2015-10-23 08:37:07
Φωτογραφία για Οι 4+1 μύθοι της κρίσης που δεν μας επιτρέπουν να ξεφύγουμε
Κάθε εποχή έχει τους μύθους της, και όπως η μεταπολίτευση πάτησε πάνω σε σειρά μύθων που σιγά σιγά μας οδήγησαν στην κρίση, έτσι και τα πέντε αυτά χρόνια της κρίσης δημιούργησαν τους δικούς τους μύθους που δείχνουν να μας κρατάνε σε αυτή.

Μύθος πρώτος: Χρειαζόμαστε Μεταρρυθμίσεις

Η λέξη μεταρρύθμιση προϋποθέτει μια κάποια αρχική ρύθμιση. Στόχος της είναι η ανανέωση και η βελτίωση ενός συστήματος / θεσμού που ήδη λειτουργεί αλλά χρειάζεται «φρεσκάρισμα» ή εκσυγχρονισμό για προσαρμογή σε κάποιες νέες συνθήκες.

Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν υπάρχει κάποιο σύστημα ή θεσμός που να λειτουργεί σωστά για να αρκεί η βελτίωση του. Στην Ελλάδα δεν λειτουργούν οι θεσμοί και οι δομές, ενώ οι διαδικασίες στον δημόσιο τομέα είναι τέτοιες που καθιστούν την χώρα μη κυβερνήσιμη.

Στην Ελλάδα, αν θέλουμε να πάμε μπροστά και να διορθώσουμε την χώρα, δεν χρειαζόμαστε μεταρρυθμίσεις. Χρειαζόμαστε ριζικές αλλαγές και αναμόρφωση των θεσμών και του κράτους, σε πολλά σημεία ακόμα και από το μηδέν.


Χρειαζόμαστε νέο σύνταγμα, νέο πολιτικό και πολιτειακό σύστημα έτσι ώστε να χτίσουμε πάνω σε γερές βάσεις που θα διασφαλίζουν την ισότητα, την ισονομία και τον διαχωρισμό και έλεγχο των εξουσιών έτσι ώστε να μην φτάσουμε ποτέ ξανά στο σημείο που είμαστε σήμερα.

Χρειαζόμαστε ένα κράτος με νέες σταθερές δομές και πολιτικά ανεξάρτητες διοικήσεις έτσι ώστε να έχει συνέχεια και διαχρονική στρατηγική. Ένα κράτος με απλές και σαφείς διαδικασίες και κανόνες, που να λειτουργεί με στόχο την ευκολία και διασφάλιση του πολίτη.

Όλα αυτά απαιτούν βαθιές αλλαγές και ολιστική προσέγγιση του προβλήματος. Όχι μεταρρυθμίσεις του χάους που υπάρχει σήμερα.

Μύθος δεύτερος: Ισοδύναμα Μέτρα

Όταν δεν θέλεις να αλλάξεις ένα καθεστώς, τότε προσπαθείς να το κρατήσεις στην ζωή με μικροαλλαγές (βλ. μεταρρυθμίσεις) και όπου και αυτές δεν είναι εύκολες ή κοστίζουν πολιτικά πολύ, με «ισοδύναμα μέτρα».

Τα ισοδύναμα μέτρα είναι αυτό που λέγαμε παλιά στην πλάκα όταν βρισκόμασταν σε αδιέξοδο και δεν ξέραμε την απάντηση σε ένα θέμα, «μπορώ να αλλάξω κατηγορία, να πάρω αθλητικά;». Στην «σύγχρονη» Ελληνική πολιτική φυσικά τα «αθλητικά» είναι οι φόροι.

Καταρχάς η λέξη «Ισοδύναμο» δεν είναι σωστή για το είδος των εν λόγω μέτρων. Η σωστή λέξη είναι «Ισόποσα» γιατί προσπαθούν να καλύψουν ένα δημοσιονομικό κενό μέσω εσόδων από άλλες πηγές. Η «δυναμική» ενός μέτρου είναι κάτι πολύ διαφορετικό από το ποσό που μπορεί να επιφέρει και όπως πλέον έχουμε καταλάβει όλοι μας νομίζω, η δυναμική των αμιγώς εισπρακτικών «ισοδύναμων» που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις μας τα τελευταία 5 χρόνια ούτε τα ποσά έφερε, ούτε διόρθωσε κάτι, αλλά έκανε και τα πράγματα πολύ χειρότερα.

Για να δούμε ένα παράδειγμα «Ισοδύναμου» αρκεί να εξετάσουμε το μέτρο του ΦΠΑ στην παιδεία. Το μέτρο αυτό προσβλέπει στο να εισπράξει ένα ποσό μέσω φορολογίας της ιδιωτικής εκπαίδευσης.

Η δυναμική του, φυσικά οδηγεί στο να κλείσουν πολλά ιδιωτικά εκπαιδευτήρια (άρα λιγότεροι φόροι για το κράτος), να απολυθούν πολλοί εκπαιδευτικοί (άρα μεγαλύτερη ανεργία, λιγότερα έσοδα από φόρους, μικρότερη αγοραστική δύναμη στην αγορά, περισσότερα επιδόματα ανεργίας, κλπ.), χιλιάδες παιδιά να πάνε στα δημόσια σχολεία (άρα αύξηση των αναγκών και του κόστους της δημόσιας εκπαίδευσης που ήδη υπολειτουργεί) και το χειρότερο οδηγεί και σε πτώση του επιπέδου της ίδιας της παιδείας πράγμα που επηρεάζει αρνητικά την δυναμική και το μέλλον της ίδιας της χώρας. Φυσικά δεν πρόκειται να φέρει και τα ποσά που υπολογίζει η κυβέρνηση οπότε ούτε τον αρχικό του σκοπό θα καταφέρει να πετύχει.

Άλλα παραδείγματα κακών «ισοδύναμων» μπορεί να σκεφτεί ο καθένας μας πολύ εύκολα. Για την ακρίβεια, όπου ακούς «ισοδύναμο» κάτι κακό έγινε. Λίγο, πολύ δεν έχει τόση σημασία. Το σημαντικό είναι ότι έγινε κακό και σίγουρα δεν έγινε καμιά αλλαγή. Ούτε και τα λεφτά πήρε το κράτος στο τέλος.

Μύθος τρίτος: Θέλουμε «Μεγάλες επενδύσεις»

Πέντε χρόνια τώρα, όλες οι κυβερνήσεις της κρίσης, περιμένουν τις μεγάλες επενδύσεις για να σωθεί η χώρα και να ανακάμψει η οικονομία μας. Μάταια φυσικά γιατί δεν υπάρχει το επενδυτικό περιβάλλον για κανενός είδους επένδυση με τέτοιο κράτος, τέτοιους φόρους, τέτοιο συνδικαλισμό και τέτοιο πολιτικό σύστημα που πάει όπου φυσάει ο άνεμος.

Αλλά από την άλλη, όταν έχεις 1,5 εκατομμύριο ανέργους και το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού να είναι κάτω από, ή φλερτάρει με, το όριο της φτώχιας, 5-10 μεγάλες επενδύσεις δεν φτιάχνουν ούτε την οικονομία ούτε και αλλάζουν κάτι.

Το μόνο που θα κάνουν αυτές οι επενδύσεις είναι να προσφέρουν ένα κομμάτι ψωμί σε μερικές δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που θα εκμεταλλευτούν στο έπακρο. Και αυτό φυσικά θα γίνει μόνο αν τους δώσουμε ειδικό φορολογικό καθεστώς και χίλια δυο άλλα πράγματα που αφορούν τα εργασιακά δικαιώματα. Και θα τα δώσουμε έτσι όπως πάμε για αυτό και οι μεγάλες επενδύσεις περιμένουν την στιγμή.

Για να αλλάξει η οικονομία της χώρας με τις παρούσες συνθήκες δεν χρειαζόμαστε μεγάλες επενδύσεις, χρειαζόμαστε ένα νέο επιχειρηματικό περιβάλλον με χαμηλούς φόρους και απλές και σταθερές διαδικασίες, έτσι ώστε να ανοίξουν ξανά οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που έκλεισαν τα τελευταία χρόνια (ή έφυγαν στο εξωτερικό) και να ανοίξουν ή να έρθουν και άλλες νέες.

Χρειαζόμαστε 100-200 χιλιάδες μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που θα απασχολήσουν από 2-5-10-50-100 άτομα η κάθε μία έτσι ώστε να απορροφήσουν το 1,5 εκατομμύριο ανέργους, να αυξήσουν την φορολογική βάση ιδιωτών και επιχειρήσεων, να παράγουν πλούτο που θα αυξήσει το ΑΕΠ, και να θερμάνουν την οικονομία. Αυτές θα αυξήσουν τα έσοδα του κράτους, θα μειώσουν τα επιδόματα, θα επαναφέρουν τον ανταγωνισμό που θα αυξήσει τους μισθούς, και θα βάλουν την οικονομία σε ανοδικό κύκλο ανάπτυξης.

Όταν θα υπάρχει αυτό το περιβάλλον τότε θα έρθουν και οι μεγάλες επενδύσεις από μόνες τους. Και θα έρθουν και περισσότερες (αφού θα υπάρχει και εσωτερική αγορά για αυτές) και με καλύτερους μισθούς και εργασιακούς όρους και συνθήκες. Όχι αποικιοκρατικά όπως θα έρθουν σήμερα που τις παρακαλάμε.

Μύθος τέταρτος: Πάταξη φοροδιαφυγής μέσω ελέγχων

Όταν αυξάνεις του φόρους σε επίπεδο που οι περισσότεροι τους αντιλαμβάνονται ως άδικους είναι νομοτέλεια ότι όσοι μπορούν να τους αποφύγουν θα το κάνουν. Αν δε φτάσεις στο επίπεδο να πρέπει να επιλέξεις αν θα επιβιώσεις ή θα πληρώσεις φόρους όπως σήμερα, τότε θα φοροδιαφύγεις από ανάγκη. Το χειρότερο όμως είναι ότι και όσοι βλέπουν την φοροδιαφυγή δεν την καταγγέλλουν αλλά αντιθέτως την κατανοούν και την αποποινικοποιούν στην συνείδηση τους.

Στην ζωή υπάρχει ένας απαράβατος κανόνας που λέει ότι η πρόληψη είναι πάντα καλύτερη από την θεραπεία. Το ίδιο πρέπει να ισχύει και για την φορολογία.

Αν θέλουμε να μην έχουμε φοροδιαφυγή τότε η φορολογία πρέπει να είναι τέτοια που να θεωρείται δίκαιη και λογική. Ο έλεγχος επίσης πρέπει να μεταφερθεί στους πολίτες και όχι σε υπηρεσίες του κράτους που θα έχουν και τεράστιο κόστος για το έργο που θα παράγουν, και πιθανότατα θα οδηγήσουν σε διαφθορά.

Για να κάνεις τον πολίτη να μην φοροδιαφύγει από την μία, αλλά και συμμέτοχο στην πάταξη της φοροδιαφυγής από την άλλη, πρέπει να του δώσεις κίνητρα για να το κάνει. Χρειαζόμαστε λοιπόν ένα φορολογικό σύστημα με χαμηλούς συντελεστές και με κίνητρα για τη συλλογή αποδείξεων.

Ένα τέτοιο σύστημα θα μπορούσε να είναι ένα σύστημα εσόδων-εξόδων για όλους, με τα έξοδα να εκπίπτουν στο σύνολο τους από το φορολογητέο εισόδημα και στο οποίο ο ΦΠΑ θα είναι μικρότερος από τον φόρο εισοδήματος (π.χ. 20% ΦΠΑ και 25% φόρος εισοδήματος).

Έτσι έχεις ένα σύστημα δίκαιο (φορολογία μια φορά, είτε στην συναλλαγή, είτε στο πλεόνασμα / κέρδος αν υπάρχει), στο οποίο ο πολίτης θα έχει κίνητρο να καταγράφει κάθε συναλλαγή (και να πληρώνει το ΦΠΑ για αυτή) μιας και θα τον συμφέρει από το να την κρύψει και να πληρώσει μεγαλύτερο φόρο εισοδήματος μετά.

Το σύστημα αυτό βέβαια θα μπορούσε να διορθώσει αυτόματα και μια σειρά άλλων στρεβλώσεων (μείωση έμμεσων φόρων, αύξηση τραπεζικών κεφαλαίων, πάταξη μαύρης εργασίας, πάταξη παραεμπορίου, κλπ.) και να οδηγήσει από μόνο του σε οικονομική ανάκαμψη, θέμα που είχαμε αναλύσει πριν δύο χρόνια [1][2].

Bonus Μύθος: Γλυτώσαμε το Grexit!

Αμ δε. Θα θέλαμε και έτσι μας λένε αλλά δυστυχώς δεν το γλιτώσαμε σε τίποτα περισσότερο από τη θεωρία και τη φαντασία μας. Για την ακρίβεια το κάναμε μόνοι μας και μάλιστα πριν από το δημοψήφισμα, όταν έκλεισαν οι τράπεζες και βάλαμε τα «Capital Controls».

Από εκείνη την στιγμή και μέχρι και σήμερα η Ελλάδα δεν είναι πρακτικά μια χώρα του Ευρώ αλλά μια χώρα που έχει το δικαίωμα να χρησιμοποιεί το Ευρώ στις συναλλαγές της. Μέχρι κάποιο όριο φυσικά. Γιατί ο Έλληνας μπορεί να πάρει 420 ευρώ τη βδομάδα ενώ κάθε μη Έλληνας μπορεί να σηκώσει όσα θέλει. Εδώ στην Ελλάδα πάντα. Στο εξωτερικό, από την άλλη, τα ευρώ των Ελλήνων δεν περνάνε πια, ή περνάνε με πολύ σκληρά όρια και κανόνες.

Τα «Capital Controls» δεν είναι τίποτα περισσότερο από αυτό που λέγαμε παλιά «Έλεγχος Συναλλάγματος». Το Ευρώ για εμάς είναι πλέον συνάλλαγμα. Το ότι δεν έχουμε εθνικό νόμισμα δεν έχει καμιά σημασία από τη στιγμή που δεν έχουμε και παραγωγή σαν χώρα. Και να είχαμε εθνικό νόμισμα, πάλι Ευρώ θα χρησιμοποιούσαμε στις συναλλαγές μας, όπως και στη Βενεζουέλα χρησιμοποιούν δολάρια, μιας και το πέσο χάνει την μισή του αξία από το πρωί μέχρι το βράδυ και κανένας δεν είναι τόσο τρελός να κρατάει πέσος στα χέρια του.

Το Grexit λοιπόν δεν το γλιτώσαμε, αλλά το πραγματοποιήσαμε μόνοι μας στο τέλος Ιουνίου. Και όσο τα Capital Controls θα παραμένουν, ή ακόμα χειρότερα θα προχωρήσουν σε πρακτικές επιπλέον ελέγχων των μετρητών και επιβολής της χρήσης κάρτας σε συναλλαγές, τόσο μεγαλύτερο πρόβλημα θα έχουμε και θα καταλήξουμε σε μια ιδιαίτερη «μαύρη αγορά» στην οποία το Ευρώ που έχεις στην τσέπη θα έχει άλλη (και μεγαλύτερη) αξία από το Ευρώ που έχεις στην τράπεζα.

Γιατί στην πράξη, τα Ευρώ που θα έχεις στην τράπεζα αλλά δεν θα μπορείς να τα κάνεις ό,τι θέλεις, δεν διαφέρουν σε κάτι από τα πολυσυζητημένα IOUs του Γιάνη. Ιδίως αν δεν μπορείς να τα βγάλεις από την χώρα.

Αν η Ελλάδα συνεχίσει υπό το καθεστώς των Capital Controls μέχρι την επόμενη τουριστική περίοδο που θα έρθει πολύ μετρητό στην χώρα, τότε το χάσαμε το παιχνίδι πατριώτες. Και όσοι νομίζουν ότι η επιβολή ηλεκτρονικών συναλλαγών στην παρούσα κατάσταση είναι καλή κίνηση, τότε δεν έχουν σκεφτεί καλά τη δύναμη που έχει η πρόταση που θα δεχθεί ο συνταξιούχος των 390 ευρώ από τον μανάβη που πρέπει να φοροδιαφύγει για να μην κλείσει το μαγαζί του, όταν θα πάει να πάρει ένα κιλό ντομάτες: Μετρητά 1 Ευρώ. Με κάρτα 2.
Πηγή Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ NEWSNOWGR.COM
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΑ ΑΡΘΡΑ