2016-04-30 21:43:06
Το Μεγάλο Σάββατο είναι η τελευταία μέρα της Μεγάλης Εβδομάδας και της Σαρακοστής, ενώ το αποκορύφωμά του έρχεται τα μεσάνυχτα, οπότε και εορτάζεται κατά το ορθόδοξο τυπικό η Ανάσταση.
Η κάθοδος του Ιησού στον Άδη και το «δεύτε λάβετε φως»
Η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στην κάθοδο του Ιησού στον Άδη. Ενώ το σώμα του Ιησού βρίσκεται στον τάφο, η ψυχή του κατέβηκε προσωρινά στον Άδη για να μεταφέρει στους νεκρούς τον Λόγο Του. Στο μεταξύ, οι Αρχιερείς, με την άδεια του Πιλάτου, εγκαθιστούν φρουρά έξω από το μνήμα του Χριστού καθώς φοβούνταν πως οι μαθητές θα κλέψουν το σώμα και θα διαδώσουν ότι αναστήθηκε.
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου τελείται ο εσπερινός του Πάσχα, με την ακολουθία να έχει πανηγυρικό χαρακτήρα, καθώς γίνεται η προαναγγελία της Ανάστασης, με το «ανάστα, ο Θεός, κρίνων την γην, οτι συ κατακληρονομήσεις εν πάσι τοις έθνεσι».
Κατά τις ευαγγελικές περικοπές, οι Μυροφόρες πλησιάζουν τον τάφο του Ιησού
. Φτάνοντας στο σημείο, αντί για το άψυχο σώμα, βλέπουν έναν άγγελο ο οποίος τους αναγγέλλει πως «ο Κύριος ανέστη». Οι Μυροφόρες τρέχουν να αναγγείλουν την είδηση στους αποστόλους και ο αναστημένος Ιησούς εμφανίζεται στο δρόμο τους. Κατά τη σύναξη των έντεκα μαθητών εμφανίζεται μπροστά τους ο Ιησούς ο οποίος τους δίνει εντολή «πορευθέντες μαθητεύσαντες πάντα τα έθνη, βαπτίζοντες αυτούς εις το όνομα του Πατρός του Υιού και του Αγίου Πνεύματος».
Τα μεσάνυχτα του Σαββάτου γίνεται η ακολουθία της Αναστάσεως. «Δεύτε λάβετε φως...», λέει ο ιερέας πριν την ανάγνωση του Ευαγγελίου που περιγράφει την Ανάσταση και τον ψαλμό με το χαρμόσυνο μήνυμα «Χριστός ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος», ενώ ακολουθούν ο όρθρος και η θεία λειτουργία του Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
Τα έθιμα της ημέρας
Το Μεγάλο Σάββατο, όπως και η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα αυστηρής νηστείας, κατά την οποία δεν καταλύεται λάδι.
Μετά το τέλος της αναστάσιμης λειτουργίας, το έθιμο θέλει τους πιστούς να μεταφέρουν το Άγιο Φως στα σπίτια τους, να σταυρώνουν την είσοδο και να το φυλάνε να μην σβήσει για σαράντα ημέρες.
Μερικά από τα πιο ιδιαίτερα έθιμα ανά την Ελλάδα είναι:
Στη Χίο, όταν ο παπάς διαβάζοντας το Ευαγγέλιο λέει «και σεισμός εγένετο μέγας» και ψάλλεται το Χριστός Ανέστη, η ατμόσφαιρα δονείται από τις κωδωνοκρουσίες, τους πυροβολισμούς, τους κρότους των κροτίδων και πυροτεχνημάτων.
Στην Κορώνη της Μεσσηνίας ένα πραγματικό πανδαιμόνιο γίνεται στους δρόμους, όπου πολλοί σπάνε πήλινα κανάτια, όπως λένε στη Ζάκυνθο, «για τη χάρη του Χριστού και την πομπή των Οβραίων», αλλά στην ουσία, για την εκφόβιση των δαιμόνων που αντιμάχονται την Ανάσταση του Σωτήρος.
Στην Κέρκυρα, γεμίζουν στην αγορά ένα κάδο με νερό και τον στολίζουν με πρασινάδες και λουλούδια. Όποιος περάσει από κει πρέπει να ρίξει στη μαστέλα ένα νόμισμα. Και μόλις σημάνουν οι καμπάνες της Ανάστασης, όσοι βρεθούν κατά τύχη εκεί κοντά, παίρνουν νερό από τον κάδο και πλένουν το πρόσωπο και τα χέρια τους, για να καθαριστούν από κάθε βρωμιά και αμαρτία.
Στη Σύρο το Μεγάλο Σάββατο αρχίζει με το κάψιμο του φανού. Αλλά και στη Σινώπη, οι πιστοί δεν λησμονούν το πάθος τους κατά του Ιούδα και όταν πει ο παπάς το "Χριστός Ανέστη", τότε θα πάρει ο καθένας ένα δαφνόφυλλο να το κάψει, γιατί η δάφνη είναι καταραμένο δέντρο.
Στην Πάτμο, η Ανάσταση γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα στο μοναστηριακό συγκρότημα του νησιού, αλλά και στο γυναικείο μοναστήρι του Ευαγγελισμού έξω από τη Χώρα, ενώ την Κυριακή του Πάσχα, το απόγευμα, στο Μοναστήρι της Πάτμου γίνεται η δεύτερη Ανάσταση κατά την οποία το Ευαγγέλιο διαβάζεται στα ιταλικά, τα γαλλικά, τα ρωσικά, τα αγγλικά, τα γερμανικά και τα σερβικά, αλλά και στα αρχαία ομηρικά ελληνικά.
Στην Αρκαδία, τη νύχτα της Ανάστασης τα παιδιά ρίχνουν στη θάλασσα χιλιάδες κεριά που συμβολίζουν τις χαμένες ψυχές των Τσακώνων ναυτικών και ψαράδων. Την Κυριακή του Πάσχα διοργανώνεται τσακώνικο γλέντι στην κεντρική πλατεία, με αρνιά, κρασί και χορό, ενώ διαβάζεται το Ευαγγέλιο στην τσακωνική διάλεκτο.
Τέλος, στην Καλαμάτα αναβιώνει ένα έθιμο, το οποίο πηγάζει από τους απελευθερωτικούς αγώνες του 1821, ο διαγωνισμός των «μπουλουκιών». Οι διαγωνιζόμενοι, με παραδοσιακές ενδυμασίες και οπλισμένοι με σαΐτες, δηλαδή με χαρτονένιους σωλήνες γεμάτους μπαρούτι, επιδίδονται σε σαϊτοπόλεμο, στο γήπεδο του Μεσσηνιακού, με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου.
Πηγή Tromaktiko
Η κάθοδος του Ιησού στον Άδη και το «δεύτε λάβετε φως»
Η ημέρα αυτή είναι αφιερωμένη στην κάθοδο του Ιησού στον Άδη. Ενώ το σώμα του Ιησού βρίσκεται στον τάφο, η ψυχή του κατέβηκε προσωρινά στον Άδη για να μεταφέρει στους νεκρούς τον Λόγο Του. Στο μεταξύ, οι Αρχιερείς, με την άδεια του Πιλάτου, εγκαθιστούν φρουρά έξω από το μνήμα του Χριστού καθώς φοβούνταν πως οι μαθητές θα κλέψουν το σώμα και θα διαδώσουν ότι αναστήθηκε.
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου τελείται ο εσπερινός του Πάσχα, με την ακολουθία να έχει πανηγυρικό χαρακτήρα, καθώς γίνεται η προαναγγελία της Ανάστασης, με το «ανάστα, ο Θεός, κρίνων την γην, οτι συ κατακληρονομήσεις εν πάσι τοις έθνεσι».
Κατά τις ευαγγελικές περικοπές, οι Μυροφόρες πλησιάζουν τον τάφο του Ιησού
Τα μεσάνυχτα του Σαββάτου γίνεται η ακολουθία της Αναστάσεως. «Δεύτε λάβετε φως...», λέει ο ιερέας πριν την ανάγνωση του Ευαγγελίου που περιγράφει την Ανάσταση και τον ψαλμό με το χαρμόσυνο μήνυμα «Χριστός ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι ζωήν χαρισάμενος», ενώ ακολουθούν ο όρθρος και η θεία λειτουργία του Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
Τα έθιμα της ημέρας
Το Μεγάλο Σάββατο, όπως και η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα αυστηρής νηστείας, κατά την οποία δεν καταλύεται λάδι.
Μετά το τέλος της αναστάσιμης λειτουργίας, το έθιμο θέλει τους πιστούς να μεταφέρουν το Άγιο Φως στα σπίτια τους, να σταυρώνουν την είσοδο και να το φυλάνε να μην σβήσει για σαράντα ημέρες.
Μερικά από τα πιο ιδιαίτερα έθιμα ανά την Ελλάδα είναι:
Στη Χίο, όταν ο παπάς διαβάζοντας το Ευαγγέλιο λέει «και σεισμός εγένετο μέγας» και ψάλλεται το Χριστός Ανέστη, η ατμόσφαιρα δονείται από τις κωδωνοκρουσίες, τους πυροβολισμούς, τους κρότους των κροτίδων και πυροτεχνημάτων.
Στην Κορώνη της Μεσσηνίας ένα πραγματικό πανδαιμόνιο γίνεται στους δρόμους, όπου πολλοί σπάνε πήλινα κανάτια, όπως λένε στη Ζάκυνθο, «για τη χάρη του Χριστού και την πομπή των Οβραίων», αλλά στην ουσία, για την εκφόβιση των δαιμόνων που αντιμάχονται την Ανάσταση του Σωτήρος.
Στην Κέρκυρα, γεμίζουν στην αγορά ένα κάδο με νερό και τον στολίζουν με πρασινάδες και λουλούδια. Όποιος περάσει από κει πρέπει να ρίξει στη μαστέλα ένα νόμισμα. Και μόλις σημάνουν οι καμπάνες της Ανάστασης, όσοι βρεθούν κατά τύχη εκεί κοντά, παίρνουν νερό από τον κάδο και πλένουν το πρόσωπο και τα χέρια τους, για να καθαριστούν από κάθε βρωμιά και αμαρτία.
Στη Σύρο το Μεγάλο Σάββατο αρχίζει με το κάψιμο του φανού. Αλλά και στη Σινώπη, οι πιστοί δεν λησμονούν το πάθος τους κατά του Ιούδα και όταν πει ο παπάς το "Χριστός Ανέστη", τότε θα πάρει ο καθένας ένα δαφνόφυλλο να το κάψει, γιατί η δάφνη είναι καταραμένο δέντρο.
Στην Πάτμο, η Ανάσταση γιορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα στο μοναστηριακό συγκρότημα του νησιού, αλλά και στο γυναικείο μοναστήρι του Ευαγγελισμού έξω από τη Χώρα, ενώ την Κυριακή του Πάσχα, το απόγευμα, στο Μοναστήρι της Πάτμου γίνεται η δεύτερη Ανάσταση κατά την οποία το Ευαγγέλιο διαβάζεται στα ιταλικά, τα γαλλικά, τα ρωσικά, τα αγγλικά, τα γερμανικά και τα σερβικά, αλλά και στα αρχαία ομηρικά ελληνικά.
Στην Αρκαδία, τη νύχτα της Ανάστασης τα παιδιά ρίχνουν στη θάλασσα χιλιάδες κεριά που συμβολίζουν τις χαμένες ψυχές των Τσακώνων ναυτικών και ψαράδων. Την Κυριακή του Πάσχα διοργανώνεται τσακώνικο γλέντι στην κεντρική πλατεία, με αρνιά, κρασί και χορό, ενώ διαβάζεται το Ευαγγέλιο στην τσακωνική διάλεκτο.
Τέλος, στην Καλαμάτα αναβιώνει ένα έθιμο, το οποίο πηγάζει από τους απελευθερωτικούς αγώνες του 1821, ο διαγωνισμός των «μπουλουκιών». Οι διαγωνιζόμενοι, με παραδοσιακές ενδυμασίες και οπλισμένοι με σαΐτες, δηλαδή με χαρτονένιους σωλήνες γεμάτους μπαρούτι, επιδίδονται σε σαϊτοπόλεμο, στο γήπεδο του Μεσσηνιακού, με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου.
Πηγή Tromaktiko
ΜΟΙΡΑΣΤΕΙΤΕ
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ
ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
ΚΑΙ Η ΟΥΝΤΙΝΕΖΕ ΓΙΑ... ΝΤΟΣΕΒΙ!
ΕΠΟΜΕΝΟ ΑΡΘΡΟ
Εφραίμ: «Αυτή η ομάδα το άξιζε πραγματικά»
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ
