακας.
Κατά την διάρκεια ανασκαφών για τη δημιουργία του αυτοκινητόδρομου Σπάρτης Λεύκτρου από την Εταιρία Μορέας, στην περιοχή του Καραβά ανακαλύφθηκε ναός.
(Ισως του Θρώνακος Απόλλωνα, ο οποίος αναφέρεται από τον Παυσανία σαν ο ένας από τα δύο μεγαλύτερα λατρευτικά ιερά της Λακεδαίμονος. Ο ναός ιδρύθηκε τον 8ο π.χ. αιώνα, και είχε συνεχή λειτουργία μέχρι και τον 6ο μ.Χ. αιώνα. Η σημασία του είχε αναγνωρισθεί και από τους Ρωμαίους, και για ένα διάστημα λειτουργούσε και σαν Μαυσωλείο).
Οι δύο μοναδικές σαρκοφάγοι που ανακαλύφθηκαν, άφησαν άφωνες τις αρχαιολόγους με την λεπτότητα της τέχνης τους. Ανθρωποι και άλογα σε διάφορα συμπλέγματα νομίζεις ότι θα ξεπηδήσουν μέσα από την σκαλιστή πέτρα.
Ο ναός έχει έκταση περίπου 2 στρεμμάτων.
Οι Οικολόγοι Πράσινοι προκειμένου να προστατευθούν τα ευρήματα απέστειλαν σχετικό έγγραφο στην Unesco, καθώς και στον Δήμαρχο Σπαρτιατών Σταύρο Αργειτάκο και τον Πρόεδρο των Ξενοδόχων Λακωνίας Δημήτρη Πολλάλη, ζητώντας την συστράτευσή τους στην παραπάνω προσπάθεια.
Ο Νίκος Μπακής, συμπολίτης και μαχητής για την ιστορία της Αρχαίας Λακεδαίμονος, πασχίζει από την πλευρά του να «δείξει» πόσο κρίσιμα είναι τα πράγματα.
Σήμερα, στο notospress.gr σας παρουσιάζουμε εκτενές φωτορεπορτάζ από την περιοχή των ανασκαφών για να δείτε την αξία των ευρημάτων. Το φωτογραφικό υλικό προέκυψε από πολίτες που ενδιαφέρονται κι επισκέπτονται την περιοχή.
Στο 42 χιλιόμετρο της νέας χάραξης, στο ύψος Καραβά - Κλαδά, 3 χλμ από τη γέφυρα της Σπάρτης, έχουν αναδειχθεί τα πρώτα ευρήματα. Πιθανόν είναι ότι η ευρύτερη περιοχή αποτελεί ένα θαμμένο αρχαιολογικό χώρο. Για το πόσο σημαντικός είναι θα αποφανθούν οι Αρχαιολόγοι οι οποίοι και θα κριθούν τόσο για την ακρίβεια τους στην τεκμηρίωση όσο και για την ταχύτητα τους.
Κάτω από ελιές και επιχώσεις αιώνων υπάρχουν σημαντικά αρχαιολογικά στοιχεία που η σκαπάνη θα μπορούσε να φέρει στο φώς και να «ανατρέψει» ή να εμπλουτίσει ενδεχομένως ότι γνωρίζουμε μέχρι σήμερα.
Οι πληροφορίες και τα ευρήματα τόσο για τους τάφους και το Ανάκτορο της Πελλάνας (που το αμφισβητούν οι σημερινοί αρχαιολόγοι), τα Λουτρά, τον Ναό (του Απόλλωνα), την αμαξιτή οδό κ.α. δεν μπορεί να αφήνουν ασυγκίνητους τους ερευνητές - επιστήμονες οι οποίοι πρέπει να αποδειχθούν αντάξιοι των περιστάσεων και της ιστορίας του τόπου.
Όταν η Αρχαιολογία συνεγείρεται με την ανακάλυψη ρωμαϊκών απλών και αδιάφορων ξηρολιθιών δεν μπορεί να σιωπά μπροστά σε τέτοια ευρήματα!
Αν τα ευρήματα «καλυφθούν» για να περάσει πάνω τους ο δρόμος θα είναι ένα ιστορικό, μοιραίο και εγκληματικό σφάλμα.
Σε άλλες, ευρωπαϊκές, χώρες αυτά θα αποτελούσαν ήδη αντικείμενο αξιοποίησης έως κι εκμετάλλευσης Η θέση της Αρχαιολογίας για το θέμα προέκυψε από σχετικά δημοσιεύματα σε μερίδα του τύπου, όπου πέρα από την ενόχλησή για την κινητοποίηση ΜΜΕ και πολιτών αναφέρονταν τα εξής:
«Η ανασκαφή ολοκληρώθηκε το φετινό Μάιο ανασκαφής στον Κλαδά και συντείνει στην άποψη ότι πρόκειται για το συγκεκριμένο λατρευτικό ναό. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός ότι δεν υπάρχει καμία επωνυμία περί «Θρόνακα» Απόλλωνα και μάλιστα με αναφορά του ίδιου του Παυσανία, όπως δημοσιεύθηκε, καθώς ο θεός δε φαίνεται να είχε τέτοιο προσωνύμιο και η Θρόνακα αποτελεί περιοχή / οικισμό, όπου υπήρχε το ιερό.
… Η συγκεκριμένη θέση εντοπίστηκε το 2011 και το ανασκαφικό έργο ξεκίνησε το β΄ εξάμηνο του 2012 από την Ε΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων. Λόγω, όμως, της πληθώρας βυζαντινών ευρημάτων η ανασκαφή διαβιβάστηκε στην 5η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, ενώ το μνημειώδες ταφικό ρωμαϊκό μνημείο, που βρέθηκε εντός της βυζαντινής εγκατάστασης και που εσφαλμένα χαρακτηρίστηκε ως το ιερό του Απόλλωνα, πέρασε στην αρμοδιότητα της Ε΄ ΕΠΚΑ.
Σύμφωνα με τις αρχαιολογικές ανασκαφές, μέσα στο μνημείο βρέθηκαν μαρμάρινα σκαλοπάτια, αλλά και σαρκοφάγοι από το ίδιο υλικό (ανάλογες έχουν εντοπιστεί σε Γύθειο και Σπάρτη), ενώ το εύρημα χρονολογείται περί το 200-250 μ.Χ. Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός, ότι εντός του τάφου βρέθηκαν αρχιτεκτονικά μέλη που ναι μεν προέρχονται από οικισμούς ή δημόσια κτήρια σε κοντινή με αυτό απόσταση, ωστόσο αυτό δεν είναι αρκετό για να παραπέμψει στο ναό του Απόλλωνα.
Η πικρή αλήθεια είναι ότι μετά την ολοκλήρωση της ανασκαφικής διαδικασίας, η ανάδοχος εταιρεία κατέθεσε στην 5η ΕΒΑ τεχνική έκθεση, που προβλέπει κατάχωση του αρχαιολογικού μνημείου, προκειμένου να συνεχιστεί ο δρόμος. Να τονιστεί, στο σημείο αυτό, ότι παλαιότερα είχαν αναζητηθεί τρόποι διάσωσης του μνημείου από την Ε΄ ΕΠΚΑ και είχε συζητηθεί το ενδεχόμενο μεταφοράς του.
Ωστόσο, το πρόσφατο παράδειγμα μεταφοράς των ρωμαϊκών λουτρών από το Λογκανίκο, όπου βρέθηκαν, αποτέλεσε αποτρεπτικό παράγοντα, τόσο λόγω χρονοβόρας διαδικασίας αλλά και γιατί το κόστος μεταφοράς θα ήταν υπέρογκο, κάτι που δε δέχθηκε να αναλάβει η ανάδοχος εταιρεία.
Πάντως, την προηγούμενη εβδομάδα ολοκληρώθηκε η εισήγηση για την τύχη του αρχαιολογικού έργου από την 5η ΕΒΑ και τέλη του μήνα αναμένεται να συνταχθεί και η θέση της Ε΄ ΕΠΚΑ.
Οι δύο αυτές εισηγήσεις σε συνδυασμό με την τεχνική έκθεση της εταιρείας για το έργο του Λεύκτρο-Σπάρτη θα σταλούν στη Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και το θέμα στη συνέχεια θα συζητηθεί στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο».
Οι πληροφορίες ότι η επικεφαλής της Αρχαιολογίας συντονίζει το έργο της κατάχωσης των ευρημάτων δεν αναπαύει τους πολίτες αφού την ίδια στιγμή υπάρχει η πληροφορία ότι ακριβώς πάνω από τα ευρήματα θα περάσει ο δρόμος, γι’ αυτό και επίκειται μεταφορά αρδευτικής γεώτρησης που υπάρχει ακριβώς εκεί και η οποία θα αντικατασταθεί με νέα.
Ο Περιφερειάρχης Πέτρος Τατούλης επισκέφθηκε την περιοχή. Τώρα γνωρίζει και θα πρέπει να αναλάβει ουσιαστική πρωτοβουλία.
Το ίδιο πρέπει να πράξει και ο Δήμαρχος Σπάρτης κ Σταύρος Αργειτάκος καθώς και αρμόδιοι φορείς της πόλης.
Στα εργοτάξια του «Λεύκτρο – Σπάρτη» υπάρχει κόκκινος συναγερμός και αυστηρά μέτρα φύλαξης προκειμένου να αποτραπούν όσοι επιχειρούν φωτογράφηση και κινηματογράφηση της περιοχής.
Σύμφωνα με πληροφορίες του notospress.gr ομάδα πολιτών έχει οργανώσει ειδική μονάδα λήψεων προκειμένου να κινηματογραφήσει - απο απόσταση ασφαλείας - όλη την εξέλιξη.
Έτσι καταγράφεται κάθε ενέργεια και πράξη που αφορά είτε στην ανάδειξη και προστασία, είτε στην ταφή είτε και στην καταστροφή των αρχαιολογικών ευρημάτων σε όλο το μήκος του έργου με λήψεις ακόμα και απο αέρος.
Tromaktiko
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Αιτωλοακαρνανία: Σε εξέλιξη φωτιά στον Βατόκαμπο
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
