2012-11-08 11:22:07
Η επανεκλογή του Μπάρακ Ομπάμα στην προεδρία των ΗΠΑ ήταν το πλανητικό γεγονός της χθεσινής ημέρας. Μέγα το θέμα και για την Ευρώπη, η οποία τις προηγούμενες ημέρες ήταν προφανές ότι... τον ψήφιζε με όλη την ψυχή της, όπως άλλωστε και ο υπόλοιπος πλανήτης Στο ερώτημα αν η προτίμηση προς τον Ομπάμα ήταν «υστερόβουλη» εκ μέρους πολλών από τις ηγεσίες του υπόλοιπου κόσμου η απάντηση δεν είναι τόσο απλή. Όπως επίσης δεν είναι απλή η απάντηση στο τι θα σηματοδοτήσει η επανεκλογή του προέδρου των ΗΠΑ για τα διεθνή ζητήματα.
Στη διάρκεια της παγκόσμιας και ευρωπαϊκής οικονομικής κρίσης η μέχρι πρότινος (;) πλανητική ηγεσία των ΗΠΑ αμφισβητήθηκε εντόνως. Μπορεί το ΔΝΤ να θεωρείται πως αποτελεί την «πίσω αυλή» του Λευκού Οίκου, αλλά τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν κατά τις επιθυμίες της Ουάσιγκτον.
Οι αυξημένες «ανάγκες» παρέμβασης του Ταμείου απαιτούν πολλά πρόσθετα κεφάλαια, τα οποία είναι φυσικό να αναζητούνται από πολλές χώρες «ατμομηχανές» της παγκόσμιας οικονομίας, των οποίων το ειδικό βάρος – οικονομικό και πολιτικό – αυξήθηκε την περασμένη διετία.
Στο ευρωπαϊκό πεδίο, παρά την εμπλοκή του ΔΝΤ σε όλα τα επίπεδα της κρίσης και της χρηματοδότησης των προγραμμάτων «διάσωσης», ο στρατηγικός ρόλος των ΗΠΑ δεν αυξήθηκε ανάλογα.
Είναι σχεδόν παροιμιώδης η αντιμετώπιση ακόμη και του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ Τιμ Γκάιτνερ από τους Ευρωπαίους ομολόγους του και ειδικά από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κάθε φορά που επιχειρούσε να παρέμβει «παραινετικά» μιλώντας για την αμερικανική θέση επί των ζητημάτων αντιμετώπισης της κρίσης του ευρώ.
Είναι λοιπόν λογικό μια Ευρώπη που δεν ένιωσε την αμερικανική πίεση στην πρώτη θητεία του να προτιμά τον Ομπάμα και να πανηγυρίζει την επανεκλογή του. Προφανώς προσβλέπει σε συνέχιση της ίδιας πολιτικής. Έχει δίκιο; Ίδωμεν...
Χωρίς στήριγμα...
Ειδικά στη χώρα μας πάντως φαίνεται πως οι ΗΠΑ επί Ομπάμα περιορίστηκαν σε ένα είδος «μοιρασιάς» με τη Γερμανία: οι Αμερικανοίπήραν τον γεωστρατηγικό έλεγχο του «οικοπέδου», όπως για παράδειγμα με την εξώθηση της κυβέρνησης Παπανδρέου στη στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ, και οι Γερμανοί την... επικαρπία με την πλήρη οικονομική διαχείριση της ελληνικής χρεοκοπίας.
Η μοιρασιά αυτή μοιάζει προς το παρόν να λειτουργεί, αλλά τίποτε δεν διασφαλίζει ότι στο άμεσο μέλλον αυτό θα συνεχιστεί. Ήδη οι μεγάλες διαφορές αντιλήψεων μεταξύ της ευρωζώνης – δηλαδή της Γερμανίας – και του ΔΝΤ στο ζήτημα της αντιμετώπισης του ευρωπαϊκού, αλλά και του ελληνικού, χρέους προοιωνίζονται κρίση, καθώς ομολογείται από όλες τις πλευρές ότι το μη διαχειρίσιμο ελληνικό χρέος βρίσκεται στο όριο της έκρηξης.
Όμως, επειδή στο ελληνικό ζήτημα η χρυσή τομή είναι εύκολο να βρεθεί με ένα νέο κούρεμα, ως καυτό σημείο θα πρέπει να θεωρείται η αντιμετώπιση του ευρωπαϊκού προβλήματος, το οποίο έχει άμεση αντανάκλαση στην αμερικανική οικονομία.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τα «δικά μας», ο έλεγχος των θρυλούμενων ως πραγματικών ενεργειακών αποθεμάτων στο ελληνικό υπέδαφος είναι ένα μελλοντικό πρόβλημα. Αν πράγματι υπάρχουν και αν τελικά είναι υπολογίσιμα ως προς το μέγεθός τους, τότε ο έλεγχός τους θα αποτελέσει σημείο σοβαρής τριβής.
Ένα δεύτερο καυτό σημείο είναι η γεωστρατηγική φύση αυτών των αποθεμάτων, καθώς εντοπίζονται στο Αιγαίο και μάλιστα στα όρια με την κυπριακή και την ισραηλινή ΑΟΖ.
● Είναι γνωστή η προτίμηση των ΗΠΑ σε μια τριμερή συμμαχία μεταξύ Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου- ειδικά στην περίπτωση που πρέπει να ελέγξουν τις τουρκικές φιλοδοξίες για αυτόνομο ρόλο περιφερειακής υπερδύναμης.
● Είναι εξ ίσου γνωστή όμως και η ιστορική προτίμηση της Γερμανίας προς την Τουρκία, με την οποία συμμάχησε κάθε φορά που αναζητούσε ρόλο στην περιοχή μας.
Αυτή η καταγραφή των ζητημάτων δεν μπορεί παρά να είναι, προς το παρόν, στοιχειώδης. Είναι όμως ουσιαστική, αφού θέτει δύο ζητήματα:
● Θα συνεχίσει η κυβέρνηση Ομπάμα την τακτική που ακολούθησε κατά την πρώτη θητεία της;
● Είναι σε θέση οι ΗΠΑ, ύστερα από τη διαπιστωμένη και διαρκώς εξελισσόμενη μετακίνηση του επικέντρου της παγκόσμιας οικονομίας από τη Δύση προς την Ανατολή, να μεταβάλουν τον τρόπο και τα μέσα παρέμβασής τους στην περιοχή μας και στην Ευρώπη εν μέσω της κρίσης;
Και τα δύο ερωτήματα είναι κρίσιμα, διότι κάθε απόπειρα της Ελλάδας να διαφοροποιηθεί από τη γερμανική εμμονή στην καταστροφική πολιτική της εις βάρος της χώρας μας απαιτεί διεθνή στηρίγματα.
Μέχρι στιγμής ένα τέτοιο στήριγμα δεν κατάφερε το παραπαίον και υπό διάλυση πολιτικό σύστημα να το αναζητήσει καν – πόσω μάλλον να το... βρει – στις ΗΠΑ, αλλά και σε καμιά άλλη δύναμη, καθώς:
● Καμιά ευρωπαϊκή χώρα δεν ήταν διατεθειμένη να αντισταθεί στη Γερμανία.
● Η Ρωσία, στενά συνδεδεμένη ενεργειακά με τη Γερμανία, μάλλον ψάχνει τρόπο να διατηρήσει τα λίγα στρατηγικά «κεκτημένα» της και να βρει τη θέση της στον παγκόσμιο εμπορικό χάρτη παρά να αντιπαρατεθεί με έναν στρατηγικό οικονομικό της εταίρο.
Το μέχρι στιγμής αποτέλεσμα είναι το ελληνικό σύστημα εξουσίας να παραμείνει απολύτως προσδεδεμένο στα κέφια της Γερμανίας. Είναι δυνατόν αυτό να αλλάξει στη δεύτερη θητεία του Ομπάμα; Πραγματικά άγνωστο...
Kafeneio
Στη διάρκεια της παγκόσμιας και ευρωπαϊκής οικονομικής κρίσης η μέχρι πρότινος (;) πλανητική ηγεσία των ΗΠΑ αμφισβητήθηκε εντόνως. Μπορεί το ΔΝΤ να θεωρείται πως αποτελεί την «πίσω αυλή» του Λευκού Οίκου, αλλά τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν κατά τις επιθυμίες της Ουάσιγκτον.
Οι αυξημένες «ανάγκες» παρέμβασης του Ταμείου απαιτούν πολλά πρόσθετα κεφάλαια, τα οποία είναι φυσικό να αναζητούνται από πολλές χώρες «ατμομηχανές» της παγκόσμιας οικονομίας, των οποίων το ειδικό βάρος – οικονομικό και πολιτικό – αυξήθηκε την περασμένη διετία.
Στο ευρωπαϊκό πεδίο, παρά την εμπλοκή του ΔΝΤ σε όλα τα επίπεδα της κρίσης και της χρηματοδότησης των προγραμμάτων «διάσωσης», ο στρατηγικός ρόλος των ΗΠΑ δεν αυξήθηκε ανάλογα.
Είναι σχεδόν παροιμιώδης η αντιμετώπιση ακόμη και του υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ Τιμ Γκάιτνερ από τους Ευρωπαίους ομολόγους του και ειδικά από τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε κάθε φορά που επιχειρούσε να παρέμβει «παραινετικά» μιλώντας για την αμερικανική θέση επί των ζητημάτων αντιμετώπισης της κρίσης του ευρώ.
Είναι λοιπόν λογικό μια Ευρώπη που δεν ένιωσε την αμερικανική πίεση στην πρώτη θητεία του να προτιμά τον Ομπάμα και να πανηγυρίζει την επανεκλογή του. Προφανώς προσβλέπει σε συνέχιση της ίδιας πολιτικής. Έχει δίκιο; Ίδωμεν...
Χωρίς στήριγμα...
Ειδικά στη χώρα μας πάντως φαίνεται πως οι ΗΠΑ επί Ομπάμα περιορίστηκαν σε ένα είδος «μοιρασιάς» με τη Γερμανία: οι Αμερικανοίπήραν τον γεωστρατηγικό έλεγχο του «οικοπέδου», όπως για παράδειγμα με την εξώθηση της κυβέρνησης Παπανδρέου στη στρατηγική συμμαχία με το Ισραήλ, και οι Γερμανοί την... επικαρπία με την πλήρη οικονομική διαχείριση της ελληνικής χρεοκοπίας.
Η μοιρασιά αυτή μοιάζει προς το παρόν να λειτουργεί, αλλά τίποτε δεν διασφαλίζει ότι στο άμεσο μέλλον αυτό θα συνεχιστεί. Ήδη οι μεγάλες διαφορές αντιλήψεων μεταξύ της ευρωζώνης – δηλαδή της Γερμανίας – και του ΔΝΤ στο ζήτημα της αντιμετώπισης του ευρωπαϊκού, αλλά και του ελληνικού, χρέους προοιωνίζονται κρίση, καθώς ομολογείται από όλες τις πλευρές ότι το μη διαχειρίσιμο ελληνικό χρέος βρίσκεται στο όριο της έκρηξης.
Όμως, επειδή στο ελληνικό ζήτημα η χρυσή τομή είναι εύκολο να βρεθεί με ένα νέο κούρεμα, ως καυτό σημείο θα πρέπει να θεωρείται η αντιμετώπιση του ευρωπαϊκού προβλήματος, το οποίο έχει άμεση αντανάκλαση στην αμερικανική οικονομία.
Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τα «δικά μας», ο έλεγχος των θρυλούμενων ως πραγματικών ενεργειακών αποθεμάτων στο ελληνικό υπέδαφος είναι ένα μελλοντικό πρόβλημα. Αν πράγματι υπάρχουν και αν τελικά είναι υπολογίσιμα ως προς το μέγεθός τους, τότε ο έλεγχός τους θα αποτελέσει σημείο σοβαρής τριβής.
Ένα δεύτερο καυτό σημείο είναι η γεωστρατηγική φύση αυτών των αποθεμάτων, καθώς εντοπίζονται στο Αιγαίο και μάλιστα στα όρια με την κυπριακή και την ισραηλινή ΑΟΖ.
● Είναι γνωστή η προτίμηση των ΗΠΑ σε μια τριμερή συμμαχία μεταξύ Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου- ειδικά στην περίπτωση που πρέπει να ελέγξουν τις τουρκικές φιλοδοξίες για αυτόνομο ρόλο περιφερειακής υπερδύναμης.
● Είναι εξ ίσου γνωστή όμως και η ιστορική προτίμηση της Γερμανίας προς την Τουρκία, με την οποία συμμάχησε κάθε φορά που αναζητούσε ρόλο στην περιοχή μας.
Αυτή η καταγραφή των ζητημάτων δεν μπορεί παρά να είναι, προς το παρόν, στοιχειώδης. Είναι όμως ουσιαστική, αφού θέτει δύο ζητήματα:
● Θα συνεχίσει η κυβέρνηση Ομπάμα την τακτική που ακολούθησε κατά την πρώτη θητεία της;
● Είναι σε θέση οι ΗΠΑ, ύστερα από τη διαπιστωμένη και διαρκώς εξελισσόμενη μετακίνηση του επικέντρου της παγκόσμιας οικονομίας από τη Δύση προς την Ανατολή, να μεταβάλουν τον τρόπο και τα μέσα παρέμβασής τους στην περιοχή μας και στην Ευρώπη εν μέσω της κρίσης;
Και τα δύο ερωτήματα είναι κρίσιμα, διότι κάθε απόπειρα της Ελλάδας να διαφοροποιηθεί από τη γερμανική εμμονή στην καταστροφική πολιτική της εις βάρος της χώρας μας απαιτεί διεθνή στηρίγματα.
Μέχρι στιγμής ένα τέτοιο στήριγμα δεν κατάφερε το παραπαίον και υπό διάλυση πολιτικό σύστημα να το αναζητήσει καν – πόσω μάλλον να το... βρει – στις ΗΠΑ, αλλά και σε καμιά άλλη δύναμη, καθώς:
● Καμιά ευρωπαϊκή χώρα δεν ήταν διατεθειμένη να αντισταθεί στη Γερμανία.
● Η Ρωσία, στενά συνδεδεμένη ενεργειακά με τη Γερμανία, μάλλον ψάχνει τρόπο να διατηρήσει τα λίγα στρατηγικά «κεκτημένα» της και να βρει τη θέση της στον παγκόσμιο εμπορικό χάρτη παρά να αντιπαρατεθεί με έναν στρατηγικό οικονομικό της εταίρο.
Το μέχρι στιγμής αποτέλεσμα είναι το ελληνικό σύστημα εξουσίας να παραμείνει απολύτως προσδεδεμένο στα κέφια της Γερμανίας. Είναι δυνατόν αυτό να αλλάξει στη δεύτερη θητεία του Ομπάμα; Πραγματικά άγνωστο...
Kafeneio
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΠΑΣΟΚ - Τέλος εποχής
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Εκκληση για την παιδεία από τον Δημήτρη Μυταρά,
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
