2014-10-09 07:26:07
Φωτογραφία για Η όπερα των δύο κόσμων
Ο πολιτισμός, παρά τα φώτα που συχνά τον περιλούζουν, δεν είναι παρά μια υπόθεση υπόγεια. Είναι το αποτέλεσμά του αυτό που κοινωνείς, ένα παράγωγο λαμπερό, αλλά εφήμερο -εκτός αν ίσως έχει γλυφθεί, ζωγραφιστεί ή τυπωθεί. Οι συνέπειές του εντυπώνονται, μάλλον αθόρυβα και απροσδιόριστα, εντός σου, και θέλει πολύ καιρό πριν καταφέρεις να τις δεις να σκορπίζουν στον χώρο. Γιατί βλέπεις τη στιγμή και όχι τη διεργασία, γιατί αγνοείς το προτσές του, τη διαδικασία γέννησής του, εκείνη που αποτυπώνει στην ουσία τον βαθύτερο στόχο του που δεν είναι άλλος από το να χτίσει έναν νέο κόσμο, έναν κόσμο που να αντανακλά την εξιδανικευμένη εκδοχή της πραγματικότητάς μας.

Αυτή τη διαδικασία της πολιτισμικής κοσμογονίας δε θα τη δούμε πουθενά πιο γλαφυρά απ' ό,τι στο στήσιμο μιας όπερας, εκείνου του ολικού έργου τέχνης που προπαγάνδιζε με πάθος ο Wagner. Πάνω, κάτω, πίσω και απέναντι από τη σκηνή μιας όπερας συντίθεται κάθε φορά, ψηφίο-ψηφίο, ένας νέος κόσμος, φτιαγμένος από φθόγγους, λέξεις, κινήσεις, εικόνες, από το συνταίριασμα της μουσικής, του θεάτρου, του χορού, των εικαστικών, από την αντιπαράθεση δυο κόσμων που μεταμορφώνουν και μεταμορφώνονται: τον κόσμο της πλατείας και τον κόσμο της σκηνής, τον ανεκτό και τον ευκταίο.


Και πουθενά αλλού δε θα δούμε αυτή την αντιπαράθεση των δύο κόσμων απ' ό,τι στην «Κάρμεν». Σε τέσσερις αριστοτεχνικά σμιλεμένες πράξεις, «δηλητηριάζοντας» την αθώα opera comique με ρεαλιστικά επεισόδια και «φυτεύοντας» την τραγωδία στις πιο απρόσμενες στιγμές, ο Bizet έστησε, προβοκατόρικα, γύρω από τον μύθο της Κάρμεν, της πιο αρχετυπικής «νέας γυναίκας» -πολύ πριν τα χολιγουντιανά flapper girls- που διεκδίκησε μέχρι θανάτου την ελευθερία της, τη σύγκρουση ανάμεσα σε δύο κόσμους, ανάμεσα στον ιδεαλισμό και τον βερισμό. Μια σύγκρουση που προκάλεσε το καθωσπρέπει παριζιάνικο κοινό στα τέλη του 19ου αιώνα, και εξακολουθεί να προκαλεί, γιατί ο κόσμος του περιθωρίου αλλά και της ελευθερίας και του πάθους που έπλασε ο Bizet, αυτός που φοβόμαστε ή ευχόμαστε, μας υπερβαίνει γιατί προϋπάρχει ημών. (Γιατί από 'κει ξεκινάει αυτό που θα ήθελες να έχεις, από αυτό που έχεις, όχι από αυτό που νομίζεις ότι έχεις).        

         

Στη Θεσσαλονίκη, το στήσιμο του κόσμου της Κάρμεν έχει ξεκινήσει εδώ και δύο εβδομάδες. Καθημερινά μπαινοβγαίνουν στο Μέγαρο τα ψηφία που τον χτίζουν εξελικτικά: οι 60 μουσικοί, οι 50 χορωδοί, οι 10 τραγουδιστές, οι 6 ηθοποιοί, οι 9 χορευτές, οι 2 μαέστροι και τα 60 άτομα της παραγωγής που αναλαμβάνουν να διαχειριστούν τους 5 τόνους σκηνικών.

Λαθρεπιβαίνω στις πρόβες. Τα πράγματα εδώ δεν είναι τόσο λαμπερά, το μακρύ προτσές της δημιουργίας ενός κόσμου εκ του μη όντος δεν είναι ποτέ ανώδυνο. Παρακολουθώ τους πρωταγωνιστές του Bizet να ξαναγεννιούνται πάνω στη σκηνή από σώματα που προ ολίγου ξάπλωναν εξουθενωμένα στο πάτωμα, τους χορωδούς να κουρδίζουν τις φωνές τους για να συνηχήσουν το «tous», τη μαέστρο να καλοσυγκεραίνει τις παραφωνίες των οργάνων οδηγώντας στην αρμονία της εξαίσιας μουσικής του Bizet - αποτέλεσμα κι εκείνη μιας μακράς διαδικασίας τελείωσης-, τη σκηνή να καδράρεται κάθε μέρα και με μεγαλύτερη λεπτομέρεια, αποκαλύπτοντας διαφορετικές όψεις αυτού του νέου κόσμου που μόλις δεκαπέντε μέρες πριν δεν υπήρχε καν.      

     

Η πολιτισμική κοσμογονία μπορεί να είναι ακόμη μακριά, όμως εδώ, στο προτσές, είναι που βλέπεις τη μαγεία του πολιτισμού, όχι στα λαμπερά φώτα, στις πρεμιέρες και το χειροκρότημα, αλλά στην πρόβα, εδώ που, με πολλά ή λιγότερα, βλέπεις από το τίποτα έναν νέο κόσμο να γεννιέται.

Info: Η όπερα «Κάρμεν» παρουσιάζεται σε συμπαραγωγή του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης, των 49ων Δημητρίων και της Trondheim Symfoniorkester στις 12, 15 και 17 Οκτωβρίου στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης.

Φωτογραφίες άρθρου: Amanda Protidou
Πηγή
Tromaktiko
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ