ΝΕΑ VIDEO NEA PHOTO NEA

 | 

Γιατί η Χρυσή Αυγή δεν άνθισε στα πανεπιστήμια;

του πρύτανη του ΑΠΘ Γιάννη Μυλόπουλου

Η δημόσια συζήτηση για τη Χρυσή Αυγή και για τις αιτίες της αυξημένης επιρροής της στην ελληνική κοινωνία καλά κρατεί.

Η οικονομική κρίση, ως το ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη ακραίων φαινομένων και ιδεών, ασφαλώς έχει τη μερίδα του λέοντος στην αναζήτηση των αιτίων για την εντυπωσιακή ανταπόκριση που βρίσκουν οι ιδέες του ρατσισμού και του ναζισμού στις μέρες μας.

Η οργή και η απογοήτευση των πλέον αδύναμων απέναντι σ’ ένα πολιτικό σύστημα, το οποίο, ενώ οδήγησε την Ελλάδα στην καταστροφή, το ίδιο σήμερα έχει αναλάβει, με τις ίδιες ακριβώς αρχές και μεθόδους, να ανατρέψει ό,τι αυτό προκάλεσε, συγκαταλέγονται μεταξύ των πλέον σημαντικών συνθηκών που ευνόησαν τη φασιστική ιδεολογία και πρακτική, ως μια αντισυστημική κατά βάση αντίληψη, να εδραιωθεί στην ελληνική κοινωνία.

Η χωρίς όρους και κανόνες ανάπτυξη της μετανάστευσης τις τελευταίες δεκαετίες και οι κοινωνικές και οικονομικές ανακατατάξεις που αυτή προκάλεσε, σε μια χώρα που διαθέτει, λόγω παρελθόντος, κουλτούρα χώρας – αφετηρίας μεταναστών και όχι προορισμού τους, οπωσδήποτε συμμετέχει στη μεγάλη συζήτηση για τις συνθήκες που διαμόρφωσαν και επέτρεψαν στον ρατσισμό να παρεισφρήσει σε σημαντικά κοινωνικά στρώματα.

Ελάχιστη συζήτηση όμως, μέχρι σήμερα τουλάχιστον, έχει γίνει στην κατεύθυνση της συσχέτισης μεταξύ της ανάπτυξης των ρατσιστικών ιδεών αφενός και των κοινωνικών χαρακτηριστικών των χώρων όπου αυτές επεκτάθηκαν αφετέρου.

Μια τέτοια συζήτηση μοιραία οδηγεί στην εξήγηση ενός παράδοξου, κατ’ αρχήν, φαινομένου, αυτού της μη επέκτασης της ιδεολογίας του φασισμού στα πανεπιστημιακά ιδρύματα.

Ενώ δηλαδή τα πανεπιστήμια, ως ευαίσθητοι κοινωνικά χώροι με πρόδρομη, συνήθως, αντίδραση στα λογής κοινωνικά φαινόμενα, αλλά και ως μαζικοί χώροι συγκέντρωσης χιλιάδων νέων ανθρώπων και βεβαίως και ως θεσμοί που ευνοούν την ανάπτυξη και τη διακίνηση πάσης φύσεως ιδεών, ακόμη και των πλέον ακραίων, θα έπρεπε να αποτελούν πόλους έλξης για την ανάπτυξη της όποιας συνθηματολογίας της Χρυσής Αυγής, ως αντισυστημικής και συνεπώς αντιδραστικής στην κυρίαρχη ιδεολογία σχολής σκέψης, εντούτοις αυτό μέχρι σήμερα δεν έχει συμβεί.

Οι ιδέες του φασισμού και του ρατσισμού δεν βρήκαν προνομιακό χώρο ανάπτυξης στα φοιτητικά στέκια και τις πανεπιστημιακές αίθουσες.

Κι εδώ αρχίζουν τα ερωτήματα. Μήπως η Χρυσή Αυγή δεν κατάφερε να αναπτυχθεί σε πανεπιστημιακά περιβάλλοντα, επειδή η μόρφωση κάνει τους ανθρώπους να αναγνωρίζουν και να απορρίπτουν εύκολα τις ανερμάτιστες και ανιστόρητες ολοκληρωτικές αντιλήψεις και ρατσιστικές ιδεολογίες, που ταλαιπώρησαν την ανθρωπότητα και σκόρπισαν τον όλεθρο στο παρελθόν;

Κι ακόμη, μήπως τα μορφωμένα παιδιά μπορούν και αναγνωρίζουν στις… χάντρες των φυλετικών διακρίσεων και στα… καθρεφτάκια της ανωτερότητας της φυλής το αποκρουστικό πρόσωπο της βίας, της ισοπέδωσης και της μισαλλοδοξίας;

Μήπως ακόμη ένα μορφωμένοι παιδί, πίσω από την επιδεικτική αλληλεγγύη αποκλειστικά στον ομοεθνή, τον ομόθρησκο ή τον ομοϊδεάτη, αναγνωρίζει εύκολα το μίσος απέναντι στον αλλοεθνή, τον αλλόθρησκο και τον διαφορετικό;

Και μήπως ο υποψιασμένος λόγω γνώσης αναγνωρίζει πιο εύκολα πίσω από τη μισαλλοδοξία τον κίνδυνο που ελλοχεύει για τον ίδιον, όταν σε κάποια πτυχή της κοινωνικής ή προσωπικής του ζωής αποδειχτεί κι αυτός… διαφορετικός;

Μήπως δηλαδή τελικά πιο εύκολα ξεγελιέται ένας αμόρφωτος από έναν μορφωμένο άνθρωπο; Και μήπως τελικά η Παιδεία είναι το πιο αποτελεσματικό αντίδοτο απέναντι στην ιδεολογία του φασισμού;

Η αλήθεια είναι ότι, ανεξάρτητα από το χαμηλό επίπεδο της οργάνωσης και της χρηματοδότησης του σημερινού εκπαιδευτικού συστήματος και πέρα από την κοινά αποδεκτή ανάγκη υποστήριξης και αναβάθμισής του προκειμένου αυτό να γίνει περισσότερο σύγχρονο, φιλικό και αποτελεσματικό, οι θεμελιώδεις αρχές του ανθρωπισμού, με τις οποίες το ευρωπαϊκό εκπαιδευτικό σύστημα είναι διαποτισμένο, λειτουργούν ως ασπίδες απέναντι στις ολοκληρωτικές ιδεολογίες και τις βίαιες μεθόδους επιβολής τους.

Οι αξίες της ελευθερίας του ανθρώπου και της ανεξαρτησίας της σκέψης του, οι οποίες διδάσκονται από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού έως τα πιο προχωρημένα μεταπτυχιακά πανεπιστημιακά προγράμματα σπουδών και με τις οποίες είναι εμποτισμένος όποιος μετέχει της ελληνικής παιδείας, αναμφίβολα βοηθούν στην εύκολη αναγνώριση και την κριτική απόρριψη οποιασδήποτε απόπειρας κατάκτησης της σκέψης και υποδούλωσης του νου σε στρατοκρατικές λογικές και τάγματα εφόδου.

Η αξία της ισότητας των ανθρώπων, ανεξάρτητα από το χρώμα, τη φυλή και το θρήσκευμα, ασφαλώς και δεν επιτρέπει στη ρατσιστική υστερία να εμφιλοχωρήσει και να αναπτυχθεί ανάμεσα σε εκείνους που έχουν γαλουχηθεί με τις αξίες του ευρωπαϊκού πολιτισμού.

Η αξία της αλληλεγγύης, τέλος, λειτουργεί ως το ιδανικό αντι-αλλεργιογόνο απέναντι στα κηρύγματα της μισαλλοδοξίας και τις πρακτικές της βίας τα οποία μετέρχεται η Χρυσή Αυγή, αλλά και κάθε ολοκληρωτική αντίληψη και θεωρία.

Με δυο λόγια, το φως της Παιδείας και οι φωτεινές ακτίνες του ευρωπαϊκού ανθρωπισμού είναι, ίσως, ο πιο αποτελεσματικός εχθρός για τα σκοτάδια του φασισμού, του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας.

«Εφημερία των Συντακτών»
onlarissa.gr