2012-12-23 12:08:07
Του Γιάννου Χαραλαμπίδη
Ο κινεζικός γίγαντας και ο «νόμος του γαλάζιου ουρανού» - Γιατί το 25% της «Αφροδίτης» αξίζει λιγότερα από τη CYTA και γιατί το κούρεμα του χρέους θα αδειάσει τα ταμεία θεσμικών επενδυτών και των ΣυνεργατικώνΜΠΟΡΕΙ το φυσικό αέριο να μας βγάλει από την κρίση, πώς και πότε;
Δεν χρειάζονται, πλέον, ιδιαίτερες γνώσεις για να αντιληφθεί κάποιος την τραγική θέση στην οποία βρίσκεται η κυπριακή οικονομία και οι πολίτες. Αρχίζουμε να το ζούμε. Το ζητούμενο είναι να εξέλθουμε της κρίσης με τις λιγότερες απώλειες. Και επί τούτου, θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι η έξοδος από την κρίση έχει ως κύριους συμμάχους τη συνοχή και την πολιτική και κοινωνική σταθερότητα, ενώ, από την άλλη, έχει ως κύριο εχθρό τον λαϊκισμό, ειδικώς ενόψει εκλογών.
Ανάπτυξη και αέριο
Αληθές είναι ότι χωρίς ανάπτυξη δεν μπορεί να καταπολεμηθεί η ύφεση, καθότι τα μέτρα λιτότητας δεν αρκούν
. Και η ανάπτυξη έχει συνταυτιστεί με την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου. Το ζητούμενο είναι πώς το φυσικό αέριο, ένα στρατηγικό αγαθό, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ορθά, προκειμένου να αποφευχθεί η περίπτωση να βρεθεί -παρότι στρατηγικός κρατικός πλούτος- στα διαχειριστικά χέρια τρίτων πιστωτών. Άλλωστε, εάν διαβάσει κάποιος προσεκτικά την κατ' αρχήν συμφωνία επί του μνημονίου, θα διαπιστώσει ότι οι εν λόγω προθέσεις είναι προφανείς. Το σκηνικό χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, εάν λάβει κάποιος υπόψη ότι η Τουρκία εποφθαλμιά το φυσικό αέριο της Κύπρου. Συνεπώς, το φυσικό αέριο της Κύπρου είναι συναφές με την οικονομία, την ανάπτυξη, την Τρόικα, την έξοδό μας από την κρίση, τη λύση του Κυπριακού, τα γεωστρατηγικά παιχνίδια ισχύος και την αστάθεια ή τη σταθερότητα στην περιοχή μας.
Εταιρεία πετρελαίων και τα… τρελά ποσά
Υπάρχει ένα θεμελιώδες ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί: Μπορεί στην παρούσα φάση το φυσικό αέριο να μας βγάλει από την κρίση; Εν μιά νυκτί, πάντως, όχι. Διότι, οι τεχνοκρατικές διαδικασίες και τα συμφέροντα θέλουν χρόνο. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μπορεί να δικαιολογηθεί η όποια κωλυσιεργία ή αμέλεια. Αυτό που επιβάλλεται είναι οργάνωση, συντονισμός και στρατηγικός σχεδιασμός, που θα λαμβάνει υπόψη τα υφιστάμενα δεδομένα και εκείνα που είναι πιθανό να δημιουργηθούν ή αυτά των οποίων τη δημιουργία θα μπορούσαμε να συνδράμουμε. Για παράδειγμα, στην παρούσα φάση, η μόνη εταιρεία η οποία έχει αδειοδότηση και προχώρησε σε έρευνες στο Οικόπεδο 12 είναι η Noble.
Εξού και το γεγονός ότι αποτελεί επί του παρόντος, μαζί προφανώς με το Ισραήλ, τον κύριο συνομιλητή της Κυβέρνησης για το τερματικό στο Βασιλικό, που θα στοιχίσει περί τα 15 δισ. ευρώ. Και τονίζουμε επί του παρόντος, διότι λογικό είναι στη συνεχεία να αρχίσει το πάρε-δώσε και με τις λοιπές εταιρείες που εμπλέκονται στην Κυπριακή ΑΟΖ, όπως είναι η γαλλική TOTAL, η ιταλική ENI και η κορεάτικη KOGAS. Καλή θα ήταν, για ευνόητους πολιτικούς λόγους, και η εμπλοκή της ρωσικής NOVATEK, αλλά…
Εξ αφορμής λοιπόν τα ερωτήματα που εγείρονται έχουν ως εξής: Η Κυβέρνηση, μέσω της κρατικής εταιρίας πετρελαίων που θα συστήσει, θέλει να έχει… κάποιον έλεγχο της κατάστασης. Πώς όμως θα το πετύχει χωρίς να έχει, στην παρούσα φάση, ούτε σεντ για επένδυση, αφού τα ταμεία είναι άδεια και η χώρα βρίσκεται ένα βήμα πριν από την άτακτη χρεοκοπία; Και πώς θα πάρει τα τρελά εκατομμύρια από τα οικόπεδα, μέσω εταιρείας που προσδοκάται να ενταχθεί στο χρηματιστήριο, για παράδειγμα της Νέας Υόρκης;
Πόσο γρήγορη μπορεί να είναι μια τέτοια διαδικασία για να μας απαλλάξει σε χρόνο ρεκόρ -ώς το άλλο π.χ. τρίμηνο- από το μνημόνιο; Είναι κάτι τέτοιο εφικτό; Ας πάρουμε ως παράδειγμα το Οικόπεδο 12. Με την ανανέωση της αδειοδότησης τον Σεπτέμβριο του 2011, η Noble ήταν υποχρεωμένη να επιστρέψει στην Κυπριακή Δημοκρατία το 25% του Οικοπέδου 12, το οποίο εκτιμά ότι δεν θα εκμεταλλευθεί. Πόσο, λοιπόν, μπορεί να αποτιμηθεί το 25% του Οικοπέδου 12; Ποιος θα επενδύσει και γιατί, όταν το Οικόπεδο 12, εκ πρώτης όψεως, θα αντιμετωπίζεται ως «σκάρτο», λόγω της επιστροφής του από τη Noble;
Εκτός και αν υπάρχουν γεωλογικές μελέτες που πείθουν περί του αντιθέτου, ή εκτός και αν άλλη εταιρεία εμπλακεί και μέσω γεωτρήσεων αποδειχθεί ότι το 25% του Οικοπέδου 12 δεν είναι «σκάρτο» και ως εκ τούτου υπάρχει λόγος επενδύσεων. Διαφορετικά, ποιος και γιατί να επενδύσει σε περίπτωση που αναζητήσουμε επενδυτές; Από την άλλη, πόσα θα πάρουμε αν πωλήσουμε αύριο π.χ. το 25% της Αφροδίτης, δηλαδή του Οικοπέδου 12, όταν το Ισραήλ σε ανάλογη περίπτωση, όταν δηλαδή πώλησε το 30% του Λεβιάθαν, εισέπραξε το ποσό των 2,5 δισ. ευρώ. Εάν λάβουμε υπόψη ότι η αναλογία Αφροδίτης-Λεβιάθαν είναι 7/17, η Κύπρος θα εισπράξει περί τα 857 περίπου εκατομμύρια. Θα μπορούσε, λοιπόν, να ισχυριστεί κάποιος ότι η CYTA, η οποία κοστολογήθηκε περί το 1 δισ. ευρώ, αξίζει περισσότερα!
Το «κραχ του '29» και το χρηματιστήριο της Ν. Υόρκης
ΒΕΒΑΙΩΣ υπάρχει και η πιθανότητα να αποδειχθούμε καλύτεροι έμποροι από τους Ισραηλινούς, παρότι επί του παρόντος έχουμε σχεδόν πτωχεύσει. Και απειλούμαστε με πώληση κρατικής περιουσίας υπό τη μορφή ιδιωτικοποιήσεων, ή ακόμη και με κούρεμα, για να είναι το χρέος βιώσιμο. Και ας δηλώνει ο Πρόεδρος Χριστόφιας ότι δεν θα δεχθεί κάτι τέτοιο. Εάν πει όχι, πού θα βρει χρήματα το κράτος για να πληρώσει το Δημόσιο και τις λοιπές του υποχρεώσεις; Και επειδή τα κρατικά ομόλογα βρίσκονται κυρίως στα χέρια κυπριακών θεσμικών επενδυτών, όπως τα ταμεία κοινωνικών ασφαλίσεων και τα συνεργατικά, το κόστος θα το επωμιστεί ο Κύπριος πολίτης και όχι κάποια ξένη τράπεζα ή ξένες τράπεζες, όπως συνέβη με την Ελλάδα.
Πάντως, εκ των πραγμάτων, στην παρούσα φάση το φυσικό αέριο δεν μπορεί να μας σώσει, καθότι:
1. Ακόμη και αν η όποια εταιρεία πετρελαίων επιχειρήσει να εισαχθεί, όπως λέγεται, στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί από τη μια στιγμή στην άλλη, αφού θα υποβληθεί σε εξονυχιστικό έλεγχο επί τη βάσει, μεταξύ άλλων, σχετικής αμερικανικής νομοθεσίας, η οποία τέθηκε σε εφαρμογή μετά το «κραχ του '29» και φέρει τον κωδικό «Blue Sky law».
Με άλλα λόγια, δεν εισάγονται στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης «εταιρείες του αέρα». Συνεπώς, κανείς δεν μπορεί να πετά στον ουρανό, αλλά να είναι προσγειωμένος στη γη. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι εμείς είμαστε αεριτζήδες. Και δεν πρέπει ποτέ να εμφανιστούμε ως τέτοιοι. Προτού γίνουν τα οποιαδήποτε βήματα, θα πρέπει να υπάρχει σοβαρότητα και οργάνωση. Χρονοδιάγραμμα και μεθοδολογία και μέσα για την επίτευξη του στόχου.
2. Δεν υπάρχει ακόμη τερματικό. Ακόμη και αν όλα εξελιχθούν ομαλά, αυτό θα είναι έτοιμο περί το 2018-19.
Επί τούτου, μάλιστα, έχουμε ήδη θέσει το ερώτημα, πού θα βρει το κράτος χρήματα για να συμμετάσχει στην κατασκευή του τερματικού, όταν για τα επόμενα τρία με τέσσερα χρόνια θα βρίσκεται σε κατάσταση ύφεσης και θα δίνει μάχη ανάκαμψης; Πρόκειται για ζήτημα ενδελεχούς μελέτης, που δεν σηκώνει λαϊκισμούς ενόψει εκλογών.
Μαγικές συνταγές και πυλώνες πολιτικής ανάπτυξης
Ο τόπος δεν αντέχει άλλους λαϊκισμούς και μαγκιές. Κανείς δεν μπορεί με μαγικές κινήσεις και συνταγές να σχίσει το μνημόνιο. Και αυτό που επιβάλλεται είναι:
1. Να τηρηθούν όσα θα υπογραφούν στο πλαίσιο του μνημονίου.
2. Να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις και η εξυγίανση.
3. Να περάσουμε στο λιγότερο κράτος, που θα σημαίνει αφενός και λιγότερα χρέη, αφετέρου μεγαλύτερες προοπτικές ανάπτυξης, εφόσον σταματήσει η δαιμονοποίηση του επιχειρείν και εφόσον γίνει πλέον κατανοητό ότι το Δημόσιο δεν είναι ο πλούσιος εργοδότης του παρελθόντος.
4. Να γίνουν σταδιακά προσπάθειες για την αλλαγή των όρων του μνημονίου.
5. Να καταρτιστεί μοντέλο ανάπτυξης, που δεν θα περιλαμβάνει μόνο το φυσικό αέριο και την ορθολογιστική του εκμετάλλευση, αλλά και άλλες μορφές εξεύρεσης ξένων κεφαλαίων.
Για παράδειγμα ή Κύπρος θα ήταν δυνατό να καταστεί «αποθήκη» της Κίνας, με την καλή έννοια του όρου, δηλαδή το εμπορικό της εφαλτήριο προς την ΕΕ, στη λογική μιας τριγωνικής σχέσης (ΕΕ-Κύπρος-Κίνα) και του αμοιβαίου οφέλους. Κάτι τέτοιο σημαίνει υποδομές και συγχρηματοδοτήσεις, και εγκαθίδρυση κινεζικών εταιρειών στην Κύπρο με ευρωπαϊκή… ταυτότητα.
Η πολιτική αυτή έχει και οικονομικές, εμπορικές, καθώς και πολιτικές και στρατηγικές προεκτάσεις, εάν λάβει υπόψη κάποιος ότι η Κίνα είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας και ο εταίρος εκείνος των ΗΠΑ με τον οποίο οι Αμερικανοί έχουν τους στενότερους εμπορικούς και οικονομικούς δεσμούς. Σε σημείο, μάλιστα, που συμφέρει στις ΗΠΑ πολύ περισσότερο να προχωρεί μπροστά ο κινεζικός γίγαντας, αντί να απειληθεί με κατάρρευση.
Ασφάλεια, απειλές και συμφέροντα
ΤΟ θέμα του φυσικού αερίου θα πρέπει να ενταχθεί σε μια ευρύτερη στρατηγική, υπό την εξής έννοια: 1. Δεν μπορεί να γίνει ασφαλής εκμετάλλευση, εάν δεν υπάρχει ασφάλεια. Κανείς δεν βάζει χρήματα, ζώντας υπό τον φόβο καταστροφικών ζημιών λόγω κρίσης. Η Τουρκία, για τους δικούς της ευνόητους λόγους, εφαρμόζει το παιχνίδι των απειλών και της κρίσης, που δεν της βγαίνει για δυο κυρίως λόγους: 1. Επειδή τα δικά μας συμφέροντα συγκλίνουν και συνταυτίζονται με αυτά του Ισραήλ, το οποίο διαθέτει αξιόπιστη αποτρεπτική απειλή και συνιστά τον στενότερο στρατηγικό συνεργάτη των ΗΠΑ. 2. Επειδή το όφελος που έχουν μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες υπερισχύει των τουρκικών απειλών.
Η υποθήκευση του αερίου και η Τρόικα
Ούτως ή άλλως όμως, το θέμα του φυσικού αερίου σχετίζεται με τις στρατηγικές επιλογές της Κύπρου, που αποτυπώνονται σε μια μοναδική συγκυρία δημιουργίας στρατηγικού, οικονομικού, εμπορικού, ναυτιλιακού και κυρίως ενεργειακού άξονα, που θα ξεκινά από το Ισραήλ και μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας θα καταλήγει στη λοιπή Ευρώπη. Πρόκειται για μια επιλογή μακροπρόθεσμη, που αφενός θα είναι δεμένη με συμφέροντα, αφετέρου θα αλλάζει τα ισοζύγια δυνάμεων στην περιοχή και θα περιορίζει τον περιφερειακό ρόλο της Τουρκίας, ενώ ταυτοχρόνως θα καθιστά τις όποιες απειλές της απραγματοποίητες.
Και αυτό διότι η Άγκυρα θα γνωρίζει ότι εάν προχωρήσει σε κρίση, θα χάσει πολύ περισσότερα από εκείνα τα οποία προσδοκά να κερδίσει. Εκτός του ότι τα συμφέροντα και άλλων ισχυρών κρατών και δη ευρωπαϊκών, καθώς και των ΗΠΑ δεν θα επιτρέπουν ανωμαλίες στην περιοχή. Οι ισορροπίες είναι λεπτές και εδώ είναι η τέχνη της διπλωματίας: Να καταστήσει το φυσικό αέριο σε μεθοδολογικό στρατηγικό εργαλείο συμμαχιών, σύγκλισης και ταύτισης συμφερόντων, ανάπτυξης και λύσης του Κυπριακού.
Εκείνο που θα πρέπει να αποφευχθεί είναι η υποθήκευση του φυσικού αερίου στο πλαίσιο του μνημονίου και η χρησιμοποίησή του για μια λύση διχοτομικής ομοσπονδίας, που θα θέτει την Κύπρο υπό τουρκική ομηρία. Στην παρούσα φάση έχουμε μια κλασική περίπτωση κακής διαπραγμάτευσης: Ενώ το μνημόνιο θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί ως μεταβλητή ανάπτυξης και εξόδου από την κρίση, υπάρχει πλέον ο κίνδυνος να τεθεί και αυτό υπό την κηδεμονία της Τρόικας!
InfoGnomon
Ο κινεζικός γίγαντας και ο «νόμος του γαλάζιου ουρανού» - Γιατί το 25% της «Αφροδίτης» αξίζει λιγότερα από τη CYTA και γιατί το κούρεμα του χρέους θα αδειάσει τα ταμεία θεσμικών επενδυτών και των ΣυνεργατικώνΜΠΟΡΕΙ το φυσικό αέριο να μας βγάλει από την κρίση, πώς και πότε;
Δεν χρειάζονται, πλέον, ιδιαίτερες γνώσεις για να αντιληφθεί κάποιος την τραγική θέση στην οποία βρίσκεται η κυπριακή οικονομία και οι πολίτες. Αρχίζουμε να το ζούμε. Το ζητούμενο είναι να εξέλθουμε της κρίσης με τις λιγότερες απώλειες. Και επί τούτου, θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί ότι η έξοδος από την κρίση έχει ως κύριους συμμάχους τη συνοχή και την πολιτική και κοινωνική σταθερότητα, ενώ, από την άλλη, έχει ως κύριο εχθρό τον λαϊκισμό, ειδικώς ενόψει εκλογών.
Ανάπτυξη και αέριο
Αληθές είναι ότι χωρίς ανάπτυξη δεν μπορεί να καταπολεμηθεί η ύφεση, καθότι τα μέτρα λιτότητας δεν αρκούν
Εταιρεία πετρελαίων και τα… τρελά ποσά
Υπάρχει ένα θεμελιώδες ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί: Μπορεί στην παρούσα φάση το φυσικό αέριο να μας βγάλει από την κρίση; Εν μιά νυκτί, πάντως, όχι. Διότι, οι τεχνοκρατικές διαδικασίες και τα συμφέροντα θέλουν χρόνο. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι μπορεί να δικαιολογηθεί η όποια κωλυσιεργία ή αμέλεια. Αυτό που επιβάλλεται είναι οργάνωση, συντονισμός και στρατηγικός σχεδιασμός, που θα λαμβάνει υπόψη τα υφιστάμενα δεδομένα και εκείνα που είναι πιθανό να δημιουργηθούν ή αυτά των οποίων τη δημιουργία θα μπορούσαμε να συνδράμουμε. Για παράδειγμα, στην παρούσα φάση, η μόνη εταιρεία η οποία έχει αδειοδότηση και προχώρησε σε έρευνες στο Οικόπεδο 12 είναι η Noble.
Εξού και το γεγονός ότι αποτελεί επί του παρόντος, μαζί προφανώς με το Ισραήλ, τον κύριο συνομιλητή της Κυβέρνησης για το τερματικό στο Βασιλικό, που θα στοιχίσει περί τα 15 δισ. ευρώ. Και τονίζουμε επί του παρόντος, διότι λογικό είναι στη συνεχεία να αρχίσει το πάρε-δώσε και με τις λοιπές εταιρείες που εμπλέκονται στην Κυπριακή ΑΟΖ, όπως είναι η γαλλική TOTAL, η ιταλική ENI και η κορεάτικη KOGAS. Καλή θα ήταν, για ευνόητους πολιτικούς λόγους, και η εμπλοκή της ρωσικής NOVATEK, αλλά…
Εξ αφορμής λοιπόν τα ερωτήματα που εγείρονται έχουν ως εξής: Η Κυβέρνηση, μέσω της κρατικής εταιρίας πετρελαίων που θα συστήσει, θέλει να έχει… κάποιον έλεγχο της κατάστασης. Πώς όμως θα το πετύχει χωρίς να έχει, στην παρούσα φάση, ούτε σεντ για επένδυση, αφού τα ταμεία είναι άδεια και η χώρα βρίσκεται ένα βήμα πριν από την άτακτη χρεοκοπία; Και πώς θα πάρει τα τρελά εκατομμύρια από τα οικόπεδα, μέσω εταιρείας που προσδοκάται να ενταχθεί στο χρηματιστήριο, για παράδειγμα της Νέας Υόρκης;
Πόσο γρήγορη μπορεί να είναι μια τέτοια διαδικασία για να μας απαλλάξει σε χρόνο ρεκόρ -ώς το άλλο π.χ. τρίμηνο- από το μνημόνιο; Είναι κάτι τέτοιο εφικτό; Ας πάρουμε ως παράδειγμα το Οικόπεδο 12. Με την ανανέωση της αδειοδότησης τον Σεπτέμβριο του 2011, η Noble ήταν υποχρεωμένη να επιστρέψει στην Κυπριακή Δημοκρατία το 25% του Οικοπέδου 12, το οποίο εκτιμά ότι δεν θα εκμεταλλευθεί. Πόσο, λοιπόν, μπορεί να αποτιμηθεί το 25% του Οικοπέδου 12; Ποιος θα επενδύσει και γιατί, όταν το Οικόπεδο 12, εκ πρώτης όψεως, θα αντιμετωπίζεται ως «σκάρτο», λόγω της επιστροφής του από τη Noble;
Εκτός και αν υπάρχουν γεωλογικές μελέτες που πείθουν περί του αντιθέτου, ή εκτός και αν άλλη εταιρεία εμπλακεί και μέσω γεωτρήσεων αποδειχθεί ότι το 25% του Οικοπέδου 12 δεν είναι «σκάρτο» και ως εκ τούτου υπάρχει λόγος επενδύσεων. Διαφορετικά, ποιος και γιατί να επενδύσει σε περίπτωση που αναζητήσουμε επενδυτές; Από την άλλη, πόσα θα πάρουμε αν πωλήσουμε αύριο π.χ. το 25% της Αφροδίτης, δηλαδή του Οικοπέδου 12, όταν το Ισραήλ σε ανάλογη περίπτωση, όταν δηλαδή πώλησε το 30% του Λεβιάθαν, εισέπραξε το ποσό των 2,5 δισ. ευρώ. Εάν λάβουμε υπόψη ότι η αναλογία Αφροδίτης-Λεβιάθαν είναι 7/17, η Κύπρος θα εισπράξει περί τα 857 περίπου εκατομμύρια. Θα μπορούσε, λοιπόν, να ισχυριστεί κάποιος ότι η CYTA, η οποία κοστολογήθηκε περί το 1 δισ. ευρώ, αξίζει περισσότερα!
Το «κραχ του '29» και το χρηματιστήριο της Ν. Υόρκης
ΒΕΒΑΙΩΣ υπάρχει και η πιθανότητα να αποδειχθούμε καλύτεροι έμποροι από τους Ισραηλινούς, παρότι επί του παρόντος έχουμε σχεδόν πτωχεύσει. Και απειλούμαστε με πώληση κρατικής περιουσίας υπό τη μορφή ιδιωτικοποιήσεων, ή ακόμη και με κούρεμα, για να είναι το χρέος βιώσιμο. Και ας δηλώνει ο Πρόεδρος Χριστόφιας ότι δεν θα δεχθεί κάτι τέτοιο. Εάν πει όχι, πού θα βρει χρήματα το κράτος για να πληρώσει το Δημόσιο και τις λοιπές του υποχρεώσεις; Και επειδή τα κρατικά ομόλογα βρίσκονται κυρίως στα χέρια κυπριακών θεσμικών επενδυτών, όπως τα ταμεία κοινωνικών ασφαλίσεων και τα συνεργατικά, το κόστος θα το επωμιστεί ο Κύπριος πολίτης και όχι κάποια ξένη τράπεζα ή ξένες τράπεζες, όπως συνέβη με την Ελλάδα.
Πάντως, εκ των πραγμάτων, στην παρούσα φάση το φυσικό αέριο δεν μπορεί να μας σώσει, καθότι:
1. Ακόμη και αν η όποια εταιρεία πετρελαίων επιχειρήσει να εισαχθεί, όπως λέγεται, στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, κάτι τέτοιο δεν μπορεί να συμβεί από τη μια στιγμή στην άλλη, αφού θα υποβληθεί σε εξονυχιστικό έλεγχο επί τη βάσει, μεταξύ άλλων, σχετικής αμερικανικής νομοθεσίας, η οποία τέθηκε σε εφαρμογή μετά το «κραχ του '29» και φέρει τον κωδικό «Blue Sky law».
Με άλλα λόγια, δεν εισάγονται στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης «εταιρείες του αέρα». Συνεπώς, κανείς δεν μπορεί να πετά στον ουρανό, αλλά να είναι προσγειωμένος στη γη. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι εμείς είμαστε αεριτζήδες. Και δεν πρέπει ποτέ να εμφανιστούμε ως τέτοιοι. Προτού γίνουν τα οποιαδήποτε βήματα, θα πρέπει να υπάρχει σοβαρότητα και οργάνωση. Χρονοδιάγραμμα και μεθοδολογία και μέσα για την επίτευξη του στόχου.
2. Δεν υπάρχει ακόμη τερματικό. Ακόμη και αν όλα εξελιχθούν ομαλά, αυτό θα είναι έτοιμο περί το 2018-19.
Επί τούτου, μάλιστα, έχουμε ήδη θέσει το ερώτημα, πού θα βρει το κράτος χρήματα για να συμμετάσχει στην κατασκευή του τερματικού, όταν για τα επόμενα τρία με τέσσερα χρόνια θα βρίσκεται σε κατάσταση ύφεσης και θα δίνει μάχη ανάκαμψης; Πρόκειται για ζήτημα ενδελεχούς μελέτης, που δεν σηκώνει λαϊκισμούς ενόψει εκλογών.
Μαγικές συνταγές και πυλώνες πολιτικής ανάπτυξης
Ο τόπος δεν αντέχει άλλους λαϊκισμούς και μαγκιές. Κανείς δεν μπορεί με μαγικές κινήσεις και συνταγές να σχίσει το μνημόνιο. Και αυτό που επιβάλλεται είναι:
1. Να τηρηθούν όσα θα υπογραφούν στο πλαίσιο του μνημονίου.
2. Να προχωρήσουν οι μεταρρυθμίσεις και η εξυγίανση.
3. Να περάσουμε στο λιγότερο κράτος, που θα σημαίνει αφενός και λιγότερα χρέη, αφετέρου μεγαλύτερες προοπτικές ανάπτυξης, εφόσον σταματήσει η δαιμονοποίηση του επιχειρείν και εφόσον γίνει πλέον κατανοητό ότι το Δημόσιο δεν είναι ο πλούσιος εργοδότης του παρελθόντος.
4. Να γίνουν σταδιακά προσπάθειες για την αλλαγή των όρων του μνημονίου.
5. Να καταρτιστεί μοντέλο ανάπτυξης, που δεν θα περιλαμβάνει μόνο το φυσικό αέριο και την ορθολογιστική του εκμετάλλευση, αλλά και άλλες μορφές εξεύρεσης ξένων κεφαλαίων.
Για παράδειγμα ή Κύπρος θα ήταν δυνατό να καταστεί «αποθήκη» της Κίνας, με την καλή έννοια του όρου, δηλαδή το εμπορικό της εφαλτήριο προς την ΕΕ, στη λογική μιας τριγωνικής σχέσης (ΕΕ-Κύπρος-Κίνα) και του αμοιβαίου οφέλους. Κάτι τέτοιο σημαίνει υποδομές και συγχρηματοδοτήσεις, και εγκαθίδρυση κινεζικών εταιρειών στην Κύπρο με ευρωπαϊκή… ταυτότητα.
Η πολιτική αυτή έχει και οικονομικές, εμπορικές, καθώς και πολιτικές και στρατηγικές προεκτάσεις, εάν λάβει υπόψη κάποιος ότι η Κίνα είναι μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας και ο εταίρος εκείνος των ΗΠΑ με τον οποίο οι Αμερικανοί έχουν τους στενότερους εμπορικούς και οικονομικούς δεσμούς. Σε σημείο, μάλιστα, που συμφέρει στις ΗΠΑ πολύ περισσότερο να προχωρεί μπροστά ο κινεζικός γίγαντας, αντί να απειληθεί με κατάρρευση.
Ασφάλεια, απειλές και συμφέροντα
ΤΟ θέμα του φυσικού αερίου θα πρέπει να ενταχθεί σε μια ευρύτερη στρατηγική, υπό την εξής έννοια: 1. Δεν μπορεί να γίνει ασφαλής εκμετάλλευση, εάν δεν υπάρχει ασφάλεια. Κανείς δεν βάζει χρήματα, ζώντας υπό τον φόβο καταστροφικών ζημιών λόγω κρίσης. Η Τουρκία, για τους δικούς της ευνόητους λόγους, εφαρμόζει το παιχνίδι των απειλών και της κρίσης, που δεν της βγαίνει για δυο κυρίως λόγους: 1. Επειδή τα δικά μας συμφέροντα συγκλίνουν και συνταυτίζονται με αυτά του Ισραήλ, το οποίο διαθέτει αξιόπιστη αποτρεπτική απειλή και συνιστά τον στενότερο στρατηγικό συνεργάτη των ΗΠΑ. 2. Επειδή το όφελος που έχουν μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες υπερισχύει των τουρκικών απειλών.
Η υποθήκευση του αερίου και η Τρόικα
Ούτως ή άλλως όμως, το θέμα του φυσικού αερίου σχετίζεται με τις στρατηγικές επιλογές της Κύπρου, που αποτυπώνονται σε μια μοναδική συγκυρία δημιουργίας στρατηγικού, οικονομικού, εμπορικού, ναυτιλιακού και κυρίως ενεργειακού άξονα, που θα ξεκινά από το Ισραήλ και μέσω της Κύπρου και της Ελλάδας θα καταλήγει στη λοιπή Ευρώπη. Πρόκειται για μια επιλογή μακροπρόθεσμη, που αφενός θα είναι δεμένη με συμφέροντα, αφετέρου θα αλλάζει τα ισοζύγια δυνάμεων στην περιοχή και θα περιορίζει τον περιφερειακό ρόλο της Τουρκίας, ενώ ταυτοχρόνως θα καθιστά τις όποιες απειλές της απραγματοποίητες.
Και αυτό διότι η Άγκυρα θα γνωρίζει ότι εάν προχωρήσει σε κρίση, θα χάσει πολύ περισσότερα από εκείνα τα οποία προσδοκά να κερδίσει. Εκτός του ότι τα συμφέροντα και άλλων ισχυρών κρατών και δη ευρωπαϊκών, καθώς και των ΗΠΑ δεν θα επιτρέπουν ανωμαλίες στην περιοχή. Οι ισορροπίες είναι λεπτές και εδώ είναι η τέχνη της διπλωματίας: Να καταστήσει το φυσικό αέριο σε μεθοδολογικό στρατηγικό εργαλείο συμμαχιών, σύγκλισης και ταύτισης συμφερόντων, ανάπτυξης και λύσης του Κυπριακού.
Εκείνο που θα πρέπει να αποφευχθεί είναι η υποθήκευση του φυσικού αερίου στο πλαίσιο του μνημονίου και η χρησιμοποίησή του για μια λύση διχοτομικής ομοσπονδίας, που θα θέτει την Κύπρο υπό τουρκική ομηρία. Στην παρούσα φάση έχουμε μια κλασική περίπτωση κακής διαπραγμάτευσης: Ενώ το μνημόνιο θα έπρεπε να χρησιμοποιηθεί ως μεταβλητή ανάπτυξης και εξόδου από την κρίση, υπάρχει πλέον ο κίνδυνος να τεθεί και αυτό υπό την κηδεμονία της Τρόικας!
InfoGnomon
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Βιεϊρίνια: Δεν είναι εύκολο να γυρίσω στον ΠΑΟΚ
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
