ΝΕΑ VIDEO NEA PHOTO NEA

 | 

Το νέο πρόσωπο της κινεζικής προπαγάνδας

Φέτος, για πρώτη φορά, πρόσεξα πως η κυβέρνηση της Κίνας επιδίδεται σε ένα νέο είδος προπαγάνδας: αναρτά μεγάλες αφίσες με μοντέρνα αισθητική στους δρόμους πολλών πόλεων. Αυτές οι αφίσες είναι παντού, στα..

πάρκα, σε εργοτάξια, σε τοίχους σχολικών εγκαταστάσεων και σε δημόσια κτίρια. Ωστόσο, τα ΜΜΕ δεν έχουν αναφερθεί εκτενώς σε αυτές τις αφίσες. Ποιός τις έφτιαξε και για ποιό λόγο; Πόσο κόστισαν; Είναι ένα μυστήριο. Τα μηνύματα των αφισών αυτών ποικίλουν, αλλά το κοινό τους χαρακτηριστικό είναι η αυτοεπιβεβαίωση του.

Κομμουνιστικού Κόμματος, με πολιτικά σλόγκαν του τύπου «Ένα ισχυρό κόμμα σημαίνει ευτυχία για τον κινεζικό λαό» και «Γιατί είναι η Κίνα δυνατή; Λόγω του Κομμουνιστικού Κόμματος».

Έχω προσέξει τρεις παραλλαγές του θέματος: κατά πρώτον, έχουμε τις αφίσες με συνθήματα από την μαοϊκή εποχή, του τύπου «Τραγουδήστε ένα λαϊκό άσμα και υμνήστε το κόμμα», αλλά αυτές οι απόπειρες ηθικής εξύψωσης είναι αποπροσανατολιστικές. Τώρα που ζω στο Πεκίνο, περικυκλωμένος από ουρανοξύστες, τέτοια σλόγκαν και αφίσες μοιάζουν σαν να βγήκαν από τη μηχανή του χρόνου.

Ένα δεύτερο θέμα είναι η επωδός «Το Κινεζικό Όνειρο: το δικό μου Όνειρο». Ο ίδιος ο πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ πρότεινε και ανέλυσε το κεντρικό μοτίβο του «κινεζικού ονείρου» όταν ανέβηκε στο θώκο του πέρσι, οπότε μπορούμε να περιμένουμε να χρησιμοποιηθεί κατά κόρον τα επόμενα χρόνια. Ήδη κυκλοφορούν οι επαρχιακές του εκδοχές (το «Όνειρο της Χενάν», το «Όνειρο της Γκουαντόνγκ» κλπ), οι θεματικές του εκδοχές (το «Διαστημικό Όνειρο», το «Αθλητικό Όνειρο» κλπ ), ενώ ένα Κέντρο Γονιμότητας στην πόλη Τσενγκντού έφτασε στο σημείο να προωθήσει τις υπηρεσίες που προσφέρει με το σλόγκαν «Το Κινεζικό Όνειρο: το Όνειρο της Εγκυμοσύνης».

Τέτοιου είδους προπαγάνδα είναι όντως αποτελεσματική με τους Κινέζους που εξακολουθούν, αφελώς, να πιστεύουν στην οικονομική θεωρία του «trickle down»: όταν οι επιχειρήσεις, οι πλούσιοι και η χώρα ευημερούν, τότε βελτιώνονται και οι ζωές των φτωχών πολιτών. Ωστόσο, σε πολλές ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης όπως το Weibo, πολλοί αναρωτιούνται «τι σχέση έχει μια ευημερούσα χώρα με μένα; Όλες οι Κινεζικές δυναστείες έφτασαν στην ακμή τους και κατόπιν κατέρρευσαν, το ίδιο δεν θα συμβεί μελλοντικά και στο Κομμουνιστικό κόμμα;»

Το τρίτο θέμα της νέας αυτής προπαγάνδας πάει πολύ πίσω, πριν τον Μάο Τσε Τουνγκ, στους αφορισμούς του κομφουκιανισμού. «Μεταλαμπαδεύστε την πίστη και την ειλικρίνεια στις επόμενες γενιές», «Αντλήστε ευχαρίστηση από το να κάνετε το καλό» και «Να σέβεστε τους γονείς σας» είναι κάποια απ' αυτά τα γνωμικά της κλασικής κινεζικής κουλτούρας, που η κυβέρνηση θεωρεί πως μπορεί να αποτελέσουν σημαντικούς παράγοντες κοινωνικής σταθερότητας.

Ωστόσο, ένας φίλος μου, ο συγγραφέας Ραν Γιούνφεϊ, θεωρεί πως η έμφαση που δίνεται σε αυτούς τους αφορισμούς είναι άκρως κυνική, καθώς μπορεί να εκληφθεί ως μια απόπειρα της ίδιας της κυβέρνησης να μεταφέρει συναισθήματα ενοχής και υποχρέωσης στη νέα γενιά Κινέζων προκειμένου να αποφύγει τεχνηέντως τις κυβερνητικές υποχρεώσεις για τη φροντίδα των ευάλωτων κοινωνικών τάξεων.

Πολλοί Κινέζοι είναι όσο σκεπτικός ειμαι κι εγώ απέναντι σε αυτού του είδους τη νέα προπαγάνδα. «Ποιος έχει χρόνο γι' αυτά; Τρέχουμε απ' το πρωί ως το βράδυ για να βγάλουμε τον επιούσιο», μου ειπε τις προάλλες ένας οδηγός ταξί, ο κύριος Ζανγκ. Κι ένας άλλος γνωστός μου, ο εκδότης Γουάνγκ Σιάοσαν, θεωρεί πως οι αξιωματούχοι χάνουν το χρόνο τους με πανάρχαιες ρήσεις και συνθήματα που είναι εντελώς εκτός τόπου και χρόνου, ιδίως όταν απευθύνονται στην κινεζική νεολαία. «Μα καλά, δεν έχουν καταλάβει σε τί εποχή ζούμε πλέον;» αναρωτήθηκε.

* Murong Xuecun είναι το λογοτεχνικό ψευδώνυμο του 39χρονου Κινέζου συγγραφέα Χάο Κουν.
tovima.gr