2016-03-16 11:35:49
Λίγα εικοσιτετράωρα πριν βρεθούν οι 28 ηγέτες στις Βρυξέλλες για τη Σύνοδο Κορυφής με την Τουρκία, η συμφωνία με την Άγκυρα για το προσφυγικό βρίσκεται στον αέρα. Αυτό προκύπτει και από το έγγραφο που απέστειλε ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ στους μόνιμους αντιπροσώπους στην Ε.Ε. και έχει στην κατοχή της η εφημερίδα «Καθημερινή», ενώ ισχυρές είναι οι αντιδράσεις αρκετών κρατών της Ένωσης σε επιμέρους πτυχές της συμφωνίας: Από τις ενστάσεις του Κύπριου προέδρου Ν. Αναστασιάδη στο άνοιγμα κεφαλαίων στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις έως τις αντιρρήσεις του προέδρου Ολάντ στις προβλέψεις για τη βίζα.
Ο κ. Τουσκ προσθέτει μερικές παραμέτρους και τονίζει ότι είναι προσθήκη της αρχικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε την περασμένη εβδομάδα και αναμένεται να αλλάξει έως τη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης. Στο έγγραφο δεν αναφέρεται καμία λεπτομέρεια για το άνοιγμα των κεφαλαίων, ούτε για την απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, που είναι τα βασικά «αγκάθια». Αυτά αναμένονται να συμπεριληφθούν στο σημερινό επικαιροποιημένο σχέδιο και αφού ο κ. Τουσκ έχει επιστρέψει από τις συναντήσεις του με τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και τον Τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου.
Τα βασικότερα σημεία του προσχεδίου είναι τα ακόλουθα:
1. Όσον αφορά τις επιστροφές στην Τουρκία αναφέρει:
α) Είναι ένα προσωρινό και έκτακτο μέτρο.
β) Οι μετανάστες που θα φτάνουν στα ελληνικά νησιά θα καταγράφονται και κάθε αίτηση για άσυλο θα την επεξεργάζονται οι ελληνικές αρχές. Οι μετανάστες που δεν θα κάνουν αίτηση για άσυλο ή που δεν προκρίνονται θα επιστρέφουν στην Τουρκία.
γ) Οι μετανάστες που θα επιστρέφουν στην Τουρκία θα προστατεύονται σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα όσον αφορά την αντιμετώπιση των προσφύγων και την τήρηση των αρχών της μη επαναπροώθησης.
2. Όσον αφορά τις επανεγκαταστάσεις από την Τουρκία προς την Ε.Ε. με τη μέθοδο ένας προς έναν, το έγγραφο αναφέρει:
α) Προτεραιότητα θα δοθεί στους Σύρους που δεν έχουν προσπαθήσει να μπουν προηγουμένως στην Ε.Ε. παρανόμως.
β) Στην Ε.Ε. η μετεγκατάσταση θα γίνει όπως έχει συμφωνηθεί από τον Ιούλιο του 2015.
γ) Αν ο αριθμός των επιστροφών ξεπεράσει τον αριθμό που έχουν δεσμευτεί τα κράτη-μέλη, τότε η συμφωνία θα μπορεί να αναθεωρηθεί.
3. Η Τουρκία θα πάρει όλα τα αναγκαία μέτρα για να αποτρέψει το άνοιγμα νέων οδών για παράνομη μετανάστευση από την Τουρκία στην Ε.Ε.
4. Μόλις τα παράνομα περάσματα μεταξύ της Τουρκίας και της Ε.Ε. κλείσουν, σχέδιο εθελοντικής επανεισδοχής θα τεθεί σε εφαρμογή. Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. θα συνεισφέρουν εθελοντικά σε αυτό το σχέδιο.
5. Η Ε.Ε. και η Τουρκία θα επιταχύνουν την εκταμίευση των τριών πρώτων δισεκατομμυρίων και θα εξασφαλίσουν τη χρηματοδότηση περαιτέρω έργων πριν από το τέλος του Μαρτίου. Επίσης η Ε.Ε. θα αποφασίσει περαιτέρω χρηματοδότηση για το ταμείο προσφύγων της Τουρκίας.
Στο χθεσινό Συμβούλιο Εσωτερικών Υποθέσεων που συνεδρίασε στις Βρυξέλλες, ο προεδρεύων Ολλανδός υπουργός Εξωτερικών Μ. Κούντερς τόνισε ότι υπάρχει μια συγκρατημένη αισιοδοξία για τη Σύνοδο Κορυφής αλλά τόνισε ότι «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες». Την ίδια ώρα, πολύ πέρα από τα όρια του πολιτικά εφικτού, για μια σειρά ευρωπαϊκών χωρών, βρίσκεται η πρόταση για κατάργηση της βίζας εισόδου Τούρκων πολιτών στην Ε.Ε. Κάποιες από τις χώρες αυτές, όπως η Γαλλία και η Αυστρία, οχυρώνονται πίσω από την απαίτηση για κατά γράμμα εκπλήρωση των 72 όρων που έχουν τεθεί στην Τουρκία και διαφωνούν με τη χαλαρότερη πρόταση της Κομισιόν για συμμόρφωση της Τουρκίας μόνο προς την «κρίσιμη μάζα» των προαπαιτουμένων. Είναι χαρακτηριστικό ότι την Παρασκευή ο κ. Ολάντ δήλωσε πως η Γαλλία δεν θα κάνει «καμία παραχώρηση στα ανθρώπινα δικαιώματα και στους όρους για τη χορήγηση βίζας». Άλλες χώρες, όπως η Ουγγαρία του Βίκτορ Ορμπαν, προαναγγέλλουν βέτο, υποστηρίζοντας ότι η κατάργηση της βίζας θα ανοίξει τις πύλες της μετανάστευσης 75 εκατομμυρίων Τούρκων στην Ε.Ε. Για την κατάργηση της βίζας απαιτείται συμφωνία κάθε μιας από τις 28 χώρες-μέλη της Ε.Ε., καθώς και πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Αναβάλλει τις προτάσεις για το άσυλο η Κομισιόν
Εν τω μεταξύ, για τις 6 Απριλίου μετατίθεται η δημοσιοποίηση της πρότασης της Κομισιόν για την αναμόρφωση του συστήματος ασύλου, προκειμένου να μην ανοίξει ένα ακόμη μέτωπο στην Ε.Ε. εν μέσω διαπραγματεύσεων για το προσφυγικό. Αρχικά η Κομισιόν είχε προγραμματίσει να δώσει στη δημοσιότητα τις προτάσεις της σήμερα. Εκπρόσωπος της Κομισιόν δήλωσε χθες ότι κατά τη σημερινή συνεδρίαση του Κολεγίου των Επιτρόπων θα συζητηθεί η μετανάστευση, αλλά ότι οι πιθανές αλλαγές στο καθεστώς του Δουβλίνου δεν θα δημοσιοποιηθούν πριν από τις 6 Απριλίου. Την ώρα που τουλάχιστον επτά χώρες έχουν επαναφέρει συνοριακούς ελέγχους προκειμένου να μειώσουν τη ροή προσφύγων και μεταναστών, το μέλλον της ζώνης Σένγκεν έχει πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις στους κόλπους της Ε.Ε.
Ανώτατοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι φέρονται να συνέστησαν στον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, αναβολή της κατάθεσης προτάσεων, προκειμένου να μην ανοίξουν νέα ρήγματα μεταξύ χωρών που προσπαθούν να έρθουν σε συμφωνία για τις παραχωρήσεις προς την Τουρκία. Το αντεπιχείρημα ήταν ότι το πακέτο θα έπρεπε να παρουσιαστεί ως συνολική συμφωνία, προκειμένου τα κράτη που θα δώσουν τη συγκατάθεσή τους στη συμφωνία με την Τουρκία την Παρασκευή να μη βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων όταν ανακοινωθούν οι νέες υποχρεώσεις τους με βάση το αναθεωρημένο καθεστώς ασύλου τον Απρίλιο.
Πολλές χώρες διαφωνούν με κάθε ουσιαστική αλλαγή στο καθεστώς του Δουβλίνου, προτιμώντας να διατηρηθούν οι διατάξεις που προβλέπουν επιστροφή των αιτούντων άσυλο στη χώρα πρώτης εισόδου, δηλαδή στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων στην Ελλάδα. Η διάταξη δεν εφαρμοζόταν τα τελευταία χρόνια, καθώς οι συνθήκες για τους πρόσφυγες στην Ελλάδα είχαν κριθεί ακατάλληλες. Επιπλέον, η εφαρμογή των κανόνων αυτών σε περίοδο μεγάλων μετακινήσεων πληθυσμών θα σήμαινε ότι οι πιο αδύναμες χώρες της περιφέρειας επωμίζονται ευθύνες που δεν τους αναλογούν.
Διαφορετικές προτάσεις
Η Κομισιόν εξετάζει διαφορετικές προτάσεις, μεταξύ αυτών την καθιέρωση μόνιμου συστήματος ποσοστώσεων για την κατανομή αιτούντων άσυλο σε όλη την Ε.Ε. ή την υιοθέτηση ρήτρας εκτάκτου ανάγκης που θα ισχύει μόνο για περιόδους κρίσης. Η πρώτη πρόταση, των μόνιμων ποσοστώσεων, πριμοδοτείται από χώρες όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Γερμανία. Οι δύο πρώτες θεωρούν ότι οι ποσοστώσεις θα βοηθήσουν εγκλωβισμένους πρόσφυγες να φύγουν από το έδαφός τους, ενώ το Βερολίνο επιδιώκει την πανευρωπαϊκή κατανομή, ώστε να μην καταφθάνουν όλοι οι πρόσφυγες στη Γερμανία. Ένα λειτουργικό σύστημα ποσοστώσεων είναι αυτό που θα μπορούσε να πείσει τους πρόσφυγες που είναι συγκεντρωμένοι στην Ειδομένη ότι ο δρόμος προς την Ευρώπη δεν περνάει μέσα από την αναζήτηση διακινητών αλλά μέσα από τη συμπλήρωση της κατάλληλης αίτησης.
Πόσο εφικτή πολιτικά είναι, όμως, μια συμφωνία επ’ αυτού, την ώρα που η Γαλλία εξακολουθεί να επαναλαμβάνει ότι δεν θα δεχθεί ούτε έναν πρόσφυγα παραπάνω από τους 30.000 για τους οποίους έχει ήδη δεσμευθεί; Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, υποστηρίζει ότι όταν η Ε.Ε. «ανακτήσει τον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων της», θα υπάρξει μεγαλύτερη αποδοχή στο εσωτερικό της για την κατανομή προσφύγων. Μόνο η πραγματικότητα θα δείξει αν αυτό ισχύει ή αν θα συμβεί το ακριβώς αντίθετο, αν δηλαδή η πίεση προς τις χώρες της Ε.Ε. να αυξήσουν τις ποσοστώσεις προσφύγων που δέχονται από την Ελλάδα θα μειωθεί αν σφραγιστούν τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας και καθιερωθεί η μαζική επαναπροώθηση προς την Τουρκία. Μια άλλη επιλογή στις προτάσεις της Κομισιόν είναι η καθιέρωση πιο περιορισμένων μέτρων για την τροποποίηση των κανόνων ασύλου μόνο σε περιόδους κρίσης.
«Καθημερινή»
''The New Daily Mail''
TheNewDailyMail
Ο κ. Τουσκ προσθέτει μερικές παραμέτρους και τονίζει ότι είναι προσθήκη της αρχικής συμφωνίας που επιτεύχθηκε την περασμένη εβδομάδα και αναμένεται να αλλάξει έως τη Σύνοδο Κορυφής της Πέμπτης. Στο έγγραφο δεν αναφέρεται καμία λεπτομέρεια για το άνοιγμα των κεφαλαίων, ούτε για την απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες, που είναι τα βασικά «αγκάθια». Αυτά αναμένονται να συμπεριληφθούν στο σημερινό επικαιροποιημένο σχέδιο και αφού ο κ. Τουσκ έχει επιστρέψει από τις συναντήσεις του με τον Κύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη και τον Τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου.
Τα βασικότερα σημεία του προσχεδίου είναι τα ακόλουθα:
1. Όσον αφορά τις επιστροφές στην Τουρκία αναφέρει:
α) Είναι ένα προσωρινό και έκτακτο μέτρο.
β) Οι μετανάστες που θα φτάνουν στα ελληνικά νησιά θα καταγράφονται και κάθε αίτηση για άσυλο θα την επεξεργάζονται οι ελληνικές αρχές. Οι μετανάστες που δεν θα κάνουν αίτηση για άσυλο ή που δεν προκρίνονται θα επιστρέφουν στην Τουρκία.
γ) Οι μετανάστες που θα επιστρέφουν στην Τουρκία θα προστατεύονται σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα όσον αφορά την αντιμετώπιση των προσφύγων και την τήρηση των αρχών της μη επαναπροώθησης.
2. Όσον αφορά τις επανεγκαταστάσεις από την Τουρκία προς την Ε.Ε. με τη μέθοδο ένας προς έναν, το έγγραφο αναφέρει:
α) Προτεραιότητα θα δοθεί στους Σύρους που δεν έχουν προσπαθήσει να μπουν προηγουμένως στην Ε.Ε. παρανόμως.
β) Στην Ε.Ε. η μετεγκατάσταση θα γίνει όπως έχει συμφωνηθεί από τον Ιούλιο του 2015.
γ) Αν ο αριθμός των επιστροφών ξεπεράσει τον αριθμό που έχουν δεσμευτεί τα κράτη-μέλη, τότε η συμφωνία θα μπορεί να αναθεωρηθεί.
3. Η Τουρκία θα πάρει όλα τα αναγκαία μέτρα για να αποτρέψει το άνοιγμα νέων οδών για παράνομη μετανάστευση από την Τουρκία στην Ε.Ε.
4. Μόλις τα παράνομα περάσματα μεταξύ της Τουρκίας και της Ε.Ε. κλείσουν, σχέδιο εθελοντικής επανεισδοχής θα τεθεί σε εφαρμογή. Τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. θα συνεισφέρουν εθελοντικά σε αυτό το σχέδιο.
5. Η Ε.Ε. και η Τουρκία θα επιταχύνουν την εκταμίευση των τριών πρώτων δισεκατομμυρίων και θα εξασφαλίσουν τη χρηματοδότηση περαιτέρω έργων πριν από το τέλος του Μαρτίου. Επίσης η Ε.Ε. θα αποφασίσει περαιτέρω χρηματοδότηση για το ταμείο προσφύγων της Τουρκίας.
Στο χθεσινό Συμβούλιο Εσωτερικών Υποθέσεων που συνεδρίασε στις Βρυξέλλες, ο προεδρεύων Ολλανδός υπουργός Εξωτερικών Μ. Κούντερς τόνισε ότι υπάρχει μια συγκρατημένη αισιοδοξία για τη Σύνοδο Κορυφής αλλά τόνισε ότι «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες». Την ίδια ώρα, πολύ πέρα από τα όρια του πολιτικά εφικτού, για μια σειρά ευρωπαϊκών χωρών, βρίσκεται η πρόταση για κατάργηση της βίζας εισόδου Τούρκων πολιτών στην Ε.Ε. Κάποιες από τις χώρες αυτές, όπως η Γαλλία και η Αυστρία, οχυρώνονται πίσω από την απαίτηση για κατά γράμμα εκπλήρωση των 72 όρων που έχουν τεθεί στην Τουρκία και διαφωνούν με τη χαλαρότερη πρόταση της Κομισιόν για συμμόρφωση της Τουρκίας μόνο προς την «κρίσιμη μάζα» των προαπαιτουμένων. Είναι χαρακτηριστικό ότι την Παρασκευή ο κ. Ολάντ δήλωσε πως η Γαλλία δεν θα κάνει «καμία παραχώρηση στα ανθρώπινα δικαιώματα και στους όρους για τη χορήγηση βίζας». Άλλες χώρες, όπως η Ουγγαρία του Βίκτορ Ορμπαν, προαναγγέλλουν βέτο, υποστηρίζοντας ότι η κατάργηση της βίζας θα ανοίξει τις πύλες της μετανάστευσης 75 εκατομμυρίων Τούρκων στην Ε.Ε. Για την κατάργηση της βίζας απαιτείται συμφωνία κάθε μιας από τις 28 χώρες-μέλη της Ε.Ε., καθώς και πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Αναβάλλει τις προτάσεις για το άσυλο η Κομισιόν
Εν τω μεταξύ, για τις 6 Απριλίου μετατίθεται η δημοσιοποίηση της πρότασης της Κομισιόν για την αναμόρφωση του συστήματος ασύλου, προκειμένου να μην ανοίξει ένα ακόμη μέτωπο στην Ε.Ε. εν μέσω διαπραγματεύσεων για το προσφυγικό. Αρχικά η Κομισιόν είχε προγραμματίσει να δώσει στη δημοσιότητα τις προτάσεις της σήμερα. Εκπρόσωπος της Κομισιόν δήλωσε χθες ότι κατά τη σημερινή συνεδρίαση του Κολεγίου των Επιτρόπων θα συζητηθεί η μετανάστευση, αλλά ότι οι πιθανές αλλαγές στο καθεστώς του Δουβλίνου δεν θα δημοσιοποιηθούν πριν από τις 6 Απριλίου. Την ώρα που τουλάχιστον επτά χώρες έχουν επαναφέρει συνοριακούς ελέγχους προκειμένου να μειώσουν τη ροή προσφύγων και μεταναστών, το μέλλον της ζώνης Σένγκεν έχει πυροδοτήσει έντονες συζητήσεις στους κόλπους της Ε.Ε.
Ανώτατοι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι φέρονται να συνέστησαν στον πρόεδρο της Κομισιόν, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, αναβολή της κατάθεσης προτάσεων, προκειμένου να μην ανοίξουν νέα ρήγματα μεταξύ χωρών που προσπαθούν να έρθουν σε συμφωνία για τις παραχωρήσεις προς την Τουρκία. Το αντεπιχείρημα ήταν ότι το πακέτο θα έπρεπε να παρουσιαστεί ως συνολική συμφωνία, προκειμένου τα κράτη που θα δώσουν τη συγκατάθεσή τους στη συμφωνία με την Τουρκία την Παρασκευή να μη βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων όταν ανακοινωθούν οι νέες υποχρεώσεις τους με βάση το αναθεωρημένο καθεστώς ασύλου τον Απρίλιο.
Πολλές χώρες διαφωνούν με κάθε ουσιαστική αλλαγή στο καθεστώς του Δουβλίνου, προτιμώντας να διατηρηθούν οι διατάξεις που προβλέπουν επιστροφή των αιτούντων άσυλο στη χώρα πρώτης εισόδου, δηλαδή στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων στην Ελλάδα. Η διάταξη δεν εφαρμοζόταν τα τελευταία χρόνια, καθώς οι συνθήκες για τους πρόσφυγες στην Ελλάδα είχαν κριθεί ακατάλληλες. Επιπλέον, η εφαρμογή των κανόνων αυτών σε περίοδο μεγάλων μετακινήσεων πληθυσμών θα σήμαινε ότι οι πιο αδύναμες χώρες της περιφέρειας επωμίζονται ευθύνες που δεν τους αναλογούν.
Διαφορετικές προτάσεις
Η Κομισιόν εξετάζει διαφορετικές προτάσεις, μεταξύ αυτών την καθιέρωση μόνιμου συστήματος ποσοστώσεων για την κατανομή αιτούντων άσυλο σε όλη την Ε.Ε. ή την υιοθέτηση ρήτρας εκτάκτου ανάγκης που θα ισχύει μόνο για περιόδους κρίσης. Η πρώτη πρόταση, των μόνιμων ποσοστώσεων, πριμοδοτείται από χώρες όπως η Ιταλία, η Ελλάδα και η Γερμανία. Οι δύο πρώτες θεωρούν ότι οι ποσοστώσεις θα βοηθήσουν εγκλωβισμένους πρόσφυγες να φύγουν από το έδαφός τους, ενώ το Βερολίνο επιδιώκει την πανευρωπαϊκή κατανομή, ώστε να μην καταφθάνουν όλοι οι πρόσφυγες στη Γερμανία. Ένα λειτουργικό σύστημα ποσοστώσεων είναι αυτό που θα μπορούσε να πείσει τους πρόσφυγες που είναι συγκεντρωμένοι στην Ειδομένη ότι ο δρόμος προς την Ευρώπη δεν περνάει μέσα από την αναζήτηση διακινητών αλλά μέσα από τη συμπλήρωση της κατάλληλης αίτησης.
Πόσο εφικτή πολιτικά είναι, όμως, μια συμφωνία επ’ αυτού, την ώρα που η Γαλλία εξακολουθεί να επαναλαμβάνει ότι δεν θα δεχθεί ούτε έναν πρόσφυγα παραπάνω από τους 30.000 για τους οποίους έχει ήδη δεσμευθεί; Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, υποστηρίζει ότι όταν η Ε.Ε. «ανακτήσει τον έλεγχο των εξωτερικών συνόρων της», θα υπάρξει μεγαλύτερη αποδοχή στο εσωτερικό της για την κατανομή προσφύγων. Μόνο η πραγματικότητα θα δείξει αν αυτό ισχύει ή αν θα συμβεί το ακριβώς αντίθετο, αν δηλαδή η πίεση προς τις χώρες της Ε.Ε. να αυξήσουν τις ποσοστώσεις προσφύγων που δέχονται από την Ελλάδα θα μειωθεί αν σφραγιστούν τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας και καθιερωθεί η μαζική επαναπροώθηση προς την Τουρκία. Μια άλλη επιλογή στις προτάσεις της Κομισιόν είναι η καθιέρωση πιο περιορισμένων μέτρων για την τροποποίηση των κανόνων ασύλου μόνο σε περιόδους κρίσης.
«Καθημερινή»
''The New Daily Mail''
TheNewDailyMail
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Τι λέει ο Κυριάκος Μητσοτάκης για τον Μουζάλα;
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ